ՀՀ Գլխավոր դատախազություն

ՀՀ դատախազությունը միասնական, կենտրոնացված համակարգ է, որը ղեկավարում է գլխավոր դատախազը։ ՀՀ գլխավոր դատախազն է Արթուր Դավթյանը։

Դատախազությունը՝

օրենքով նախատեսված դեպքերում և կարգով հարուցում է քրեական հետապնդում,
հսկողություն է իրականացնում նախաքննության և հետաքննության օրինականության նկատմամբ,
դատարանում պաշտպանում է մեղադրանքը,
պետական շահերի պաշտպանության հայց է հարուցում դատարան,
բողոքարկում է դատարանների վճիռները, դատավճիռները և որոշումները,
հսկողություն է իրականացնում պատիժների և հարկադրանքի այլ միջոցների կիրառման նկատմամբ։

Գլխավոր դատախազի միջնորդությունը Տարոն Մարգարյանի նկատմամբ քրեական հետապնդում հարուցելու համաձայնություն տալու մասին

Գլխավոր դատախազության Հանրային կապերի բաժինը տարածել է գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանի՝ 2025 թվականի մարտի 27-ին Ազգային ժողովի ութերորդ գումարման պատգամավոր Տարոն Անդրանիկի Մարգարյանի նկատմամբ քրեական հետապնդում հարուցելուն համաձայնություն տալու մասին միջնորդագիրը: Այն ներկայացնում ենք ստորեւ։ Գլխավոր Դատախազը մասնավորապես նշել է. «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքով նախատեսված ժամանակահատվածում հակիրճ կներկայացնեմ Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի ութերորդ գումարման պատգամավոր Տարոն Անդրանիկի Մարգարյանի նկատմամբ քրեական հետապնդում հարուցելուն համաձայնություն տալու մասին միջնորդագիրը: Միջնորդագիրը պաշտոնապես ուղարկված է եղել Ազգային ժողով, հրապարակված է Ազգային ժողովի պաշտոնական կայքում: Քրեական վարույթի համաձայն՝ Կառավարությանն առընթեր պետական գույքի կառավարման վարչության, Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնատար անձանց կողմից պաշտոնեական դիրքի և «Քաղաքաշինություն» ՓԲԸ-ի ծառայողների կողմից իրենց լիազորությունների չարաշահմամբ Երևան քաղաքի Հ.Բեկնազարյան փողոցի 5 հասցեում գտնվող՝ «Թիվ 185 հանրակրթական դպրոց» ՊՈԱԿ-ին անհատույց օգտագործման հանձնված, պետական սեփականություն հանդիսացող 15 հազար 523 քմ մակերեսով հողատարածքից 3 հազար 581,43 քմ մակերեսով հողատարածքն ապօրինի առանձնացնելու և օտարելու դեպքի առթիվ 2018 թվականի օգոստոսի 9-ին Ազգային անվտանգության ծառայության քննչական վարչությունում հարուցվել է թիվ 58217318 քրեական գործը՝ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով և 214-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հանցագործությունների հատկանիշներով: 2019 թվականի նոյեմբերի 6-ին թիվ 58217318 քրեական գործն ընդունվել է Քննչական կոմիտեի ՀԿԳ քննության գլխավոր վարչության վարույթ: Պետական գույքի կառավարման վարչության և Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնատար անձանց կողմից պաշտոնեական դիրքի չարաշահմամբ Երևան քաղաքի Աճառյան փողոցի 40 հասցեում գտնվող՝ «Երևանի թիվ 16 հատուկ դպրոց» ՊՈԱԿ-ի զբաղեցրած 13 հազար 172 քմ մակերեսով հողատարածքից 3 հազար 596,8 քմ մակերեսով հողատարածքն ապօրինի առանձնացնելու և օտարելու դեպքի առթիվ 2020 թվականի հունիսի 23-ին Քննչական կոմիտեի Երևան քաղաքի քննչական վարչության Ավան և Նոր Նորք վարչական շրջանների քննչական բաժնում հարուցվել է թիվ 17108920 քրեական գործը՝ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հանցագործության հատկանիշներով: 2020 թվականի հունիսի 29-ին թիվ 17108920 քրեական գործն ընդունվել է Քննչական կոմիտեի ՀԿԳ քննության գլխավոր վարչության վարույթ և նույն օրը միացվել թիվ 58217318 քրեական գործին: Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնատար անձանց կողմից պաշտոնեական դիրքի և «Քաղաքաշինություն» ՓԲԸ-ի ծառայողների կողմից իրենց լիազորությունների չարաշահմամբ Երևան քաղաքի Ավանեսով փողոցի 12 հասցեում գտնվող՝ «Երևանի թիվ 64 նախադպրոցական ուսումնական հաստատություն» ՀՈԱԿ-ի զբաղեցրած 6453 քմ մակերեսով հողատարածքից 580,63 քմ և 863,34 քմ մակերեսներով հողատարածքներն ապօրինի առանձնացնելու և օտարելու դեպքերի առթիվ 2018 թվականի հուլիսի 3-ին ԱԱԾ քննչական վարչությունում հարուցվել է թիվ 58214218 քրեական գործը՝ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով և 214-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հանցագործությունների հատկանիշներով: 2020 թվականի մարտի 4-ին թիվ 58214218 քրեական գործն ընդունվել է Քննչական կոմիտեի ՀԿԳ քննության գլխավոր վարչության վարույթ, իսկ 2020 թվականի հուլիսի 29-ին որոշում է կայացվել թիվ 58214218 քրեական գործը թիվ 58217318 քրեական գործին միացնելու մասին: Նախաքննության ընթացքում որոշում է կայացվել թիվ 58217318 քրեական վարույթից թիվ 69113821 քրեական վարույթն անջատելու մասին: Թիվ 69113821 քրեական վարույթն ըստ մեղադրանքի՝ Արման Գալուստի Սահակյանի՝ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով, Տարոն Անդրանիկի Մարգարյանի՝ 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով (3 դրվագ), Անդրանիկ Մազմանի Քասարյանի՝ 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով (4 դրվագ) և 314-րդ հոդվածի 1-ին մասով (4 դրվագ), Արսեն Սերյոժայի Ամյանի՝ 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով (4 դրվագ), Հայկ Արտուշի Կյուրեղյանի՝ 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով և 38-314-րդ հոդվածի 1-ին մասով, Արամ Արտավազդի Ենգոյանի՝ 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով, Տիգրան Կարլենի Փոթիկյանի՝ 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով, Միքայել Լևոնի Հակոբյանի՝ 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով, Հայկ Հենրիխի Պետրոսյանի՝ 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով, 2021 թվականի դեկտեմբերի 30-ին կազմված մեղադրական եզրակացությամբ ուղարկվել է դատարան: Հակակոռուպցիոն դատարանի՝ 2024 թվականի մայիսի 10-ի որոշմամբ Արամ Ենգոյանի նկատմամբ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով քրեական հետապնդումը դադարեցվել է՝ 1998 թվականի հուլիսի 1-ին ընդունված Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6-րդ կետով սահմանված՝ ոչ արդարացնող՝ վաղեմության ժամկետներն անցնելու հիմքով։ Հակակոռուպցիոն դատարանի՝ 2024 թվականի սեպտեմբերի 19-ի որոշմամբ Հայկ Կյուրեղյանի նկատմամբ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով և 38-314-րդ հոդվածի 1-ին մասով, իսկ Միքայել Հակոբյանի նկատմամբ՝ 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով, քրեական հետապնդումը դադարեցվել է՝ 1998 թվականի հուլիսի 1-ին ընդունված Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6-րդ կետով սահմանված՝ ոչ արդարացնող՝ վաղեմության ժամկետներն անցնելու հիմքով։ Հակակոռուպցիոն դատարանի՝ 2024 թվականի հոկտեմբերի 21-ի որոշմամբ Հայկ Պետրոսյանի նկատմամբ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով քրեական հետապնդումը դադարեցվել է՝ 1998 թվականի հուլիսի 1-ին ընդունված Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6-րդ կետով սահմանված՝ ոչ արդարացնող՝ վաղեմության ժամկետներն անցնելու հիմքով։ Հակակոռուպցիոն դատարանի՝ 2024 թվականի հոկտեմբերի 24-ի որոշմամբ Տիգրան Փոթիկյանի նկատմամբ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 38-308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով քրեական հետապնդումը դադարեցվել է՝ 1998 թվականի հուլիսի 1-ին ընդունված Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6-րդ կետով սահմանված՝ ոչ արդարացնող՝ վաղեմության ժամկետներն անցնելու հիմքով։ Հակակոռուպցիոն դատարանի՝ 2025 թվականի փետրվարի 4-ի որոշմամբ Արման Սահակյանի նկատմամբ՝ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով, Տարոն Մարգարյանի նկատմամբ՝ 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով (3 դրվագ), Անդրանիկ Քասարյանի նկատմամբ՝ 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով (4 դրվագ) և 314-րդ հոդվածի 1-ին մասով (4 դրվագ) քրեական հետապնդումը դադարեցվել է՝ 1998 թվականի հուլիսի 1-ին ընդունված Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6-րդ կետով սահմանված՝ ոչ արդարացնող՝ վաղեմության ժամկետներն անցնելու հիմքով։ Երևանի քաղաքապետարանի և Կառավարությանն առընթեր պետական գույքի կառավար¬ման վարչության իրավասու աշխատակիցների կողմից պաշտոնեական դիրքն օգտագործելով, հանցավոր ճանապարհով ստացված առանձնապես խոշոր չափերով գույքից՝ Երևան քաղաքի Հ.Բեկնազարյան փողոցի 5 հասցեում գտնվող՝ «Թիվ 185 հանրակրթական դպրոց» ՊՈԱԿ-ի, Երևան քաղաքի Աճառյան փողոցի 40 հասցեում գտնվող՝ «Երևանի թիվ 16 հատուկ դպրոց» ՊՈԱԿ-ի և Երևան համայնքի սեփականություն հանդիսացող «Երևանի թիվ 64 նախադպրոցական ուսումնական հաստա¬տություն» ՀՈԱԿ-ի զբաղեցրած հողատարածքներից, անհիմն, որոշակի մակերեսով հողատարածքների փոխարկում (կոնվերտացում) կամ փոխանցում իրականացնելու դեպքի առթիվ 2024 թվականի դեկտեմբերի 4-ին Քննչական կոմիտեի ՀԿԳ քննության գլխավոր վարչությունում նախաձեռնվել է թիվ 69138024 քրեական վարույթ՝ 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 190-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին և 3-րդ կետերով: 2024 թվականի դեկտեմբերի 28-ին որոշում է կայացվել թիվ 69138024 քրեական վարույթը թիվ 58217318 քրեական վարույթին միացնելու մասին: Բացի վերը նշված պաշտոնատար անձանցից, առերևույթ հանցագործություններին՝ առանձնապես խոշոր չափերով փողերի լվացման կատարմանը, Երևանի քաղաքի Աջափնյակ վարչական շրջանի, Էրեբունի վարչական շրջանի, Երևան քաղաքի Աճառյան փողոցի 40 հասցեում գտնվող՝ «Երևանի թիվ 16 հատուկ դպրոց» ՊՈԱԿ-ի, Երևան քաղաքի Ավանեսով փողոցի թիվ 12 հասցեում գտնվող՝ «Երևանի թիվ 64 նախադպրոցական ուսումնական հաստատություն» ՀՈԱԿ-ի և Երևան քաղաքի Հ.Բեկնազարյան փողոցի 5 հասցեում գտնվող՝ «Թիվ 185 հանրակրթական դպրոց» ՊՈԱԿ-ի իրավասու պաշտոնատար անձանց, ինչպես նաև պաշտոնատար անձ չհանդիսացած, սակայն հանցավոր ճանապարհով ստացված գույքի փոխարկման (կոնվերտացման) կամ փոխանցման գործընթացին այլ անձանց մասնակցության դեպքի առթիվ 2025 թվականի հունվարի 21-ին Քննչական կոմիտեի ՀԿԳ քննության գլխավոր վարչությունում 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 190-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին և 3-րդ կետերով, 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախաձեռնվել է թիվ 69102425 քրեական վարույթը, որը նույն օրը միացվել է թիվ 58217318 քրեական վարույթին: Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանի կողմից, որի վրա իրավական ակտերով դրված է եղել պետական կամ համայնքային uեփականություն հանդիսացող հողամաuերի ինքնակամ զավթումը, շենքերի և շինությունների ինքնակամ կառուցումը կասեցնելու պարտականություն՝ Երևան քաղաքի Հ.Բեկնազարյան փողոցի 5 հասցեում գտնվող՝ «Թիվ 185 հանրակրթական դպրոց» ՊՈԱԿ-ին հատկացված և պետական սեփականություն հանդիսացող հողամաuն ինքնակամ զավթած անձանց նկատմամբ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսդրությամբ նախատեսված վարչական պատասխանատվության միջոցներ դիտավորությամբ չկիրառելու դեպքի առթիվ 2025 թվականի փետրվարի 19-ին Քննչական կոմիտեի ՀԿԳ քննության գլխավոր վարչությունում 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 3152-րդ հոդվածով նախատեսված հանցագործության հատկանիշներով նախաձեռնվել է թիվ 69107125 քրեական վարույթը, որը 2025 թվականի փետրվարի 20-ին միացվել է թիվ 58217318 քրեական վարույթին: Թիվ 58217318 քրեական վարույթի նախաքննությամբ ձեռք են բերվել փաստական տվյալներ այն մասին, որ Տարոն Անդրանիկի Մարգարյանը, 2009 թվականի հուլիսի 6-ից մինչև 2011 թվականի նոյեմբերի 15-ն ընկած ժամանակահատվածում զբաղեցնելով Երևանի քաղաքապետի առաջին տեղակալի պաշտոնը, իսկ 2011 թվականի նոյեմբերի 15-ից մինչև 2018 թվականի հուլիսի 9-ն ընկած ժամանակահատվածում՝ Երևանի քաղաքապետի պաշտոնը, այսինքն՝ հանդիսանալով տեղական ինքնակառավարման մարմնում մշտապես կազմակերպական-տնօրինչական և վարչատնտեսական գործառույթներ իրականացնող, քաղաքապետարանի անունից հանդես գալու լիազորություն ունեցող, իրավունք, պարտականություն կամ պատասխանատվություն առաջացնող գործառույթներ իրականացնող պաշտոնատար անձ, շահադիտական և անձնական այլ շահագրգռվածությունից ելնելով՝ չարաշահել է իր պաշտոնեական լիազորությունները, որն էական վնաս է պատճառել պետության և համայնքի իրավունքներին և օրինական շահերին, ինչն էլ անզգուշությամբ առաջացրել է ծանր հետևանքներ, ինչպես նաև այլ անձանց օժանդակությամբ, պաշտոնեական դիրքն օգտագործելով, օրինականացրել է հանցավոր ճանապարհով ստացված՝ առանձնապես խոշոր չափերով գույք, ինչպես նաև վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսդրությամբ նախատեսված վարչական պատասխանատվության միջոցներ չի կիրառել պետական սեփականություն հանդիսացող հողամասն ինքնակամ զավթած անձանց նկատմամբ: Մասնավորապես՝ Տարոն Մարգարյանը, Պետական գույքի կառավարման վարչության պետ Արման Սահակյանի հետ գտնվելով մտերիմ փոխհարաբերությունների մեջ և նպատակ ունենալով Երևան քաղաքի «Թիվ 185 հանրակրթական դպրոց» ՊՈԱԿ-ին անհատույց օգտագործման իրավունքով հանձնված և Պետական գույքի կառավարման վարչությանն ամրացված՝ 15 հազար 523 քմ մակերեսով, պետական սեփականություն հանդիսացող հողատարածքից պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու, ինչպես նաև պետական սեփականություն հանդիսացող հողամասն ինքնակամ զավթած անձանց նկատմամբ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսդրությամբ նախատեսված վարչական պատասխանատվության միջոցներ չկիրառելու միջոցով հանցավոր ճանապարհով առանձնացնել շուրջ 1939 քմ մակերեսով հողատարածք, ապա այն օտարել իր և Արման Սահակյանի հետ փոխկապակցված անձանց, Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնատար անձանց հետ նախապես պայմանավորվել է նշված գույքն ապօրինի առանձնացնելու եղանակով դուրս բերել պետության գույքային ֆոնդից և ներառել Երևանի քաղաքապետարանի գույքային ֆոնդ, այնուհետև, ակնհայտ հանցավոր ճանապարհով այն դուրս բերել Երևանի քաղաքապետարանի գույքային ֆոնդից և ձևականորեն ներառել այլ անձանց գույքային ֆոնդ, ինչից հետո դրա նկատմամբ ձևականորեն ձեռք բերված սեփականության իրավունքի մաս կազմող՝ տնօրինման իրավազորության իրականացման միջոցով այն օտարել իր մերձավորներին, այդ թվում՝ իր օգնականին՝ այդպիսով առանց խոչընդոտների օրինականացնելով հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված գույքը: Նկարագրված առերևույթ հանցավոր գործողությունները կատարվել են 2013 թվականից մինչև 2021 թվականն ընկած ժամանակահատվածում: Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանը, նպատակ ունենալով Երևան քաղաքի Աճառյան փողոցի 40 հասցեում գտնվող՝ «Երևանի թիվ 16 հատուկ դպրոց» ՊՈԱԿ-ի կողմից զբաղեցրած 13 հազար 172 քմ մակերեսով հողատարածքից իր մերձավորների համար հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերել և օրինականացնել հողատարածքներ, Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնատար անձանց հետ նախապես պայմանավորվել է նշված գույքն ապօրինի առանձնացնելու եղանակով դուրս բերել համայնքի գույքային ֆոնդից և ներառել Երևանի քաղաքապետարանի գույքային ֆոնդ, այնուհետև, ակնհայտ հանցավոր ճանապարհով այն դուրս բերել Երևանի քաղաքապետարանի գույքային ֆոնդից և ձևականորեն ներառել այլ անձանց գույքային ֆոնդ, ինչից հետո դրա նկատմամբ ձևականորեն ձեռք բերված սեփականության իրավունքի մաս կազմող՝ տնօրինման իրավազորության իրականացման միջոցով այն օտարել իր մերձավորներին, այդ թվում՝ սանիկին՝ այդպիսով առանց խոչընդոտների օրինականացնելով հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված գույքը: Նկարագրված առերևույթ հանցավոր գործողությունները կատարվել են 2011 թվականից մինչև 2012 թվականն ընկած ժամանակահատվածում: Տարոն Մարգարյանը, նպատակ ունենալով պաշտոնեական դիրքն օգտագործելով «Երևանի թիվ 64 նախադպրոցական ուսումնական հաստատություն» ՀՈԱԿ-ի զբաղեցրած՝ 6 հազար 452,9 քմ մակերեսով, համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասից իր մերձավոր Սասունիկ Իսրայելյանի համար հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերել և օրինականացնել 575 քմ մակերեսով հողատարածք, Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնատար անձանց հետ նախապես պայմանավորվել է նշված գույքն ապօրինի առանձնացնելու եղանակով դուրս բերել Երևանի քաղաքապետարանի գույքային ֆոնդից և ներառել Սասունիկ Իսրայելյանի գույքային ֆոնդ, ինչից հետո այն միացվել է Սասունիկ Իսրայելյանին սեփականության իրավունքով պատկանող՝ Տիտոգրադյան փողոցի 17 հասցեում գտնվող, շուրջ 0,04 հա մակերեսով հողամասին, որի արդյունքում 575 քմ մակերեսով հողատարածքը Տիտոգրադյան փողոցի 17 հասցեում գտնվող՝ արդեն միախառնված, շուրջ 0,1 հա մակերեսով հողամասի կազմում դրվել է օրինական շրջանառության մեջ և դրան հաղորդվել է օրինական տեսք: Նկարագրված առերևույթ հանցավոր գործողությունները կատարվել են 2012 թվականից մինչև 2013 թվականն ընկած ժամանակահատվածում: Տարոն Մարգարյանը, նպատակ ունենալով պաշտոնեական դիրքն օգտագործելով՝ նույն նախադպրոցական ուսումնական հաստատության («Երևանի թիվ 64 նախադպրոցական ուսումնական հաստատություն» ՀՈԱԿ) զբաղեցրած՝ 6 հազար 452,9 քմ մակերեսով, համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասից իր մերձավոր Սասունիկ Իսրայելյանի համար հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերել և օրինականացնել 863,34 քմ մակերեսով հողատարածք, Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնատար անձանց հետ նախապես պայմանավորվել է նշված գույքն ապօրինի առանձնացնելու եղանակով դուրս բերել Երևանի քաղաքապետարանի գույքային ֆոնդից և ներառել Սասունիկ Իսրայելյանի գույքային ֆոնդ, ինչից հետո այն միացվել է Սասունիկ Իսրայելյանին սեփականության իրավունքով պատկանող՝ Տիտոգրադյան փողոցի 17 հասցեում գտնվող, շուրջ 0,1 հա մակերեսով հողամասին, որի արդյունքում 863,34 քմ մակերեսով հողատարածքը Տիտոգրադյան փողոցի 17 հասցեում գտնվող՝ արդեն միախառնված, շուրջ 0,18 հա մակերեսով հողամասի կազմում դրվել է օրինական շրջանառության մեջ և դրան հաղորդվել է օրինական տեսք: Նկարագրված առերևույթ հանցավոր գործողությունները կատարվել են 2014 թվականից մինչև 2015 թվականն ընկած ժամանակահատվածում: Այսպիսով, գնահատելով քրեական վարույթով հավաքված ապացույցները վերաբերելիության, թույլատրելիության, հավաստիության, իսկ բոլոր ապացույցների համակցությունը՝ բավարարության տեսանկյունից՝ պետք է արձանագրել, որ առկա են բավարար փաստեր Ազգային ժողովի ութերորդ գումարման պատգամավոր Տարոն Մարգարյանի նկատմամբ Քրեական օրենսգրքի 296-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 2-րդ և 3-րդ կետերով՝ 4 դրվագ (համապատասխանում է 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 190-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին և 3-րդ կետերին), Քրեական օրենսգրքի 441-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ, 4-րդ և 5-րդ կետերով (համապատասխանում է 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասին) և 447-րդ հոդվածի 1-ին մասով (համապատասխանում է 2003 թվականի ապրիլի 18-ին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 3152-րդ հոդվածին) հանրային քրեական հետապնդում հարուցելու համար, ուստի հիմք ընդունելով Ազգային ժողովի ութերորդ գումարման պատգամավոր Տարոն Անդրանիկի Մարգարյանի նկատմամբ հանրային քրեական հետապնդում հարուցելու համաձայնություն ստանալու համար Ազգային ժողով դիմելու վերաբերյալ հսկող դատախազի առաջարկությունը և ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 96-րդ հոդվածով, «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքի 108-րդ հոդվածով, Քրեական դատավարության օրենսգրքի 37-րդ հոդվածի 1-ին մասի 9-րդ կետով՝ Մ Ի Ջ Ն Ո Ր Դ ՈՒ Մ Ե Մ Տալ համաձայնություն՝ Ազգային ժողովի ութերորդ գումարման պատգամավոր Տարոն Անդրանիկի Մարգարյանի նկատմամբ քրեական հետապնդում հարուցելու մասին»:

14:10 - 27 մարտի, 2025

«Ով լավ տղա է, թող առաջ գա»․ ըստ ծնողի՝ այսպես է հրամանատարը համալրել մարտի մեկնող զորքի կազմը

2020 թ․ հոկտեմբերի 10-ին Մարտունի 3 զորամասի 73-հոգանոց վաշտի կազմում մարտական առաջադրանքի է ուղարկվել ընդամենը 1 ամսվա ժամկետային զինծառայող Սարգիս Խաչատրյանը։ Ընդ որում, Սարգիսը եղել է այդ զորամասի 14-րդ, այլ ոչ թե 7-րդ վաշտից, որն էլ հենց հրաման էր ստացել՝ մեկնելու Հադրութի «9-րդ կմ» կոչվող տեղանք։ Սարգսի մայրը՝ Նելի Մանուկյանը, հետագայում է պարզել, թե ինչ է տեղի ունեցել եւ ինչպես․ «Իմ տղային սեպտեմբերի 29-ին տեղափոխել են 7-րդ վաշտ, էդ տեղեկությունն ինձ տվող զինվորը 2023 թ․-ին զոհվել է, անունը Տիգրան էր․․․ Էդ էրեխեն ինձ ասաց, որ իրենց հրամանատարը՝ սպիտակցի Վահե Սահակյանը, ասել է՝ ով լավ տղա է, թող առաջ գա։ Այդպես իրենց վաշտից 18 նորակոչիկ մեկ քայլ առաջ է եկել՝ չիմանալով՝ ինչու․․․ Իմ տղան ինձ զանգել է ամսի 1-ին, 6-ին եւ 10-ին, ինձ հարց է տվել՝ մամ, ճի՞շտ է, որ 5 հազար զոհ ունենք։ Մինչեւ հիմա ես մտածում եմ՝ հոկտեմբերի 10-ին իմ էրեխեն էդ հարցը ինձ խի՞ է տվել (նկատի ունի՝ պատերազմի այդ փուլում ինչպե՞ս է, որ շրջանառվել է պատերազմի ավարտին եղած զոհերի թիվը,-հեղ․)։ Ասել է՝ մամ, ժամս կանգնել է, ես էլ ասել եմ՝ չհանես ձեռքիցդ․ երեւի դա ներքին ձայն էր, հետո դրանով գտա որդուս․․․»։ Սարգիս Խաչատրյանն ու մյուս 72 զինծառայողներն անցել են նախապես որոշված «9-րդ կմ» տեղամասը, քանզի նրանց այդտեղ ոչ ոք չի դիմավորել, այդպիսով նրանք հայտնվել Հադրութի շրջանի Այգեստան գյուղում, որտեղ էլ հակառակորդի ռմբակոծության եւ դիվերսիոն գործողությունների հետեւանքով զոհվել են։ Ծառայողական պարտականությունների նկատմամբ անփույթ վերաբերմունք դրսեւորելու համար այժմ մեղադրվում են նույն զորամասի նախկին հրամանատար Գոռ Իշխանյանը եւ ՊԲ օպերատիվ բաժնի նախկին պետ Նվեր Մարտիրոսյանը։ Նրանք, սակայն, իրենց վերաբերյալ դատական նիստերին ներկա չեն գտնվում, դատարանի որոշմամբ՝ դատաքննությունն ընթանում է նրանց պաշտպանների մասնակցությամբ։ Նելլի Մանուկյանը, ինչպես նաեւ մի շարք այլ ծնողներ այսօր ներկայացել էին Երեւանի ընդհանուր իարվասության քրեական դատարան՝ որպես տուժողի իրավահաջորդներ հարցաքննվելու։ Նելլի Մանուկյան Նելլի Մանուկյանը դատարանում պատմեց, որ վերջին հեռախոսազանգի ժամանակ որդին՝ Սարգիս Խաչատրյանը, ասել է, որ հաջորդ օրն իրենց տանելու են զորամաս՝ լողանալու, հանգստանալու, զգուշացրել է, որ չի զանգելու, որ մայրն էլ չզանգի․ «Քանի որ ես որդուս երդման արարողությանն էլ ներկա չեմ եղել կորոնայի պատճառով, ոչ մեկին չեմ ճանաչել, ծանոթների միջոցով ճշտել եմ Սահակյան Վահեի համարը, զանգել իրեն։ Ասում եմ՝ ով եմ, ում ծնողն եմ, ասում է՝ տիկին, ես իմ վաշտի 18 զինվորի տվել եմ 7-րդ վաշտին, իրենց տարել են Ջրական, ու իրենք չկան։ Ասում եմ՝ այսի՞նքն չկան, ապրա՞նք են, որ տվել եք, դու իմ մի ամսվա էրեխուն ինչի՞ հիման վրա ես տվել, էդ էրեխեն մի անգամ չի կրակել, 7 օր հոսպիտալում է եղել, անգամ զորամասի տարածքը չգիտի, ասում է՝ տիկին, ինձ էլ չզանգես, ու անջատում է»։ Նելլի Մանուկյանը Նելլին պատմեց, որ հետո, երբ էլի է զանգել, Սահակյանը բառացի ասել է․ «Լսի, արա՛, ինձ էլ չզանգես, կարողա՞ ջոգել ես՝ տղուդ հերն եմ, պիտի իմանամ՝ տղադ ուր ա։ Դրա համար ինքը, իհարկե, ներողություն է խնդրել, բայց իր ներողությունն ինձ ոչ մի բան չի տալիս։ Գոռ Իշխանյանն ի՞նչ հիմունքով է իմ մի ամսվա ծառայող տղային տարել»,- վրդովվեց տուժողի իրավահաջորդը՝ հավելելով, որ իր որդու վաշտից բոլորը, բացի այդ 18 զինծառայողից, այսօր ողջ են։ Դիանա Ավագյան Հարցաքննված մյուս տուժողը Դիանա Ավագյանն էր, որի ամուսինն է եղել հիշյալ 73-հոգանոց զորքի կազմում։ Դիանան պատերազմում կորցրել է նաեւ եղբորը։ Այգեստանում կատարվածի վերաբերյալ Դիանան մանրամասն տեղեկություններ չուներ, ասաց՝ 14 տարվա ամուսիններ էին, բայց ամուսինը երբեք մանրամասն ոչինչ իրեն չի հայտնել, ասել է միայն, որ տեղափոխվելու են Հադրութ, եւ միայն ռադիոկապով է կարողանալու խոսել, երբ հասանելի կդառնա, կզանգի․ «Ես կյանքում չեմ ուզենա, որ այլ երեխաներ, ոնց որ իմ 4 անչափահաս երեխաներն են, առանց հայր մեծանան․․․ Առաջին անգամ է, որ դատի մասնակցում եմ, բայց խոսակցություններ եմ լսել, որ քանի որ իրենք չկան, փորձում են մեղքը բարդել իրենց վրա, բայց տենց չի լինի, ես էս դատին մասնակցում եմ հենց դրա համար, թեկուզ ինքը չկա, բայց նենց չեմ անի, որ իրենք չոր դուրս գան, մեղքը բարդեն ամուսնուս վրա։ Ով մեղավոր է, թող իր պատիժը ստանա՝ Ջալալ Հարությունյանը կլինի, թե Գոռ Իշխանյանը, թե մեկ ուրիշը»։ Դիանա Ավագյանը Գոռ Իշխանյանի պաշտպան Դավիթ Կարապետյանն արձագանքեց՝ ասելով, որ իրենց հայտնի չէ նման վարկած, թե որեւէ մեկը իր ամուսնուն է մեղադրում։ Փոխարենը նա հետաքրքրվեց՝ ըստ Դիանա Ավագյանի՝ Գոռ Իշխանյանը կարո՞ղ էր չկատարել իրեն տրված հրամանը։ Նշենք, որ ըստ քրեական գործի՝ անձնակազմի զորաշարժի հրամանը զորամասի հրամանատար Իշխանյանին տվել է ՊԲ՝ այդ ժամանակվա հրամանատար Ջալալ Հարությունյանը, իսկ 18-րդ դիվիզիայի հրամանատար Կարեն Առստամյանն էլ պետք է դիմավորեր նրանց․ «Հիմա եթե ես դպրոցում եմ ուսուցչուհի, իմ տնօրենը ինչ հրաման տա, պիտի կատարեմ, ու իմ ամուսնուն էլ ինչ հրաման տվել են, դա է կատարել, իմ ամուսինը որ 7-րդ վաշտի հետ գնացել է, իր չամուսնացած ընկերոջն ասել է՝ դու մնա, ես կգնամ, ես 4 անչափահաս երեխա ունեմ, դրա համար եմ գնում, դու մնա, որ դու էլ երեխա ունենաս»,- պատասխանեց տուժողի իրավահաջորդը։ Հանրային մեղադրողներ Արշակ Մարտիրոսյանը, Վազգեն Վարդանյանը - Հիմա Գոռ Իշխանյանը Ջալալ Հարությունյանի հրամանը կարո՞ղ էր չկատարել։ Հանրային մեղադրող Արշակ Մարտիրոսյանն առարկեց հարցի դեմ, դատավորը Կարապետյանին առաջարկեց այն վերաձեւակերպել․ - Քանի որ Դուք ուսուցչուհու օրինակը բերեցիք, դրա համար եմ հարցնում։ Ասացիք՝ Ձեր ամուսինը, իմանալով, որ ծանր առաջադրանքի է գնում, համաձայնվել է։ Բայց կարո՞ղ էր չգնալ։ - Ո՞նց կարող էր։ - Իսկ Գոռ Իշխանյանը կարո՞ղ էր իր վերադասի հրամանը չկատարել։ - Ինձ թվում է՝ եթե հրաման են տվել, ո՞նց չկատարի,- պատասխանեց Դիանան։ Աշոտ Չոբանյան Դիանայի այդ կարծիքին համաձայն չէր մեկ այլ տուժողի իրավահաջորդ, ՊՆ N զորամասի զինծառայող Աշոտ Չոբանյանը։ Նա զոհված Արմեն Չոբանյանի հայրն է․ «Գնդի հրամանատար կլինի, գումարտակի հրամանատար կլինի, եթե հասկանում է, որ ճիշտ հրաման չէ, եթե ինքը համոզված է դրանում ու կարող է դա ապացուցել, չեմ ասում՝ ուղղակի գիտի, այլ համոզված է, ապա կարող է չկատարել»,- ասաց նա։ Աշոտ Չոբանյանը, մյուս տուժողների իրավահաջորդները Չոբանյանը պատմեց, որ իր որդին բանակ է զորակոչվել 2019 թ․-ին։ Վերջին անգամ նրա հետ խոսել է հոկտեմբերի 11-ին․ «Գիտեր, որ ես էլ եմ մարտի դաշտում եղել, ուղղակի խաբել է, որ իր մասին չմտածեմ, չանհանգստանամ, ասել է՝ Մարտունի 3-ում ենք, մեր դիրքերում ենք, սաղ նորմալ է, մի մտածի, ու էդքանով ավարտվել է»։ Օրեր անց, երբ որդուց այլեւս լուր չի եղել, հայրը կապ է հաստատել Գոռ Իշխանյանի հետ․ «Մի քանի օր անցել է, զանգել եմ Իշխանյան Գոռին, ասել է՝ էրեխեքը ապահով տեղ են, արխային, ասել եմ՝ կապը կտրվել է, ի՞նչ է կատարվում, ասել է՝ սաղ նորմալ է, ուղղակի մարտական գործողություններ են»։ Մեղադրող Վազգեն Վարդանյանի հարցին՝ հեռախոսազանգից ի՞նչ տպավորություն ստացավ, Իշխանյանը տիրապետո՞ւմ էր իրավիճակին, Չոբանյանը պատասխանեց․ «Ինքն ինձ դուր չեկավ, ասաց՝ տեղակալներից մեկին ուղարկում էր էրեխեքի հետեւից, մթամ ինքը գիտեր՝ ուր են, իսկ դրանից հետո զանգերի էլ չպատասխանեց։ Ինքը, որպես գնդի հրամանատար, զորամասի բնագծերից դուրս իրավունք չուներ զորք տաներ, դա արդեն թերացում է»։ Պաշտպանի հարցին՝ իսկ եթե վերադասից հրաման ունե՞ր, նա պատասխանեց՝ ասելով՝ ուրեմն՝ վերադասն էլ է իր նման անփույթ։ Նա նշեց, որ նման դեպքերի համար նախատեսված է ռեզերվ։ - Ի վերջո, ի՞նչ է տեղի ուենցել, առ այսօր ի՞նչ է Ձեզ հայտնի։ - Գիտեմ, որ անփութության հետեւանքով է զոհվել․․․ Եթե ուղարկում են էրեխեքին, չեն հասցնում դիրքավորվել, ճակատ–ճակատ դուրս են գալիս թշնամու դեմ․․․ Հրամանատարդ պիտի տիրապետի օպերատիվ դրությանը, իմանա՝ եթե զորք է ուղարկում, էդ զորքը կարո՞ղ է դիրքավորվել, ամեն ինչը պիտի ճշտի, նոր, ոչ թե ինչ-որ մեկը պիտի դիմավորի, չի դիմավորում, անցնում են էդ տարածքը, գնում ճակատ–ճակատ․․․ Դա թերացում էլ չէ, չգիտեմ՝ ինչ է։ - Որտեղի՞ց այդ տեղեկությունը, որ իքս տեղանքի փոխարեն իգրեկ տեղանք են գնացել։ - Փաստ է, որ էրեխուն էդտեղից են բերել։ - Իսկ որ ի սկզբանե այլ տեղանքում պիտի գտնվեի՞ն։ - Շատ մարդիկ գիտեին, տարբեր մարդկանցից զանգերով ճշտել եմ։ Ձախից՝ Արման Բայադյանը, Դավիթ Կարապետյանը Գոռ Իշխանյանի պաշտպան Դավիթ Կարապետյանը պարզաբանեց՝ զորքին մի տարածքից մեկ այլ տարածք տեղափոխելը Ջալալ Հարությունյանի ղեկավարած կառույցի գործն է, իսկ Կանոնագրքով հստակ սահմանված է՝ եթե կոնկրետ մի ստորաբաժանման բնագծում է, կապի ապահովումը կատարում է կոնկրետ զորամասի շտաբը, բայց եթե մի քանի ստորաբաժանումներ են, կապի ապահովումը կատարում է Գլխավոր շտաբը․ - Հիմա եթե հանձնարարությունը գալիս է Ջալալ Հարությունյանի օպերատիվ շտաբից, ո՞վ է կապը ապահովում,- հարցրեց պաշտպան։ - Բա Կարեն Առստամյանը ինչի՞ է ասում՝ ինձ ոչ ոք տեղյակ չի պահել էդ զորքի շարժի մասին,- հարցին հարցով պատասխանեց ծնողը։ Նշենք, որ Կարեն Առստամյանը այս գործի շրջանակում ունեցել է մեղադրյալի կարգավիճակ, սակայն հետագայում նրա նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցվել է։ Նա այժմ մեղադրվում է մեկ այլ գործով եւ գտնվում է հետախուզման մեջ։ - Գոռ Իշխանյանի սխալը նրանում է, որ գնդի հրամանատար լինելով, չտիրապետելով տվյալներին՝ զորք է ուղարկում,- պնդեց ծնողը։ - Այսինքն՝ հրամանը չպիտի՞ կատարի,- հարցրեց պաշտպանը։ - Լսեք, մի բան ասեմ, այո, եթե 73 հոգի պիտի զոհվի, մի ողջ ստորաբաժանում, չպիտի կատարի։ Նվեր Մարտիրոսյանի պաշտպանն էլ հետաքրքրվեց՝ հնարավո՞ր է, որ Իշխանյանը հեռախոսով չէր կարող քննարկել գաղտնի տեղեկություններ, դրա համար է իրեն կարճ-կարճ պատասխանել, Չոբանյանն ասաց՝ հնարավոր է։ Դահլիճում գտնվող ծնողների մեկնաբանությունները զայրացրին նախագահող դատավոր Արտուշ Գաբրիելյանին, վերջինս դատական սանկցիա կիրառեց ծնողներից մեկի նկատմամբ՝ նրան հեռացնելով նիստերի դահլիճից․ - Մենք մեր էրեխեքին ենք ուզում, ասում եք՝ լռեք-լռեք, ինչի՞ լռի, իրականություն է ասում։ Ես տեսնում եմ, որ Դուք, դատավոր լինելով, ջղայնանում եք, բա մենք ո՞նց չջղայնանք,- վրդովվեցին նրանք։ - Մարդկանց տներ են քանդվել, 5 տարի է՝ մենք մեր մերերին չենք կարողանում հիվանդանոցներից տուն բերենք, էդ որ տաքանում են մարդիկ, նորմալ է,- արձագանքեց Չոբանյանը։ Աննա Սարոյան Հարցաքննված մյուս ծնողը Աննա Սարոյանն էր՝ զոհված Գեւորգ Ներսեսյանի մայրը։ Նա պատմեց, որ որդին վերջին անգամ հոկտեմբերի 11-ին է զանգել․ «Ասեց՝ մամ, մի շաբաթ չեմ զանգելու, շատ խառնված էր, չանհանգստանաս, ուղղակի կապերի հետ լուրջ խնդիր կա, բայց դրանից րոպեներ անց իմ հորեղբոր տղային էր զանգել, ասել՝ մեզ տեղափոխում են չգիտեմ՝ ուր, հետո իմացա իրենից այդ նախադասությունը, հետո արդեն զանգերը անպատասխան էին։ Բնականաբար, փորձեցինք ծնողների հետ միահամուռ փնտրել, մի անգամ եկանք ՊՆ, բայց․․․ Պարզվել է, որ Գեւորգիս 73-հոգանոց վաշտին 3 մեծ մեքենաներով տեղափոխել են Հադրութ, հրաման են ի կատար ածում, էնտեղ պիտի դիմավորող ունենային, կարծեմ՝ Կարեն Առստամյանը, բայց չեն ունեցել, 4-5 կմ խորացել են դեպի Այգեստան, բայց այդ տարածքը գրավյալ տարածք է եղել ու ընկել են շրջափակման մեջ։ Գիտեմ, որ կռվել են մինչեւ վերջին պահը, ու ոչ մի տեղեկություն, ոչ մեկը չի վերադարձել»։ Աննա Սարոյանը - Իսկ Ջալալ Հարությունյանի մասին լսե՞լ եք այս գործով,- հարցրեց պաշտպան Կարապետյանը։ - Լսել եմ, որ իր հրամանով Գոռը հրաման է տվել գնալ Հադրութ օգնության։ - Տեղյա՞կ եք՝ ինչի չեն դիմավորել։ - Չէ, դատական նիստերին ինչքանով։ - Ո՞վ էր էդ ամենի մեղավորը։ - Եթե իմ ընկալմամբ պիտի լինի, մենք մեր էրեխեքին տվել ենք Գոռին, նա ասել է՝ 2 տարի մեր տրամադրության տակ են, չհամարձակվեք խնձոր անգամ ուղարկել, որովհետեւ նրանք մերն են, եթե տվել ենք, հենց Գոռից էլ պիտի ուզեինք, ուրիշ ում անունը տամ։ - Գոռ Իշխանյանը կարո՞ղ էր վերադասի հրամանը չկատարել։ - Պատերազմական իրավիճակը, իմ կարծիքով՝ այո, ինչո՞ւ ոչ, կարող էր չգնալ այդ քայլին, իմանալով, որ նման տեղ են գնալու, որ հետ չեն դառնալու։ Հրանտ Պապյան 5-րդ տուժողն էլ, որ հարցաքննվեց, Հրանտ Պապյանն էր։ Նա պատմեց, որ որդին 2020-ի հուլիսին է զորակոչվել Ասկերան, դեկտեմբերի 3-ին նրան տարել են Մարտունի 3։ Հրանտ Պապյանը Վերջին անգամ որդու հետ խոսել է հոկտեմբերի 10-ի երեկոյան․ «Ես, որպես զինվորական, ավելորդ հարցեր չեմ տվել, ասել եմ՝ ոնց ես, ասել է՝ լավ եմ, հետո, որ տեսա երկար ժամանակ չի զանգում, սկսեցի զանգահարել, շատ եմ փորձել, որ մարդ գտնեմ, չեմ գտել, անհայտ էր, ոչ մեկը ոչ մի բանից տեղյակ չէր։ Հետագայում խոսակցություններից եմ լսել, որ հրաման են տվել գնալ Հադրութ, Այգեստան, երբ Հադրութը ամսի 8-ին [արդեն] տված էր»։ Այսօրվա նիստը հետաձգվեց, քանի որ Նվեր Մարտիրոսյանի պաշտպան Արման Բայադյանը Տավուշի մարզում մեկ այլ դատական նիստի էր։ Հանրային մեղադրող Արշակ Մարտիրոսյանը հայտարարություն արեց՝ նշելով, որ անհրաժեշտ է առավել հաճախակի նիստեր նշանակել, իսկ այլ նիստերի առկայության պայմաններում գոնե հեռախոսազանգով փորձել մի փոքր հետաձգել, քանի որ ենթադրյալ հանցանքի համար նախատեսված քրեական պատասխանատվության վաղեմության ժամկետի լրանալուն քիչ ժամանակ է մնացել։ Նշենք, որ մեղադրյալներին մեղսագրվող արարքը միջին ծանրության է, ինչը նշանակում է, որ դրա վաղեմության ժամկետը 5 տարի է, այսինքն՝ լրանալու է 2025 թ․ հոկտեմբեր ամսին։ Հաջորդ նիստը նշանակվեց ապրիլի 1-ին։ Միլենա Խաչիկյան

18:24 - 18 մարտի, 2025