Իսրայել

Իսրայելի պետությունը ստեղծվել է 1948 թվականի մայիսի 14-ին՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 1947 թվականի նոյեմբերի 29-ի որոշմամբ, ըստ որի Մեծ Բրիտանիայի ենթամանդատային Պաղեստինը հռչակվում էր անկախ եւ նրա տարածքում ստեղծվում էին երկու ինքնուրույն՝ արաբական եւ հրեական պետություններ։

Հրեական պետությանը՝ Իսրայելին, հատկացվում էր 14 հզ. կմ2 (Պաղեստինի տարածքի 56%) տարածություն՝ խառը բնակչությամբ։ Երուսաղեմը հանձնվում էր ՄԱԿ-ի կառավարմանը։ 1948 թվականի մայիսին Իսրայելում ստեղծվեց ժամանակավոր կառավարություն, որը կազմված էր բացառապես սիոնիստական կուսակցությունների ներկայացուցիչներից։ Կառավարության առաջին իսկ՝ «Անկախության դեկլարացիայով» սիոնիզմը հռչակվեց Իսրայելի պաշտոնական գաղափարախոսություն եւ քաղաքականություն։

Արաբա-իսրայելական պատերազմներից հետո` 1974 թվականի հունվարին եւ 1975 թվականի սեպտեմբերին Եգիպտոսի, իսկ 1974 թվականի մայիսին Սիրիայի հետ Իսրայելը կնքեց զորքերի տարանջատման եւ նրանց միջեւ բուֆերային գոտիներ ստեղծելու համաձայնագրեր։ 1979 թվականին Եգիպտոսը՝ առաջին արաբական երկիրն էր, որը խաղաղության դաշինք կնքեց Իսրայելի հետ։ Արդյունքում, Իսրայելը Սինայի թերակղզին Եգիպտոսին հետ վերադարձրեց։ Հորդանանը եւ Իսրայելը խաղաղության դաշինք կննքեցին 1994 թվականին։ Իսկ 2005 թվականին Իսրայելը իր բանակը դուրս բերեց Գազայի շրջանից։

Լիբանանից 34 հրթիռ է արձակվել Իսրայելի ուղղությամբ. Իսրայելը պատասխան հարված է հասցրել
 |tert.am|

Լիբանանից 34 հրթիռ է արձակվել Իսրայելի ուղղությամբ. Իսրայելը պատասխան հարված է հասցրել |tert.am|

tert.am: Ավելի քան 30 հրթիռ հինգշաբթի Լիբանանից արձակվել է դեպի Իսրայելի հյուսիս։ Իսրայելը դրա համար մեղադրել է պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ շարժմանը՝ կատարվածը կապելով Երուսաղեմի Տաճարի լեռան վրա գտնվող Ալ Աքսա մզկիթի շուրջ իրավիճակի սրման հետ։ Լիբանանից հրթիռակոծությունն ուղեկցվել է Իսրայելի հարավում գտնվող Գազայի հատվածից հրթիռների արձակմամբ։ Այս մասին գրում է kommersant.ru-ն: «Լիբանանյան տարածքից Իսրայելի տարածք արձանագրվել է 34 արձակում։ Դրանցից 25-ը որսացել է «Երկաթե գմբեթը», 5 հրթիռ ընկել է Իսրայելի տարածք, և դրանց գտնվելու վայրի մասին տեղեկատվությունը ճշտվում է»,- ասվում է Իսրայելի բանակի մամուլի ծառայության հաղորդագրության մեջ։ Հրեական պետությունում ռազմաքաղաքական կաբինետի հրատապ նիստ է գումարվել։ Կեսգիշերից հետո հարվածներ են հասցվել Գազայի հատվածին, ապա՝ Լիբանանին։
10:28 - 07 ապրիլի, 2023
Բեյրութից հայտնել են, որ Իսրայելն ավելի քան 90 հրթիռ է արձակել Լիբանանի տարածքի ուղղությամբ
 |armenpress.am|

Բեյրութից հայտնել են, որ Իսրայելն ավելի քան 90 հրթիռ է արձակել Լիբանանի տարածքի ուղղությամբ |armenpress.am|

armenpress.am: Լիբանանից Իսրայելի տարածքի ուղղությամբ հրթիռներն, ամենայն հավանականությամբ, արձակվել են պաղեստինյան ճամբարներից: Այս մասին  «РИА Новости» գործակալությանը հայտնել Է Լիբանանի խորհրդարանի պատգամավոր Քասեմ Հաշեմը: «Լիբանանից արձակվել են սահմանափակ թվով հրթիռներ այն դեպքում, երբ Իսրայելը պատասխանել է լայնածավալ գրոհով՝ արձակելով ավելի քան 90 հրթիռ», - հայտարարել է Հաշեմը, որը Ազատագրման և զարգացման շիա դաշինքի անդամ Է։ Նրա խոսքով՝ «ամենայն հավանականությամբ, հրթիռներն արձակվել են պաղեստինյան ճամբարներից՝ ի պատասխան Երուսաղեմում ծավալված իրադարձությունների»։ Հինգշաբթի օրն ավելի վաղ իսրայելական լրատվամիջոցները հաղորդել էին, որ տասնյակ հրթիռներ են արձակվել Լիբանանի տարածքից՝ Իսրայելի հյուսիսում թիրախավորելով հյուսիսային և արևմտյան Գալիլեայի սահմանային բնակավայրերն ու քաղաքները: Ականատեսները  «РИА Новости»-ին հայտնել են, որ Սուր քաղաքի մերձակայքում գտնվող բնակավայրը գնդակոծելուց հետո իսրայելական ինքնաթիռները թռիչքներ են կատարում Լիբանանի հարավային շրջանների վրայով։
18:50 - 06 ապրիլի, 2023
Իրանի խորհրդարանը դատապարտում է Իսրայելում Ադրբեջանի դեսպանատան բացումը
 |azatutyun.am|

Իրանի խորհրդարանը դատապարտում է Իսրայելում Ադրբեջանի դեսպանատան բացումը |azatutyun.am|

azatutyun.am: Իրանի խորհրդարանը հատուկ հայտարարությամբ դատապարտել է Իսրայելում Ադրբեջանի դեսպանատան բացումը: Իրանցի օրենսդիրները երկրի դիվանագիտական գերատեսչությունից պահանջել են քայլեր ձեռնարկել այդ ուղղությամբ, հայտնում է IRNA պետական լրատվական գործակալությունը: Աղբյուրի համաձայն՝ Իրանի օրենսդիր մարմինը Իսրայելում Ադրբեջանի դեսպանատան բացումը որակել է «անհավատալի քայլ, որը հակասում է իսլամական աշխարհի շահերին»: Իրանցի պատգամավորները արաբական և մահմեդական կառավարություններին ու կազմակերպություններին կոչ են արել հետևել իրենց օրինակին և դատապարտել Ադրբեջանի քայլը։ Երեք տասնամյակ շարունակվող դիվանագիտական հարաբերություններից հետո Ադրբեջանն անցած օրերին առաջին դեսպանատունը բացեց Իսրայելում, ինչը երկու երկրներում պատմական քայլ են որակում ռազմավարական հարաբերություններն ամրապնդելու ուղղությամբ։ Այդպիսով Ադրբեջանը դարձավ միակ երկիրն աշխարհում, որն ունենալով շիա մեծամասնություն՝ սեփական դեսպանատունն է բացում Իրանի վաղեմի հակառակորդ Իսրայելում:
17:01 - 05 ապրիլի, 2023
Իսրայելի ոստիկանությունը Ալ Աքսա մզկիթի մոտ բերման է ենթարկել 350 մարդու
 |tert.am|

Իսրայելի ոստիկանությունը Ալ Աքսա մզկիթի մոտ բերման է ենթարկել 350 մարդու |tert.am|

tert.am: Գիշերը Երուսաղեմի Տաճարի լեռան վրա բախումներ են տեղի ունեցել, որոնք հանգեցրել են Գազայի հատվածից հրթիռների արձակմանը։ Երուսաղեմի Ալ Աքսա մզկիթի մոտ տեղի ունեցած անկարգությունների ժամանակ առնվազն 350 մարդ է բերման ենթարկվել։ Այս մասին ապրիլի 5-ին հայտնել է Yedioth Ahronoth թերթը։Նշվում է, որ հարյուրավոր մուսուլմաններ երեկոյան աղոթքից հետո բարիկադավորվել են մզկիթի աղոթասրահում։ Իսրայելի ոստիկանությունը հայտնել է, որ անվտանգության ուժերը բռնի ուժով մտել են համալիր այն բանից հետո, երբ ներսում գտնվողները սկսել են քարեր նետել, պայթուցիկներ կիրառել:Լրատվամիջոցների տվյալներով՝ մի խումբ պաղեստինցիներ բարիկադավորվել են Ալ Աքսա աղոթասրահում այն բանից հետո, երբ հրեա վերաբնակիչները փորձել են մտնել սրբավայր՝ հրեական Պասեքի տոնի (Պեսախ) կապակցությամբ ծիսակատարություն կատարելու։Նշվում է, որ Տասնյակ պաղեստինցիներ դուրս են եկել փողոց՝ ի նշան բողոքի իսրայելական անվտանգության ուժերի կողմից Հորդանանի Արևմտյան ափի Բեյթ Ումար գյուղում իրականացված գրոհի։ 
12:02 - 05 ապրիլի, 2023
Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Գազայի հատվածին՝ ի պատասխան հրթիռակոծության, սրան նախորդել են բախումներ ալ-Աքսա մզկիթում
 |armenpress.am|

Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Գազայի հատվածին՝ ի պատասխան հրթիռակոծության, սրան նախորդել են բախումներ ալ-Աքսա մզկիթում |armenpress.am|

armenpress.am: Իսրայելի օդուժը հարվածներ է հացրել Գազայի հատվածում «Համաս» շարժմանը պատկանող զենքի արտադրության 2 օբյեկտների և զինապահեստների: Այս հարվածները հասցվել են՝ ի պատասխան Գազայի կողմից Իսրայելի Սդերոտ քաղաքի և Յադ Մորդեխայ համայնքի ուղղությամբ արձակված 10 հրթիռների: Այս մասին հաղորդում է Jerusalem Post պարբերականին: Ըստ Իսրայելի պաշտպանության բանակի տարածած հաղորդագրության՝ ավելի ուշ հարվածներ են հասցվել նաև «Համաս»-ի ռազմական օբյեկտի և բազմաթիվ դիրքերի: Ըստ պաղեստինական կողմի հաղորդումների՝ Գազայի հատվածից երկիր-օդ դասի հրթիռներ են արձակվել հարվածներն իրականացնող իսրայելական ռազմական ինքնաթիռների վրա: Jerusalem Post-ը տեղեկացնում է, որ Գազայի հատվածից արձակված 10 հրթիռներից 1-ը հարվածել է Սդերոտի արդյունաբերական գոտում գտնվող գործարանի, 5-ն ընկել են բաց տարածքում, իսկ մյուսները որսացել է «Երկաթե գմբեթ» ՀՕՊ համակարգը: Կողմերի միջև լարվածության նոր սրման աթիռ են դարձել ապրիլի 4-ի երեկոյան ալ-Աքսա մզկիթում տեղի ունեցած բախումները: Պարբերականը նշում է, որ Փեսախի (հրեակա Զատիկ) նախօրեին մի խումբ պաղեստինցիներ բարիկադավորվել են ալ-Աքսա մզկիթում: Ոստիկանությունը մտել է մզկիթ և լուսաձայնային նռնակներով փորձել է հանել ներսում բարիկադավորված պաղեստինցիներին: Հաղորդվում է, որ պաղեստինցիներն իսրայելական ուժերի վրա են նետել քարեր և ճայթրուկներ: Միջադեպի հետևանքով կան վիրավորներ, կատարվել են ձերբակալություններ:
10:25 - 05 ապրիլի, 2023
Իրանը կրկին բացատրություն է պահանջել Բաքվից «Իսրայելի հետ Թեհրանի դեմ միասնական ճակատ ստեղծելու» հայտարարության առնչությամբ
 |tert.am|

Իրանը կրկին բացատրություն է պահանջել Բաքվից «Իսրայելի հետ Թեհրանի դեմ միասնական ճակատ ստեղծելու» հայտարարության առնչությամբ |tert.am|

tert.am: Իրանի արտաքին գործերի նախարարության խոսնակ Նասեր Քանաանին բացատրություն է պահանջել Բաքվից Իսրայելի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպումից հետո կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հնչած հայտարարությունների համար։ Ինչպես գրել է Քանաանին իր թվիթերյան միկրոբլոգում, Իսրայելն այլ նպատակ չունի, քան իսլամական աշխարհում տարաձայնություններ ու պառակտում ստեղծելն է, ուստի Իրանն Ադրբեջանին կոչ է անում տեղյակ լինել «հանցավոր Սիոնիստական ռեժիմի» իրական մտադրություններին։ Նրա խոսքով՝ իրականակ կողմն Ադրբեջանի կառավարությանը խնդրել է մեկնաբանել Իսրայելի ԱԳ նախարարի՝ Ադրբեջանի հետ «Իրանի դեմ միասնական ճակատ ստեղծելու» համաձայնագրի վերաբերյալ հայտարարությունները, սակայն Ադրբեջանի ԱԳՆ խոսնակը խուսափել է պատասխանից և Իրանի հասցեին նոր մեղադրանքներ է հնչեցրել։ Նա նաև հավելել է, որ այս պարագայում Ադրբեջանի շարունակական լռությունը փաստում է, որ Բաքուն անուղղակիորեն հավանություն է տվել իր ռազմավարական գործընկերոջ հայտարարություններին։
13:28 - 01 ապրիլի, 2023
Ադրբեջանի իշխանությունները պետք է բացատրություն տան. Քանանի
 |1lurer.am|

Ադրբեջանի իշխանությունները պետք է բացատրություն տան. Քանանի |1lurer.am|

1lurer.am: Իրանի ԱԳՆ խոսնակ Նասեր Քանանին արձագանքել է Իսրայելի արտգործնախարարի՝ Ադրբեջանի հետ Իրանի դեմ միասնական ճակատ ստեղծելու հայտարարությանը և խստորեն դատապարտել է  այն, գրում է ISNA գործակալությունը: «Սա Ադրբեջանի տարածքն Իրանի ազգային անվտանգության համար սպառնալիքի վերածելու՝ սիոնիստական ռեժիմի չարամիտ մտադրությունների հերթական ապացույցն է»,-ասել է Քանանին: Նա նշել է, որ Իսրայելի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարների հայտարարություններն այդ երկրների «ռազմավարական գործընկերության նոր փուլի» վերաբերյալ անուղղակի հաստատում են նրանց համագործակցության հակաիրանական կողմնորոշումը, և Ադրբեջանի իշխանություններից բացատրություն են պահանջել: Քանանին, ընդգծելով, որ Իրանի ու Ադրբեջանի ժողովուրդները պատմական ու կրոնական անքակտելի կապեր ունեն, հավելել է. «Իրանը միշտ փորձել է խափանել երկու հարևան երկրների միջև բաժանում առաջացնելու չարակամների ջանքերը, և ակնկալվում է, որ Ադրբեջանի կառավարությունը նույնպես կխուսափի երկու երկրի թշնամիների լարած թակարդից։ Ակնհայտ է, որ Իրանը չի կարող անտարբեր մնալ Ադրբեջանի տարածքից իր դեմ ուղղված դավադրության նկատմամբ»։ Հիշեցնենք, որ մարտի 29-ին հանդիպել էին Իսրայելի ԱԳ նախարար Էլի Քոհենն ու Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովը, որի ժամանակ Իսրայելի ԱԳ նախարարը հայտարարել էր․ «Իսրայելն ու Ադրբեջանը նույն կերպ են ընկալում Իրանից եկող սպառնալիքը: Իրանական ռեժիմը սպառնում է մեր տարածաշրջաններին, մեր ֆինանսական հնարավորություններին, զբոսաշրջությանը և ապակայունացնում է ողջ Մերձավոր Արևելքը: Դրա համար անհրաժեշտ է կիրառել քաղաքական, տնտեսական գործիքներ, ինչպես նաև ձևավորել հուսալի և ուժեղ ռազմական ուժեր»։ 
16:07 - 31 մարտի, 2023
Սիրիան Իսրայելին մեղադրել է արդեն երկու օր շարունակվող ավիահարվածների մեջ
 |armenpress.am|

Սիրիան Իսրայելին մեղադրել է արդեն երկու օր շարունակվող ավիահարվածների մեջ |armenpress.am|

armenpress.am: Իսրայելի օդուժը ավիահարվածներ է իրականացրել Սիրիայի մայրաքաղաք Դամասկոսում այսօր կեսգիշերից քիչ անց: Այս ավիահարվածների նախորդ գիշերը ևս մեկ նման հարձակում էր տեղի ունեցել, որի հետևանքով 2 զինվոր էր վիրավորվել: Այս մասին հաղորդում է սիրիայի պետական SANA գործակալությունը: Հաղորդվում է, որ Սիրիայի հակաօդային պաշտպանության համակարգերը խոցել են «թշնամական հրթիռները» մայրաքաղաքի երկնքում, սակայն հարձակման հետևանքով պատճառվել է նյութական վնաս: Մեծ Բրիտանիայում տեղակայված «Մարդու իրավունքների սիրիական դիտարանը» հայտարարել է, որ հարվածների թիրախ են դարձել Դամասկոսից հարավ ընկած կառավարական ուժերի և Իրանի աջակցությունը վայելող խմբավորումների զենքի պահեստները: Սոցիալական ցանցերում տարածված տեսանյութերում երևում են պայթյուններ երկնքում: Մարտի լույս 30-ի գիշերը Իսրայելը ավիահարվածներ էր իրականացրել Սիրիայի դեմ՝ թիրախավորելով Դամասկոսի արվարձանները: Սիրիական ռազմական աղբյուրը SANA գործակալությանը հայտնել էր, որ Դամասկոսի արվարձաններում իսրայելական հրթիռային հարձակման հետևանքով վիրավորվել է երկու սիրիացի զինվոր, պատճառվել է նաև նյութական վնաս։ The Times of Israel պարբերականն իր հերթին հաղորդում է, որ որպես կանոն՝ Իսրայելի պաշտպանության բանակը չի մեկնաբանում Սիրիայում իրականացված հարձակումները, սակայն ընդունել է, որ հարյուրավոր հարվածներ է իրականացրել Իրանի աջակցությունը վայելող խմբավորումների դեմ, որոնք փորձում են ամրապնդել դիրքերը Սիրիայում: ԻՊԲ-ն նշում է, որ նաև հարվածում է այդ խմբավորումների համար նախատեսված մատակարարումներին: Բացի հինգշաբթի և ուրբաթ իրականացված հարձակումներից, վերջին շաբաթներին հարձակումներ են իրականացվել նաև Հալեպի միջազգային օդանավակայանի դեմ: Այդ հարձակումները ևս վերագրվում են Իսրայելին:
10:52 - 31 մարտի, 2023
«Բաքուն հաստատակամ է վերաինտեգրացիայի հարցում»․ Բայրամով |azatutyun.am|

«Բաքուն հաստատակամ է վերաինտեգրացիայի հարցում»․ Բայրամով |azatutyun.am|

azatutyun.am: Ադրբեջանի արտգործնախարարը հանդիպել է Իսրայելի նախագահին և կրկին մեղադրել Հայաստանին ռազմատենչ հռետորաբանության և խաղաղության ջանքերին խոչընդոտելու մեջ։ «Նախարար Բայրամովը մանրամասն ներկայացրել է Հարավային Կովկասում ստեղծված իրավիճակը, նշել, որ Հայաստանը փորձում է բանակցությունների տպավորություն ստեղծել՝ իր պարտավորություններից խուսափելու համար», - հաղորդում է Բաքուն, հավելելով՝ վերջին շաբաթների ընթացքում հայկական կողմը «շարունակել է ագրեսիվ գործողությունները»։ Կոնկրետ փաստեր, սակայն, հաղորդագրությունը չի հիշատակել։ «Նախարար Բայրամովն ընդգծել է, որ Ադրբեջանը վճռական է՝ վերականգնելու խաղաղությունն ու անվտանգությունը տարածաշրջանում, ինչպես նաև վերաինտեգրելու ծագումով հայ բնակիչներին», - ասված է հաղորդագրությունում։
17:07 - 30 մարտի, 2023
Իսրայելը հարվածել է Սիրիային
 |tert.am|

Իսրայելը հարվածել է Սիրիային |tert.am|

tert.am: Լույս մարտի 30-ը սիրիական պետական լրատվամիջոցները հայտարարել են Դամասկոսի մերձակայքում գտնվող թիրախներին իսրայելական բանակի հերթական ավիահարվածի մասին։ Սիրիայի պետական Sana գործակալությունը պնդում է, որ սիրիական ՀՕՊ-ը հրթիռների մի մասը որսացել է։ Միաժամանակ նշվում է, որ Ալ Միդան շրջանում սիրիացի զինվորականների մեջ կան մի քանի վիրավորներ։ SANA-ն հայտնում է, որ հարձակումը կատարվել է Գոլանի բարձունքների ուղղությամբ:Լոնդոնում տեղակայված Մարդու իրավունքների սիրիական դիտորդական խումբը (SOHR) հայտնում է, որ Իսրայելի պաշտպանության բանակը հարձակվել է Քասիուն լեռան մոտ (Դամասկոսի հյուսիսային արվարձան) ռազմական դիրքերի վրա: Այս ավիահարվածի հետևանքների մասին տեղեկությունը ճշտվում է։ Իսրայելի իշխանությունները հիմնականում չեն մեկնաբանում Սիրիայում թիրախներին իսրայելական հարվածների մասին հաղորդագրությունները:  
10:37 - 30 մարտի, 2023
Իսրայելում բանակցություններ են սկսվել դատաիրավական բարեփոխումների շուրջ
 |1lurer.am|

Իսրայելում բանակցություններ են սկսվել դատաիրավական բարեփոխումների շուրջ |1lurer.am|

1lurer.am: Իսրայելում մեկնարկել են բանակցությունները վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի կառավարության առաջարկած դատաիրավական բարեփոխումների շուրջ, որոնք զանգվածային բողոքի ցույցեր են առաջացրել երկրում: Հանդիպումն ընթանում է Երուսաղեմի նախագահական նստավայրում, հայտնում է Times of Israel-ը։ Բանակցային գործընթացին, որը բացել է նախագահ Իցհակ Հերցոգը, մասնակցում են ընդդիմության, իշխող «Լիկուդ» կուսակցության և նրա կոալիցիոն գործընկերների ներկայացուցիչները։ Լարվածությունն Իսրայելում, սակայն, պահպանվում է: Ցույցեր են անցկացնում Նեթանյահուի կառավարության ծրագրերի կողմնակիցները, որոնք դեմ են ընդդիմության հետ փոխզիջմանը, և իրավական բարեփոխումներին դեմ արտահայտվողները, թեև Նեթանյահուն խոստացել է սառեցնել նոր օրինագիծը և փոխզիջման հասնել ընդդիմության հետ։ Վարչապետը միաժամանակ նշել է, որ իր կողմնակիցների մեծ մասն աջակցում է բարեփոխմանը, ուստի «ինչ-որ ձևաչափով այն կիրականացվի»։
12:38 - 29 մարտի, 2023