Իտալիա

Իտալիան (պաշտոնապես Իտալիայի Հանրապետություն) ունիտար խորհրդարանական հանրապետություն է Եվրոպայում: Տարածքը 301.338 կմ քառակուսի է։ 61 միլիոն բնակչությամբ չորրորդ ամենախոշոր բնակչություն ունեցող երկիրն է Եվրոպական միությունում:

Իտալիան գտնվում է Հարավային Եվրոպայում` զբաղեցնելով Ապենինյան թերակղզու ողջ տարածքը: Հյուսիսում սահմանակից է Ֆրանսիային, Շվեյցարիային, Ավստրիային եւ Սլովենիային: Հյուսիսում իտալական սահմանն ավարտվում է Ալպերի մոտ՝ ներառելով Պադանի եւ Վենետիկի հարթավայրերը: Իտալիայի կազմի մեջ են մտնում Ապենինյան ողջ թերակղզին, ինչպես նաեւ միջերկրածովյան Սիցիլիա, Սարդինիա եւ հարակից մանր կղզիները: Սան Մարինոն եւ Վատիկանը, որոնք ինքնիշխան պետություններ, Իտալիայի կազմում գտնվող անկլավներ են: Իսկ Կամպիոնե դ’Իտալիան իտալական էքսկլավ է, որը գտնվում է Շվեյցարիայում:

Իտալիան, սկսած 1946-ի հունիսի 2-ից ունիտար խորհրդարանական պետություն է, երբ 1946-ին տեղի ունեցած սահմանադրական հանրաքվեի արդյունքում միապետությունը լուծարվել է: Երկրի գլուխը նախագահն է: Ներկայումս այդ պաշտոնը զբաղեցնում է Սերջիո Մատարելլան: Երկրի նախագահը ընտրվում է խորհրդարանի կողմից՝ 7 տարի ժամկետով:  Իտալիան ունի խորհրդարանական կառավարություն, որը հիմնված է համամասնական ներկայացուցչության ընտրական համակարգի վրա: Խորհրդարանը երկպալատ է: Ստորին պալատը Իտալիայի պատգամավորների պալատն է, իսկ վերին պալատը՝ Սենատը, որը տեղակայված է Պալացցո Մադամա նստավայրում: Երկու պալատներն էլ ունեն միեւնույն իրավասությունները: 

Իտալիայի բնակչության մեծ մասը կաթոլիկներ են, չնայած, որ 1985 թվականից երկիրը չունի պետական կրոն:
ԱՄԷ-ն և Իտալիան ռազմավարական գործընկերության մասին հռչակագիր են ընդունել |1lurer.am|

ԱՄԷ-ն և Իտալիան ռազմավարական գործընկերության մասին հռչակագիր են ընդունել |1lurer.am|

1lurer.am: Արաբական Միացյալ Էմիրությունների նախագահ Շեյխ Մուհամմեդ բեն Զայեդ Ալ Նահյանը և Իտալիայի վարչապետ Ջորջա Մելոնին Աբու Դաբիում տեղի ունեցած բանակցությունների արդյունքում հռչակագիր են ընդունել երկու երկրների հարաբերությունները ռազմավարական գործընկերության վերածելու մասին:    «Արաբական Միացյալ Էմիրություններն ու Իտալիան կիսում են ընդհանուր նպատակները, որոնց թվում են կայուն զարգացումն ու տնտեսական աճը, միջազգային հանրության հետ համագործակցության ամրապնդումը, բարգավաճումն ու կայունությունը, ինչպես նաև համընդհանուր մարդկային արժեքներին հետևելը, ինչպիսիք են հանդուրժողականությունը, խաղաղ գոյակցությունը, երկխոսությունն ու թափանցիկությունը»,- նշված է փաստաթղթում:   Հռչակագիրը նախատեսում է ԱՄԷ-ի և Իտալիայի միջև համագործակցության ամրապնդում քաղաքական, դիվանագիտական, միջազգային, տնտեսական և առևտրային ոլորտներում: Փաստաթղթից հետևում է, որ կողմերը մտադիր են ընդլայնել համագործակցությունը նաև պաշտպանության, պարենային և ջրային անվտանգության, ինչպես նաև կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարի ոլորտներում:  
18:37 - 04 մարտի, 2023
ՀՀ ԱԳ փոխնախարարն իտալացի գործընկերոջ հետ հանդիպմանը նշել է Լաչինի միջանցքի շարունակվող արգելափակման ծանր հումանիտար հետևանքները

ՀՀ ԱԳ փոխնախարարն իտալացի գործընկերոջ հետ հանդիպմանը նշել է Լաչինի միջանցքի շարունակվող արգելափակման ծանր հումանիտար հետևանքները

Փետրվարի 28-ին Հռոմում տեղի են ունեցել քաղաքական խորհրդակցություններ Հայաստանի և Իտալիայի ԱԳՆ-ների միջև։ Հայկական կողմից խորհրդակցությունները անցկացրել է արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Պարույր Հովհաննիսյանը, իսկ իտալական՝ արտաքին գործերի և միջազգային համագործակցության նախարարի տեղակալ Էդմոնդո Չիրիելին։ Խորհրդակցությունների ընթացքում կողմերը բարձր են գնահատել երկու երկրների միջև քաղաքական երկխոսությունը և քննարկել հայ-իտալական երկկողմ օրակարգային հարցերի լայն շրջանակ։ Անդրադառնալով տնտեսական համագործակցության հեռանկարներին՝ կողմերը պատրաստակամություն են հայտնել քայլեր ձեռնարկել տնտեսական կապերի ընդլայնման ուղղությամբ։ Քննարկվել են նաև համագործակցությունը մշակութային, կրթական և գիտական ոլորտներում։ Կողմերը անդրադարձել են նաև միջազգային և տարածաշրջանային մի շարք հարցերի, այդ թվում Հայաստան-ԵՄ ընդլայնված գործընկերությանը, քննարկել միջազգային կազմակերպությունների շրջանակներում փոխադարձ աջակցության հնարավորությունները, ընդգծել պարբերական քաղաքական խորհրդակցությունների անցկացման կարևորությունը։ Նախարարի տեղակալ Պարույր Հովհաննիսյանը ներկայացրել է տարածաշրջանում անվտանգային բարդ իրավիճակը և խաղաղություն հաստատելու ուղղությամբ Հայաստանի հանձնառությունն ու ջանքերը։ Նախարարի տեղակալը նշել է Լաչինի միջանցքի շարունակվող արգելափակման ծանր հումանիտար հետևանքները և կարևորել Արդարադատության միջազգային դատարանի համապատասխան որոշման իրականացումը։ Հռոմ այցի շրջանակներում Պարույր Հովհաննիսյանը հանդիպումներ է ունեցել նաև Իտալիայի Սենատի փոխնախագահ Ջան Մարկո Չենտինայոյի և Պատգամավորների պալատի Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Ջուլիո Տրեմոնտիի հետ։
10:11 - 01 մարտի, 2023
Իտալիայի ափերին նավաբեկության հետևանքով գրեթե 60 ներգաղթյալ է զոհվել
 |armenpress.am|

Իտալիայի ափերին նավաբեկության հետևանքով գրեթե 60 ներգաղթյալ է զոհվել |armenpress.am|

armenpress.am: Իտալիայի Կալաբրիայի մարզի ափերի մոտ փետրվարի 26-ին ներգաղթյալների տեղափոխող փայտե նավը բախվել է ժայռերին: Փրկարարները ջրից դուրս են բերել 59 ներգաղթյալի մարմին, 80 հոգու հաջողվել է փրկել, տասնյակ մարդիկ դեռ անհետ կորած են: Այս մասին հաղորդում է «Associated Press» գործակալությանը: Նավում եղել է շուրջ 200 ներգաղթյալ: Իշխանությունները մտավախություններ ունեն, որ զոհերի թիվը կարող է գերազանցել 100-ը: Զոհերի թվում կան բազմաթիվ կանայք և երեխաներ, այդ թվում՝ մեկ նորածին։ Մեկ մարդ տարվել է հարցաքննության, քանի որ փրկվածներից մի քանիսը հայտնել են, որ նա զբաղվում էր մարդկանց թրաֆիքինգով: ՄԱԿ-ի փախստականների և ներգաղթի հարցերով գործակալությունները հայտնել են, որ նավը դուրս էր եկել Թուրքիայից: Նշվում է, որ տախտակամածին գտնվող ներգաղթյալների մեծ մասը Աֆղանստանից էին, Պակիստանից և Սոմալիից: Իտալիայի վարչապետ Ջորջա Մելոնին ցավակցություն է հայտնել զոհերի ընտանիքներին: 2022 թ.-ին Իտալիայի ափեր է հասել շուրջ 105 հազար ներգաղթյալ, ինչը 38 հազարով ավելի է 2021 թ.-ի ցուցանիշներից: Ըստ ՄԱԿ-ի հաշվարկների՝ Թուրքիայից ժամանող ներգաղթյալները կազմել են ընդհանուր միգրանտների թվի 15 %-ը: Ըստ «Անհետ կորած ներգաղթյալների նախագծի» տվյալների՝ 2014 թ.-ից ի վեր Միջերկրական ծովում զոհվել կամ անհետ կորել է 25 983 ներգաղթյալ: 2022 թ.-ին անհետ կորած և զոհված միգրանտների թիվը կազմել է 2406:
10:56 - 27 փետրվարի, 2023
Կառավարությունը հետաքրքրված է մշակույթի ոլորտի կառավարման Իտալիայի փորձով. Նիկոլ Փաշինյան

Կառավարությունը հետաքրքրված է մշակույթի ոլորտի կառավարման Իտալիայի փորձով. Նիկոլ Փաշինյան

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Իտալիայի մշակույթի նախարար Ջենարո Սանջուլիանոյին: Վարչապետը նշել է, որ Հայաստանն ու Իտալիան քաղաքական, տնտեսական ոլորտներում ունեն ինտենսիվ հարաբերություններ և համոզմունք հայտնել, որ դրանք էլ ավելի կամրապնդվեն մշակութային բնագավառում համագործակցության զարգացմամբ ու ընդլայմամբ: Նիկոլ Փաշինյանի խոսքով, ՀՀ կառավարությունը հետաքրքրված է մշակույթի ոլորտի կառավարման, մշակութային արժեքների վերականգնման ու պահպանման մասնագետների պատրաստման Իտալիայի փորձով՝ մեր երկրում այդ կարողությունները զարգացնելու նպատակով: Իտալիայի մշակույթի նախարարը նշել է, որ երկկողմ պատմական կապերը լավ հիմք են նոր ազդակ հաղորդելու մշակույթի ոլորտում համագործակցությանը: Ջենարո Սանջուլիանոյի խոսքով՝ հայ գործընկերների հետ քննարկել են հայկական մշակույթն Իտալիայում առավել ճանաչելի դարձնելու հետագա քայլերն ու ծրագրերը: Միաժամանակ, նա հավելել է, որ պատրաստ են օժանդակել մշակույթի բնագավառի  մասնագետների վերապատրաստմանը և ուսանողների համար կազմակերպել կրթական դասընթացներ: 
19:17 - 21 փետրվարի, 2023
Մհեր Գրիգորյանը և Իտալիայի դեսպանն անդրադարձել են տարածաշրջանային զարգացումներին

Մհեր Գրիգորյանը և Իտալիայի դեսպանն անդրադարձել են տարածաշրջանային զարգացումներին

Փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Իտալիայի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Ալֆոնսո Դի Ռիզոյին: Այդ մասին հայտնում են ՀՀ Կառավարությունից:Ողջունելով դեսպանին՝ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը ներկայացրել է նրան Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի արգելափակման հետևանքով Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված հումանիտար իրավիճակը:Հանդիպման ընթացքում փոխվարչապետը կարևորել է նաև Իտալիայի հետ հարաբերությունների ակտիվացումը և նշել, որ առկա է առևտրատնտեսական ոլորտում համագործակցության մեծ ներուժ, որի իրացման ուղղությամբ պետք է համատեղ ջանքեր գործադրել:Իտալիայի դեսպանն անդրադարձել է երկու երկրների միջև մշակութային ոլորտում առկա համագործակցությանը, խոսել երկու բարեկամ ժողովուրդների ընդհանրությունների մասին, որը կարող է հիմք հանդիսանալ նաև առևտրատնտեսական հարաբերությունների ընդլայնման համար:Զրուցակիցները մտքեր են փոխանակել տուրիզմի զարգացման հնարավորությունների և Հայաստանում իրականացվող ենթակառուցվածքային ծրագրերում իտալական կազմակերպությունների ներգրավման շուրջ: Անդրադարձ է կատարվել նաև տարածաշրջանային զարգացումներին:
20:13 - 01 փետրվարի, 2023
Հայաստանի ԱԳՆ տեղակալն ընդունել է Իտալիայի պատվավոր հյուպատոսին

Հայաստանի ԱԳՆ տեղակալն ընդունել է Իտալիայի պատվավոր հյուպատոսին

Դեկտեմբերի 2-ին ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Պարույր Հովհաննիսյանն ընդունել է Գյումրիում Իտալիայի Հանրապետության պատվավոր հյուպատոս Անտոնինո Մոնտալտոյին՝ առաքելության ավարտի կապակցությամբ։ Այս մասին հաղորդում է ՀՀ ԱԳՆ-ն։   Նախարարի տեղակալը պատվո հյուպատոսին է հանձնել ՀՀ նախագահի կողմից շնորհված «Բարեկամության» շքանշանը՝ հայ-իտալական բարեկամական կապերի ամրապնդման և զարգացման գործում նրա ներդրած նշանակալի ավանդի համար։   Իր խոսքում նախարարի տեղակալն ընդգծել է, որ բարձր է գնահատվում Անտոնինո Մոնտալտոյի անձնուրաց նվիրվածությունը Հայաստանին` սկսած 1988 թվականի Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժից մինչ այժմ, ներառյալ՝ իրականացրած մարդասիրական բազմաբնույթ ծրագրերը, առողջապահության ոլորտում լայնածավալ գործունեությունը, մշակութային ակտիվությունը, այդ թվում պատմամշակութային ժառանգության պահպանումն ու վերականգնումը, զբոսաշրջության ոլորտում ներգրավվածությունը և այլն: Մեծապես կարևորվել է նաև նրա կողմից հիմնված Գյումրու կերամիկական դպրոց-արհեստանոցի գործունեությունը։   Հանդիպմանը ներկա էր նաև ՀՀ-ում Իտալիայի դեսպան Ալֆոնսո Դի Ռիզոն։
14:04 - 03 դեկտեմբերի, 2022
Հայ-իտալական համագործակցության խորացման մեծ ներուժ կա. Իտալիայի պատվիրակությունը հյուրընկալվել է խորհրդարանում

Հայ-իտալական համագործակցության խորացման մեծ ներուժ կա. Իտալիայի պատվիրակությունը հյուրընկալվել է խորհրդարանում

«ՀՀ Ազգային ժողովի կարողությունների ուժեղացում` ՀԸԳՀ վերահսկողության ու կիրարկման հետագա աջակցության համար» Թվինինգ ծրագրի փակման արարողությանը մասնակցելու նպատակով Հայաստան են ժամանել Իտալիայի Պատգամավորների պալատի անդամ, Միջխորհրդարանական միության շրջանակում գործող Իտալիա-Հայաստան հարաբերությունների բաժնի ղեկավար Ջուլիո Չենտեմերոն և Պատգամավորների պալատի արտաքին հարաբերությունների վարչության պետ Ջովաննի Ռիցցոնին: Նոյեմբերի 29-ին խորհրդարանում նրանց հետ հանդիպել են ՀՀ ԱԺ Հայաստան-Իտալիա բարեկամական խմբի ներկայացուցիչները: Հանդիպմանը ներկա է եղել ՀՀ-ում Իտալիայի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Ալֆոնսո Դի Ռիզոն: Ողջունելով հյուրերին՝ Հայաստան-Իտալիա բարեկամական խմբի ղեկավար Մարիա Կարապետյանն արժևորել է ԵՄ-ի կողմից ֆինանսավորվող Թվինինգ ծրագրի շրջանակում հայ-իտալական արդյունավետ համագործակցությունը և գործընկերային կապերի զարգացումը: Պատգամավորը համոզմունք է հայտնել, որ երկու տարի տևած ծրագրի ավարտից հետո էլ Հայաստանի և Իտալիայի խորհրդարանների միջև գործակցությունը շարունակական կլինի և հատկապես բարեկամական խմբերի սերտ աշխատանքի արդյունքում հնարավոր կլինի զարգացնել հարաբերությունները տարբեր բնագավառներում՝ կրթության, զբոսաշրջության, արդյունաբերության, ոլորտային օրենսդրության բարելավման: Հանդիպման ընթացքում Մարիա Կարապետյանը ներկայացրել է Հայաստանում բարեփոխումների օրակարգը: Անդրադարձ է կատարվել տարածաշրջանային անվտանգությանն առնչվող խնդիրներին: Հայ խորհրդարանականները խոսել են Հայաստանի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության նկատմամբ ադրբեջանական վերջին ագրեսիայի և դրա հետևանքների մասին, բարձրաձայնել 44-օրյա պատերազմից հետո առկա մարդասիրական խնդիրների անհապաղ լուծման անհրաժեշտությունը: «Ուրախ եմ կրկին Հայաստան այցելելու համար: Հայերն ու իտալացիները շատ նմանություններ ունեն և պետք է խորացնեն համագործակցությունը»,- նշել է իտալացի պատգամավոր Ջուլիո Չենտեմերոն: Անդրադարձ է եղել Իտալիայում սեպտեմբերին կայացած խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքներին. Ջուլիո Չենտեմերոն նշել է, որ առաջիկայում կձևավորվի Հայաստանի հետ բարեկամական խումբը:  
17:23 - 29 նոյեմբերի, 2022
Հայաստանի և Իտալիայի ԱԳ նախարարները քննարկել են ՀՀ-ում տեղակայված ԵՄ առաքելության գործունեության հետ կապված հարցեր

Հայաստանի և Իտալիայի ԱԳ նախարարները քննարկել են ՀՀ-ում տեղակայված ԵՄ առաքելության գործունեության հետ կապված հարցեր

Նոյեմբերի 21-ին ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Իտալիայի փոխվարչապետ, արտաքին գործերի նախարար Անտոնիո Տայանիի հետ։ Արարատ Միրզոյանն ու Անտոնիո Տայանին արձանագրել են, որ Հայաստանի և Իտալիայի միջև հարաբերությունները հիմնված են ընդհանուր արժեքների և պատմական առնչությունների վրա, և պատրաստակամություն հայտնել գործուն քայլեր ձեռնարկելու փոխշահավետ համագործակցությունն առավել զարգացնելու ուղղությամբ։ Կողմերն անդրադարձել են բարձրաստիճան փոխայցելությունների իրականացմանը, մտքեր փոխանակել երկու երկրների ԱԳՆ-ների միջև քաղաքական խորհրդակցությունների անցկացման վերաբերյալ: Ընդգծվել է առևտրատնտեսական կապերի խորացման ու ներդրումների խրախուսման նշանակությունը և այս առումով կարևորվել հայ-իտալական միջակառավարական հանձնաժողովի աշխատանքը: Հեռախոսազրույցի ընթացքում անդրադարձ է կատարվել նաև տարածաշրջանային կայունությանն ու անվտանգությանը վերաբերող հարցերի։ Նախարար Միրզոյանն ընդգծել է, որ Ադրբեջանի ոչ կառուցողական և ուժի կամ ուժի սպառնալիքի կիրառմանը միտված մոտեցումները խաթարում են տարածաշրջանում խաղաղություն և կայունություն հաստատելու ջանքերը: Հայաստանի և Իտալիայի ԱԳ նախարարները քննարկել են նաև ՀՀ-ում տեղակայված ԵՄ դիտորդական առաքելության գործունեության հետ կապված հարցեր:
20:05 - 21 նոյեմբերի, 2022
Գյումրիում Իտալիայի պատվո հյուպատոս Անտոնիո Մոնտալտոն պարգևատրվել է Շիրակի մարզպետի շնորհակալագրով

Գյումրիում Իտալիայի պատվո հյուպատոս Անտոնիո Մոնտալտոն պարգևատրվել է Շիրակի մարզպետի շնորհակալագրով

Շիրակի մարզպետի որոշմամբ հայ-իտալական հարաբերությունների ամրապնդման և զարգացման, բարեկամական կապերի հաստատման, մշակութային համագործակցությանը նպաստելու, բարեխիղճ և արդյունավետ գործունեության համար Գյումրիում Իտալիայի Հանրապետության պատվո հյուպատոս Անտոնիո Մոնտալտոն պարգևատրվել է շնորհակալագրով։ Շիրակի մարզպետ Նազելի Բաղդասարյանն նոյեմբերի 11-ին հյուրընկալել է Հայաստանում Իտալիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Ալֆոնսո Դի Րիզոյի գլխավորած պատվիրակությանը։ Հանդիպման ընթացքում  Նազելի Բաղդասարյանն անդրադարձել է հայ-իտալական երկարամյա բարեկամության կարևորությանն ու Գյումրիում Իտալիայի հյուպատոսության հետ համագործակցված աշխատանքին: Շիրակի մարզպետը կարևորել է զբոսաշրջության, մշակութային և կրթական բնագավառներում համագործակցության խորացումը՝ ընդգծելով մարզում իտալերեն լեզվի ուսուցման հնարավորության հարցում դեսպանության հետ գործակցությունը։ Դեսպանը պատրաստակամություն է հայտնել համագործակցել և նշել, որ ուրախ է, երբ տեսնում է գործնական աշխատանք և նախաձեռնողականություն։ Մարզպետը նաև խոսել է տարիներ շարունակ Գյումրիում Իտալիայի Հանրապետության պատվո հյուպատոս Անտոնիո Մոնտալտոյի կատարած անձնվեր աշխատանքի ու Գյումրիի զարգացմանը նպաստող ծրագրերի մասին: «Ուրախ եմ արձանագրելու, որ տարիներ շարունակ, ի դեմս պարոն Մոնտալտոյի, մենք Իտալիայի մի փոքր մաս ունենք Գյումրիում, հյուպատոսի հետ երկար տարիներ բարեկամական հարաբերություններ ունենք և նրան համարում ենք մեզանից մեկը, որովհետև նրա աշխատանքը եղել է համգործակցության կամուրջ»,-իր խոսքում նշեց մարզպետը:
15:13 - 11 նոյեմբերի, 2022
Տէրը Հայաստանը դարձնէ տուն՝ հիմնուած Աստուածային Իմաստութեան ժայռի վրայ. Հայաստանի խաղաղութեան նուիրուած սուրբ պատարագ

Տէրը Հայաստանը դարձնէ տուն՝ հիմնուած Աստուածային Իմաստութեան ժայռի վրայ. Հայաստանի խաղաղութեան նուիրուած սուրբ պատարագ

«Հայ ժողովուրդը լաւապէս կը ճանչնայ Խաչը, ան զայն կը կրէ իր սրտին մէջ: Անիկա ինքնութեան, պատմութեան ողբերգութիւններու և իւրաքանչիւր ան բարենպաստ դէպքերէն յետոյ ապաքինման փառքի խորհրդանիշն է» (Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ-ի ուղերձը Հայ Կաթողիկէ պատրիարքարանի անդամներուն, 14 սեպտեմբեր 2000 թ.):   Vaticannews-ը տեղեկացնում է` երեքշաբթի 25 հոկտեմբերի կէսօրէն ետք ժամը 3,30-ին, Հռոմի Տիրամօր նուիրուած Սանթա Մարիա Մաճճորէ պազիլիքայի Սալուս Փոփուլի Ռոմանի հրաշագործ սրբապատկերի մատրան մէջ, տեղի ունեցաւ Հայաստանի Խաղաղութեան նուիրուած սուրբ պատարագը, զոր մատոյց Վատիկանի Պետական Քարտուղար Կարդինալ Փիեթրօ Փարոլինը ի ներկայութեան Ամենապատիւ և Գերերջանիկ Ռաֆայէլ Պետրոս ԻԱ կաթողիկոս պատրիարքին, ՀՀ Սրտագին Գործերու նախարար` Արարատ Միրզոյեանին, Սուրբ Աթոռի մօտ հաւատարմագրուած դիւանագիտական մարմնի անդամներուն, եկեղեցական բարձրաստիճան անձնաւորութիւններու, քաղաքական ներկայացուցիչներու ու հայ և օտար ազգի պատկան հաւատացեալներու։ Երեսուն ամեայ դիւանագիտական կապեր Ներկայ էին անշուշտ Սուրբ Աթոռի մօտ Հ.Հ. դեսպանը Տիար Կարեն Նազարեան, որուն նախաձեռնութեամբ կազմակերպուած էր պատարագը և Իտալիոյ մօտ Հ.Հ. դեսպան` Ծովինար Համբարձումեանը և երկու դեսպանատուներու անձնակազմը։ Պատարագը մատուցուեցաւ Հայաստանի խաղաղութեան համար Սուրբ Աթոռի և Հայաստանի հանրապետութեան միջև դիւանագիտական կապերու հաստատման երեսուն ամեակի նշումի շրջագիծէն ներս։ Սրբազան արարողութիւնը կատարուեցաւ անգլերէն լեզուով, որուն ընթացքին սակայն լսելի եղան նաև հայկական մեղեդիներ ու շարականներ, կատարողութեամբ Լևոնեան Քահանայապետկան հայ Կաթողիկէ Վարժարանի սաներուն, սկսեալ Հրաշափառէն որով բացումը կատարուեցաւ արարողութեան։ Հայաստանի խաղաղութեան նուիրուած սուրբ պատարագ Արարողութեան համար պատրաստուած գրքոյկը Բոլոր ներկաները կարողացան արարողութեան հետևիլ այս առթիւ պատրաստուած երկլեզու (անգլերէն - Հայրէն) գրքոյկի միջոցաւ, որուն մէջ բացի աղօթքներէն տեղադրուած էին նաև, Հայաստանի ու տիեզերական կաթողիկէ եկեղեցին իրար կապող որոշ խորհրդանշական պատկերներ` ինչպէս Գրիգոր Նարեկացիին պատկերը, որ Տիեզերական Եկեղեցւոյ Վարդապետ հռչակուեցաւ Ֆրանչիսկոս Սրբազան Քահանայապետին կողմէ, կամ Սուրբ Պետրոս Պազիլիքային աջ կողմի գաւիթին մէջ զետեղուած Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչի հսկայական արձանը, հուսկ երկկողմ յարաբերութիւններու մասին որոշ տեղեկութիւններ, 1992էն մինչև օրս միջ-պետական մակարդակի վրայ փոխանակուած այցելութիւնները և անցեալ 23 մայիս 2022ին Հայաստանի արտգործ նախարար Տիար Արարատ Միրզոյեանի և Սուրբ Աթոռի Պետութիւններու և Միջազգային կազմակերպութիւններու հետ յարաբերութիւններու Քարտուղար` Գերապայծառ Փոլ Ռիչըրտ Կալլալկէրի միջև փոխանակուած նամակներու պարունակութիւնը` երեսուն տարուայ դիւանագիտական փոխյարաբերութիւններու կապակցութեամբ։ Աղօթքներ  Սուրբ Զոհի ընթացքին առ Աստուած բարձրացած աղօթքներու շարքին հաւատացեալները աղօթեցին «բարեկամութեան և համագոյակցութեան պարգևին համար։ «Մինչ մենք կը նշենք Սուրբ Աթոռի և Հայաստանի Հանրապետութեան միջև յարաբերութիւններու երեսուն տարիները, թող` որ Աստուած օրհնէ երկու պետութիւններու առաքելութիւնը, որպէսզի անոնք շարունակեն աշխարհին տանիլ խաղաղութիւն և բարութիւն»: «Յաւերժական Աստուած, մենք կ՜աղօթենք, որ քաջութիւնն ունենանք աշխատելու իւրաքանչիւր մարդու իրաւունքներուն համար: Թող որ մենք միասին աշխատինք՝ կառուցելու արդար աշխարհ մը, ուր կը յարգուին Աստուծոյ կողմէ բոլորին շնորհուած իրաւունքները»: Ամէն բարիքներուն Աստուածը, դուն աղբիւրն ես ամէն բարի բաներուն։ Այս աշխարհի բռնութիւններուն և ողբերգութիւններուն դիմաց, աղօթենք Հայաստանի և համայն աշխարհի մէջ խաղաղութեան համար։ Մեր կառավարիչներուն և մեզի պարգևէ համբերութիւն` հասկացող ըլլալու համար, ուժ՝ ներելու համար և շնորհք՝ ընդունելու մեր սխալները: Բոլոր ընտանիքներուն համար, որոնք զոհ են պատերազմի ողբերգութիւններուն, բոլոր մայրերուն համար, որոնք կորսնցուցին իրենց ամուսիններն ու զաւակները, և առաջնագիծի վրայ զինուորներուն համար, թող Աստուած բոլորին շնորհէ յոյս, հաւատք և սէր, որպէսզի գտնեն խաղաղութիւն և ուժ։ Ասոնք եղան արտասանուած աղօթքներէն ոմանք։ Հայաստանի խաղաղութեան նուիրուած սուրբ պատարագ Կարդինալ Փարոլինի քարոզը Սուրբ Զոհի ընթացքին արտասանած իր քարոզին մէջ Կարդինալ Փարոլինը նախ նշեց թէ «Այսօրեայ Սուրբ Պատարագի ժամանակ Յաւիտենական Իմաստութեան Աստուծոյն կը վստահինք Հայ ազգը, որ կը նշէ Սուրբ Աթոռի հետ իր դիւանագիտական ​​յարաբերութիւններու 30-ամեակը» ապա յայտնելով, որ «Սուրբ Պատարագը ամենակատարեալ գոհաբանութիւնն է» առիթէն օգտուելով Ան շնորհակալութիւն ուզեց յայտնել Սուրբ Աթոռի մօտ Հայաստանի դեսպանութեան` միասնաբար աղօթելու այս նախաձեռնութեան համար»։ Երկար պատմութիւն ունեցաող բարեկամական յարաբերութիւններ «Իմ ամենաջերմ ողջոյնները կը յղեմ բոլոր ներկաներուն՝ հաստատելով Սուրբ Աթոռի խորին աջակցութիւնն ու խորին համակրանքը Հայաստանի հանդէպ» ըսաւ ապա Կարդինալ Փարոլինը հաւաստիացնելով Սուրբ Աթոռի գնահատանքը Հայաստանի հետ երկկողմ դրական յարաբերութիւններուն համար, որոնք բնութագրուած են ջերմութեամբ և յարգանքով, և որոնք իրենց պերճախօս արտայայտութիւնը կը գտնեն, բարձր մակարդակի այցելութիւններու փոխանակումով և տարբեր այլ նախաձեռնութիւններուն մէջ»։ «Մեր բարեկամական յարաբերութիւնները երկար պատմութիւն ունին» հաստատեց ապա Ծիրանաւորը դիտել տալով, որ անոնք գոյութիւն ունէին նոյնիսկ, 1992 թուականի մայիսին պաշտօնականացումէն առաջ։ Երևանի մէջ Սուրբ Աթոռի նոր դեսպանատունը Ան ապա յիշեց անցեալ տարի Երևանի մէջ բացուած Առաքելական Նուիրակութիւնր, զայն համարելով կարևոր նշան` Սուրբ Աթոռի և Հայաստանի միջև շարունակաբար զարգացած բարեկամական յարաբերութիւններուն։ Հայաստանի խաղաղութեան նուիրուած սուրբ պատարագ Եկեղեցական ջերմ յարաբերութիւնները Սուրբ Աթոռի Պետական քարտուղարը խօսեցաւ ապա Կաթողիկէ Եկեղեցւոյ և առաքելական եկեղեցւոյ միջև գոյութիւն ունեցող յարգալից երկխօսութեան, ակնարկելով Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի և Ֆրանչիսկոս Պապին միջև տեղի ունեցած հանդիպումներուն ինչպէս նաև Քահանայապետին Ռաֆայէլ Պետրոս 21-րդ Մինասեան՝ Տանն Կիլիկիոյ Հայոց պատրիարքին շնորհած եկեղեցական հաղորդութեան։ Սուրբ Գրիգոր Նարեկացին «Այսօրեայ մեր աղօթքին մէջ մեզ կ՜առաջնորդէ Հայ Եկեղեցւոյ մեծ սուրբը՝ Սուրբ Գրիգոր Նարեկացին, որուն յիշատակը ներառուած է Հռոմէական Ընդհանուր Օրացոյցին մէջ Ֆրանչիսկոս Պապին կողմէ» ըսաւ ապա Կարդինալ Փարոլինը մատնանշելով, որ սուրբ պատարագը ու աղօթքները նուիրուած են «յատկապէս Հայաստանի խաղաղութեան համար, ու նաև Ուկրանիաոյ և համայն աշխարհի մէջ խաղաղութեան համար»։ Նորոգել խաղաղութեան գործիքներ ըլլալու յանձնառումը «Մենք բոլորս կոչուած ենք նորոգելու խաղաղութեան գործիքներ ըլլալու մեր ամենօրեայ յանձնառութիւնը» ըսաւ ապա Ծիրանաւորը ակնարկելով Ֆրանչիսկոս Պապին 2016 թուականին Հայաստան կատարած այցելութեան ու այդ այցելութեան ընթացքին Երևանի մէջ կատարուած խաղաղութեան համամիութենական աղօթքին ու անոր այդ առթիւ արտասանած խօսքերուն։ Ֆաթիմայի Տիրամօր ուխտագնացութիւնը  ետական Քարտուղարը յիշեց նաև թէ Մատուրը ուր կը մատուցուի պատարագը նուիրուած է  «Խաղաղութեան Թագուհիին», որ մեծարուած է Սալուս Փոփուլի Ռոմանի սրբապատկերին մէջ, և աւելցուց, թէ  «Մինչ ինք կը խօսի, տեղի կ՛ունենայ Ֆաթիմայի Տիրամօր պատկառելի պատկերի դէպի Կովկաս աննախադէպ ուխտագնացութիւնը, որը յոյսի աղբիւր է` տարածաշրջանին համար խաղաղութեան քամիներ խթանելու: Վսեմաշուք կարդինալը ընդգծեց ապա թէ «յարաբերութիւնները ուրիշներուն հետ, նոյնիսկ դժուար ու ցաւոտ, պէտք է մշակուին այնպէս, որ նպաստաւոր ըլլան խաղաղութեան և, հետևաբար, ներումին՝ հիմնուած Աստուծոյ իմաստութեան վրայ» և ասկէ մեկնելով մեկնաբանեց օրուան աւետարանական հատուածը, որ կը խօսի երկու մարդոց մասին` «մէկը իմաստուն, միւսը՝ յիմար, որոնք կը ծրագրեն կառուցել իրենց տները»։ Հայաստանի խաղաղութեան նուիրուած սուրբ պատարագ Իմաստուն ըլլալ կը նշանակէ լսել և կիրառել Աստուծոյ խօսքը Անոնցմէ մին ընտրեց կայուն հողը, որ ամուր հիմք կը ստեղծէ շինարարութեան համար. Միւսը կ՛ ընտրէ աւազոտ հող՝ թոյլ, անկայուն պայմաններով։ Երկու տուները նոյն տեսքը ունին։ Բայց երբ անոնք կը փորձուին իրականութենէն, ժամանակի ու կեանքի անկանխատեսելի իրադարձութիւններէն, ոտքի կը մնայ միայն մէկ տունը` ամուր քարի վրայ կառուցուածը»: «Իմաստութիւնը, ամենէ թանկ բանն է, որ մենք կարող ենք ունենալ» ըսաւ հուսկ Կարդինալը դիտել տալով, որ «իմաստուն ըլլալ կը նշանակէ լսել Աստուծոյ խօսքը և զայն կիրառել»: Հայաստանն իր ինքնութեամբ  հիմնուած է քարէ ամուր հիմքի վրայ՝ Խաչքարի վրայ «Հայաստանն իր ինքնութեամբ նոյնպէս հիմնուած է քարէ ամուր հիմքի վրայ՝ Խաչքարի վրայ» շարունակեց Ծիրանաւորը ակնարկելով Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ-ի խօսքերուն որով Ան Հայերը անուանած է «խաչի ժողովուրդ», քանի որ խաչի մէջ է, որ հայ ժողովուրդն ինքզինք կը ճանչնայ։ “«Հայ ժողովուրդը լաւապէս կը ճանչնայ Խաչը, ան զայն կը կրէ իր սրտին մէջ: Անիկա ինքնութեան, պատմութեան ողբերգութիւններու և իւրաքանչիւր անբարենպաստ դէպքերէն յետոյ ապաքինման փառքի խորհրդանիշն է» (Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ-ի ուղերձը Հայ Կաթողիկէ պատրիարքարանի անդամներուն, 14 սեպտեմբեր 2000 թ.):” «Ուստի զարմանալի չէ, որ հայերը խոր հաւատքի ժողովուրդ են» յարեց հուսկ Կարդինալ Փարոլինը նկատել տալով, որ «դարերու ընթացքին քրիստոնէական հաւատքը սատարեց այս մեծ ժողովրդին, յատկապէս անոր պատմութեան դժուարին ժամանակներու ընթացքին»։ Աստուածաշնչական երկիր հայաստանը Կարդինալ Փարոլինը հուսկ նշեց, թէ «չենք կարող մոռանալ, որ, ըստ աստուածաշնչական աւանդութեան, Հայաստանը այն երկիրն է, ուր Ջրհեղեղէն յետոյ ծնաւ առաջին քաղաքակրթութիւնը, և որտեղ աւանդոյթը կը յիշեցնէ աստուածաշնչեան Եդեմի պարտէզը»։ Ան ապա քարոզը աւարտեց աղօթքով` խնդրելով, որ «Տէրը Հայաստանը դարձնէ տուն՝ հիմնուած Աստուածային Իմաստութեան ժայռի վրայ»։ «Թող ձեր վեհ ազգը վայելէ ձեր ուզած խաղաղութիւնը, և թող անիկայ շարունակէ օգուտ քաղել ձեր մարդկային, մշակութային և հոգևոր հարստութիւններէն, որպէսզի Ազգերու Ընտանիքը բաժնեկից ըլլայ անոնցմէ իւրաքանչիւրին» ըսաւ ապա Կարդինալ Փիերթրօ Փարլինը, որ ապա հայցեց Հայաստանի սուրբ հովանաւորներուն և յատկապէս Սուրբ Գրիգոր Նարեկացիին բարեխօսութիւնը ու մաղթեց որ «Տէրը առատ շնորհներ պարգևէ հայ ժողովրդին»։    
10:19 - 26 հոկտեմբերի, 2022
Մեր ժողովուրդը երբեք չի կորցրել իր հավատը. Միրզոյանը՝ Վատիկանում «Խաղաղություն Հայաստանին» Սուրբ պատարագի մասնակիցներին

Մեր ժողովուրդը երբեք չի կորցրել իր հավատը. Միրզոյանը՝ Վատիկանում «Խաղաղություն Հայաստանին» Սուրբ պատարագի մասնակիցներին

Հոկտեմբերի 25-ին Սանտա Մարիա Մաջորե պապական տաճարում Սուրբ Աթոռի Պետական քարտուղար (վարչապետ) Պիետրո Պառոլինի նախագահությամբ անցկացվել է «Խաղաղություն Հայաստանին» Սուրբ պատարագը, որը նվիրված էր Հայաստանի և Սուրբ Աթոռի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակին։ ԱԳՆ լրատվության և հանրային դիվանագիտության վարչությունից հայտնում են, որ արարողությանը ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդես է եկել ելույթով, որում, մասնավորապես, ասել է․ «Ձերդ Վսեմություն Կարդինալ Պառոլին, Խորապես զգացված ենք Սուրբ պատարագը նախագահելու, Երևանի ու Վատիկանի եղբայրական հարաբերությունների 30-ամյակը մեզ հետ միասին նշելու Ձեր որոշման համար։ Շնորհակալ եմ այս կարևոր իրադարձության կապակցությամբ Ձեր ոգեշնչող խոսքերի և մեզ ուղղված մաղթանքների համար։ Ձերդ Երանելիություն, Հոգևոր հայրեր և քույրեր,  Տիկնայք և պարոնայք, Շնորհակալ ենք այստեղ ներկա գտնվելու համար՝ միասին աղոթելու Մարիամ Աստվածածնի վեհաշուք սրբապատկերի առջև՝ Հայաստանում խաղաղության համար։ Չնայած հակամարտություններին և հատկապես վերջերս հարևան երկրի կողմից ուժի դատապարտելի կիրառման հետևանքով առաջացած բազմաթիվ մարտահրավերներին և աղետներին՝ մեր երկիրը երբեք չի կորցրել մարդասիրության և համերաշխության բարձրագույն նպատակների հանդեպ իր հավատը:  Հայ ժողովուրդն ու կառավարությունը մեծապես գնահատում են մեր հարաբերություններն ամրապնդելուն ուղղված Նորին Սրբության օրհնությունը, ինչպես նաև 2020թ․ 44-օրյա պատերազմի ընթացքում ու դրանից հետո, և հայ ժողովրդի դեմ սանձազերծված վերջին ագրեսիային հաջորդած շրջանում Ֆրանցիսկոս Պապի՝ խաղաղության կոչերը և համերաշխության ուղերձները։ Գրեթե երեք տասնամյակ Հայաստանի և Սուրբ Աթոռի միջև դիվանագիտական կապերի պատմությունն առանձնանում են բարձր մակարդակի քաղաքական երկխոսությամբ, որը մշտապես զարգանում և խորանում է փոխադարձ ջանքերի շնորհիվ։ Այս ընթացքում տեղի են ունեցել բազմաթիվ կարևոր միջոցառումներ, որոնք ի ցույց են դնում դարերից եկող փոխգործակցության և ներկայիս միջպետական հարաբերությունների մակարդակը։ Ի թիվս այլոց, 2015թ․ ապրիլին Ֆրանցիսկոս Պապի կողմից մատցուված՝ Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյա տարելիցը նշանավորող Սուրբ պատարագը, որին ականատես է եղել ողջ աշխարհը, ինչպես նաև 2016թ․ հունիսին Սրբազան քահանայապետի` Հայաստան կատարած պատմական այցի տպավորությունները հավերժ կմնան մեր հիշողություններում և սրտերում։ Մենք շատ հպարտ ենք, որ հայ ժողովրդի զավակ և միջնադարյան մտքի հանճար Սուրբ Գրիգոր Նարեկացին «Տիեզերական եկեղեցու վարդապետի» կոչում ստացած 36 մեծագույն մտածողներից մեկն է, ում Ֆրանցիսկոս Պապը նաև անվանել է խաղաղության վարդապետ: Եվ ահա, կարդինալ, պետական քարտուղարի նախագահությամբ այսօրվա արարողությունը քրիստոնեությունը 301թ․-ին որպես պետական կրոն ընդունած երկրի՝ Հայաստանի հետ Սուրբ Աթոռի ամուր բարեկամության ևս մեկ վառ դրսևորում է։ Նշեմ նաև, որ Հայ առաքելական և Կաթոլիկ եկեղեցիների փոխգործակցության դարավոր պատմությունն արժեքավոր խթան է մեր ներկայիս միջպետական կապերի զարգացման համար։ Մենք բարձր ենք գնահատում միջեկեղեցական շարունակական երկխոսությունը, և ես ուրախ եմ Տանն Կիլիկիո Կաթողիկէ Հայոց Պատրիարք Ռաֆայէլ Պետրոս Մինասեանի, հայ առաքելական ու կաթոլիկ եկեղեցիների ներկայացուցիչների, Մխիթարյան  հայերերի և Անարատ հղության հայ քույրերի ներկայությամբ։ Երախտապարտ ենք Ձեր աջակցության և նվիրական ջանքերի համար։ Ձերդ Վսեմություն, Տիկնայք և Պարոնայք, Այս կարևոր տարին հիանալի հնարավորություն է ընձեռում նշելու մեր ձեռքբերումներն ու վկայակոչելու մեր ընդհանուր արժեքները: Մեր նվիրական ցանկությունն է, որ Հայաստան-Սուրբ Աթոռ եղբայրական ուղին և համապարփակ երկխոսությունը՝ խարսխված փոխադարձ հարգանքի և վստահության ոգու վրա շարունակի հարատևել  և մեզ բոլորիս աջակցի՝ կառուցելու արդարության և խաղաղության աշխարհ։ Շնորհակալություն»։
09:49 - 26 հոկտեմբերի, 2022
ՀՀ ԱԳ նախարարի հանդիպումը Մալթայի Ինքնիշխան Ուխտի Մեծ կանցլեր Ռիկարդո Պատեռնո Դի Մոնտեկուպոյի հետ

ՀՀ ԱԳ նախարարի հանդիպումը Մալթայի Ինքնիշխան Ուխտի Մեծ կանցլեր Ռիկարդո Պատեռնո Դի Մոնտեկուպոյի հետ

Հոկտեմբերի 25-ին Հռոմում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպել է Մալթայի Ինքնիշխան Ուխտի Մեծ կանցլեր (ԱԳ նախարար) Ռիկարդո Պատեռնո Դի Մոնտեկուպոյին։ Զրուցակիցներն ընդգծել են, որ Հայաստանի և Մալթայի Ինքնիշխան Ուխտի միջև երկկողմ հարաբերությունները հիմնված են վաղեմի պատմական կապերի և քրիստոնեական նույնակունք արժեքների վրա՝ պատրաստակամություն հայտնելով առավել խորացնել տարբեր ոլորտներում հաստատված համագործակցությունը:  ԱԳ նախարարը և Մեծ կանցլերը քննարկել են Հայաստանում Ուխտի կողմից հումանիտար աջակցության և առողջապահության բնագավառներում իրականացված ծրագրերն ու այս ոլորտներում համագործակցության հետագա խորացումը: Զրուցակիցները նաև անդրադարձ են կատարել մշակութային ժառանգության պահպանման խնդիրներին և այս ուղղությամբ միասնական քայլեր կատարելու հնարավորություններին Հանդիպման ընթացքում կողմերը մտքեր են փոխանակել տարածաշրջանային օրակարգի խնդիրների շուրջ: Նախարար Միրզոյանը ներկայացրել է Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունների, Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ հայկական կողմի դիրքորոշումը:  Անդրադառնալով ՀՀ տարածքային ամբողջականության դեմ ադրբեջանական ագրեսիաների հետևանքով ստեղծված հումանիտար իրավիճակին՝ Արարատ Միրզոյանը շեշտել է ադրբեջանական զինված ուժերի՝ ՀՀ ինքնիշխան տարածքն անհապաղ լքելու և հրադադարի ռեժիմի պահպանման անհրաժեշտությունը: Անդրադառնալով Ադրբեջանի ԶՈՒ կողմից իրականացված պատերազմական հանցագործություններին՝ ԱԳ նախարարը կարևորել է միջազգային հանրության հասցեական արձագանքը։ Միաժամանակ արձանագրվել է ադրբեջանական վերահսկողության տակ անցած տարածքներում հայկական պատմամշակութային և հոգևոր ժառանգության պահպանման կարևորությունը:
16:40 - 25 հոկտեմբերի, 2022