Հայաստանի Հանրային հեռուստատեսություն

Հայկական հանրային հեռուստաընկերություն, որը հիմնադրվել է 1955 թվականի սեպտեմբերի 5-ին՝ ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի որոշմամբ։ 1956-ի նոյեմբերի 29-ին հաղորդավար Նարա Շլեպչյանի գեղեցիկ ձայնով տրվեց Հանրային հեռուստատեսության մեկնարկը:
1977 թ. հայկական հեռուստատեսության հաղորդումների միջին տեւողությունը հասավ օրական 12 ժամի: Այդ տարիներին մեր երկրում կար մոտ 500.000 հեռուստացույց, որոնցից 100.000-ը` գունավոր:
Կարճ ժամանակում հեռուստատեսությունը դարձավ քաղաքային, մշակութային, գիտաճանաչողական, ուսուցողական եւ այլ ինֆորմացիայի կարեւորագույն միջոց (1987 թվականին հանրապետության ընտանիքների 93%-ը հեռուստացույց ուներ)։ Առաջին տեսագրումը կատարվել է 1971 թվականին։

1990-ական թվականների սկզբում հասարակական-քաղաքական հաղորդումներին զուգահեռ ավելացան եւ նոր ձեւով ներկայացան ժամանցային հաղորդումները։
1999 թ.-ից Հայաստանի հեռուստատեսությունը սկսեց հեռարձակվել արբանյակային կապով, որն իրականացավ ՀՀ Կապի նախարարության եւ իտալական «Տելեսպազիո» (''Telespazio'') ընկերության միջեւ կնքված պայմանագրով: Իսկ ահա 2000 թ. գործողության մեջ մտած նոր օրենքի համաձայն Ազգային հեռուստատեսությունը վերանվանվեց Հանրային հեռուստաընկերության` «Հ1» լոգոտիպով: Այդ նույն թվականին գործողության մեջ մտած «Հեռուստատեսության եւ ռադիոյի մասին» ՀՀ օրենքի համաձայն` Հանրային հեռուստաընկերությունը պարտավորվեց մինչեւ 2005 թ. հունվարի 1-ը բոլոր հաղորդումները եւ ֆիլմերը եթեր հեռարձակել հայերենով: Սկզբում թարգմանվեցին մուլտֆիլմերը, այնուհետեւ` սերիալները:

2005 թ. ստեղծվեց հանրապետությունում առաջին վիտուալ ստուդիան:

2014 թ. ձեռք բերվեց համաշխարհային համբավ ունեցող Avid ընկերության համակարգը, (որն հաջողությամբ աշխատում էր մի շարք հեռուuտաընկերություններում /ОРТ, РТР, BBC, ABC /)` տեսասերվերներով, համալրող բաղադրիչներով, ինչպես նաեւ համակարգչային գրաֆիկայի ընձեռած լայն հնարավորություններով:

2015 թ. Հանրային հեռուստաընկերությունը Չինատանի Ժողովրդական Հանրապետության կառավարությունից ստացավ նոր՝ 10 տեսախցիկով զինված HD շարժական հեռուստատեսային կայան եւ HD արբանյակային հեռարձակման կայան: Չինաստանի կառավարությունը Հանրային հեռուստաընկերությանը անհատույց տրամադրեց նաեւ թվային լրահավաք մեքենա:

Ներկայումս Հանրային հեռուստաընկերության եթերին կարելի է հետեւել ինչպես անհատական համակարգիչներով, այնպես էլ բջջային հեռախոսներով եւ պլանշետներով։ Ստեղծվել են հավելվածներ (Application) հանրածանոթ IOS եւ Android համակարգերի համար, որոնք կարելի է ներբեռնել անվճար։

2016-ի սեպտեմբերի 13-ին մեկնարկեց Հանրային հեռուստաընկերության 60-րդ եթերաշրջանը, եւ նույն օրը անցում կատարվեց բարձր հստակության (HD որակի) հեռարձակման թե՛ մետրային, թե՛ արբանյակային հաճախականությունների համար:

Հ1-ի «Լուրեր»-ով ՄԻՊ-ի գործունեությունը չլուսաբանելը Հանրային հեռարձակողի խորհրդի հետ համաձայնեցված քաղաքականություն է

ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի գործունեությունը Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրեր» թողարկմամբ օրենսդրության խախտմամբ տևական ժամանակ չլուսաբանելը Հանրային հեռարձակողի խորհրդի և Հ1-ի համաձայնեցված քաղաքականության հետևանք է: Այս մասին գրել է ՄԻՊ Արման Թաթոյանը։ Թեմային ավելի վաղ անդրադարձել էր նաև Infocom-ը՝ նշելով, որ Հանրայինի լրատվական թողարկումներում և կայքի հրապարակումներում բացակայում են ՀՀ ՄԻՊ-ի հայտարարությունները։ ՄԻՊ Արման Թաթոյանը նշում է, որ վերոնշյալ եզրահանգման համար հիմք են ծառայել Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրենից ու Հանրային հեռարձակողի խորհրդի նախագահից Մարդու իրավունքների պաշտպանին ուղղված պարզաբանումները, դրանց բովանդակային կրկնությունները, շահարկող շեշտադրումներն ու համադրված վերլուծությունները: «Հատուկ ընդգծում ենք, որ արդեն տևական ժամանակ է, ինչ Հանրային հեռուստաընկերությունն իրականացնում է ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի հաստատության գործունեությունը ոչ միայն չլուսաբանելու, այլ նաև վարկաբեկելու նպատակային քաղաքականություն: Խոսքը, մասնավորապես, միևնույն հաղորդավարի վարած մի քանի հաղորդումների մասին է, որոնց ընթացքում նա հնչեցնում է ոչ թե հարցեր, այլ տալիս է ակնհայտ միակողմանի, մասնագիտական որևէ հիմնավորում չունեցող գնահատականներ ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի գործունեության վերաբերյալ. ցուցադրելով ակնհայտ տպավորություն, որ ամենից շատ ինքն է Պաշտպանի մշտադիտարկման օբյեկտիվ արդյունքների ծանր ազդեցության տակ: Նախ, ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի հարցման պատասխանում Հանրային հեռարձակողի խորհուրդը փորձել է մանիպուլացնել ժամանակահատվածը և աղավաղել է իրականությունը՝ նախկին հրապարակումները ներկայացնելով` որպես Պաշտպանի գործունեության պատշաճ լուսաբանում այն դեպքում, երբ ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի մշտադիտարկումը և եզրահանգումները վերաբերել են կոնկրետ ժամանակաշրջանի՝ 2021թ. հուլիսի 1-ից մինչև դեկտեմբերի 2 ու այս պրակտիկան շարունակվում է: Երկրորդ, Մարդու իրավունքների պաշտպանի սույն հայտարարության առիթ դարձավ նաև fip.am-ի «Ընտրողական մոտեցում և շահերի բախում․ ՄԻՊ գրությանը ՀՀԽ արձագանքի հետքերով» վերտառությամբ կարևոր հրապարակումը. այստեղ ուղիղ շեշտադրված է փաստը, որ Հանրային հեռարձակողի խորհրդի անդամներից մեկը՝ նախորդ գումարման ԱԺ կառավարող խմբակցության պատգամավոր Վահագն Թևոսյանը, Հանրային հեռուստաընկերության լրատվական և վերլուծական հաղորդումների տնօրենի ամուսինն է: Ստացվում է՝ «վերադաս» և «ենթակա» պաշտոնյաներն ընտանիքի անդամներ են: Ընդ որում, հենց Վ.Թևոսյանն էլ մասնացել է Մարդու իրավունքների պաշտպանի բարձրացրած հարցի քննարկմանն ու պատասխանի կազմմանը, որ վերաբերում է Հանրային հեռուստաընկերությանը: Այսինքն` ամուսինը մասնակցել է իր կնոջ ղեկավարած միավորի (մարմնի) կողմից ՀՀ օրենսդրությունը խախտելու, կողմնակալ լինելու, մարդու իրավունքները խախտելու մասին հարցի քննարկմանը: Ակնհայտ է, որ այստեղ գոյություն ունի շահերի բախում, և ակնհայտ առաջացնում է «Լուրեր» հաղորդման կողմնակալության հարց: Ավելին, սա իրական գործոն է, որ կասկածի տակ է դնում Հանրային հեռարձակողի խորհրդի անկողմնակալությունն առհասարակ. սա լուրջ հարց է առաջացնում, թե շահերի ակնհայտ բախման այս պայմաններում ինչպես է ապահովվում ՀՀԽ-ի լիազորությունների պատշաճ կատարումը: Ընդ որում, Մարդու իրավունքների պաշտպանին ուղղված պատասխանն էլ Հանրային հեռարձակողի խորհրդի կայքում տեղադրված է ողջ խորհրդի անունից, հետևաբար նշանակում է, որ ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանին ուղղված պատասխանի կազմմանը մասնակցել և որոշումը կայացրել են խորհրդի բոլոր անդամները, այդ թվում` ԱԺ նախկին պատգամավոր Վ. Թևոսյանը։ Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրենի պատասխանից ակնհայտ է, որ նա չի տիրապետում իր ղեկավարած հեռուստաընկերության «Լուրեր» թողարկման աշխատանքային սկզբունքներին. սա այն դեպքում, երբ ինքը մասնագիտությամբ լրագրող է և ունի լրատվական բնույթի հաղորդումներում աշխատելու երկարամյա փորձ: Ըստ այդմ, հանրությանը ներկայացնում ենք հիմնական նշանակության մի քանի հարցադրում (ընդամենն օրինակներ), որոնց պատասխաններն այդպես էլ չեն տրվել: Ինչպե՞ս է ստացվել, որ պաշտոնական հաղորդագրությունների հրապարակման պահանջ ունեցող «Լուրեր»-ի թողարկումը բացահայտ միակողմանիորեն եթեր է հեռարձակել ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի հայտարարություններն ակնհայտ անհիմն հերքող պետական մյուս մարմինների հաղորդագրությունները, բայց ինքնին բուն խնդիրների վերաբերյալ Պաշտպանի հաղորդագրություններին Հ1-ը որևէ անդրադարձ չի կատարել։Ինչպե՞ս է ստացվել, որ 5 ամիսների ընթացքում ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի կամ աշխատակազմի ներկայացուցչի հետ որևէ անգամ որևէ թեմայով հարցազրույցի հրավեր «Լուրեր»-ից չի նախաձեռնվել։ Մարդու իրավունքներին վերաբերող հարցերում որևէ անգամ չի պարզվել, թե ինչ դիրքորոշում կամ գործունեության արդյունքներ ունի Մարդու իրավունքների պաշտպանը:Ինչպե՞ս է ստացվել, որ, օրինակ, նոյեմբերի 29-ից դեկտեմբերի 2-ը Սյունիքի մարզում փաստահավաք աշխատանքներին, ադրբեջանական խախտումներին ոչ միայն անդրադարձ չկա որևէ թողարկման ընթացքում, այլ հակառակը՝ այդ օրերին եթեր են հեռարձակվել միակողմանի, սահմանային իրական վիճակն ու փաստերը խեղաթյուրող բազմաթիվ ռեպորտաժներ, որոնք հակադրվում են ՀՀ բնակչության իրավունքների պաշտպանությանը, օրինականացնում են ադրբեջանական հանցավոր արարքները: Որևէ նյութում անդրադարձ չկա ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի դիրքորոշումներին ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ: Ինչպե՞ս է հիմնավորվում, որ հատկապես արգելափակված է ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից ՀՀ սահմանային բնակիչների իրավունքների խախտումների վերաբերյալ Մարդու իրավունքների պաշտպանի հայտարարությունների լուսաբանումը:Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրենի և Հանրային հեռարձակողի խորհրդի նախագահի` Մարդու իրավունքների պաշտպանին ուղղված պատասխաններում առկա են նաև ձևակերպումներ, որոնք շատ ավելի են հարցեր առաջացնում, քան պարունակում են պատասխաններ: Օրինակ՝ մի դեպքում Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրենը նշում է. «Որևէ միտում չկա մարդու իրավունքների պաշտպանի հայտարարությունները կամ գործունեությունը չլուսաբանելու, եթե այդպիսի լուսաբանման վերաբերյալ կա հանրային պահանջ և համագործակցության ցանկություն Ձեր կողմից», իսկ մեկ այլ հատվածում ավելացնում. «Իսկ կոնկրետ Ձեր գործունեությանը և Ձեզ անդրադարձ կատարվել է մի շարք դեպքերում, երբ այդպիսի լուսաբանումը կարծել ենք պահանջարկ ունի հանրային հեռարձակողի հեռուստալսարանի համար»։ Օբյեկտիվ դիտողի մոտ ակնհայտ հարց է առաջանում, թե ինչպե՞ս կամ ի՞նչ չափանիշով են Հ1-ում գնահատում, թե ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի ո՞ր հայտարարությունը «պահանջարկ ունի հանրային հեռարձակողի հեռուստալսարանի համար» և որը չունի։ Ավելին, օրվա լուրերը կամ եթեր հեռարձակվող թեմաները որոշելու հարցում Հանրային հեռուստաընկերության համար, որը ՀՀ կառավարության հիմնադրած հանրային հեռարձակող է, «կարծել»-ը չի կարող օբյեկտիվ չափանիշ լինել: Կամ հարց է առաջանում, թե ինչպե՞ս է որոշվում հանրային պահանջը կամ համագործակցության ցանկությունը. հատուկ ընդգծում ենք, որ նախորդող գրեթե 5 տարիների ընթացքում Հանրային հեռուստաընկերության նախաձեռնությամբ լուսաբանումն իրականացվել է բարեխղճորեն և բազմակողմանի, ուստի բացառիկ են եղել են դեպքերը, երբ Պաշտպանի աշխատակազմի համապատասխան բաժինը դիմել է այս կամ այն հարցը լուսաբանելու խնդրանքով։ Մեկ այլ դեպքում էլ և´ Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրենը, և´ Հանրային հեռարձակողի խորհուրդը լրատվական թողարկումները համեմատության մեջ են դնում Հանրային հեռուստաընկերության այլ ձևաչափի հաղորդումների հետ՝ փորձելով հոգեբուժարաններում, քրեակատարողական հիմնարկներում, զինծառայողների բժշկական օգնության ու բնակարանային ապահովման, կանանց ու երեխաների իրավունքների, առողջապահական ու սոցիալական և այլ ոլորտներում ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի արձանագրած խնդիրների չլուսաբանումը քողարկել հեռուստատեսային այլ ֆորմատների հաղորդումներում դրանց անուղղակի անդրադարձով. այսինքն՝ կրկին Պաշտպանի հաստատության դիրքորոշումները շրջանցելով: Նախ, բոլորի համար պարզ է, որ մարդիկ երկրում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին առաջնային տեղեկություններ են ստանում գլխավորապես լուրերի միջոցով, այլ ոչ թե այլ ձևաչափերի հեռուստահաղորդումների։ Դրանից բացի, հատուկ ընդգծում ենք, որ այդ ոլորտների հարցերի զգալի մասում Մարդու իրավունքների պաշտպանը տվյալների բացառիկ աղբյուր է, այլընտրանք ապահովող սահմանադրական հաստատություն՝ որպես շատ հարցերում առաջնային աղբյուր և դա պայմանավորված է հաստատությանը Սահմանադրությամբ ու միջազգայնորեն վերապահված երաշխիքներով (oրինակ՝ անարգել այցեր ցանկացած հաստատություն ցանկացած ժամի)։ Հատուկ ընդգծում ենք, որ ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանը չունի հավակնություն ամեն օր, տարբեր թողարկումներով հայտնվել հեռուստաեթերում, այստեղ հարցն ինստիտուցիոնալ է. անտեսված են մարդու իրավունքներին վերաբերող կարևորագույն խնդիրներ, տեղի է ունենում ՀՀ օրենսդրության ոտնահարում, որ դատապարտելի գործելաոճով տևական ժամանակ անում է Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրեր» թողարկումը։ Ստացվում է` այս եղանակով «դաս» է տրվում երկրում Մարդու իրավունքների պաշտպանության միակ ազգային սահմանադրական մարմնին առ այն, որ հաստատության նկատմամբ քաղաքական կամ Կառավարության վերաբերմունքը փոխվելու դեպքում փոխվելու է նաև Կառավարության կողմից հիմնադրված հեռուստաընկերության վերաբերմունքը՝ լուսաբանումները դադարեցնելով և օրենսդրությունը ոտնահարելու հաշվին: Հետագայում վերականգնվելու դեպքում անգամ միևնույնն է` սա թողնելու է իր անվերականգնելի հետքը: Այսքանով համարում ենք այս թեմայի հրապարակային արձագանքը սպառված. այս հայտարարությունը ևս կուղարկվի միջազգային կազմակերպություններին երկրում խոսքի ազատության վիճակն ու այլակարծության խրախուսումը գնահատելիս հաշվի առնելու, հետագայում մարդու իրավունքների և օրենսդրության նման խախտումները կանխելու համար»,- ասված է ՄԻՊ հաղորդագրության մեջ:

11:52 - 18 փետրվարի, 2022

Հանրային հեռարձակողի խորհուրդը պատասխանում է Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրությանը

ՀՀ Հանրային հեռարձակողի խորհուրդը հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է․ «Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը գրությամբ դիմել էր Հանրային հեռուստաընկերությանը և Հանրային հեռարձակողի խորհրդին՝ որպես «հրատապ հարց» պարզաբանումներ պահանջելով «Լուրեր» ծրագրի թողարկումներում Պաշտպանի հրապարակումները անտեսելու և դրանք չլուսաբանելու հարցով։ ՀՀ Հանրային հեռարձակողի խորհուրդը ուսումնասիրել է Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանի գրությունը, ՄԻՊ աշխատակազմի իրականացրած մշտադիտարկման արդյունքները, պարզաբանումներ է ստացել Հանրային հեռուստաընկերությունից և հարկ է համարում հայտնել հետևյալը։ 1․Հանրային հեռուստաընկերությունն իր լիազորությունների շրջանակում և օրենքի պահանջներին համապատասխան՝ պատրաստում և հեռարձակում է բազմազան թեմատիկ հաղորդումներ, նպատակ ունենալով առավելագույնս բավարարելու հանրության տարբեր շերտերի և սոցիալական խմբերի հեռուստատեսային պահանջմունքները, միաժամանակ ապահովելով հանրության՝ տեղեկացված լինելու սահմանադրական իրավունքը։ 2․Մասնավորապես, «Լուրեր» ծրագիրը տեղեկատվություն է մատուցում հայ հասարակությանը, առանձնացնելով, խմբագրության կարծիքով՝ օրվա գլխավոր իրադարձությունները։ Որպես Հանրային հեռուստաընկերության տեղեկատվական ծրագիր, «Լուրերն» ունի հավելյալ պարտավորությունները՝ և՛ օրենքով սահմանված, և՛ հանրության առաջ կամավոր ստանձնած։ Այս պարագայում, ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի գործունեությունը չէր կարող տեղ չգտնել Հանրային հեռուստաընկերության լրատվության մեջ։ Հասկանալի է սակայն, որ ամբողջ աշխարհում ընդունված լրատվության ձևաչափը (news) չի ենթադրում որևէ մարմնի գործունեության ամբողջական լուսաբանում։ 3․Այսուհանդերձ, Մարդու իրավունքների պաշտպանի հայտարարությունները, տարեկան հաղորդումներն ու զեկույցները (այդ թվում՝ միջազգային կառույցներին հասցեագրված) պարբերաբար լուսաբանվել են «Լուրերի» եթերում և/կամ ինտերնետ հարթակներում, իսկ Մարդու իրավունքների պաշտպանը բազմիցս հրավիրվել է հարցազրույցի «Առաջին ալիքի» ամենադիտվող (prime-time) ժամերին։ (Տեսնել ցանկը)։ Այսպես, 2020 և 2021 թվականներին «Լուրեր» ծրագիրը լրատվական տարբեր ձևաչափերով 140 անդրադարձ է ունեցել ՄԻՊ-ի գործունեությանը։ Միայն 2021 թվականին Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը Հանրային հեռուստաընկերության նախաձեռնությամբ 3 անգամ հրավիրվել է հարցազրույցի՝ «Առաջին ալիքի» ամենավարկանիշային հասարակական-քաղաքական հաղորդմանը («Հարցազրույց Պետրոս Ղազարյանի հետ»)։ Վստահաբար կարելի է ասել, որ «Առաջին ալիքը», հայաստանյան մյուս հեռուստաալիքների համեմատ, ամենաշատն է անդրադարձել ՄԻՊ-ի գործունեությանը։ 4․ՄԻՊ-ի հայտարարության մեջ նշված է, որ «հոգեբուժարաններում, քրեակատարողական հիմնարկներում, զինծառայողների բժշկական օգնության ու բնակարանային ապահովման, կանանց ու երեխաների իրավունքների, առողջապահական ու սոցիալական և այլ ոլորտներում» ՄԻՊ-ի արձանագրած խնդիրները չեն լուսաբանվել, «չեն պատրաստվել խնդիրները բազմակողմանի ներկայացնող տեսանյութեր»։ Այստեղ կա որոշակի շփոթություն։ Հանրայինը հատուկ ուշադրություն է հատկացնում հենց այս խնդիրներին իր մի քանի հաղորդաշարերում և թոք-շոուներում («Ճիշտ ժամանակին», «Մեկ պատուհան», «Հանրային քննարկում», թեմատիկ հարցազրույցներ)։ Այս հաղորդումներում Հանրայինը ոչ միայն արձանագրում է մարդու իրավունքների խախտման առանձին դեպքեր, այլև շատ ավելի մատչելի հեռուստատեսային ձևաչափերով վերհանում է հանրությանը հուզող համակարգային խնդիրները ՝ բանավեճի հրավիրելով շահառուներին և պատասխանատուներին, տրամադրելով փորձագիտական կարծիք, առաջարկելով լուծումներ։ Այս իմաստով, հեռուստատեսային պրակտիկան տալիս է խնդիրների վերաբերյալ շատ ավելի լայն պատկեր, քան ՄԻՊ-ի արձանագրումներն են։ Մարդու իրավունքների պաշտպանության խնդիրներով Հայաստանում զբաղվում են պետական և հանրային շատ հաստատություններ, օրինակ՝ դատարանները, ոստիկանությունը, սոցիալական ապահովության կառույցները, տեսչական մարմինները, իրավապաշտպան ՀԿ-ները և այլն։ Այս ամենը նույնպես լուսաբանվում է «Լուրերով», և ՄԻՊ-ի գործունեությունը ակնհայտորեն միակը չէ՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանության համատեքստում։ 5․Շարունակելով փաստարկները, Արման Թաթոյանը գրում է, որ «Լուրերը» չեն լուսաբանում Պաշտպանի հատկապես այն հայտարարությունները, «որոնք վերաբերում են սահմանային բնակիչների իրավունքների պաշտպանությանը, ադրբեջանական անօրինականություններին ու նրանց հեռացնելու՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանի առաջարկներին»։ Իրականում ՄԻՊ-ի զեկույցները այդ թեմայով լուսաբանվել են «Լուրերում» բավական հաճախ։ Ահա միայն մի քանի օրինակ.(https://youtu.be/FyyEra-LWb8), (https://youtu.be/gnXQuvgmZcg),(https://bit.ly/3qUbaZC),(https://bit.ly/354r7VP), (https://youtu.be/BbJuoL9fUKI): Իսկ այս ռեպորտաժում (https://youtu.be/JoqqmI62MHY 20՛02՛՛-ից) ներկայացվում է, թե «ինչ լուծումներ է առաջարկում ՄԻՊ-ը», որոնք իր կարծիքով երբեք չեն լուսաբանվել։ Այս մեկն էլ (https://bit.ly/3HLzMe6) «Լուրերի» գրավոր հրապարակում է, որն ամբողջությամբ վերցված է ՄԻՊ-ի կայքից, ինչը վկայում է, որ Պաշտպանի տեսակետները, «որպես Կառավարության տեսակետին այլընտրանք», լուսաբանվել են նույնիսկ առանց տեղեկատվական առիթի և իրադարձության։ 6․Միաժամանակ Խորհուրդն արձանագրում է, որ ՄԻՊ-ի գործունեության առանձին դրվագներ Պաշտպանն իրավացիորեն կարող է համարել ավելի խոր և հանգամանալից լուսաբանման արժանի, սակայն ՄԻՊ-ը երբևէ չի դիմել նման առաջարկներով։ Հանրային հեռուստաընկերության հետ չհամագործակցելու՝ Արման Թաթոյանի սկզբունքը թույլ չի տվել նրան նույնիսկ դիմել հեռուստաընկերությանը անհրաժեշտ տեղեկատվությունը ստանալու համար, որը կտրամադրվեր առաջին իսկ պահանջի դեպքում և կարիք չէր առաջանա մշտադիտարկել «Լուրերի» 24-ժամյա եթերը։ 7․Պաշտպանը մեղադրում է «Լուրերին» այն բանի համար, որ խմբագրությունը հրապարակել է, օրինակ, ՊՆ պաշտոնական հաղորդագրությունները, որոնք հերքում են Պաշտպանի հայտարարությունները (https://bit.ly/3rvXFQ0):Հիշեցնենք, որ պաշտոնական հաղորդագրությունների հեռարձակումը Հանրայինի համար օրենքի պահանջ է։ Միաժամանակ, ՄԻՊ-ի փաստահավաք գործունեությամբ ձեռք բերված տվյալները նույնպես համարվում են արժանահավատ։ Այստեղ կա զգայուն հարցի վերաբերյալ տարբեր տեսակետների հակադրություն, որը «Լուրերի» խմբագրությունը օբյեկտիվորեն չի կարող ստուգել, բայց և պարտավոր չէ երկուսն էլ հաղորդել՝ հակասելով ինքն իրեն։ Հետևաբար, խմբագրությունն ինքն է ընտրում իր կարծիքով առավել արժանահավատ տեղեկատվության աղբյուրը, քանի որ գործ ունի զանգվածային ընկալումների հետ և պատասխանատու է հրապարակման հետևանքների համար։ ՄԻՊ-ի արձանագրումները և «Լուրերի» լուսաբանումը չեն կարող նույնացվել, դրանք տարբեր խնդիրներ են լուծում։ 8․Նամակում նշվում է, որ «լուսաբանման անտեսումը հնարավորություն չի տալիս արդյունավետ աշխատանքներ տանել նաև համակարգային խնդիրների լուծման հարցերում (օրինակ, հանրային իրազեկումներով ատելության խոսքի դեմ պայքարը)»: Ահա այդ թեմայով «Լուրերի» անդրադարձը ՄԻՊ-ի հանրային իրազեկմանը․ (https://youtu.be/NQweJ-Rt4Fc, 1․02․2021/21։00 ~ 19՛45՛՛-ից․ «Ատելության և բռնության կոչերը դատապարտելի են․ ՄԻՊ»): Սակայն, թույլ տվեք հիշեցնել, որ ատելության խոսքի դեմ պայքարում Պաշտպանը հնարավորություն ուներ գործնականում աջակցել Հանրային հեռուստաընկերությանը 2021թ․ հունիսի 12-ին, երբ հեռուստաընկերությունը դիմեց ՄԻՊ-ին նախընտրական հոլովակում հայհոյանքը սահմանափակելու հարցով։ Այն ժամանակ Արման Թաթոյանը պատասխանեց, որ չի պաշտպանում Կառավարության հիմնած հեռուստաընկերությանը քաղաքական կազմակերպություններից։ Մինչդեռ ՄԻՊ-ը պարտավոր էր դիտարկել Հանրայինի դիմումը, քանի որ Հանրայինը կարծիք էր հայցում ոչ թե իր համար, այլ «հանրային նշանակություն» ունեցող հարցի վերաբերյալ, ինչը «Մարդու իրավունքների պաշտպանի մասին» օրենքում հստակ նշված է որպես դիմումն ընդունելու պատշաճ հիմնավորում (ՄԻՊ-ի մասին ՀՀ Օրենք, 15-րդ Հոդված, 1-ին մաս, 2-րդ կետ)։ 9․Նամակում ասվում է, որ 2021 թ․ նոյեմբերի 29-ից մինչև դեկտեմբերի 3-ը «Լուրերով» «եթեր են հեռարձակվել միակողմանի, սահմանային իրական վիճակը թաքցնող ու փաստերը խեղաթյուրող բազմաթիվ ռեպորտաժներ, որոնք հակադրվում են ՀՀ բնակչության իրավունքների պաշտպանությանը»: Այս պնդումը չունի որևէ ապացուցողական հիմք։ «Լուրերն» այդ ժամանակահատվածում տասնյակ սեփական ռեպորտաժներ է պատրաստել սահմանային իրավիճակի վերաբերյալ։ Ահա դրանցից մեկը՝ (https://youtu.be/eFsMbpEbTEc, 2.12.2021 «Ո՞նց ա Ճակատենում ճամփեքը փակելուց հետո»)։ Նման մեղադրանք ներկայացնելիս, անհրաժեշտ է ստույգ նշել, թե տեսանյութի որ նախադասությունը, միտքը, պատկերը, կամ ուղիղ խոսքն է արտահայտում խեղաթյուրված փաստ կամ հակադրվում ՀՀ բնակչության իրավունքների պաշտպանությանը։ 10․Այստեղ կարիք կա կրկին հիշեցնելու, որ ամիսներ առաջ ՄԻՊ-ը տարածել էր նույնանման հայտարարություն (https://bit.ly/3KGqGBA) «Լուրերի» պատրաստած ռեպորտաժի մասին (https://youtu.be/U0sCZ01l6Zk, 30․05․2021«Հայկական և ադրբեջանական անկլավների հարցի իրավական և քաղաքական բաղադրիչը»): Այդ հայտարարության մեջ Պաշտպանը լրագրողի «շեշտադրումներում» արձանագրել էր մարդու իրավունքների խախտում։ Հանրային հեռարձակողի խորհուրդն արձագանքեց Պաշտպանի հայտարարությանը, համարելով, որ դա միջամտություն է լրատվամիջոցի գործունեությանը, քանի որ մեղադրանքը անտեսում էր լրատվամիջոցի և լրագրողի գործունեության բնույթն ու նպատակները։ Այս հարցի վերաբերյալ փորձագիտական կարծիք տվեց նաև ԶԼՄ-ների Էթիկայի Դիտորդ մարմինը (https://bit.ly/3qLXXDi), որում նշված էր, որ «առանց ապացուցողական հիմքերի ՄԻՊ-ի կողմից նման ենթադրությունների հրապարակային տարածումը խնդրահարույց է և ռիսկեր է պարունակում՝ թեմայի վերաբերյալ հանրությանը համարժեք իրազեկելու տեսակետից»։ Ակնկալել, որ «Լուրերի» լրագրողները սեփական ռեպորտաժներում իրականությունը կներկայացնեն Մարդու իրավունքների պաշտպանի տեսանկյունից, օբյեկտիվորեն անհիմն է:

17:25 - 02 փետրվարի, 2022