Հրանտ Այվազյան

Հրանտ Գնունու Այվազյանը (սեպտեմբերի 14, 1969Կիրովական), ՀՀ ԱԺ 7-րդ գումարման պատգամավոր է, «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության եւ ԼՀԿ անդամ:

1988-1989թթ. ծառայել է ԽՍՀՄ զինված ուժերում: 1992թ. ավարտել է Երեւանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի Կիրովականի մասնաճյուղը (Ճարտարագետ, ճարտարագետ-մեխանիկ)։

1997-2001թթ. դասավանդել է Վանաձորի թիվ 13 դպրոցում: 2003թ.` «ՀԿ սեկտորի կարողությունների գնահատում» ծրագրի փորձագետ- գնահատող, 2006թ.`  «Թափոնների համապարփակ կառավարման համակարգի ամրապնդումը ՀՀ-ում» ծրագրի փորձագետ: 2008-2019թթ. եղել է Լոռու մարզի «Արմոբիլ» ՓԲԸ անվտանգության ծառայության ղեկավար: 2011-ից Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի Վանաձորի մասնաճյուղի դասախոս է: 2016-2019թթ.` Վանաձորի ավագանու անդամ: 2003-2019թթ.` «Լոռու զարգացման կենտրոն» հկ նախագահ: 2008-2014թթ. Վանաձորի սոցիալական աջակցության տարածքային բաժնին կից սոցիալական աջակցության խորհրդի անդամ է, 2016-2018թթ.` Լոռու մարզի զբաղվածության աջակցության մարզային հանձնաժողովի, 2018թ.` ՀՀ տարածքային կառավարման եւ զարգացման նախարարին կից հասարակական խորհրդի անդամ:

2018թ. դեկտեմբերի 9-ին ԱԺ պատգամավոր է ընտրվել է  «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության թիվ 9 ընտրատարածքի տարածքային ընտրական ցուցակով:

7-րդ գումարման ԱԺ խմբակցությունների օրենսդրական գործունեությունը

7-րդ գումարման ԱԺ խմբակցությունների օրենսդրական գործունեությունը

Նկարը՝ Iravaban.net-ի ՀՀ 7-րդ գումարման Ազգային ժողովը ձևավորվել էր 2018 թվականի դեկտեմբերի 9-ին կայացած խորհրդարանական արտահերթ ընտրությունների արդյունքում։ Այս խորհրդարանը գործունեություն ծավալեց 2 տարի 5 ամիս, և այս տարվա մայիսի 10-ին արձակվեց իրավունքի ուժով՝ Նիկոլ Փաշինյանին երկու անգամ վարչապետ չընտրելու մեթոդով, որպեսզի հունիսին տեղի ունենան խորհրդարանական արտահերթ նոր ընտրություններ։ 2 տարի 5 ամիս օրենսդիր մարմնում գործունեություն են ծավալել երեք խմբակցություններ՝ «Իմ քայլը», «Բարգավաճ Հայաստան» և «Լուսավոր Հայաստան»։ Ազգային ժողովը վերահսկողություն է իրականացնում գործադիր իշխանության նկատմամբ, ընդունում է պետական բյուջեն և իրականացնում  Սահմանադրությամբ սահմանված այլ գործառույթներ, մշակում, նաև փոփոխում է օրենքներ և այլն: Հետևաբար օրենսդիր մարմնում գործունեություն ծավալած երեք ուժերի աշխատանքի գնահատման մեթոդներից մեկն էլ նրանց ներկայացրած և ընդունած օրենսդրական նախագծերն են։ Օրենսդրական նախագծերի ուսումնասիրության համար հիմք է հանդիսացել Ազգային ժողովի պաշտոնական Parliament.am կայքը, որտեղ հրապարակվում են պատգամավորների ներկայացրած բոլոր օրենսդրական նախաձեռնությունները, որոնք դրվել են շրջանառության մեջ և դեռևս չեն քննարկվել, կամ ընդգրկվել են ԱԺ օրակարգում, բայց դեռ չեն ընդունվել, կամ էլ ընդունվել են ամբողջությամբ։ «Իմ քայլը» խմբակցություն Այսպես, 7-րդ գումարման խորհրդարանի «Իմ քայլը» խմբակցությունն ունի 81 պատգամավոր, որոնցից 15-ը այս գումարման Ազգային ժողովում չունեն ընդունված նախագծեր, իսկ նրանց մի մասը պարզապես չեն էլ ներկայացրել որևէ օրենսդրական նախագիծ։ Այս պատգամավորներից ոմանք միայն վերջերս են ստանձնել պատգամավորական մանդատը, սակայն կան նաև պատգամավորներ, որոնք արդեն 2 տարի 5 ամիս է՝ օրենսդիրում են։ Օրինակ՝ Մաթևոս Ասատրյանը խորհրդարանում 2 տարի 5 ամիս աշխատելու ընթացքում համահեղինակության կարգով նախաձեռնել է 2 օրենքում փոփոխություն կատարելու նախագիծ, սակայն դրանցից մեկը հեղինակը հետ է վերցրել, իսկ մյուսը հանվել է շրջանառությունից։ Այսինքն՝ պատգամավորը 7-րդ գումարման Ազգային ժողովում աշխատել է 2 օրենքի փոփոխության նախագծերի վրա, որոնք չեն ընդունվել։ Պատգամավոր Միքայել Զոլյանը 7-րդ գումարման Ազգային ժողովում չի ներկայացրել ոչ մի նախագիծ։ Օրենսդիր մարմնի ներկայացուցիչը չունի ո՛չ ընդունված, ո՛չ օրակագում ընդգրկված և ո՛չ էլ շրջանառության մեջ դրած նախագծեր։ Պատգամավոր Սեդրակ Թևոնյանը նույնպես 7-րդ գումարման Ազգային ժողովում որևէ նախագիծ չի ներկայացրել։ Վերջինիս որպես հանձնաժողովի անդամ ներգրավված է եղել «ՀՀ ցամաքային ուղևորափոխադրումների կազմակերպման գործընթացը և 2016-2019թթ. ոլորտը սպասարկող, համակարգող և վերահսկող լիազոր մարմինների գործունեությունն ուսումնասիրող քննիչ հանձնաժողովի գործունեության ժամկետը երկարաձգելու մասին» նախագծի կազմում։ Պատգամավոր Կնյազ Հասանովը Ազգային ժողովում քրդական համայնքը ներկայացնող պատգամավոր է։ Վերջինս այս 2,5 տարիների ընթացքում Ազգային ժողովին չի ներկայացրել և չի համահեղինակել որևէ օրենսդրական նախագիծ։ Պատգամավոր Սասուն Միքայելյանը 7-րդ գումարման Ազգային ժողովում չի ներկայացրել որևէ օրենսդրական նախագիծ։ Վերջինիս ներգրավված է եղել մետաղական հանքարդյունաբերության վերաբերյալ քննիչ հանձնաժողովի աշխատանքներում։ Պատգամավոր Արտաշես Թևոսյանը մանդատը ստանձնել է խորհրդարանի ձևավորման հենց սկզբից։ Վերջինս այս 2,5 տարիների ընթացքում ներկայացրել է միայն մեկ նախագիծ, սակայն հետագայում հետ է կանչել այն։ Պատգամավորը չունի ընդունված ոչ մի նախագիծ, սակայն մեկ նախագիծ ընդգրկված է օրակարգում, որն ընդունվել է առաջին ընթերցմամբ։ Սա վերջին 2,5 տարիների ընթացքում միակ նախագիծն է, որը դեռևս ամբողջությամբ ընդունված չէ։  Արման Եղոյանը չունի ընդունված օրենսդրական նախագիծ։ Վերջինս մի քանի օրենսդրական նախագծերի համահեղինակ է եղել, որոնք, սակայն, հեղինակը հետ է կանչել։ Նախագծերից մեկը, որի համահեղինակ է եղել Արման Եղոյանը, «Մաքսային կարգավորման մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին է․ նախագիծն ընդունվել է առաջին ընթերցմամբ, որից հետո հեղինակը նախագիծը հետ է վերցրել։ Մեկ այլ նախագիծ էլ ՀՀ հարկային օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին է, որը նույնպես առաջին ընթերցմամբ ընդունվելուց հետո հետ է վերցվել։ Այս նախագիծը նորից ներկայացվել է ԱԺ․ ընդունվել առաջին ընթերցմամբ։ Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին նախագծում Եղոյանը նույնպես ներառված է եղել․ այս դեպքում էլ առաջին ընթերցմամբ ընդունվելուց հետո հեղինակը նախագիծը հետ է վերցրել։ Երկրորդ անգամ ներկայացվել է ԱԺ և ընդունվել առաջին ընթերցմամբ։ Կինեմատոգրաֆիայի մասին մշակված նախագիծը արժանացել է նույն ճակատագրին, ինչ նախորդ երեք նախագծերը։ Այս անգամ ևս ներկայացվել է ԱԺ և ընդունվել առաջին ընթերցմամբ։ Այսինքն՝ այս պահին Եղոյանը օրակարգում ընդգրկված 3 նախագծերի համահեղինակ է։ Նարեկ Ղահրամանյանը պատգամավորական մանդատը ստանձնել է 2020 թվականի սեպտեմբերի 23-ին, որից օրեր անց սկսվեց 44-օրյա պատերազմը։ Սա կարող է պատճառ լինել օրենսդրական բնականոն գործունեության խաթարման, բայց, այնուամենայնիվ, պատգամավորը դեռևս չունի ընդունված օրենսդրական նախագծեր։ Սակայն նա համահեղինակ է օրենսդրական 2 նախագծի, որոնք ընգրկված են օրակարգում, իսկ մեկ նախագիծ էլ դեռ օրակարգում չէ։ Նախագծերից մեկը վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին է, մյուսը՝ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին։ Պատգամավորը նույն օրենսգրքում մեկ այլ փոփոխություն էլ է նախաձեռնել, որը շրջանառության մեջ է։ Պատգամավորներ Գոռ Երանյանը և Կարապետ Մխչյանը պատգամավորական մանդատ են ստանձնել համապատասխանաբար 2020 թվականի հոկտեմբերի 1-ին և 13-ին, սակայն նրանցից մեկն ընդհանրապես չունի նեկայացրած նախաձեռնություն, մյուսն ունի ներկայացրած, սակայն դեռ չեն ընդունվել։ Մասնավորապես Գոռ Երանյանը ընդհանրապես չունի ներկայացրած նախագիծ։ Կարապետ Մխչյանը օրենսդրական երկու [1,2] նախագծերի մշակման աշխատանքներում մասնակցություն է ունեցել, որոնք, սակայն, հեղինակը հետ է վերցրել։ Երկու նախագծերն էլ «Հաշվեքննիչ պալատի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին են։ Պատգամավոր Հայկ Ցիրունյանը մանդատը ստանձնել է 2020 թվականի նոյեմբերի 27-ին։ Պատգամավորը համահեղինակ է երկու նախագծերի, որոնք այժմ ընդգրկված են օրակարգում։ Դրանցից մեկը «Քաղաքաշինության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին է, մյուսը՝ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին։ Պատգամավորը մինչ օրս չունի ընդունված օրենսդրական նախագիծ։ Պատգամավորներ Նարեկ Գրիգորյանը, Կարեն Գրիգորյանը և Հակոբ Ասլանյանը պատգամավորական մանդատը ստանձնել են համապատասխանաբար 2020 թվականի դեկտեմբերի 4-ին, 14-ին և 24-ին։ Մանդատը ստանձնելուց ի վեր Նարեկ Գրիգորյանը չի ներկայացրել և համահեղինակության կարգով ներգրավված չի եղել որևէ օրենսդրական նախագծում։ Կարեն Գրիգորյանը մասնակցություն ունի 2 օրենսդրական նախագծում, որոնք հեղինակը հետ է վերցրել։ Նախագծերից երկուսն էլ «Հաշվեքննիչ պալատի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին են։ Երկուսի դեպքում էլ նախատեսված են եղել գրեթե նույն փոփոխություններ, սակայն ինչ-ինչ պատճառներով երկու անգամ էլ հեղինակը նախագիծը հետ է վերցրել։ Հակոբ Ասլանյանը պատգամավորական մանդատը ստանձնելուց հետո մինչ օրս չի համահեղինակել և չունի որևէ ներկայացրած նախագիծ։  Պատգամավորներ Էմմա Պալյանը և Վահագն Ալեքսանյանը մանդատը ստանձնել են համապատասխանաբար 2021 թվականի մարտի 22-ին և ապրիլի 6-ին։ Վերջիններս նույնպես օրենսդրական նախագծեր չեն հեղինակել կամ համահեղինակել։ Կան պատգամավորներ, որոնք ընդունված միայն մեկ օրենսդրական նախագիծ ունեն, սակայն նրանցից շատերինը նույն օրենսդրական նախագիծն է, որը մշակվել է շուրջ 55 պատգամավորների համատեղ ջանքերով։ Այսպես՝ պատգամավորներ Սոս Ավետիսյանը, Արման Բոշյանը, Մերի Գալստյանը, Հռիփսիմե Գրիգորյանը, Հովհաննես Իգիթյանը, Արեն Մկրտչյանը, Սերգեյ Մովսիսյանը, Հայկ Սարգսյանը և Լիլիթ Ստեփանյանը սահմանադրական բարեփոխումների վերաբերյալ օրենքի նախագծի համահեղինակ են։ Այս շարքի պատգամավորներից Սոս Ավետիսյանը, Արման Բոշյանը, Հռիփսիմե Գրիգորյանը, Հովհաննես Իգիթյանը և Արեն Մկրտչյանը չունեն հեղինակած կամ համահեղինակած օրենսդրական նախագծեր։ Վերջիններս չունեն նույնիսկ ներկայացրած օրենսդրական նախագծեր, բացի այս մեկից, որի կազմում իրենք նույնպես ընդգրկված են եղել։ Սերգեյ Մովսիսյանը համահեղինակ է 2 օրենսդրական նախագծի, որոնք դրվել են շրջանառության, սակայն դեռ չեն ընդգրկվել օրակարգում։ Հայկ Սարգսյանը 7-րդ գումարման ԱԺ-ում ներկայացրել է 4 նախագիծ, սակայն բոլորի դեպքում էլ հեղինակը ընթացքից հետ է վերցրել։ Սարգսյանն այս պահին ունի 1 նախագիծ, որը դրվել է շրջանառության, սակայն դեռ ընգրկված չէ օրակարգում։ Մերի Գալստյանը ներկայացված է եղել 15 օրենսդրական նախագծերում․ բոլորի դեպքում հեղինակը ընթացքից հետ է վերցրել նախագիծը։ Այժմ պատգամավորը ներկայացված է 3 նախագծում, որոնք դրվել են շրջանառության, բայց դեռ ընդգրկված չեն օրակարգում։ Պատգամավոր Լիլիթ Ստեփանյան 1 նախագծի հեղինակ է, սակայն ընթացքում այն հետ է վերցրել։ Այժմ կան 6 նախագծեր, որոնք շրջանառության մեջ են, սակայն դեռ օրակարգում չեն ընդգրկվել։ Պատգամավորներ Ալեքսանդր Ավետիսյանը, Տաթևիկ Գասպարյանը և Արթուր Մանուկյանը համահեղինակ են ընդունված միայն մեկ օրենսդրական նախագծի՝ ««Սահմանադրության փոփոխությունների նախագիծը հանրաքվեի դնելու մասին» որոշումը ուժը կորցրած ճանաչելու մասին»։ Սակայն, բացի այս երեք պատգամավորներից, նախագծի համահեղինակ են ևս 35 պատգամավորներ։ Այս պատգամավորներից Ալեքսանդր Ավետիսյանը և Տաթևիկ Գասպարյանը բացի այս նախագծում ներգրավված լինելուց, չեն ներկայացրել որևէ այլ օրենսդրական նախագիծ։ Արթուր Մանուկյանը ներգրավված է 2 օրենսդրական նախագրեծում, որոնք ընդգրկված են օրակարգում։ 1 օրենսդրական նախագծի համահեղինակ է նաև պատգամավոր Կարեն Համբարձումյանը։ Բացի այս մեկ ընդունված օրենսդրական նախագծից, պատգամավորը ներգրավված չի եղել որևէ այլ օրենսդրական նախագծում։ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցություն Ընդդիմադիր ուժերի պարագան մի փոքր այլ է։ Վերջիններս հնարավոր է չունենան ընդունված օրենսդրական նախագծեր իշխանության ներկայացուցիչների՝ խորհրդարանում մեծ թվով ներկայացված լինելու պատճառով։ Այսինքն՝ լինում են դեպքեր, երբ ընդդիմության ներկայացրած օրենսդրական նախագծերը չեն ընդունվում իշխանության ներկայացուցիչների դեմ քվեարկելու պատճառով, ինչը սովորաբար չի լինում «Իմ քայլի» ներկայացրած նախագծերի պարագայում։ Այնուամենայնիվ ստորև ներկայացնում ենք այս խմբակցության պատգամավորների ներկայացրած, ընդունված և չընդունված նախագծերի մի մասի վերաբերյալ ամփոփ տվյալներ։ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավորներ Գագիկ Ծառուկյանը, Նորա Առուստամյանը, Վարդևան Գրիգորյանը, Վարդան Ղուկասյանը, Կարինե Պողոսյանը և Սողոմոն Սողոմոնյանը 7-րդ գումարման Ազգային ժողովում ունեն ընդունված միայն մեկ օրենսդրական նախագիծ, սակայն այս նախագծի վրա համահեղինակության կարգով աշխատել են շուրջ 38 պատգամավորներ, որոնց թվում էին նաև հիշյալ անձինք։ Նախագիծը COVID 19-ի տարածումը կանխելու, կառավարության և պարետատան իրականացրած միջոցառումների արդյունավետությունը, ինչպես նաև արտակարգ դրության ժամանակահատվածում մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների սահմանափակումների արդյունավետությունն ու իրավաչափությունն ուսումնասիրող քննիչ հանձնաժողովի անդամների թիվը սահմանելու մասին է։ Վերոնշյալ պատգամավորներից Գագիկ Ծառուկյանը և Սողոմոն Սողոմոնյանը բացի այս ընդունված նախագծիչ չեն ներկայացրել որևէ այլ նախագիծ։ Պատգամավոր Նորա Առուստամյանը ներկայացրել է 2 օրենսդրական նախագիծ, սակայն դրանք մերժվել են։ Վերջինս ունի նաև օրակարգում ընդգրկված 1 նախագիծ։ Վարդևան Գրիգորյանը համահեղինակել է 5 նախագիծ, որոնցից 1-ը մերժվել է, 4-ը  հետ է վերցվել։ պատգամավոր Կարինե Պողոսյան ներկայացված է 2 օրեսնդրական նախագծում, որոնք սակայն հետ են վերցվել։ Պատգամավորներ Արայիկ Աղաբաբյանը, Քաջիկ Գևորգյանը, Ջանիբեկ Հայրապետյանը, Հրանտ Մադաթյանը, Տիգրան Ստեփանյանը, Վարդան Վարդանյանը և Իվետա Տոնոյանն ունեն ընդունված 2 օրենսդրական նախագիծ, որից մեկը հիշյալ նախագիծն է։ Այս պատգամավորներից Արայիկ Աղաբաբյանը, Տիգրան Ստեփանյանը և Վարդան Վարդանյանը չունեն ներկայացրած օրենսդրական այլ նախագծեր։ Քաջիկ Գևորգյան համահեղինակ է մի նախագծի, որը դրվել է շրջանառության, սական ընդգրված չէ օրակարգում։ Ջանիբեկ Հայրապետյանը ներկայացրել է 5 օրենսդրական նախագիծ, որոնցից 3-ը հեղինակը հետ է վերցրել, 2-ը՝ մերժվել։ Հրանտ Մադաթյան ներկայացված է 10 օրենսդրական նախագծում, որոնցից 9-ը հետ է վերցվել, 1-ը՝ մերժվել։ Իվետա Տոնոյանը ներկայացրել է 4 օրենսդրական նախագիծ, որոնցից 3-ը հետ է վերցվել, 1-ը՝ մերժվել։ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցություն Ինչպես արդեն նշեցինք ընդդիմադիր պատգամավորների պարագայում մի փոքր այլ է։ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցությունը մի քանի անգամ ասել է, որ իրենց խմբակցության ներկայացրած նախագծերը իշխանության ներկայացուցիչները չեն ընդունում՝ դեմ քվեարկելով, որից հետո, ամիսներ անց, որոշակի փոփոխության ենթարկելով իրենց անվան տակ ներկայացնում են նույն նախագծերը և ընդունում։ Հետևաբար ընդդիմադիր պատգամավորների մոտ հաճախակի են դեպքերը, երբ ներկայացվել են նախագծեր, որոնք չեն ընդունվել։ Այսպես, օրինակ, պատգամավորներ Հրանտ Այվազյանը, Սրբուհի Գրիգորյանը, Սարիկ Մինասյանը և Ստեփան Ստեփանյանը չունեն ընդունված օրենսդրական նախագծեր։ Սակայն վերջիններս ունեն ներկայացրած նախագծեր, որոնց մի մասը հենց հեղինակներն են հետ կանչել, մի մասն էլ մերժվել է։ Նշված պատգամավորներից Հրանտ Այվազյանը և Ստեփան Ստեփանյանը չունեն ներկայացված օրենսդրական այլ նախագծեր։ Սրբուհի Գրիգորյանը ներկայացրել է 4 նախագիծ, որոնցից 2-ը հետ է վերցվել, 2-ը՝ մերժվել։ Սարիկ Մինասյանը ներկայացրել է 1 նախագիծ, որը հետագայում հետ է վերցրել։ Սարգիս Ալեքսանյանը, Գուրգեն Բաղդասարյանը, Արմեն Եղիազարյանը, Աննա Կոստանյանը, Անի Սամսոնյանը, Կարեն Սիմոնյանը, Տարոն Սիմոնյանը և Ռուբիկ Ստեփանյանն ունեն միայն մեկ ընդունված օրենսդրական նախագիծ, որը այն նույն նախագիծն է, որի մասին արդեն խոսեցինք «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավորների գործունեությունը ներկայացնելիս։ Այս պատգամավորներից Սարգիս Ալեքսանյանը, Արմեն Եղիազարյանը, Անի Սամսոնյանը, Կարեն Սիմոնյանը, Տարոն Սիմոնյանը, Գուրգեն Բաղդասարյանը և Ռուբիկ Ստեփանյանը չունեն ներկայացրած օրենսդրական այլ նախագծեր, բացի վերոնշյալից։ Պատգամավոր Աննա Կոստանյան ներկայացրել է 8 օրենսդրական նախագիծ, որոնցից 5-ը հեղինակը հետ է վերցրել, 3-ը՝ մերժվել է։ Նշենք, որ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցությունը հիմնականում նախաձեռնությունները ներկայացնում է խմբակցության և ոչ անհատ պատգամավորների անունից։ Ընդհանուր առմամբ խմբակցությունը ներկայացրել է մի շարք օրենսդրական նախագծեր, որոնցից ընդունվել են 39-ը։  Խմբակցություններում չընդգրկված պատգամավորներ 7-րդ գումարման խորհրդարանում կան 3 խմբակցություններում չընդգրկված 9 պատգամավորներ։ Նրանցից Աննա Գրիգորյանը և Թագուհի Թովմասյանը համահեղինակել են միայն 1 օրենսդրական նախագիծ։ Այս նախագծի համահեղինակ է նաև մեկ այլ անկախ պատգամավոր՝ Վարդան Աթաբեկյանը։ Վերջինս համահեղինակել է նաև մեկ այլ օրենսդրական նախագիծ։ Աննա Գրիգորյանը բացի այս նախագծից համահեղինակության կարգով ընդգրկված է նաև երկու այլ նախագծերում, որոնք դրվել են շրջանառության, սական դեռ չեն մտել օրակարգ։ Թագուհի Թովմասյանը ներկայացրել է 4 այլ նախագիծ, որոնք դրվել են շրջանառության, սակայն ընդգրկված չեն օրակարգում։ Պատգամավոր Վարդան Աթաբեկյանը, բացի 2 ընդունված օրենսդրական նախագծերից, համահեղինակել է մեկ օրենսդրական նախագիծ, որը հետագայում հեղինակը հետ է վերցրել 2 ընդունված օրենսդրական նախագիծ ներկայացնողների շարքում են նաև անկախ պատգամավորներ Գոռ Գևորգյանը, Տիգրան Ուրիխանյանը և Գևորգ Պետրոսյանը։ Գոռ Գևորգյանը, բացի 2 ընդունված նախագծերից, ներկայացրել է նաև 1 այլ նախագիծ, որը դրվել է շրջանառության մեջ, սակայն դեռևս ընդգրկված չէ օրակարգում։ Տիգրան Ուրիխանյանը և Գևորգ Պետրոսյանը ներկայացրել են մի շարք օրենսդրական նախագծեր, որոնց մի մասը հեղինակներն են հետ վերցրել, մի մասն էլ մերժվել է խորհրդարանի կողմից։ Ընդհանուր պատկերը դիտարկելիս տեսնում ենք, որ իշխանության ներկայացուցիչների՝ խորհրդարանին ներկայացված օրենսդրական նախագծերը հիմնականում ընդունվել են առանց խնդիրների, իսկ ընդդիմության ներկայացրած նախագծերի պարագայում կան մերժված շատ նախագծեր։ Ամփոփելով՝ կարող ենք փաստել, որ 7-րդ գումարման Ազգային ժողովի պատգամավորներից ոմանք չեն ներկայացրել և չունեն գեթ մեկ ներկայացված օրենսդրական նախագիծ, ոմանք էլ ունեն ներկայացված նախագծեր, սակայն միայն մեկ կամ երկուսն են ընդունվել խորհրդարանի կողմից։ Քանի որ օրենսդիր մարմնի գործառույթներից մեկն էլ օրենքներ մշակել, լրացնել և հեղինակելն է, հետևաբար, սա ակնառու ապացույց է, որի միջոցով էլ կարող ենք պատկերացում կազմել օրենսդիր մարմնում գործունեություն ծավալած պատգամավորների աշխատանքի մասին՝ այս խորհրդարանի արձակման պահին և նոր արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների շեմին։ Նարեկ Մարտիրոսյան
15:40 - 21 մայիսի, 2021
Պետք է խոշորացված համայնքի ավագանու անդամների թիվն ավելացնելու հնարավորություն տրվի, որ բոլոր բնակավայրերից ներկայացուցիչներ լինեն․ Հրանտ Այվազյան

Պետք է խոշորացված համայնքի ավագանու անդամների թիվն ավելացնելու հնարավորություն տրվի, որ բոլոր բնակավայրերից ներկայացուցիչներ լինեն․ Հրանտ Այվազյան

Ազգային ժողովի «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Հրանտ Այվազյանի հետ զրուցել ենք Հայաստանում համայնքների խոշորացման թեմայով։ - Պարո՛ն Այվազյան, Դուք ակտիվորեն շրջում եք տարբեր համայնքներում․ խոշորացված համայնքներում ի՞նչ խնդիրներ եք նկատել։ - Վերջին շրջանում ես շրջել եմ Լոռու մարզի բազմաթիվ համայնքներում, հիմնականում եղել եմ խոշորացված համայնքների բնակավայրերում, զրուցել եմ և՛ ՏԻՄ ներկայացուցիչների, և՛ բնակիչների հետ։ Այցերիս նպատակները մի քանիսն էին՝ ծանոթանալ խնդիրներին, ոլորտի զարգացման ծրագրերին, խոշորացման խնդիրներին, ինչպես նաև հավաքագրել հիմնախնդիրները, որ ներկայացնենք 2021 թվականի տարեկան բյուջեում։ Խոշորացման թեմայով բնակիչները հիմնականում դժգոհություններ ունեն։ Իհարկե, ՏԻՄ ներկայացուցիչները՝ վարչական ղեկավարները, ձեռնպահ են մնում ասելուց՝ լա՞վ է, թե՞ վատ, բայց կան նաև վարչական ղեկավարներ, որոնք նույնպես դժգոհում են:  - Բնակիչները հիմնականում ինչի՞ց են բողոքում։ - Էական տարբերություն չեն տեսնում, որ խոշորացումից հետո ինչ-որ բան փոխվել է։ Դա հիմնական դժգոհությունն է։ Բացի դրանից՝ մի քանի համայնքում ինձ ասացին, որ եթե նախկինում իրենց հարկերից որոշակի գումարներ հատկացվում էին, ենթադրենք, փողոցների լուսավորությանը կամ ասֆալտապատմանը, ճանապարհների բարեկարգմանը, խոշորացումից հետո՝ այս կամ նախորդ տարի, այդպիսի ծրագրեր չեն իրականացվել։ - Կառավարությունը հակառակն է ասում, որ հիմա ենթակառուցվածքներն են ավելի հասանելի, համայնքներն ավելի ակտիվ են դիմում սուբվենցիոն ծրագրերի, ճանապարհներ են բարեկարգվում, փողոցներ լուսավորվում։ Այս ամենը Դուք խոշորացված համայնքներում չտեսա՞ք։ - Սուբվենցիոն ծրագրերը թողնենք, որովհետև դրանք պետական ծրագրեր են, և դա կապ չունի խոշորացման հետ։  - Կառավարությունը նշում է, որ կապ ունի, որովհետև խոշորացված համայնքներն առավել հաջող են մասնակցում այդ ծրագրերին։ - Եթե պետական աջակցություն պետք է լինի, այն ժամանակ էլ կարող էր լինել։ Իհարկե, կա ճշմարտություն, որ խոշորացված համայնքը մի քիչ ավելի մեծ գումար կարող է հատկացնել ինչ-որ ծրագրի, բայց այդ գումարն արդեն հատկացվում է մեկ-երկու մեծ ծրագրերի, և, ասենք, 7-8 համայնք ունեցող խոշորացված համայնքում հերթի մեջ են մնում մյուս բնակավայրերը, սպասում են, թե իրենց հերթը երբ կգա։  - Այսինքն՝ էական փոփոխություններ չկա՞ն խոշորացումից հետո։ - Համայնքներ կան, որոնց բնակիչները չեն տեսնում։ Օրինակ, Աքորի համայնքում ինձ ասացին, որ, ենթադրենք, եթե նախկինում փոքր հատվածներով ամեն տարի իրականացվում էր ասֆալտապատում, այս տարի չկա, նախորդ տարի էլ չկար, որովհետև հարկերը գնացել են խոշորացված համայնք, և համայնքի ղեկավարն ավագանու հետ որոշում է կայացրել, որ այսինչ կամ այնինչ գյուղին են հատկացնում։  Կար այսպիսի տեսակետ, որ փոքր, քիչ զարգացած գյուղերը ինչ-որ տեղ շահում են, որովհետև այդ գումարներն առաջնային ուղղվում են այնտեղ, բայց այնպես չէ, որ այդ բազմաթիվ խնդիրներ ունեցող համայնքների խնդիրները նախկինում չէին կարող լուծվել։ Շատ ժամանակ համայնքի ղեկավարի ոչ ճիշտ աշխատանքի պատճառով համայնքներում առաջացել են խնդիրներ։ Ես եղել եմ տարբեր համայնքներում և տեսել եմ իրար կողքի համայնքներ․ մի համայնքն ավելի քիչ խնդիրներ ունի, քան նախկինը։ Դա կախված է եղել նաև համայնքի ՏԻՄ-ի բաց աշխատանքից, հանրության մասնակցությունից։ Բազմաթիվ միջազգային կազմակերպություններ համայնքային զարգացման ծրագրեր են իրականացրել և միշտ չէ, որ ՏԻՄ ներկայացուցիչները բաց են եղել և կարողացել են մասնակցել այդ ծրագրերին։ Մինչ օրս այդ խնդիրը կա։ Միջազգային կառույցների համար խոչընդոտներ կան խոշորացված համայնքների հետ աշխատելիս, որովհետև եթե նախկինում մի կառուjց աշխատում էր կոնկրետ համայնքի հետ, հիմա արդեն համայնքները խոշորացված են, և այդ կառույցը պետք է աշխատի խոշորացված համայնքի ղեկավարի հետ։ - Ո՞րն է տարբերությունը՝ ներդրողը կաշխատի փոքր համայնքի համայնքապետի՞ հետ, թե՞ խոշորացված համայնքի ղեկավարի։ - Ծրագրերի առաջնահերթություն կա, և հնարավոր է՝ տվյալ դեպքում խոշորացված համայնքի համայնքապետը կամ ավագանին (նայած՝ ինչ մեթոդով է որոշվում, թե որ համայնքին առաջնայնություն տրվի), այդ գումարներն ուղղորդեն ոչ այն համայնք, որտեղ ավելի շատ կարիք կա։ Ես գիտեմ կազմակերպություններ, որոնք կոնկրետ համայնքի հետ աշխատում են, զարգացնում են մի քանի տարի այդ համայնքը, որովհետև նրանց ուղղվածությունն այնպես է, որ մի քանի ծրագրեր անեն նույն համայնքում, զարգացնեն, ոչ թե պարբերաբար շատ համայնքներում անեն։ Այդ առումով նրանք հանդիպում են խոչընդոտների։ Բազմիցս խոսել եմ տարբեր կառույցների ներկայացուցիչների հետ, որոնք ասում են, որ այս կամ այն խոշորացված համայնքի ղեկավարն ուղղորդում է և առավել շատ ուզում է, որ ծրագրերն իրականան այն բնակավայրում, որի բնակիչ է ինքը։  - Համայնքներում շրջայցերի ժամանակ խոշորացման վերաբերյալ դրական կարծիքներ չե՞ք լսել։ - Ճիշտն ասած՝ ո՛չ։ Էական դրական կարծիքներ չեմ լսել, բայց դա չի նշանակում, որ խոշորացումը դրական ոչինչ չունի։ Այստեղ մի ուրիշ խնդիր կա․ բնակիչները միշտ չէ, որ գիտակցում են համայնքի կառավարման ձևը, արդյունավետությունը։ - Ձեր գնահատմամբ՝ որո՞նք են խոշորացման դրական կողմերը։ - Եթե ՏԻՄ ներկայացուցիչները առավել ճիշտ աշխատեն, գումարների առավել ճիշտ բաշխում կատարեն, խնդիրների առաջնայնությունը ճիշտ սահմանեն, ապահովեն որոշումների կայացման գործընթացում բնակիչների մասնակցությունը, առավել արդյունավետ կիրականացվի։ Սա պարզապես մի քիչ երկար պրոցես է, որը պետք է միասին անցնենք։ Կարծում եմ, որ մեկնարկ պետք է լինի։ - Առաջին խոշորացումները եղել են 2015-ին, բավականին ժամանակ անցել է․ ձեր նշած փոփոխությունները պետք է գոնե 2015-ին խոշորացված համայնքներում զգացվեին։ - Կան որոշակի փոփոխություններ, աշխատանքներ կատարվում են, այնպես չէ, որ չեն կատարվում, սակայն դրանք այդքան էլ չեն գոհացնում։ Գուցե դա նույնիսկ բնակիչների ակնկալիքներից է․ նրանք միանգամից շատ բան էին ուզում, որ լինի, բայց միանգամից դա չի կատարվում։ Միգուցե եթե սուբվենցիոն ծրագրերն ավելի շատ լինեն, պետությունն ավելի շատ գումար ներդնի, միանգամից շատ համայնքներում որոշակի գործընթացներ լինեն, ժողովրդի վստահությունը կվերականգնվի, նրանք ավելի լավ կվերաբերվեն։ Օրինակ, բնակիչներ կան, որ իրենց համայնքում չեն տեսնում տարբերություն և հարկ չեն մուծում։ Իհարկե, դրա համար բացատրել է պետք, թե ինչ մեթոդներով են հիմա գումարներ ծախսում, գուցե հաջորդ տարի արդեն իրենց համայնքում լինի, կամ իրենք պետք է մասնակցություն ունենան։  Այսպիսի մի խնդիր էլ կա․ կան համայնքապետեր, որոնք թեկուզ մի քիչ ավելի գործունյա են եղել, ավելի կարևորել են համայնքային խնդիրները, տարբեր կառույցների հետ համագործակցելով, պետական ծրագրերից օգտվելով՝ լուծել են իրենց համայնքի խնդիրները՝ գազի, ջրի, ճանապարհների խնդիր։ Մյուս համայնքների համայնքապետերն այդքան էլ ակտիվ չեն եղել, և այդ նույն խնդիրները կան հենց կողքի համայնքում։ Բնականաբար, երբ երկուսն էլ մի խոշորացված համայնքի մեջ են, այդ դեպքում եթե նայեն, կտեսնեն, որ թույլ համայնքում կան գազի, ջրի, ճանապարհի և այլ խնդիր, գումարները պետք է ուղղվեն այնտեղ, կամ սուբվենցիոն ծրագրեր իրականացվեն այնտեղ։ Ստացվում է, որ հետ է ընկնում այն համայնքների հերթը, որոնք նախկինում լավ աշխատանքի շնորհիվ որոշակի ձեռքբերումներ ունեն։ Այդ պատճառով դժգոհություն է առաջացնում բնակիչների մոտ։  - Երբ վերջին անգամ խորհրդարանում այս հարցը քննարկվում էր, Էդմոն Մարուքյանն իր ելույթում նշեց, որ խոշորացման՝ մինչև իշխանափոխությունն իրականացված գործընթացին ճիշտ գնահատական չի տրվել, պետք էր գնահատական տալ, հետո նոր շարունակել գործընթացը։ ՏԿԵՆ ներկայացուցիչը մեզ հետ զրույցում նշել է, որ հետագայում վերանայվելու են նախկինում իրականացված խոշորացումները, գուցե փոփոխություններ լինեն։ Սա չի՞ նշանակում, որ գնահատվում ու վերանայվում է նախկինում արվածը։ - Ես բազմիցս խոսել եմ այդ մասին, առաջարկություններ եմ ներկայացրել։ Ասեմ, որ դժգոհությունների պատճառներից մեկն էլ այն է, որ խոշորացումները ճիշտ փնջերով չեն իրականացվել, այսինքն՝ կա՛մ խոշորացված համայնքի կենտրոնը ճիշտ չի ընտրվել, կա՛մ համայնքներ են միացվել, որոնք իրար հետ ընդհանուր ճանապարհ չունեն, հարակից համայնքներ չեն։ - Համայնքները չեն խոշորացվել միայն փնջային կամ միայն շրջանային սցենարով։ Սա չի՞ նշանակում, որ յուրաքանչյուր դեպքում ուսումնասիրություններ են կատարվել, և ըստ նպատակահարմարության են իրականացվել խոշորացումները։ - Նախկինում այլ խնդիր է եղել խոշորացման համար․ տվյալ իշխանությանը պետք է եղել, որ կարողանա հեշտ կառավարել և իրականացնել իր ծրագրերը։ Եվ խոշորացրել են՝ ըստ իրենց նպատակահարմարության։ Այդ պատճառով բազմաթիվ դժգոհություններ են եղել, նույնիսկ շատերը պատրաստ չեն եղել, որ իրենց համայնքի անունը լինի այս կամ այն։ Հայկական մտածելակերպի մեջ կան այդպիսի դեպքեր, որ, ենթադրենք, Ա համայնքը չի համակերպվում, որ համայնքային կենտրոնը Բ համայնքն է, և իրենք բոլորը պետք է լինեն Բ համայնքի ներկայացուցիչներ։ Կա անհանդուրժողականություն, որը հենց կառավարման գործընթացում խոչընդոտ է։  - Միայն այդ պատճառով պե՞տք էր փոխել համայնքային փնջերը։ - Այդ ժամանակ նախապատրաստական աշխատանքներ էր պետք տանել։ Խնդիրը փոխելը չէ, խնդիրը աշխատանքն է։ Տեսնում ենք, որ այդ պատճառով հարկ չեն վճարում, տարբեր խոչընդոտներ են լինում, խնդիրը մնում է։ Նախնական իրազեկում, բացատրում, հարթում․ այդ գործընթացները պետք էր իրականացնել, որ բնակիչների գիտակցության մեջ այդ կարևորությունը հիմնավորվեր։  Ես մի պատմություն պատմեմ․ խոշորացման գործընթացի ժամանակ հեռավոր գյուղերից մեկում իշխանության ներկայացուցիչները գնում են մի համայնքում բնակիչների հետ հանդիպման։ Իմանում եմ, որ այդ համայնքում մարդիկ դժգոհություն ունեն, հավաքվում են, որ մարդկանց համոզեն՝ խոշորացումը լավ է։ Մի մարդ ձայն է խնդրում և ասում է՝ հիմա որ իմ ջրագիծը քանդվի, պետք է 30-40 կմ քայլեմ, խոշորացված համայնքի ղեկավարին ասեմ՝ ջրագիծս սարքի՞ր։ Այդ ժամանակ համայնքապետը նրան հարցնում է՝ առաջ, որ ջրագիծդ քանդվում էր, ո՞ւմ էիր դիմում։ Մարդը պատասխանում է՝ քեզ էի դիմում։ Համայնքապետը հարցնում է՝ սարքում էի՞, բնակիչը պատասխանում է՝ ոչ։ Համայնքապետն ասում է, որ հիմա էլ խոշորացված համայնքի ղեկավարը չի սարքելու, տարբերություն չկա։ Հիմա, եթե խոշորացումն այս ձևով է լինելու, ուրեմն մեծ, էական փոփոխություն չի լինի։  - Նոր կառավարության խնդիրը ո՞րն է, Ձեր ասած բացերն ինչպե՞ս է պետք լրացնել։  - Ես մի քանի խնդիրների էլ անդրադառնամ․ օրինակ, վարչական ղեկավարների մոտ ես տեսել եմ մոտիվացիայի պակաս, քանի որ հատկապես այն վարչական ղեկավարները, որոնք նախկինում ակտիվ ծրագրեր են իրականացրել, այսօր տեսնում են, որ առաջնային ծրագրերից օգտվում են այն համայնքները, որոնք ավելի թույլ են եղել, որովհետև այնտեղ խնդիրներն ավելի շատ են։ Նաև այսպիսի խնդիր կա․ մենք ասում ենք, որ խոշորացնելով աշխատատեղեր կկրճատվեն, գումարներ կխնայվեն։ Մի քանի համայնքներ ուսումնասիրել եմ․ շատ քիչ աշխատատեղեր են կրճատվել, դրանք էական չեն։ Երբ մենք ասում ենք՝ համայնքները պետք է զարգացնենք, կարևորը մարդն է, այստեղ մի խնդիր կա։ Գյուղական համայնքների երիտասարդները, ուսում ստանալով, վերադառնալով, իրենց համայնքում առաջ գնալու, զարգանալու, քաղաքական դաշտում կամ կառավարման ոլորտում աշխատելու հնարավորություն չեն ունենում թեկուզ նույն այդ կրճատումների պատճառով։ Եվ նրանք ստիպված կա՛մ ուսում առնելով քաղաքներում՝ չեն վերադառնում, կա՛մ վերադառնում են, այլ գործով են զբաղվում։  - Արդյո՞ք մինչև խոշորացումը երիտասարդներն էին աշխատում համայնքապետարաններում։  - Կապ չունի։ Այդ խնդիրը մենք կարող էինք դնել, երիտասարդներին հնարավորություն տալ։ Հիմա այդ աշխատատեղերը չկան։ Եթե մենք խնդիր ենք դնում, որ կարևորը նաև մարդն է, գուցե նույնիսկ պետք էր հնարավորություն տալ երիտասարդներին զարգանալու, գիտակցությունը ավելացնելու, փորձը ավելացնելու, հետագայում մասնակցություն ունենալու կարևոր որոշումների կայացման, երկրի զարգացման գործընթացում։ Արդեն այդ հնարավորությունը չկա։ Անունը դնում ենք, որ այսօր բյուջեում խնդիր ունենք, և մենք դրա փոխարեն կարող ենք մի փողոց ավելի լուսավորել։ Այլ հարց է՝ մեզ համար երկու սյան վրա լույս դնե՞լն է կարևոր, թե՞ մի լավ երիտասարդի պահել համայնքում, գիտակցությունը բարձրացնել և դարձնել Հայաստանի լիարժեք, հայրենասեր քաղաքացի։ Մոտեցման խնդիր է․ նայած, թե երկիրը որն է առաջնային համարում։ Ես նույնիսկ առաջարկել էի, որ հնարավորություն տրվի, որ համայնքի ավագանու անդամների թիվը շատ լինի, որպեսզի մոտիվացիա լինի, որ մարդիկ շատ ներգրավված լինեն համայնքային որոշումների կայացման գործում։  - Այդ դեպքում կառավարումն արդյունավետ կլինե՞ր։ - Որպեսզի ավագանու անդամներ ընդգրկված լինեն բոլոր բնակավայրերից։ Իսկ այսպես միշտ չէ, որ բոլոր բնակավայրերից ընդգրկված են լինում։ - Դա խոչընդոտո՞ւմ է բնակավայրերի ներկայացվածությանը։  - Այո՛, խոչընդոտում է։ Բնակավայրեր կան, որոնցից ավագանու անդամներ ներկայացված չեն։ Ես առաջարկել եմ, որ ավելացնեն, բայց առաջարկս չի ընդունվել, ասել են՝ հետո կքննարկենք, բայց չեմ կարծում։ Ավագանին վարձատրվող չէ, բյուջեի վրա ընդհանրապես ծախս չկա, և ինչո՞ւ հնարավորություն չտանք, որ շատ մարդիկ, երիտասարդներ ընդգրկվեն այդ գործընթացում, կոփվեն։ - Հակառակ կարծիք ունեցողներն ասում են, որ գուցե ավագանու կազմում բոլոր բնակավայրերից մարդիկ ներկայացված չեն, բայց այդ ավագանին ամբողջ խոշորացված համայնքի ավագանին է և անդրադառնում է բոլոր բնակավայրերի խնդիրներին։ - Եթե ավագանու մեկ կամ երկու անդամ այս պահին այս գործով պատասխանատվություն չեն կրում ոչ մեկի հանդեպ, կարող են ոչինչ չանել։ Օրինակ, Լոռու մարզում ավագանու նիստերին շատերը չեն էլ մասնակցում, և ենթակա են գործունեության կասեցման։ Նրանք ոչ մեկի հանդեպ պատասխանատվություն չունեն, և ազատ կարող են նիստերին չգնալ։ Հիմա պատկերացնենք, որ ավագանու կազմում մեկը կամ երկուսն անորակ դուրս գան։ Եթե ավագանու շատ անդամներ լինեն, արդեն ընդհանուր աշխատանքի որակը կբարելավվի։ Մենք մասնակցությունից ենք խոսում, ոչ թե միայն որոշումների կայացումից։ Համայնքի բնակիչները պետք է մասնակցություն ունենան որոշումների կայացման գործընթացում։ Իսկ եթե բնակավայրից մարդ չկա ավագանու կազմում, ինչի՞ մասին է խոսքը։ Օրինակ, X բնակավայրում, որից խոշորացված համայնքի ավագանու կազմում ոչ ոք չկա, պետք է շահագործվի ոսկու հանք։ Ավագանու անդամն ազդակիր չէ, եթե հանքը գործեց, կան վճարներ, ընդհանուր խոշորացված համայնքի համար լավ է լինելու, և որոշում են , որ պետք է հանքը շահագործվի։ Ու միշտ չէ, որ գիտակցության աստիճանն այնքան բարձր է, որ հանրային մտածելակերպ ունենան։ - «Լուսավոր Հայաստանն» ասում է, որ եթե խոշորացումից առաջ տեղական հանրաքվեներ են անցկացվում, սխալ է այդ հանրաքվեների արդյունքներին խորհրդատվական բնույթ տալը։ Ո՞րն է լուծումը․ չանցկացնե՞լ տեղական հանրաքվեներ, և այլ տարբերակո՞վ լսելի դարձնել բնակիչների կարծիքը, թե՞ պարտադիր կատարման ուժ տալ հանրաքվեների արդյունքներին։  - Հանրաքվեները պետք է ազդեցություն ունենան։  - Այսինքն՝ այդ համայնքի կամքի՞ց կախված լինի՝ վարչատարածքային տվյալ բարեփոխումն իրականացվում է, թե ոչ։ - Իհարկե, համայնքի կամքից պիտի կախված լինի։ - Այդպես արդյունավետ կլինե՞ն վարչատարածքային բարեփոխումները։  - Ուրեմն աշխատա՛նք տարեք, բացատրե՛ք, արդյունավետությո՛ւնը ներկայացրեք, որ համայնքը գա այդ եզրակացության։ Ես քիչ առաջ դրանից էի խոսում․ համայնքը պետք է պատրաստ լինի, եթե դու չես պատրաստել, ուրեմն մտրակով չի կարելի անել։ - Այս դեպքում վտանգ չկա՞, որ համայնքապետերը, որոնք չեն ուզում՝ իրենց համայնքը խոշորանա, կարող են բնակիչներին համոզել, վարչական ռեսուրս կիրառել, որ նրանք դեմ քվեարկեն խոշորացմանը։  - Եթե մի համայնքի ղեկավար այնքան ռեսուրս ունի, որ կարող է համոզել, և չկան պետության ներկայացուցիչներ, որ գնան ու բացատրեն, թե ինչով է լավ խոշորացումը, ուրեմն չիրականացնենք խոշորացումը։ Եթե ամբողջ պետական համակարգը չի կարողանում այդ համայնքի բնակիչներին բացատրել արդյունավետությունը համայնքի ղեկավարի կամակորության պատճառով, ուրեմն ես պետության՝ այդ տարածքի, այդ շրջանի ներկայացուցիչների կամ կառույցների դերը համարում եմ անէական։ Բա ինչպե՞ս է լինում, որ ընտրությունների ժամանակ այդքան ձայն են հավաքում։ - Այս դեպքում հարցը մարդկանց համոզե՞լն է, թե՞ բնակիչների կարծիքը հասկանալը․ նրանք ուզո՞ւմ են՝ համայնքը խոշորանա, թե՞ ոչ։ - Պետք է գնալ ու բացատրել, թե ինչն է կարևոր, ինչով է դա լավ, ինչն է արդյունավետ, ինչ կտա, ինչ չի տա, չխոշորացնելն ինչերի կբերի։ Կարևորը գիտակցության բարձրացումն է։ Կարևորը մարդն է, որ մարդը որոշում կայացնի՝ ինչ պետք է անի, և մարդն իր որոշմանը տեր կանգնի։ Հետո ո՞վ ասաց, որ համայնքների ղեկավարներին բոլոր տեղերում սիրում են։ Այդ համայնքների ղեկավարների մեծամասնությունը նախկիններն են։ Եթե այս իշխանությունը չի կարողանում բացատրել, ուրեմն նշանակում է, որ բավականին գործ ունեն անելու։  Աննա Սահակյան
20:49 - 19 օգոստոսի, 2020
Նախկինում համայնքների խոշորացումներն արվել են քաղաքական նպատակահարմարությամբ. Պապիկյան |armenpress.am|

Նախկինում համայնքների խոշորացումներն արվել են քաղաքական նպատակահարմարությամբ. Պապիկյան |armenpress.am|

armenpress.am: Հայաստանում  համայնքների խոշորացման գործընթացը շարունակական է լինելու, արդեն խոշորացված մի շարք համայնքներ կարող են վերանայվել և միավորվել այլ ֆորմատով՝ աշխարհագրական, տնտեսական  և քաղաքացիների համար ընդունելի տարբերակով:  Այս մասին ասաց ԱԺ-ում ասաց ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Սուրեն Պապիկյանը՝ պատասխանելով «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Հրանտ Այվազյանի հարցին: Պատգամավորը հետաքրքրվեց՝ արդյոք պատրաստվո՞ւմ են վերանայել նախկին իշխանությունների կողմից ըստ իրենց նպատակահարմարության իրականացրած խոշորացումները և խոշորացում անել մեկ այլ ֆորմատով: Նա նշեց՝ Կողբը և Զորականը նույնիսկ ընդհանուր ճանապարհային սահման չունեն: Պապիկյանն արձագանքեց՝ ինքը դեռ ավելի վաղ խոսել է այդպիսի նախադեպերի մասին: «Նախկինում տեղի են ունեցել խոշորացումներ, որոնք քաղաքական նպատակահարմարություն են հետապնդել»,-ասաց նախարարն ու  դիմեց պատգամավորին՝ նրա կողմից բարձրաձայնած համայնքների մասին ինքն անձամբ է նշել, այդպիսի համայնքներ կան: Նա վստահեցրեց՝ համայնքների միավորման գործընթացը շարունակական է լինելու: «Այն համայնքները, որոնք չեն արդարացրել տվյալ ձևաչափով միավորումը, բնականաբար, կարող են վերանայվել և այլ ձևաչափով միավորվել: Դա կենթադրի աշխարհագրական, տնտեսական  և քաղաքացիների համար ընդունելի տարբերակ»,-ասաց նախարարը:
12:16 - 07 մայիսի, 2020
Խորհրդարանական լսումներում քննարկվել են համայնքների խոշորացմանն առնչվող հարցեր

Խորհրդարանական լսումներում քննարկվել են համայնքների խոշորացմանն առնչվող հարցեր

Մարտի 12-ին խորհրդարանական լսումներ էր հրավիրել ՀՀ ԱԺ տարածքային կառավարման, տեղական ինքնակառավարման, գյուղատնտեսության եւ բնապահպանության հարցերի մշտական հանձնաժողովը՝ քննարկելու «ՀՀ վարչատարածքային բաժանման մասին» օրենքում առաջարկվող փոփոխություններն ու լրացումները: Լսումներին մասնակցել են համայնքների, հասարակական ու միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, ոլորտի պատասխանատուներ: Հանձնաժողովի նախագահ Վարազդատ Կարապետյանը նշել է, որ քննարկումների առանցքում մասնավորապես լինելու է Տավուշի մարզի Իջեւան եւ Լոռու մարզի Լերմոնտովո համայնքների միավորման հարցը: Նրա խոսքով՝ Հայաստանն այլ տարբերակ չունի, քան ապակենտրոնացումն է: Նշվել է, որ քննարկվելու են նաեւ ֆինանսական համահարթեցման մասին օրենսդրական փոփոխությունների հնարավորությունները: «Մենք կփորձենք համայնքների հետ աշխատել առավել նպատակային, սուբվենցիոն ծրագրերով կուժեղացնենք համայնքների կապիտալ հնարավորությունները, ցանցերը, շինությունները, ենթակառուցվածքները, ապա դոտացիայի կամ ֆինանսական համահարթեցման միջոցով համայնքները բացի իրենց սեփական եկամուտներից կունենան հնարավորություն ձեռք բերած կապիտալը օգտագործելու ավելի լավ ծառայություններ մատուցելուն»,-ընդգծել է Վարազդատ Կարապետյանը: Նա կարեւորել է շարունակական ապակենտրոնացումը եւ համայնքների միավորման գործընթացում ընդգծել խորհրդարանի դերը: ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարության տեղական ինքնակառավարման քաղաքականության վարչության պետ Աշոտ Գիլոյանը հիմնական ելույթում նշել է, որ գործադիրը վարչատարածքային բարեփոխումների շարունակականության ապահովմամբ պայմանավորված առաջարկել է փոփոխություններ ու լրացումներ կատարել «ՀՀ վարչատարածքային բաժանման մասին» եւ «Տեղական ինքնակառավարման մասին» օրենքներում: Այս համատեքստում նա անդրադարձել է Տավուշի մարզի Իջեւան եւ Լոռու մարզի Լերմոնտովո համայնքների միավորմանը: Զեկուցողի համոզմամբ՝ Տավուշի մարզում այս միավորումը միայն շրջանային ձեւաչափով իրականացնելու դեպքում հողի օգտագործման տեսանկյունից եւս խնդիրներ չեն առաջանա, դրանք համաչափ կբաշխվեն, քաղաքացիները հավասար իրավունքով հողերից կօգտվեն: Օրենսդրական փոփոխությամբ առաջարկվում է միավորված երկու համայնքներում ՏԻՄ ընտրություններն անցկացնել հունիսի 14-ին: Խորհրդարանականները եւ ոլորտի պատասխանատուներն իրենց ելույթներում հարցադրումներ են բարձրաձայնել խոշորացման գործընթացի դրական եւ խնդրահարույց կողմերի վերաբերյալ: Հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ Սերգեյ Բագրատյանը նշել է, որ յուրաքանչյուր համայնքի խոշորացման դեպքում պետք է ցուցաբերել անհատական մոտեցում: Պատգամավորի համոզմամբ՝ քաղաքացու խոսքը պետք է լսելի լինի երկրի օրենսդիր մարմնում. այս համատեքստում նա արժեւորել է հանրություն-խորհրդարան համագործակցությունը: Խորհրդարանականը կարեւորել է ծախսերի արդյունավետությունը, ըստ նրա՝ միավորված համայնքը չպետք է առօրյա հոգսեր սպասարկի, այն պետք է ունենա համայնքների առաջնահերթությունները սահմանող ծրագիր, որը կապահովի տնտեսական զարգացում: ԱԺ պատգամավոր Միքայել Մելքումյանը խոսել է համայնքների խոշորացման արդյունքում մարզպետարանների կառուցվածքի ու գործառույթների վերանայման, համայնքի ղեկավարի աշխատանքի գնահատման գործիքակազմի անհրաժեշտության մասին, անդրադարձել խոշորացման գործընթացին հաջորդող քայլերի իրականացման ժամանակացույցին: Նա կողմ է արտահայտվել այս հարցով տեղական հանրաքվեի անցկացմանը: ԱԺ պատգամավոր Հրանտ Այվազյանի գնահատմամբ՝ պետք է ուսումնասիրել եւ հաշվի առնել ժողովրդի կարծիքը գործընթացի վերաբերյալ: Պատգամավորն անդրադարձել է համայնքներում ներդրումների խրախուսման անհրաժեշտությանը, մարզերի երիտասարդներին տեղում պահելու համար համապատասխան քայլերի իրականացմանը: ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարի տեղակալ Վաչե Տերտերյանն ու հանձնաժողովի նախագահ Վարազդատ Կարապետյանն իրենց ելույթներում անդրադարձել են հնչած կարծիքներին ու գնահատականներին, խոսել խոշորացման ընձեռած հնարավորությունների մասին: Փոխնախարարն ընդգծել է, որ արդեն իսկ 52 խոշորացված համայնք կա: Նա կարեւորել է այդ համայնքներում արդյունավետ ծրագրերի իրականացման հնարավորությունը: Բանախոսների համոզմամբ՝ կառավարությունն այս գործընթացում ճիշտ ճանապարհի վրա է:
16:38 - 12 մարտի, 2020