hetq.am։ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի դեմ իմպիչմենթի հնարավոր գործընթացը նոր թափ է հավաքում։
Յուքրեյնգեյթ (Ukrainegate) սկանդալային պատմությունը պտտվում է Թրամփի, Ուկրաինայի նորընտիր նախագահ Վոլոդիմիր Զելենսկու, նախկին փոխնախագահ Ջո Բայդենի և նրա որդու շուրջ, խառնված են մի շարք ԱՄՆ պետական դեպարտամենտի դիվանագետներ, ԱՄՆ պետական հետախուզության գործակալը և այլ պաշտոնյաներ։
Զելենսկի Թրամփ հեռախոսազրույցը
Վերջերս՝ սեպտեմբերի 24-ին, գաղտնազերծվեց և հրապարակվեց Թրամփ – Զելենսկի հեռախոսազրույցը, որը տեղի էր ունեցել այս տարվա հուլիսի 25-ին։ Հենց այս հեռախոսազրույցի հրապարակումից և դրան հաջորդած զարգացումներից հետո հնարավոր իմպիչմենթի գործընթացը նոր թափ հավաքեց։
Կես ժամ տևած հեռախոսազրույցը բացահայտում է մի քանի կարևոր բան։ Թրամփը խնդրում է Զելենսկուն «պարզել Ուկրաինայի հետ կապված այս ամբողջ իրավիճակը»։
Այստեղ խոսքը գնում է Ջո Բայդենի որդու՝ Հանթեր Բայդենի մասին, ով ուկրաինական «Բուրիսմա» էներգետիկ ընկերության վարչության անդամ է եղել։ Թրամփը հորդորում է պարզել Բայդենների դերը Ուկրաինայի նախկին (2015-2016) գլխավոր դատախազ, գեներալ Վիկտոր Շոկինին պաշտոնից ազատելու գործում։
Թրամփը և նրա կողմնակիցները պնդում են, որ Ջո Բայդենը, երբ դեռ ԱՄՆ փոխնախագահն էր, սպառնացել է չտրամադրել Ուկրաինային 1 միլիարդ դոլարի ֆինանսական օժանդակություն, եթե Շոկինը չազատվի պաշտոնից։ Այն ժամանակ Շոկինը հետաքննում էր «Բուրիսմա» ընկերության հնարավոր կոռուպցիոն գործունեությունը։ Շոկինը ինքը շարունակաբար պնդել է, որ Ջո Բայդենն է կանգնած նրան աշխատանքից ազատելու հետևում։ Ջո Բայդենը հերքել է այս մեղադրանքները։
«Բուրիսմա» ընկերության դեմ սկսված քրեական գործը կարճվել է բավարար ապացույցներ չունենալու հիմքով։
Այստեղ հայտնվում է Յուրի Լուցենկոն, Ուկրաինայի նախկին (2016-2019) գլխավոր դատախազը։ Լուցենկոն քննարկել է Հանթեր Բայդենի գործունեությունը Ուկրաինայում Թրամփի այժմյան փաստաբան, Նյու-Յորքի նախկին քաղաքապետ Ռուդի Ջիուլիանիի հետ։ Լուցենկոն նրան ասել է, որ Հանթեր Բայդենը չի խախտել օրենքը և դրա համար գործը կարճվել է։ Ավելի վաղ Ջիուլիանին «Ֆոքս Նյուզ»-ի եթերից մեղադրել էր Բայդենին Ուկրաինայում կոռուպցիոն գործունեություն ծավալելու մեջ։
Ընտրվելուց հետո Զելենսկին Լուցենկոյին ազատել է պաշտոնից, հիմնավորելով, որ Լուցենկոն անտեսել է կոռուպցիան։
Բայդենների դեմ Թրամփի սկսած արշավը կարևոր է ԱՄՆ գալիք նախագահական ընտրությունների կոնտեքստում. եթե Ջո Բայդենը հաղթի Բերնի Սանդերսին Դեմոկրատական կուսակցության ներքին ընտրություններում, ապա կլինի դեմոկրատների թեկնածուն և 2020 նախագահական ընտրություններում կդառնա Թրամփի գլխավոր մրցակիցը։
Հեռախոսազանգի ընթացքում Թրամփի խնդրանքին պատասխանելով Զելենսկին հայտնում է, որ պատրաստ է օժանդակել նրան Բայդենների վերաբերյալ այս գործընթացը վերսկսելու հարցում։ Թրամփը նույնիսկ պայմանավորվում է, որ Ջիուլիանին և Ուիլյամ Բարրը՝ ԱՄՆ գլխավոր դատախազը, կզանգահարեն Զելենսկուն և մանրամասներ կքննարկեն նրա հետ։ Զելենսկին խնդրում է Թրամփին այս գործով հավելյալ տեղեկություններ տրամադրել։
Հեռախոսազանգի ընթացքում քննարկվեց նաև Ուկրաինայում ԱՄՆ դեսպան (2016-2019) Մարի Յովանովիչի գործունեությունը, ում Զելենսկին որակում է որպես «վատ դեսպան»։ Թրամփը համաձայնվում է նրա հետ, պնդելով, որ «նա որոշ բաների միջով կանցնի»։ Մարի Յովանովիչին Թրամփը հետ է կանչել Վաշինգտոն, իր պաշտոնավարման ավարտից մի քանի ամիս շուտ։ Ջուլիանին մեղադրել էր Յովանովիչին Ուկրաինայում Թրամփի դեմ արտահայտվող ակտիվիստներին օժանդակելու մեջ։ Յովանովիչը ցուցմունք է տալու կոնգրեսական հանձնաժողովի առջև իմպիչմենթ սկսելու գործընթացի շրջանակներում։
Թրամփն ու Զելենսկին նաև քննարկում են ԵՄ-ի ոչ բավարար օժանդակությունը Ուկրաինային։ Թրամփը պնդում է, որ «Գերմանիան ոչինչ չի անում ձեզ համար, միայն խոսում են»։ Զելենսկին համաձայնում է նրա հետ, հայտնելով որ Ուկրաինան պատրաստ է նոր Ջեվելին (Javelin) տեսակի հակատանկային հրթիռներ գնել ԱՄՆ-ից։
Հեռախոսազանգի վերջում երկու նախագահները պայմանավորվում են հանդիպել Վաշինգթոնում կամ Լեհաստանում։
ԱՄՆ Ազգային հետախուզության գործակալի բողոքը
Ծառայողական պարտականությունների շրջանակում Թրամփի և Զելենսկու հեռախոսազրույցը լսած Ամերիկայի հատուկ ծառայությունների աշխատակիցը գրավոր բողոք է ներկայացնում ղեկավարությանը։
Գործակալի անունը գաղտնի է պահվում, բողոքում նա իր մտահոգությունն է հայտնում առ այն, որ Թրամփը ճնշում է գործադրում օտար պետության ղեկավարի նկատմամբ «նախագահի քաղաքական գլխավոր հակառակորդի դեմ հետաքննություն սկսելու նպատակով»։ Նա նաև պնդում է, որ Սպիտակ տան որոշ պաշտոնյաներ խոչընդոտներ են ստեղծել խոսակցության ձայնագրությանն ու սղագրությունը մուտք գործելու հարցում։ Իր բողոքում նա նշել է Ջուլիանիի, գլխավոր դատախազ Բարրի և այլ դիվանագետների անունները։
Սեպտեմբերի սկզբին Ազգային հետախուզության ղեկավարությունը ԱՄՆ Կոնգրեսին հայտնում է գործակալի բողոքի մասին և երեք հանձնաժողովներ սկսում են զուգահեռ քննություն պարզելու համար, արդյոք Թրամփը, ճնշում գործադրելով օտար պետության ղեկավարի հանդեպ, չարաշահել է իր պարտականությունները և արդյոք կան բավարար հիմքեր իմպիչմենթի գործընթաց սկսելու համար։
Տեղեկությունը հայտնի դառնալուց երկու օր անց Թրամփի հրամանով չեղարկվում է Ուկրաինային տրամադրվելիք ռազմական օժանդակությունը։
Որոշ ժամանակ անց Թրամփը ընդունում է, որ խոսել է Զելենսկու հետ, սակայն հերքում է բոլոր մեղադրանքները։ Իր թվիթերյան էջում նա թվիթների (կարճ հաղորդագրությունների) տեղատարափ է սկսում, մեղադրանքներ հնչեցնելով տարբեր մարդկանց հասցեին։
Զելենսկին նույնպես պնդում է, որ իր հասցեին որևէ ճնշում չի եղել։
Սեպտեմբերի 24-ին ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատում դեմոկրատական ճամբարի ղեկավար Նենսի Պելոսին հայտարարում է իմպիչմենթի համար հարցաքննությունների մեկնարկի մասին։
Շարունակությունը՝ hetq.am-ում
