Իսրայել

Իսրայելի պետությունը ստեղծվել է 1948 թվականի մայիսի 14-ին՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 1947 թվականի նոյեմբերի 29-ի որոշմամբ, ըստ որի Մեծ Բրիտանիայի ենթամանդատային Պաղեստինը հռչակվում էր անկախ եւ նրա տարածքում ստեղծվում էին երկու ինքնուրույն՝ արաբական եւ հրեական պետություններ։

Հրեական պետությանը՝ Իսրայելին, հատկացվում էր 14 հզ. կմ2 (Պաղեստինի տարածքի 56%) տարածություն՝ խառը բնակչությամբ։ Երուսաղեմը հանձնվում էր ՄԱԿ-ի կառավարմանը։ 1948 թվականի մայիսին Իսրայելում ստեղծվեց ժամանակավոր կառավարություն, որը կազմված էր բացառապես սիոնիստական կուսակցությունների ներկայացուցիչներից։ Կառավարության առաջին իսկ՝ «Անկախության դեկլարացիայով» սիոնիզմը հռչակվեց Իսրայելի պաշտոնական գաղափարախոսություն եւ քաղաքականություն։

Արաբա-իսրայելական պատերազմներից հետո` 1974 թվականի հունվարին եւ 1975 թվականի սեպտեմբերին Եգիպտոսի, իսկ 1974 թվականի մայիսին Սիրիայի հետ Իսրայելը կնքեց զորքերի տարանջատման եւ նրանց միջեւ բուֆերային գոտիներ ստեղծելու համաձայնագրեր։ 1979 թվականին Եգիպտոսը՝ առաջին արաբական երկիրն էր, որը խաղաղության դաշինք կնքեց Իսրայելի հետ։ Արդյունքում, Իսրայելը Սինայի թերակղզին Եգիպտոսին հետ վերադարձրեց։ Հորդանանը եւ Իսրայելը խաղաղության դաշինք կննքեցին 1994 թվականին։ Իսկ 2005 թվականին Իսրայելը իր բանակը դուրս բերեց Գազայի շրջանից։

Պատերազմն ու դեպի Բաքու օդային բեռնափոխադրումների աճը․ Չինաստան, Գերմանիա, Թուրքիա, Նիդերլանդներ

Այն, որ Արցախի դեմ սանձազերծած պատերազմում օգտագործված զինատեսակները կամ դրանց որոշ բաղադրիչներ Ադրբեջանին մատակարարել էին ոչ միայն Թուրքիան ու Իսրայելը, այլեւ Գերմանիան, Կանադան եւ այլ երկրներ, արդեն փաստ է։ Ադրբեջանը պատերազմին պատրաստվելու համար զինվել է տարիներ շարունակ, վերջին ամիսներին՝ առավել ինտենսիվ։ Մահաբեր զինատեսակներն այս պետություն են տեղափոխվել օդային ճանապարհով․ շուրջ մեկ տարի շարունակ աշխարհի տարբեր երկրներից Բաքվի «Հեյդար Ալիեւի» անվան օդանավակայան են ժամանել թե՛ քաղաքացիական, թե՛ բեռնատար ինքնաթիռներ։ Ուսումնասիրելով միայն բեռնատար ինքնաթիռների ժամանումները՝ կարող ենք ստանալ մոտավոր պատկեր, թե ինչ ծավալների բեռնափոխադրումների մասին է խոսքը։ Flightradar համակարգի միջոցով առանձնացրել ենք շուրջ 20 երկրների 27 քաղաքներից Ադրբեջան մեկնած բեռնատար ինքնաթիռների տվյալները՝ 2019 թվականի նոյեմբերից այս տարվա նոյեմբերի քսանը։ Գերմանիայի Ֆրանկֆուրտ եւ Լյուքսեմբուրգի Լյուքսեմբուրգ քաղաքներից Բաքու իրականացվող թռիչքներին արդեն անդրադարձել ենք՝ ներկայացնելով վերջին ամիսների թռիչքների դինամիկայի աճը։ Ֆրանկֆուրտի օդանավակայանից Բաքվի օդանավակայան իրականացվող բեռնափոխադրումները կատարվել են «Sky Gates» եւ ադրբեջանական «Silk Way West» ավիաընկերությունների միջոցով։ 2019 թվականի նոյեմբերից մինչ այս տարվա նոյեմբերի 20-ը կատարվել է շուրջ 315 ավիափոխադրում։ Ամենաքիչ բեռնափոխադրումը եղել է այս տարվա հունիսին՝ 13 թռիչք, ամենաշատը՝ հոկտեմբերին՝ 69 թռիչք Լյուքսեմբուրգի օդանավակայանից Բաքու իրականացված բեռնափոխադրումները նույնպես կատարել է ադրբեջանական ավիաընկերությունը։ Մեկ տարվա կտրվածքով կատարվել է 112 ավիափոխադրում։ Թռիչքներն ամենաշատն իրականացվել են հոկտեմբերին՝ 16 անգամ։ Իտալիայի եւ Ադրբեջանի միջեւ ռազմական համագործակցության որոշակի խոսակցություններ կան։ Չնայած նրան, որ Ադրբեջանը չէր հայտարարել Իտալիայից ռազմական ինքնաթիռ գնելու մասին, սակայն դեռեւս 2017 թվականի մայիսի 10-ին ներկայացրել էր իտալական արտադրության M-346 ինքնաթիռ։ Արդեն այս տարի հայտարարվեց, որ Ադրբեջանի ՊՆ-ի եւ իտալական «Լեոնարդո» ընկերության միջեւ ստորագրվել է M-346 ուսումնամարտական ինքնաթիռներ գնելու մասին փաստաթուղթ։ Մեկ տարի շարունակ Իտալիայի Միլան քաղաքից դեպի Բաքու իրականացվել է շուրջ 154 բեռնափոխադրում։ Հետաքրքրական է, որ բոլոր ամիսների թռիչքների քանակը տատանվում է 8-ից 14-ի միջակայքում, իսկ ահա հոկտեմբեր ամսին, երբ Արցախում լայնամասշտաբ պատերազմ էր ընթանում, ինչպես Միլանից, այնպես էլ մնացած ուղղություններից դեպքի Բաքու բեռնափոխադրումների աճ է նկատվել։ Այս տարվա հոկտեմբերին Միլանից Բաքու իրականացվել է 24 թռիչք։ Բանգլադեշի Դաքքայի օդանավակայանից դեպի Բաքու թռիչքները եւս կրկնապատկվել են հոկտեմբերին։ Տարվա կտրվածքով իրականացվել է 63 թռիչք, որից միայն 14-ը՝ հոկտեմբեր ամսին։ Նորվեգիայի մայրաքաղաք Օսլոյից Բաքու իրականացվող բեռնափոխադրումներն այս տարվա հոկտեմբերին ավելացել են։ Մեկ տարվա ընթացքում Օսլոյից Բաքու իրականացվել է 41 թռիչք։ Տարբեր ամիսների թռիչքների դինամիկան տատանվել է 1-ից 6-ի միջակայքում, սակայն այս տարվա հոկտեմբերին իրականացվել է 9 թռիչք։ Նշենք, որ 2016 թվականին արգելանք է դրել Ադրբեջանին զենք վաճառելու վրա։ Մաքսանենգ ճանապարհով մի շարք երկրներից Բաքու զինամթերք տեղափոխող ադրբեջանական «Silk Way» ավիաընկերությունը թռիչքներ է իրականացրել նաեւ Աֆղանստանի Քաբուլ քաղաքից դեպի Բաքու։ Հոկտեմբեր ամսին թռիչքային կտրուկ աճ է եղել։ Մեկ տարվա կտրվածքով գրանցվել է ընդհանուր 40 թռիչք։ Տարբեր ամիսներին թռիչքները տատանվել են 1-ից 5-ի միջակայքում, իսկ ահա հոկտեմբերին գրանցվել է դեպի Բաքու 10 թռիչք։ Ամերիկայի միացյալ նահանգների Չիկագո քաղաքից դեպի Բաքու բեռնատար թռիչքները նույնպես զգալի աճել են հոկտեմբերին՝ Արցախյան պատերազմին զուգահեռ։ Մեկ տարվա կտրվածքով Չիկագոյից Բաքու իրականացվել է շուրջ 142 թռիչք, որից 28-ը՝ հոկտեմբեր ամսին։ Սա գրեթե 2 անգամ ավելի է, քան նախորդ ամիսներին իրականացված թռիչքները։ Նշենք, որ Ամերիկայի միացյալ նահանգները պաշտոնական հայտարարությունների համաձայն զենք չի վաճառում Ադրբեջանին։ Արաբական Միացյալ Էմիրությունների Դուբայ քաղաքից Բաքու եւս իրականացվել է բեռների փոխադրում։ Տարվա կտրվածքով Դուբայից Բաքու իրականացվել է 91 թռիչք, որոնց դինամիկան տատանվել է 2-ից 11-ի միջակայքում։ Հոկտեմբերին շեշտակի աճ է եղել․ իրականացվել է 24 թռիչք։ Բաքու բեռներ են տեղափոխվել նաեւ Սինգապուրից։ Տարվա ընթացքում իրականացվել է 81 թռիչք, որից միայն 17-ը՝ հոկտեմբեր ամսին։ Սա տարեկան բեռնափոխադրման միջին ցուցանիշից ավելի է 180%-ով։ Թեեւ Չինաստան-Ադրբեջան ռազմական կապի մասին հրապարակումները քիչ են, այնուամենայնիվ ադրբեջանական մամուլում կան որոշակի տեղեկություններ՝ երկու երկրների սպասվելիք ռազմական համագործակցության մասին։ Այսպիսով, Չինաստանի Ուրումչի քաղաքից Բաքու իրականացվող բեռնատար ինքնաթիռների թռիչքները աճել են դարձյալ հոկտեմբեր ամսին։ Մեկ տարվա ընթացքում Ուրումչիից Բաքու իրականացվել է 60 թռիչք։ Տարբեր ամիսների թռիչքների քանակը տատանվել է 1-ից 10-ի միջակայքում, սակայն հոկտեմբերին իրականացվել է 23 թռիչք։ Չինաստանի մեկ այլ քաղաքից՝ Ժենգժոուից եւս մեծ քանակությամբ բեռնատար ինքնաթիռներ են ժամանել Ադրբեջան։ Մեկ տարվա կտրվածքով իրականացվել է 291 թռիչք։ Տարբեր ամիսների ընթացքում թռիչքները տատանվել են 18-ից 26-ի միջակայքում, օրինակ՝ հունվարին՝ 20, փետրվարին՝ 10, մարտին՝ 19, ապրիլին՝ 17 եւ այլն։ Իսկ ահա հոկտեմբեր ամսին՝ Արցախում ընթացող պատերազմին զուգահեռ, իրականացվել է 56 թռիչք։ Չինաստանի Շանհայ քաղաքից Բաքու նույնպես իրականացվել է բեռնափոխադրում, որը հոկտեմբերին դարձյալ շեշտակի աճ է ունեցել։ Մեկ տարվա ընթացքում իրականացվել է շուրջ 473 թռիչ, որից 61-ը՝ հոկտեմբեր ամսին։ Չինաստանի Հոնգ-Կոնգ քաղաքից Բաքու նույնպես իրականացվել են բեռնափոխադրումներ։ Մեկ տարվա ընթացքում իրականացվել է 359 թռիչք։ Հոկտեմբերին դարձյալ արձանագրվել է կտրուկ աճ՝ շուրջ 59 թռիչք, որը նախորդ ամիսների համեմատ ավելի է 2 անգամ։ Ընդհանուր առմամբ, մեկ տարվա կտրվածքով Չինաստանի 4 քաղաքներից Բաքու իրականացվել է 1203 թռիչք, որից 2019 թվականի նոյեմբերին իրականացվել է 79 թռիչք, 2019 թվականի դեկտեմբերին՝ 72 թռիչք։ 2020 թվականի հունվարին՝ 67, փետրվարին՝ 48, մարտին՝ 93, ապրիլին՝ 93, մայիսին՝ 93, հունիսին՝ 82, հուլիսին՝ 90, օգոստոսին՝ 78, սեպտեմբերին՝ 96, նոյեմբերին՝ 93։ Իսկ ահա հոկտեմբեր ամսին, որը համընկնում է Արցախում ընթացող պատերազմին, իրականացվել է առանձնահատուկ շատ՝ 199 թռիչք։ Հարավային Կորեայի մայրաքաղաք Սեուլից Բաքու իրականացվող բեռնափոխադրումները նույնպես ավելացել են հոկտեմբերին։ Ընդհանուր տարվա կտրվածքով իրականացվել է 125 թռիչք։ Տարբեր ամիսներին թռիչքների դինամիկան տատանվել է 7-ից 12-ի միջակայքում, սակայն հոկտեմբեր ամսին իրականացվել է գրեթե կրկնակի շատ՝ շուրջ 21 թռիչք։ Մալազիայի Մայրաքաղաք Կուալա Լումպուրից Բաքու եւս բեռներ են տեղափոխվել։ Մալազիայի եւ Թուրքիայի միջեւ անցյալ տարի ստորագրվել էր զենքի համատեղ արտադրության փոխըմբռնման հուշագիր։ Արտադրած զինատեսակները արտահանվում են շուրջ 30 երկրներ, որոնց թվում է նաեւ Ադրբեջանը։ Մեկ տարվա ընթացքում դեպի Բաքու իրականացվել է 31 թռիչք, որից 9-ը՝ հոկտեմբեր ամսին։ Սա 2 անգամ ավելի է, քան մյուս ամիսներին իրականացված թռիչքները։ Ճապոնիայի Օսակա քաղաքից եւս բեռներ են տեղափոխվել Բաքու։ Մեկ տարվա ընթացքում իրականացվել է 121 չվերթ։ Այս դեպքում եւս ամենաշատ թռիչքներն իրականացվել են հոկտեմբերին՝ 14 անգամ։ Իրաքի մայրաքաղաք Բաղդադից եւս բեռնատար ինքնաթիռներով չվերթներ են իրականացվել։ Մեկ տարվա ընթացքում իրականացվել է 40 թռիչք։ Թռիչքների դինամիկան տատանվել է 1-ից 4-ի միջակայքում։ Արցախում պատերազմի ժամանակ, սակայն, թռիչքներն ավելացել են։ Հոկտեմբեր ամսին իրականացվել է կրկնակի՝ 8 թռիչք։ Ինչպես հայտնի է՝ Իսրայելն Ադրբեջանին ամենաշատ զինող երկրների շարքում է։ Արցախում իսրայելական արտադրության բազմաթիվ ԱԹՍ-ներ են խոցվել։ Մեկ տարվա ընթացքում Իսրայելի մայրաքաղաք Թել Ավիվից Բաքու իրականացվել է 137 չվերթ։ Այս դեպքում եւս ամենաշատ թռիչքն իրականացվել է հոկտեմբեր ամսին՝ 18 անգամ։ Նիդերլանդների մայրաքաղաք Ամստերդամից նույնպես բեռնափոխադրումներ են իրականացվել Բաքու։ Հոկտեմբերին բեռնափոխադրումներն ավելացել են։ Մեկ տարվա ընթացքում Ամստերդամից Բաքու իրականացվել է 243 թռիչք։ Ամենաշատ թռիչքն իրականացվել է մայիս ամսին՝ 53 թռիչք։ Սրան երկրորդում է հոկտեմբերը՝ 33 թռիչք։ Հավելենք, որ, ըստ մամուլի հրապարակումների, Նիդերլանդների Սոցիալական կուսակցությունը հայտարարել է Ադրբեջանի նկատմամբ զենքի էմբարգոյի անհրաժեշտության մասին, ապա նաեւ 4 կուսակցություններ կոչ են արել էմբարգո կիրառել ՆԱՏՕ-ի դաշնակից Թուրքիայի դեմ` հակամարտությանը խառնվելու եւ վարձու ահաբեկիչներ Ադրբեջան տեղափոխելու համար։ Հարեւան Վրաստանի մայրաքաղաք Թբիլիսիից Բաքու տարվա ընթացքում իրականացվել է 82 թռիչք։ Ամենաշատ թռիչքն իրականացվել է օգոստոս ամսին՝ 13։ Հոկտեմբերին ցածր ցուցանիշ է գրանցվել՝ 4 թռիչք։ Եւ, իհարկե, ցանկն ամբողջական չէր կարող լինել, եթե չլիներ Ադրբեջանի եղբայր Թուրքիան։ Մեկ տարվա ընթացքում Թուրքիայից Ադրբեջան իրականացվել է 202 թռիչք։ Միայն 33-ը՝ հոկտեմբեր ամսին։ Դեպի Բաքու բեռներ տեղափոխվել են նաեւ Բելգիայի Բրյուսելից, ԱՄՆ-ի Նյու Յորքից, Իրաքի Բասրայից, Իրանական Քուրդիստանի Էրբիլից, Ղազախստանի Ակտաուից եւ Ատիրաուից։ Միասին վերցված՝ նշված քաղաքներից Բաքու իրականացվել է 39 թռիչք, որոնցից 24-ը՝ այս տարվա հոկտեմբեր ամսին։ Այսպիսով՝ մեկ տարի շարունակ Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվի օդանավակայան է մուտք գործել 3247 բեռնատար ինքնաթիռ, որից միայն 574-ը՝ այս տարվա հոկտեմբեր ամսին։Փաստորեն, Արցախի դեմ պատերազմ սկսելու համար Իսրայելից ու Թուրքիայից ակտիվորեն զինվելուն զուգահեռ նաեւ այլ երկներից է աճել դեպի Ադրբեջան բեռնափոխադրումների թիվը։ Բացի սա, հայտնի է նաեւ, որ Թուրքիայից Ադրբեջան Վրաստանի օդային տարածքով ժամանել են նաեւ մի շարք մարդատար ինքնաթիռներ, որոնցով տեղափոխել են թե՛ մարդկային ուժ, եւ թե՛ բեռներ։ Նարեկ Մարտիրոսյան

16:42 - 04 դեկտեմբերի, 2020

Իսրայելը պետք է մտածի՝ արդյոք ինքն այսօր վարձկանների հետ փաստացի չի կռվում Լեռնային Ղարաբաղի դեմ. վարչապետ

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել The Jerusalem Post պարբերականին, որի վերաբերյալ պարբերականի կայքում հրապարակվել է հոդված: Հոդվածի թարգմանությունը ներկայացվում է ստորև. «Իսրայելը հայտնվել է միևնույն շարքում Թուրքիայի, ահաբեկիչների և սիրիացի վարձկանների հետ` ընթացիկ պատերազմում Ադրբեջանին սատարելու հարցում, և, ի վերջո, տուժելու է այդ դաշինքին միանալու հետևանքով», - երկուշաբթի The Jerusalem Post-ին տված բացառիկ հարցազրույցում ասում է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: Երևանից, տեսակապի միջոցով The Jerusalem Post-ի հետ զրույցում Փաշինյանը կոշտ մեղադրանքներ է հնչեցնում Երուսաղեմի հասցեին՝ Ադրբեջանին սպառազինություն մատակարարելու կապակցությամբ, որը, ինչպես նա նշում է, նպատակ ունի «հայերի դեմ ցեղասպանություն իրականացնել Լեռնային Ղարաբաղում»: Արդեն 6-րդ շաբաթն է, ինչ լայնածավալ մարտական գործողություններ են ընթանում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև: Կողմերի մարդկային կորուստները գնահատվում են 1500-ից 5000: Թեև Իսրայելը պաշտոնապես չի մեկնաբանում մարտական գործողությունները, և արտաքին գործերի նախարարությունը փորձում է Իսրայելին հեռու պահել այդ հակամարտությունից, Փաշինյանն ասում է, որ Իսրայելը շատ ակտիվորեն ներգրավված է հակամարտության մեջ, «որովհետև իսրայելական անօդաչու թռչող սարքերն ակտիվորեն օգտագործվում են Լեռնային Ղարաբաղի դեմ պատերազմում»: Հոկտեմբերի սկզբին՝ Թել Ավիվում դեսպանություն բացելուց ընդամենը 2 շաբաթ անց, Հայաստանը հետ կանչեց Իսրայելում իր դեսպանին խորհրդակցությունների նպատակով` դրանով իր բողոքն արտահայտելով իր թշնամուն զենք վաճառելու դեմ: «Կարծում եմ, որ Իսրայելը պետք է մտածի հետևյալի մասին», - ասում է վարչապետը, - «փաստորեն վարձկանները, ահաբեկիչները և Իսրայելը, ըստ էության, հիմա գտնվում են նույն կողմում: Իսրայելն ինքը պետք է մտածի, թե սա որքանով հարմար դիրքավորում է իր համար»: Իսրայելը նաև պետք է մտածի, թե իսկապես ցանկանում է հակամարտության մեջ լինել Թուրքիայի հետ նույն կողմում, որը, նրա պնդմամբ, Սիրիայից հազարավոր վարձկանների է տեղափոխել Ադրբեջան՝ Լեռնային Ղարաբաղի դեմ կռվելու համար: Հայաստանի դեսպանին հետ կանչելուց հետո նախագահ Ռյուվեն Ռիվլինը զանգահարել էր իր հայ գործընկերոջը և առաջարկել մարդասիրական օգնություն: Հարցին, թե արդյոք իր երկիրը հետաքրքրված է Իսրայելի մարդասիրական օգնությամբ՝ Փաշինյանը դառնությամբ է պատասխանում. «Հումանիտար աջակցություն մի երկրի կողմից, որը վարձկաններին զենք է վաճառում, որով վարձկանները հարվածի տակ են պահում խաղաղ քաղաքացիական բնակչությունը: Ես առաջարկում եմ, որ Իսրայելն այդ օգնությունն ուղարկի վարձկաններին և ահաբեկիչներին՝ որպես իր գործունեության տրամաբանական շարունակություն»: Վերջին տասնամյակում Իսրայելն սկսեց գլխավորել Ադրբեջանին սպառազինություն մատակարարող երկրների ցանկը, որին հաջորդում են Ռուսաստանը և Բելառուսը: Իսրայելն Ադրբեջանը դիտարկում է որպես կարևոր ռազմավարական դաշնակից` ելնելով Իրանի սահմանին վերջինիս ունեցած ռազմավարական դիրքից և այն փաստից, որ Ադրբեջանն ապահովում է Իսրայելի նավթային կարիքների ծանրակշիռ մասը: Իսրայելի կապերը Հայաստանի հետ, որը սերտ հարաբերություններ ունի հարևան Իրանի, ինչպես նաև Ռուսաստանի հետ, վերջին տարիներին ջերմացել էին և դեսպանին հետ կանչելուց առաջ դրանք կարելի էր որակել որպես «ջերմ»: Նիկոլ Փաշինյանն ասում է, որ Թուրքիայի և սիրիացի վարձկանների ներգրավումը հակամարտության մեջ խիստ բարդացրել է իրավիճակը: «Նրանց ներկայությունը տարածաշրջանում սպառնալիք է ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի համար: Իրանը ևս հայտարարել է, որ այն դիտում է որպես սպառնալիք: Ռուսաստանը ևս հայտարարել է, որ դա սպառնալիք է համարում»: Հայաստանի վարչապետն ասում է, որ մինչ այս միայն անուղղակի ապացույցներ կային, որ Թուրքիան հավաքագրում է սիրիացի վարձկանների` Ադրբեջանում կռվելու համար: Այժմ կան կոնկրետ ապացույցներ, քանի որ վերջերս երկու վարձկաններ են գերեվարվել Լեռնային Ղարաբաղի Պաշտպանության բանակի կողմից: «Նրանցից մեկն արդեն համապարփակ ցուցմունք է տվել և ասել, որ ինքն ապրում էր Թուրքիայի հսկողության տակ գտնվող սիրիական շրջաններում, փախստականների ճամբարում: Նա պատմել է, թե ինչպես և որտեղ են իրեն հավաքագրել, ինչպես են նրանք անցել Թուրքիայի սահմանը պաշտոնական անցակետով առանց հարցաքննվելու կամ ստուգվելու»: Նիկոլ Փաշինյանը հավելում է, որ Թուրքիայի կողմից հավաքագրված վարձկաններին խոստացվել է ամսական 2000 ԱՄՆ դոլար: Վարչապետն ասում է, թե ինչու է այս իրավիճակը հատկապես վտանգավոր, և ինչու պետք է միջազգային հանրությունը հաշվի առնի և քայլեր ձեռնարկի դրա դեմ: Ն. Փաշինյանը նշում է, որ դա թուրքական նոր գործելաոճն է՝ նրա խոսքով, «մեխանիզմը», որով փորձ է արվում «վերականգնել Օսմանյան կայսրությունը, որքան էլ դա տարօրինակ հնչի»: Այդ «մեխանիզմը», այն է՝ Թուրքիայի վերահսկողության ներքո գտնվող սիրիական շրջաններում վարձկանների հավաքագրումը Անկարայի արտաքին քաղաքական նպատակներն առաջ մղելու նպատակով, արդեն կիրառվել է Լիբիայում, այժմ կիրառվում է Լեռնային Ղարաբաղում, «և ո՞վ գիտի, թե որտեղ է կիրառվելու հաջորդ անգամ»: «Սա բոլորովին նոր մեխանիզմ է, որը կիրառվում է և կարող է գործի դրվել տարբեր տեղերում և տարբեր ձևերով», քանի դեռ միջազգային հանրությունը չի արձագանքել: «Ես ուրախ եմ, որ Մերձավոր Արևելքի շատ երկրներ, այդ թվում՝ արաբական շատ երկրներ, պատշաճ գնահատական են տալիս այս երևույթին և իրերը կոչում են իրենց անուններով՝ հասկանալով, թե դա ինչ սպառնալիք է միջազգային խաղաղության և կայունության համար», - ասում է ՀՀ վարչապետը: Ն. Փաշինյանը նշում է, որ «միջազգային անվտանգության համակարգում տեղի են ունենում որոշակի փոփոխություններ, և այդ փոփոխությունները հիբրիդային պատերազմի տարրեր են պարունակում: Վարձկանները մասնակցում են այդ պատերազմին: Եվ այդ հիբրիդային պատերազմը կարող է դրսևորվել ամենատարբեր ձևերով: Դա կարող է ունենալ այնպիսի դրսևորում, ինչպիսին մենք տեսնում ենք Լեռնային Ղարաբաղում: Դա կարող է ունենալ այնպիսի դրսևորում, ինչպիսին տեսնում ենք Վիեննայում կամ Նիցցայում՝ Ֆրանսիայում», որոնք վերջերս ահաբեկչական հարձակումների թիրախներ դարձան: «Աշխարհը պետք է արձագանքի Թուրքիայի այս նոր գործողություններին և անհրաժեշտ եզրակացություններ անի, քանի որ Թուրքիան իր արտաքին քաղաքականության իրականացման այս նոր եղանակը կօգտագործի նաև այլուր», - կանխատեսում է նա: «Իսրայելն ինքն իրեն պետք է հարց տա՝ արդյոք ինքը այսօր վարձկանների հետ փաստացի չի՞ կռվում դեմ Լեռնային Ղարաբաղի դեմ: Արդյոք դա հարմա՞ր դիրքավորում է իր համար: Եթե դա այդպես է, Աստված իր հետ: Բայց ես կարծում եմ, որ կլինեն որոշակի հետևանքներ, և դուք առերեսվելու եք այդ հետևանքների հետ»: Փաշինյանն ասում է, թե Թուրքիայի «կայսերապաշտական հավակնությունների» թիրախում Իսրայելի հայտնվելը ընդամենը ժամանակի հարց է:Հարցին, թե արդյոք նա այդպիսով նախազգուշացնում է, որ ինչ-որ պահի Թուրքիան կհավաքագրի սիրիացի վարձկաններին՝ դեպի Երուսաղեմ արշավելու համար՝ վարչապետը պատասխանում է, որ ինքը չի նախազգուշացնում որևէ կոնկրետ բանի մասին, այլ նկատի ունի համապատասխան «քաղաքական միջավայրի և քաղաքական մթնոլորտի» ստեղծումը և միջազգային անվտանգության համակարգում գոյացած բացերը: Եվ եթե կան բացեր, միջանցքներ ու սողանցքներ, ապա ինչ-որ մեկը կփորձի անցնել այդ միջանցքներով: Եվ պարտադիր չէ, որ դա լինի մեկ կամ երկու առանձին վերցրած տարածքում: Այդ անցուդարձը տեղի է ունենալու բոլոր հնարավոր ուղղություններով»:

12:33 - 03 նոյեմբերի, 2020