Իրան

Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն ինքնիշխան պետություն է Արևմտյան Ասիայում: Ավելի քան 83 միլիոն բնակչությամբ։ Իրանը աշխարհում բնակչության թվով 18-րդն է: 1.648.195 կմ քառակուսի տարածքով այն երկրորդ ամենախոշոր երկիրն է Մերձավոր Արևելքում և 17-րդը` աշխարհում: Իրանը հյուսիս արևմուտքում սահմանակից է Հայաստանին, Արցախին, Ադրբեջանին և Ադրբեջանի մաս կազմող Նախիջևանին, հյուսիսում Կասպից ծովին, հյուսիս արևելքում Թուրքմենստանին, արևելքում Աֆղանստանին և Պակիստանին, հարավում Պարսից ծոցին և Օմանի ծոցին, արևմուտքում Թուրքիային և Իրաքին :

Երկրի մայրաքաղաքը և խոշորագույն քաղաքը Թեհրանն է, որը համարվում է նաև երկրի մշակութային և տնտեսական կենտրոնը: Երկրի նախագահը Հասան Ռոհանին է, հոգևոր առաջնորդը Այաթոլլա Ալի Խամենեին է։

Պետք է ապահովվեն ԼՂ բնակիչների իրավունքներն ու անվտանգությունը. լիահույս ենք, որ այսուհետ տարածաշրջանում որևէ պատերազմի ականատես չենք լինի. Իրանի ԱԳՆ
 |tert.am|

Պետք է ապահովվեն ԼՂ բնակիչների իրավունքներն ու անվտանգությունը. լիահույս ենք, որ այսուհետ տարածաշրջանում որևէ պատերազմի ականատես չենք լինի. Իրանի ԱԳՆ |tert.am|

tert.am: Իրանը գոհունակություն է հայտնում Ադրբեջանի կառավարության և Լեռնային Ղարաբաղում բնակվող հայերի ներկայացուցիչների միջև տարածաշրջանում հակամարտությունների դադարեցման պայմանավորվածության առնչությամբ։ Այս մասին ասել է Իրանի ատաքին գործերի նախարարության մամուլի քարտուղար Նասեր Քանանին: «Տարածաշրջանում հակամարտությունների շարունակման պատճառ չկա, և մենք հույս ունենք, որ այսուհետ տարածաշրջանում որևէ պատերազմի ականատես չենք լինի»,– Tasnim գործակալության փոխանցմամբ՝ ասել է խոսնակը:Իրանը պահանջում է լիարժեք հարգել տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականությունն ու սահմանները և կարծում է, որ պետք է ապահովվեն Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչների իրավունքներն ու անվտանգությունը։
10:20 - 21 սեպտեմբերի, 2023
Իրանը չեղարկել է դեպի Հայաստան և Ադրբեջան բոլոր չվերթները

Իրանը չեղարկել է դեպի Հայաստան և Ադրբեջան բոլոր չվերթները

Իրանը այսօրվանից կչեղարկի Իրան-Հայաստան և Իրան-Ադրբեջան բոլոր չվերթները։ Այս մասին հայտարարել է Իրանի քաղավիացիայի ղեկավարը։  Պաշտոնյան նշել է՝ «ելնելով տարածաշրջանի պայմաններից, այսօրվանից մինչև հաջորդ ծանուցումը, կչեղարկվեն բոլոր չվերթները՝ իրանցի ուղևորների անվտանգությունը ապահովելու նպատակով»։ Սեպտեմբերի 19-ին՝ ժամը 13:00-ի սահմաններում, ադրբեջանական կողմը լայնածավալ հարձակում է սկսել Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով։ Հակառակորդը, կիրառելով հրետանի, գերճշգրիտ ծանր տեխնիկա, անօդաչուներ, ավիացիա եւ հրաձգային զենքեր՝ թիրախավորել է ոչ միայն դիրքերն ու ռազմական օբյեկտները, այլ նաեւ քաղաքացիական բնակավայրերը, ենթակառուցվածքները եւ խաղաղ բնակչությանը։ Պաշտպանության բանակը օրվա ընթացքում մի քանի անգամ հաղորդել է, որ ՊԲ ստորաբաժանումները համառ դիմադրություն են ցույց տալիս: Այդուհանդերձ, հաղորդվել է, որ որոշ հատվածներում թշնամուն հաջողվել է մխրճվել ՊԲ մարտական դիրքեր, տիրանալ մի շարք բարձունքների և ռազմավարական ճանապարհային հանգույցների։ Կան զոհեր և վիրավորներ․ թիվը դեռևս վերջնական չէ։ Սեպտեմբերի 20-ին՝ ժամը 13:00-ի շրջանակում, Արցախից հաղորդել են, որ Արցախի իշխանություններն ընդունում են ռուսական խաղաղապահ զորակազմի հրամանատարության առաջարկությունը՝ կրակի դադարեցման վերաբերյալ։ Ռուս խաղաղապահների միջնորդությամբ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել սեպտեմբերի 20-ին ժամը 13:00-ից ռազմական գործողությունների ամբողջական դադարեցման մասին։ Համաձայնություն է ձեռք բերվել առ այն, որ Արցախից պետք է դուրս բերվեն «Արցախում մնացած ՀՀ զինված ուժերը», պետք է զինաթափվեն ՊԲ ստորաբաժանումները, Արցախի տարածքից պետք է դուրս բերվի ողջ տեխնիկան եւ սպառազինությունը եւ ուտիլիզացվի։ Իսկ ԼՂ հայերի՝ Ադրբեջանի կողմից առաջ քաշված  վերաինտեգրման, իրավունքների և անվտանգության պաշտպանության, ինչպես նաև Ադրբեջանի Սահամանադրության շրջանակում ԼՂ բնակչության կենսագործունեության ապահովման վերաբերյալ հարցերը կքննարկվեն։ Չնայած հրադադարի մասին պայմանավորվածությանը՝ այդուհանդերձ, Ադրբեջանը շարունակել է թիրախավորել Ստեփանակերտը։
17:18 - 20 սեպտեմբերի, 2023
Տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականությունը կարմիր գիծ է Իրանի համար. Իրանի պաշտպանության նախարար

Տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականությունը կարմիր գիծ է Իրանի համար. Իրանի պաշտպանության նախարար

Թեհրանում հանդիպել են ՌԴ և Իրանի պաշտպանության նախարարներ Սերգեյ Շոյգուն և Մոհամմադ Ռեզա Աշտիանին։   Իրանցի պաշտոնյան ասել է, որ տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականության և միջազգային սահմանների պաշտպանությունը կարմիր գիծ է Իրանի համար։ Անդրադառնալով ԼՂ-ում մարտերի բռնկմանը, Աշտիանին հաստատել է Իրանի հավատարմությունը Հարավային Կովկասում «3+3» ձևաչափով համագործակցությանը։ Շոյգուն իր հերթին աջակցությունն է հայտնել կովկասյան զարգացումների վերաբերյալ Իրանի դիրքորոշմանը։ Կողմերը իրենց անհամաձայնությունն են արտահայտել տարածաշրջանում արտատարածաշրջանային ուժերի առկայությանը։ Կարևորելով Իրանի և Ռուսաստանի միջև տարածաշրջանային և միջազգային համագործակցությունը երկու ժողովուրդների անվտանգության և շահերի ապահովման գործում՝ Աշտիանին նշել է, որ երկկողմ համագործակցության կարևորագույն առարկան ընդհանուր մարտահրավերների, այդ թվում՝ ԱՄՆ-ի միակողմանիության դեմ պայքարն է։ ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն իր հերթին ողջունել է Մոսկվայի և Թեհրանի սերտ և ռազմավարական հարաբերությունները։ Նա նշել է, որ երկու երկրների միջև կառուցողական փոխգործակցությունը կհաստատի անվտանգությունն ու կայունությունը տարածաշրջանում և կնպաստի բազմակողմանիությանը։
16:29 - 20 սեպտեմբերի, 2023
Արարատ Միրզոյանը Իրանի ԱԳ նախարարին ներկայացրել է Լեռնային Ղարաբաղի դեմ Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիայի մանրամասները

Արարատ Միրզոյանը Իրանի ԱԳ նախարարին ներկայացրել է Լեռնային Ղարաբաղի դեմ Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիայի մանրամասները

Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը Նյու Յորքում հանդիպել է  Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանի հետ:   Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը։    Արարատ Միրզոյանը շեշտել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի դեմ Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված լայնամասշտաբ ագրեսիան հարվածի տակ է դնում կայունությունը ողջ Հարավային Կովկասում։ Ներկայացնելով Ադրբեջանի գործողությունների մանրամասները՝ ՀՀ ԱԳ նախարարն ընդգծել է, որ բոլոր միջազգային գործընկերները, որոնք շահագրգռված են տարածաշրջանում կայունությամբ, պետք է հստակորեն դատապարտեն ագրեսիան, ուժի և ուժի սպառնալիքի կիրառման միջոցով խնդիրները լուծելու ցանկացած փորձ և Ադրբեջանին վերադարձնեն կառուցողական դաշտ։   ՀՀ ԱԳ նախարարն ընդգծել է, որ Ադրբեջանի գործողությունները հերթական անգամ ցույց են տալիս Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի էթնիկ զտումը կանխելու և տարածաշրջանում երկարատև խաղաղության համատեքստում ԼՂ ժողովրդի իրավունքների ու անվտանգության երաշխիքների ապահովման համար մեխանիզմներ ստեղծելու անհրաժեշտությունը։
03:32 - 20 սեպտեմբերի, 2023
Եթե ՌԴ-ն ուզում է մնալ տարածաշրջանում, ինչ-որ քայլեր պետք է անի կանխելու սա․ Արմեն Գրիգորյան

Եթե ՌԴ-ն ուզում է մնալ տարածաշրջանում, ինչ-որ քայլեր պետք է անի կանխելու սա․ Արմեն Գրիգորյան

«Հանրայինին» տված հարցազրույցի ընթացքում Արմեն Գրիգորյանն անդրադարձավ Իրանի հետ շփումներին։ «Իրանի հետ մենք ինտենսիվ կոնտակտի մեջ ենք։ Օրեր առաջ, երբ էսկալացիայի վտանգ կար, վարչապետը խոսել է Իրանի նախագահի հետ, այլ մակարդակներով մենք ինտենսիվ կապի մեջ ենք, եւ Իրանի հետ մեր բոլոր հարցերը քննարկում ենք, եւ կարող եմ պնդել, որ Իրանի հետ մենք ունենք փոխըմբռնում, եւ հասկանում ենք, թե Իրանն ինչպիսի քաղաքականություն է վարում, եւ Իրանն էլ հասկանում է՝ մենք ինչպիսի քաղաքականություն ենք վարում»։ Հարցին, թե ինչ անվտանգային ռեսուրս մենք ունենք, ինչ պետք է անենք, ԱԽ քարտուղարը պատասխանեց.  «Այդ հարցին պատասխանելու համար պետք է վերջին շրջանում հնչող ամենակարեւոր հարցին պատասխանել․ արդյոք ՌԴ լքո՞ւմ է տարածաշրջանը»։ Գրիգորյանի խոսքով՝ ԼՂ-ում սկսել են լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ, էթնիկ զտման եւ ցեղասպանության վտանգ կա, եւ եթե ՌԴ-ն ուզում է մնալ տարածաշրջանում, նա ինչ-որ քայլեր պետք է անի կանխելու սա։ Եթե չի կանխում, ապա հարցին կարելի է միանշանակ դրական պատասխան տալ այն իմաստով, որ ՌԴ-ն ուզում է լքել տարածաշրջանը:
00:59 - 20 սեպտեմբերի, 2023
Իրանը ԼՂ-ն համարում է Ադրբեջանի  մաս և կարծում է, որ նրա խնդիրները պետք է լուծվեն երկխոսության միջոցով․ Քանանի

Իրանը ԼՂ-ն համարում է Ադրբեջանի մաս և կարծում է, որ նրա խնդիրները պետք է լուծվեն երկխոսության միջոցով․ Քանանի

Իրանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Նասեր Քանանին մտահոգություն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղում լարվածության աճի կապակցությամբ՝ կողմերին կոչ անելով կատարել հրադադարի համաձայնագրի պայմանները և հարցերը լուծել երկխոսության միջոցով։ «Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը Լեռնային Ղարաբաղը համարում է Ադրբեջանի Հանրապետության մաս և կարծում է, որ նրա խնդիրները, այդ թվում՝ նրա բնակիչների իրավունքները և անվտանգությունը, պետք է լուծվեն այս շրջանակներում և երկխոսության միջոցով»,- ընդգծել է նա։ Քանաանին ևս մեկ անգամ ընդգծել է տարածաշրջանի երկրների դերը վեճերի՝ խաղաղ ճանապարհով լուծմմանը նպաստելու գործում և հիշեցրել Իրանի պատրաստակամությունը՝ այս հարցով 3+3 ձևաչափով հանդիպում անցկացնելու։
22:57 - 19 սեպտեմբերի, 2023
«Գլխավոր վտանգը Ղարաբաղում մնացող 10 հազար հայ զինյալներն են». Բայրամով
 |azatutyun.am|

«Գլխավոր վտանգը Ղարաբաղում մնացող 10 հազար հայ զինյալներն են». Բայրամով |azatutyun.am|

azatutyun.am: «Տարածաշրջանի համար գլխավոր վտանգը Ղարաբաղում մնացող 10 հազար հայ զինյալներն են, որոնց հարկավոր է դուրս բերել Ադրբեջանի տարածքից», - Իրանի ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլահիանի հետ այսօր կայացած հեռախոսազրույցի ժամանակ հայտարարել է Ադրբեջանի դիվանագիտական գերատեսչության ղեկավար Ջեյհուն Բայրամովը։ Այս մասին հաղորդում է ադրբեջանական APA գործակալությունը՝ նշելով նաև, որ Բայրամովը զրույցի ընթացքում ընդգծել է, որ Հայաստանի ղեկավարությունը «շարունակում է ռազմաքաղաքական սադրանքներ ձեռնարկել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության դեմ»։ «Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից սեպտեմբերի 2-ին [Լեռնային Ղարաբաղի] այսպես կոչված վարչակազմին ուղղված շնորհավորանքները ամբողջությամբ հակասում են Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և Ղարաբաղի տարածաշրջանի հանդեպ ադրբեջանական ինքնիշխանությունը ճանաչելու մասին նրա նախորդ հայտարարություններին», - նշել է Բայրամովը։
16:05 - 17 սեպտեմբերի, 2023
Մոտ 12 000 ՌԴ քաղաքացի կարող է մասնակցել Երևանի ավագանու ընտրություններին

Մոտ 12 000 ՌԴ քաղաքացի կարող է մասնակցել Երևանի ավագանու ընտրություններին

Սեպտեմբերի 17-ին Երևանում կանցկացվեն ավագանու ընտրություններ։ Ի տարբերություն Ազգային ժողովի ընտրություններին ավագանու ընտրություններին մասնակցելու համար պարտադիր չէ լինել ՀՀ քաղաքացի։ Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգրքի համաձայն՝ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններին կարող են մասնակցել տվյալ համայնքի բնակչության ռեգիստրում՝ մինչև քվեարկության օրն առնվազն մեկ տարվա հաշվառում ունեցող ՀՀ քաղաքացի չհանդիսացող անձինք։  Սեպտեմբերի 7-ի դրությամբ ավագանու առաջիկա ընտրությունների ընտրողների թիվը 824 250 է, որոնցից 14 111-ը ՀՀ քաղաքացիներ չեն։ Ըստ ՀՀ ՆԳՆ միգրացիայի և քաղաքացիության ծառայության տրամադրած տվյալների՝ 2023 թվականի օգոստոսի 28-ի դրությամբ Երևանում առնվազն մեկ տարվա հաշվառում ունեցող ՀՀ քաղաքացիություն չունեցող անձանց գերակշիռ մեծամասնությունը՝ 84%-ը, Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիներ են։ Շուրջ 3%-ը Իրանի Իսլամական Հանրապետության քաղաքացիներ են, 2.3%-ը՝ Վրաստանի Հանրապետության, 2%-ը՝ Ուկրաինայի Հանրապետության քաղաքացիներ։ Եւս 1176 ՀՀ քաղաքացիություն չունեցող անձինք ներկայացնում են 76 երկրներ, որոնց աշխարհագրությունն ընդգրկում է ԱՄՆ-ից Արգենտինա, Ավստրալիայից Շվեյցարիա, Հնդկաստանից Իրաք և անգամ Սենթ Քիթս և Նևիս։   Լյուսի Մանվելյան
11:31 - 16 սեպտեմբերի, 2023
ԲԴԽ նախագահը և Իրանի դեսպանն անդրադարձել են դատական իշխանությունների միջև սերտ կապի ամրապնդմանը

ԲԴԽ նախագահը և Իրանի դեսպանն անդրադարձել են դատական իշխանությունների միջև սերտ կապի ամրապնդմանը

Բարձրագույն դատական խորհրդի նախագահ Կարեն Անդրեասյանն այսօր ընդունել է ՀՀ-ում Իրանի Իսլամական Հանրապետության նորանշանակ դեսպան Մեհդի Սոբհանիին: ԲԴԽ նախագահը շնորհավորել է դեսպանին պաշտոնը ստանձնելու կապակցությամբ և ողջունել երկկողմ ներդրվող ջանքերը բազմադարյա հայ-իրանական բարեկամական հարաբերություններն ամրապնդելու գործում: Հանդիպման ընթացքում անդրադարձ է կատարվել երկկողմ հարաբերությունների զարգացման, դատական իշխանությունների միջև սերտ կապի ամրապնդման, դատաիրավական բարեփոխումների իրականացմանն ուղղված հնարավոր փոխգործակցության և աջակցության վերաբերյալ հացերին: Քննարկվել են նաև երկուստեք հետաքրքրություն ներկայացնող այլ թեմաներ և պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել հանդիպումները շարունակական դարձնելու վերաբերյալ:  
14:54 - 15 սեպտեմբերի, 2023
Oտար զինուժի ներկայությունը տարածաշրջանում գործերի վիճակը բարդացնող գործոն է. Իրանի ԱԳ նախարարը՝ հայ-ամերիկյան զորավարժությունների մասին |tert.am|

Oտար զինուժի ներկայությունը տարածաշրջանում գործերի վիճակը բարդացնող գործոն է. Իրանի ԱԳ նախարարը՝ հայ-ամերիկյան զորավարժությունների մասին |tert.am|

tert.am: Իրանի արտաքին գործերի նախարար Հոսեին Ամիր Աբդոլլահիանը ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի հետ հեռախոսազրույցում անդրադարձել է Հայաստանում ԱՄՆ-ի հետ համատեղ զորավարժություններին՝ նախազգուշացնելով, որ տարածաշրջանում  որևէ օտար զինուժի ներկայությունը տարածաշրջանում գործերի վիճակը բարդացնող գործոն է:Ինչպես հայտնում է ԻՌՆԱ գործակալությունը, իրանցի նախարարը շեշտել է տարածաշրջանային խնդիրների լուծում գտնելու անհրաժեշտությունը՝ հասնելու կայուն խաղաղության:Աբդոլլահիանի համոզմամբ՝ երկխոսությունն ու տարածաշրջանային մեխանիզմները, ներառյալ  3+3 ձևաչափը (Հայաստան, Ադրբեջան, Վրաստան, Ռուսաստան, Թուրքիա, Իրան) համապարփակ խաղաղության հասնելու ամենարադյունավետ ուղիներն են:Հիշեցնենք, որ սեպտեմբերի 11-ից Հայաստանում մեկնարկել են հայ-ամերիկյան զորավարժություններ:
12:49 - 14 սեպտեմբերի, 2023
Հայաստանի ու Իրանի ԱԳ նախարարները հեռախոսազրույց են ունեցել

Հայաստանի ու Իրանի ԱԳ նախարարները հեռախոսազրույց են ունեցել

Սեպտեմբերի 13-ին Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանի հետ: Ի շարունակություն ՀՀ վարչապետի և ԻԻՀ նախագահի միջև օրեր առաջ կայացած հեռախոսազրույցի՝ երկու երկրների ԱԳ նախարարները քննարկել են Հարավային Կովկասում կայունությանն ու անվտանգությանն առնչվող հարցեր: Անդրադառնալով տարածաշրջանում վերջին զարգացումներին՝ նախարար Միրզոյանը նշել է գործընկերների՝ Հայաստանի հետ սահմանին իրավիճակի սրումը զսպելուն ուղղված ջանքերի և ուղերձների, Ադրբեջանին կառուցողական դաշտ վերադարձնելու կարևորությունը: Տարածաշրջանում երկարատև կայունության հասնելու համատեքստում ընդգծվել է նաև Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի իրավունքների և անվտանգության հարցերի հասցեագրման անհրաժեշտությունը: Հեռախոսազրույցի ընթացքում կողմերը քննարկել են նաև երկկողմ հարաբերություններին առնչվող հարցեր: Երկուստեք վերահաստատվել է երկխոսությունը տարբեր հարթակներում և ձևաչափերով շարունակելու պատրաստակամությունը:
09:51 - 14 սեպտեմբերի, 2023
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարն ու Իրանի ԶՈՒ ԳՇ պետը մտքեր են փոխանակել տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակի և անվտանգության հարցերի շուրջ

Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարն ու Իրանի ԶՈՒ ԳՇ պետը մտքեր են փոխանակել տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակի և անվտանգության հարցերի շուրջ

Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի ԶՈՒ ԳՇ պետի հետ։ Այս մասին հայտնում են Իրանի պաշտպանական գերատեսչությունից։  Հասանովն ու Մոհամմադ Հուսեյն Բաղերին մտքեր են փոխանակել տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակի և անվտանգության հարցերի շուրջ։ Բաղերին իր հերթին ընդգծել է, որ որոշ ուժերի կողմից տարածված կեղծ տեղեկատվությունը, թե Իրանը Ադրբեջանի հետ սահմանին կենդանի ուժ և զինտեխնիկա է կուտակում և երկրների բարեկամությունն ու բարիդրացիական հարաբերությունները խաթարելու նպատակով տարբեր զորավարժություններ է իրականացնում, չունի իրական հիմք։ Հեռախոսազրույցի ընթացքում քննարկվել են նաեւ երկրների միջեւ ռազմական համագործակցության զարգացման հեռանկարները։
16:18 - 13 սեպտեմբերի, 2023