Եվրախորհրդարան

Եվրախորհրդարանը Եվրամիության օրենսդիր մարմին, որն ուղղակի ընտրվում է ԵՄ անդամ-պետությունների քաղաքացիների կողմից: Եվրոպական խորհուրդի հետ խորհրդարանը կազմավորում է ԵՄ իշխանության երկպալատ օրենսդրական ճյուղը եւ համարվում է աշխարհի ամենաազդեցիկ օրենսդրական մարմիններից մեկը:

Եվրախորհրդարանը ստեղծվել է 1957 թվականին: Ի սկզբանե անդամները նշանակվում էին ԵՄ անդամ-պետությունների խորհրդարանների կողմից: 1979 թվականից ընտրվում են բնակչության կողմից: Ընտրությունները տեղի են ունենում 5 տարին մեկ անգամ:

Եվրախորհրդարանն Ադրբեջանին կոչ է արել ազատ արձակել հայ գերիներին և ապահովել ԼՂ հայության անվտանգ վերադարձը |armenpress.am|

armenpress.am: Եվրոպական խորհրդարանը «Ադրբեջանում իրավիճակի, մարդու իրավունքների ու միջազգային իրավունքի խախտումների եւ Հայաստանի հետ հարաբերությունների» վերաբերյալ բանաձեւն ընդունեց 453 կողմ, 31 դեմ, 89 ձեռնպահ ձայներով։ Բրյուսելում «Արմենպրես»-ի թղթակցի փոխանցմամբ՝ ընդունված բանաձեւով Եվրախորհրդարանի պատգամավորները խստորեն դատապարտում են Ադրբեջանի իշխանությունների բռնաճնշումներն ընդդիմության առաջնորդների, լրագրողների, ակտիվիստների դեմ՝ երկրի ներսում եւ արտերկրում։ Ընդգծելով, որ այս ճնշումները հատկապես ուժեղացել են COP 29-ին ընդառաջ՝ ԵԽ-ն կոչ է անում անհապաղ ազատ արձակել կամայականորեն բանտարկված ու կալանավորված բոլոր քաղբանտարկյալներին եւ դադարեցնել բոլոր տեսակի հետապնդումներն ու բռնաճնշումները։ Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորները լուրջ մտահոգություն են հայտնում երկրի ներսում ստեղծված վախի մթնոլորտի վերաբերյալ, որը միտված է քաղաքացիական հասարակությանը լռեցնելուն։ «Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների շարունակական խախտումները անհամատեղելի են COP 29-ի անցկացման հետ։ ԵՄ առաջնորդներին, մասնավորապես Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենին կոչ է արվում COP 29-ը որպես հնարավորություն օգտագործել՝ հիշեցնելու Ադրբեջանին իր միջազգային պարտավորությունների մասին և բովանդակալից կերպով անդրադառնալու այդ երկրում մարդու իրավունքների վիճակին», - նշված է բանաձեւում։ Եվրախորհրդարանը նաեւ կոչ է անում ԵՄ-ին և նրա անդամ պետություններին անել հնարավոր ամեն ինչ, որպեսզի ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության կոնֆերանսները չհյուրընկալվեն այնպիսի երկրներում, որտեղ մարդու իրավունքների ցուցանիշները վատն են։ Ընդունված բանաձեւով Եվրոպական խորհրդարանի անդամները կոչ են անում ԵՄ-ին դադարեցնել ադրբեջանական գազից կախվածությունը, կասեցնել 2022 թվականի փոխըմբռնման հուշագիրը էներգետիկայի ոլորտում ռազմավարական գործընկերության վերաբերյալ եւ պնդում են, որպեսզի ԵՄ-ի և Ադրբեջանի միջև ապագա գործընկերության համաձայնագրի նախապայման լինի բոլոր քաղբանտարկյալների ազատ արձակումը, իրավական բարեփոխումների իրականացումը և երկրում մարդու իրավունքների վիճակի ընդհանուր բարելավումը։ Եվրախորհրդարանականները հատուկ ուշադրություն են հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ Ադրբեջանը պետք է պատրաստակամություն ցուցաբերի հավատարմորեն ներգրավվելու Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագրի բանակցություններում և հարգելու Լեռնային Ղարաբաղի հայերի իրավունքները։ Եվրախորհրդարանը վերահաստատում է իր աջակցությունը և՛ Հայաստանի, և՛ Ադրբեջանի ինքնիշխանությանն ու տարածքային ամբողջականությանը։ Եվրախորհրդարանը վճռականորեն աջակցում է երկու երկրների հարաբերությունների կարգավորմանը տարածքային ամբողջականության և սահմանների անձեռնմխելիության փոխադարձ ճանաչման սկզբունքների վրա՝ համաձայն 1991թ. Ալմա-Աթայի հռչակագրի։ ԵԽ-ն վերահաստատում է իր պահանջը՝ ադրբեջանական զորքը պետք է դուրս գա Հայաստանի ամբողջ ինքնիշխան տարածքից եւ կոչ է անում Ադրբեջանին հարգել Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը։ Եվրոպական խորհրդարանն ընդունված բանաձևով շեշտում է՝ տարածաշրջանում հաղորդակցությունների ապաշրջափակմանը հաղորդակցությանը վերաբերող խնդիրները պետք է բացառապես լուծվեն՝ հարգելով Հայաստանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը։ ԵԽ պատգամավորները զգուշացնում են, որ Հայաստանի դեմ ցանկացած ռազմական գործողություն անընդունելի է և ունենալու է լուրջ հետեւանքներ ԵՄ-Ադրբեջան գործընկերության վրա։ «ԵՄ-ն պետք է պատրաստ լինի պատժամիջոցներ կիրառել ցանկացած ֆիզիկական անձի և կազմակերպության նկատմամբ, որոնք սպառնում են Հայաստանի ինքնիշխանությանը, անկախությանը և տարածքային ամբողջականությանը», - ասված է բանաձեւում։ Բանաձեւը, ողջունելով Եվրոպական խաղաղության հիմնադրամից Հայաստանի զինված ուժերին հատկացված օգնությունը, կոչ է անում Հայաստան-ԵՄ համագործակցությունն էլ ավելի ամրապնդել անվտանգության և պաշտպանության ոլորտում, ինչպես նաեւ դատապարտում է Հայաստանին ուղղված ցանկացած ռազմական ագրեսիա, ուժի կիրառում կամ հիբրիդային սպառնալիք։ Ընդգծելով ԵՄ քաղաքացիական առաքելության կարեւորությունը Հայաստանում՝ եվրախորհրդարանականներն իրենց մտահոգությունն են արտահայտում Ադրբեջանից հնչող զրպարտիչ եւ քննադատական հայտարարությունների ու արշավների վերաբերյալ։ Այս համատեքստում ԵՄ-ին եւ անդամ երկրներին կոչ են անում մեծացնել եւ երկարացնել առաքելության մանդատը։ Բանաձեւը ողջունելով սահմանազատման գործընթացի շրջանակներում Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ ձեռք բերված առաջընթացը՝ կոչ է անում ԵՄ-ին դադարեցնել ցանկացած տեխնիկական և ֆինանսական աջակցություն Ադրբեջանին, որը կարող է նպաստել նրա ռազմական կամ անվտանգության կարողությունների ամրապնդմանը, ինչպես նաեւ կոչ է անում անդամ պետություններին սառեցնել ռազմական և անվտանգության սարքավորումների բոլոր արտահանումներն Ադրբեջան։ Բանաձեւը Ադրբեջանի իշխանություններին կոչ է անում ազատ արձակել բոլոր 23 հայ ռազմագերիներին։ Եվրախորհրդարանականներն Ադրբեջանին կոչ են անում կատարել Արդարադատության միջազգային դատարանի որոշումները՝ ներառյալ Լեռնային Ղարաբաղի հայության անվտանգ, անարգել ու արագ վերադարձի վերաբերյալ որոշումը։ Բանաձեւը հորդորում է համապարփակ եւ թափանցիկ երկխոսություն սկսել արցախահայության հետ եւ տալ անհրաժեշտ բոլոր երաշխիքները նրանց պաշտպանության, հողի ու սեփականության իրավունքների վերաբերյալ։ ԵՄ կառույցներին կոչ է արվում շարունակել աջակցել Հայաստանին Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանվածների հետ կապված հարցերում անհրաժեշտ մարդասիրական կարիքները բավարարելու համար։ Խորը մտահոգություն հայտնելով Լեռնային Ղարաբաղի պատմամշակութային ժառանգության պահպանման վերաբերյալ՝ Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորներն ադրբեջանական իշխանություններին կոչ են անում զերծ մնալ տարածաշրջանում մշակութային, կրոնական կամ պատմական ժառանգության հետագա ոչնչացումից, անտեսումից կամ փոփոխությունից և փոխարենը կոչ են անում պահպանել, պաշտպանել և խթանել առկա հարուստ բազմազանությունը։ ԵԽ պատգամավորները պնդում են, որ Ադրբեջանը պետք է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առաքելությանն անհրաժեշտ մուտք տրամադրի Լեռնային Ղարաբաղ։ Բանաձեւը խստորեն դատապարտում է Ադրբեջանի դիվանագիտական ներկայացուցիչների կամ Ադրբեջանի կառավարության եւ խորհրդարանի անդամների հրապարակային վիրավորանքներն ու ուղղակի սպառնալիքները ուղղված ԵՄ անդամ երկրների ընտրված պաշտոնյաներին։ Այս համատեքստում, Եվրոպական խորհրդարանը պահանջում է, որ Ադրբեջանի պաշտոնյաների մուտքը ԵՄ կառույցների շենքեր արգելվի մինչև հետագա ծանուցում։

15:43 - 24 հոկտեմբերի, 2024

Եվրախորհրդարանի պատգամավորները ԵՄ-ին կոչ են արել դադարեցնել Ադրբեջանի հետ գազային պայմանագիրը, բոյկոտել Բաքվում կայանալիք COP29-ը |armenpress.am|

armenpress.am: Եվրոպական խորհրդարանի լիագումար նիստում քննարկվել է Ադրբեջանում մարդու իրավունքների և միջազգային իրավունքի խախտումների, ինչպես նաև Հայաստանի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ բանաձևը։ Քննարկման ժամանակ ելույթ ունեցած բոլոր պատգամավորները դատապարտել են Ադրբեջանի իշխանությունների վարած ճնշումների, բռնությունների քաղաքականությունը, մարդու հիմնարար իրավունքների ոտնահարումն ու օրենքի գերակայության բացակայությունը։ Եվրախորհրդարանականներն ամոթալի են համարել COP29 համաժողովը Բաքվում անցկացնելը և ընդգծել՝ բնապահպանական խնդիրների պաշտպանությունը չի կարող տեղի ունենալ մարդու իրավունքների ոտնահարման պայմաններում։ Եվրախորհրդարանականները ԵՄ-ին կոչ են արել դադարեցնել Ադրբեջանի հետ գազային համաձայնագիրը, որոշ պատգամավորներ կոչ են արել բոյկոտել Բաքվում կայանալիք COP29 համաժողովը, հնչել են նաև ԼՂ-ում հայկական մշակութային ժառանգությունը պահպանելուն ուղղված քայլեր ձեռնարկելու, Լեռնային Ղարաբաղի հայության՝ իրենց տներ վերադառնալու իրավունքն ապահովելու կոչեր։ Պատգամավորները դատապարտել են նաև ադրբեջանական ռեժիմի կողմից ադրբեջանցի ակտիվիստների նկատմամբ իրականացվող բռնաճնշումները՝ իշխանություններին կոչ անելով ազատ արձակել բոլոր քաղբանտարկյալներին։ Բրյուսելում «Արմենպրես»-ի թղթակցի փոխանցմամբ՝ Ստրասբուրգում քննարկումը մեկնարկել է Եվրոպական հանձնաժողովի հանձնակատար Նիկոլա Շմիթի ելույթով։ Հանձնակատարի խոսքով՝մի քանի շաբաթից տեղի ունենալիք COP29 համաժողովն Ադրբեջանի իշխանությունների համար լավ հնարավորություն է ցույց տալու իրենց հավատարմությունը մարդու իրավունքների պաշտպանության միջազգային պարտավորություններին։ «COP29-ը նաև պատմական հնարավորություն է խաղաղության համար: Ադրբեջանն ու Հայաստանը երբեք այսքան մոտ չեն եղել տասնամյակների հակամարտությունը հաղթահարելուն։ Համաժողովը պատմական շանս կլինի Ադրբեջանի և Հայաստանի համար աշխարհին ցույց տալու իրենց հավատարմությունը խաղաղությանը»,-ասել է հանձնակատարը և հավելել, որ Ադրբեջանը կանգնած է կարևոր ընտրությունների առջև՝ ինչպես երկրում մարդու իրավունքների իրավիճակի, այնպես էլ իր հարևանի հետ խաղաղ գործընթացի առնչությամբ։ Շմիթի խոսքով՝ ԵՄ-ն պետք է բաց պահի իր հաղորդակցության ուղիները և օգտագործի դրանք տարածաշրջանում խաղաղություն ու կայունություն ապահովելու համար։ ԵԺԿ խմբակցության անունից ելույթ ունեցող եվրախորհրդարանական Ֆրանսուա Գզավիյե Բելյամին իր ելույթում նշել է, որ բոլոր այն ադրբեջանցիների կողքին են, որոնք բռնաճշնումների են ենթարկվում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի կողմից։ «Պարոն Ալիև, եթե այդքան հավատում եք Ձեր սեփական ուժերին, ինչո՞ւ եք փորձում լռեցնել Ձեզ մարտահրավեր նետող ձայները: Եթե այդքան հավատում եք Ձեր լեգիտիմությանը, ինչո՞ւ եք բռնություն գործադրում»,-նշել է Բելյամին՝ շեշտելով, որ ժամանակն է, որ Եվրոպան վերջապես դուրս գա իր անգիտակից վիճակից։ «COP29-ը հնարավորություն չէ: COP 29-ը սկանդալ է, խայտառակություն, որը կփչացնի շրջակա միջավայրի պաշտպանության պարտավորությունների պատմությունը մի երկրում, որտեղից մենք գազ ենք գնում, ինչը կրկին մեր հավաքական վախկոտության հետևանքն է։ Այսօր ժամանակն է դատապարտել գազային համաձայնագիրը, որը կապում է Եվրահանձնաժողովին Ադրբեջանի հետ, անհրաժեշտ պատժամիջոցներ կիրառել պարոն Ալիևի և նրա ռեժիմի դեմ և վերջապես ասել, որ ժողովրդավարությունը Եվրոպայի բաբախող սիրտն է: Հայ ժողովրդի կողքին ենք, ովքեր պայքարում են հանուն ազատության, հանուն խաղաղության, հանուն անվտանգության Կովկասի տարածաշրջանում և ամբողջ աշխարհում»,-ասել է ֆրանսիացի եվրախորհրդարանականը։ Սոցիալ-դեմոկրատների խմբակցության անունից հանդես եկող եվրախորհրդարանական Յանիս Մատիատիսն իր ելույթում շեշտել է՝ միջազգային հանրությունն ու ԵՄ-ն պետք է խստորեն դատապարտեն Ադրբեջանին և պատժամիջոցներ կիրառեն այդ երկրի դեմ։ Պահպանողականների և ռեֆորմիստների խմբակցության (ECR) անունից հանդես եկող Շերբան Ստուրզան խստորեն դատապարտել է Ադրբեջանում հիմնարար ազատությունների և փոքրամասնությունների իրավունքների խախտումները և ցավալի համարել, որ Ադրբեջանն ավելի ու ավելի է հեռանում ժողովրդավարական և մարդու իրավունքների հարգման միջազգային չափանիշներից։ Իր ելույթում եվրախորհրդարանականը համերաշխություն է հայտնել հայ ժողովրդին, հատկապես Ադրբեջանի բազմակի ագրեսիայի հետևանքով իրենց տները լքած Լեռնային Ղարաբաղի ավելի քան 120 հազար հայերին։ «Ես դիմում եմ ԵՄ-ին և միջազգային հանրությանը երաշխավորել, որ Ադրբեջանը պահպանի հայկական պատմամշակութային և կրոնական ժառանգությունը։ Այս հակամարտությունը պահանջում է լուծում՝ հիմնված հավասարակշռության և մարդու իրավունքների հարգման վրա՝ ապահովելու տարածաշրջանի և Եվրամիության հարևանության կայունությունը»,-նշել է Ստուրզան։ «Պատրիոտներ հանուն Եվրոպայի» խմբակցության անունից ելույթ ունեցող Ջորդան Բարդելան անդրադարձել է այն փաստին, որ Ադրբեջանը Ֆրանսիայի անդրծովյան տարածքներում փորձում է ապակայունացման ռազմավարություն իրականացնել և դա որակել է որպես հարձակում Ֆրանսիայի ինքնիշխանության և քաղաքացիական խաղաղության դեմ։ Ըստ ֆրանսիացի պատգամավորի՝ Ֆրանսիան թիրախավորվում է, քանի որ օժանդակում է Հայաստանին և մի շարք այլ քրիստոնյա պետությունների։ «Ադրբեջանական ռեժիմը, որը հարստացել է գազի համար Եվրոպայի կողմից իրեն վճարվող գումարներով և սուլթան Էրդողանի աջակցությամբ, ուժեղացնում է իր ռազմական գործողությունները՝ Կովկասում Հայաստանին թուլության և մեկուսացման մեջ պահելու համար։ Այս իրողությունն այլևս չի կարելի միտումնավոր թաքցնել վախկոտությամբ կամ անտեսելով Էրդողանի և նրա դաշնակիցների էքսպանսիոնիստական նկրտումները», - հայտարարել է Բարդելան՝ ընդգծելով, որ հայերի արյունն ավելի թանկ է, քան գազը։ Գերմանիայից եվրախորհրդարանական Միքայել Բլոսն Ադրբեջանը կոչել է ֆոսիլային ավտոկրատիա, ֆրանսիացի Մարի Տուսանը հիշեցրել է, որ ադրբեջանական վարչակարգը փորձում է լռեցնել իրենց, բայց իրենք չեն լռելու, քանի որ բնապահպանության խնդիրները մարդու իրավունքների ոտնահարման պայմաններում երբեք չեն լուծվի։ Եվրախորհրդարանականներն Ադրբեջանի հետ Եվրոպական հանձնաժողովի գազային պայմանագիրը համարում են բարոյական մեծ սխալ և կոչ անում վայրկյան առաջ դադարեցնել այն։ Պատգամավորներից շատերն էլ կոչ արեցին բոյկոտել COP29-ը՝ հիշեցնելով, որ հուսալի գործընկերը ոչ միայն տնտեսական շահերի համար է, այլև պետք է նույն արժեհամակարգի կրողն ու կիսողը լինի։ ԵԽ իտալացի պատգամավորը հիշեցրել է մեկ տարի առաջ ԼՂ հայերի էթնիկ զտումները և այն հանգամանքը, որ ԵՄ-ի արձագանքը դրան եղել է շատ երկչոտ։ Պատգամավորն անընդունելի է համարել, որ գազի մատակարարումներն Ադրբեջանից դեպի Եվրոպա շարունակվում են՝ հարստացնելով մի երկրի, որը բացարձակապես արհամարհում է օրենքի գերակայությունը։ Քննարկման ավարտին հանձնակատար Շմիթն իր եզրափակիչ խոսքում վերհաստատել է՝ մարդու իրավունքների հարցն Ադրբեջանում շարունակում է կենսական նշանակություն ունենալ։ Հանձնակատարը նշել է, որ պետք է շարունակել մտահոգությունների մասին բարձրաձայնել, դիմել Ադրբեջանին՝ հեշտացնելու միջազգային մուտքը ԼՂ, թույլ տալ տեղում իրավիճակի անկախ մոնիթորինգ իրականացնել և հատկապես թույլ տալ, որ ԼՂ հայությունը վերադառնա անվտանգ պայմաններում։ Նիկոլա Շմիթը շեշտել է՝ COP29-ը չի կարող և չպետք է խանգարի մտահոգությունների մասին բարձրաձայնելուն և դատապարտող խոսքերին։

11:17 - 23 հոկտեմբերի, 2024