Շրջակա միջավայրի նախարարություն

ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարությունը գործադիր իշխանության հանրապետական մարմին է, որը մշակում եւ իրականացնում է ՀՀ շրջակա միջավայրի պահպանության եւ բնական ռեսուրսների բանական օգտագործման բնագավառներում պետական քաղաքականությունը:

ՀՀ ՇՄ նախարարն է Ռոմանոս Պետրոսյանը, տեղակալներն են Աննա Մազմանյանը եւ Տիգրան Սիրմոնյանը։

2019 թվականին ՀՀ բնապահպանության նախարարությունը վերանվանվել է Շրջակա միջավայրի նախարարության։

Էրիկ Գրիգորյանը ցանկանում է Հայաստանը տեսնել որպես էլեկտրամոբիլ արտադրող երկիր |armenpress.am|

armenpress.am: ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարար Էրիկ Գրիգորյանը ցանկանում է ապագայում Հայաստանը տեսնել որպես էլեկտրամոբիլներ արտադրող երկիր: Նա նշում է, որ ՀՀ կառավարությունը վճռական է լիցքավորման կայանների ավելացման հարցում: Իսկ թե երբ Հայաստանի կառավարության ներկայացուցիչներին սպասարկող ավտոմեքենաները կփոխարինվեն էլեկտրամոբիլներով։ Նա անդրադարձել է նաև պոլիէթիլենային տոպրակների արգելման և պլաստիկի արտադրության, սիգի ապօրինի որսի կանխման, բնակավայրերն արևային նոր կայաններով ապահովման և այլ թեմաների: - Պարոն Գրիգորյան, 2019 թվականին Շրջակա միջավայրի նախարարությունը մի շարք ծրագրեր է սկսել: Կա՞ն արդյոք այնպիսինները, որոնք դեռևս ավարտին չեն հասցվել և պետք է շարունակվեն, որո՞նք են դրանք: -Արարատյան դաշտի ստորերկրյա ջրերի խնայողության աշխատանքներ ենք սկսել 2019 թվականին: Գործընթացը շարունակական է: Ցանկանում եմ մի քանի կարևոր թիվ նշել. նախորդ տարի Արարատյան դաշտի ինքնաշատրվանող լքված հորերի կոնսերվացման և լուծարման շնորհիվ, ինչպես նաև որոշ գործող հորերի չափաքանակների նվազեցման շնորհիվ, հնարավոր է եղել մոտ 100 մլն խ/մ ծավալով ջրախնայողություն իրականացնել: Այդ խնայողությունն ավելին է, քան Երևանում 1 տարում օգտագործվող ջուրը: Այս տարի, արդեն մեկնարկել են ջրախնայողության աշխատանքները, ունենք որոշակի արդյունքներ: Նպատակ ունենք հնարավորինս նվազեցնել ջրի ոչ արդյունավետ օգտագործումը: Անցյալ տարի կարևոր աշխատանք է տարվել լքված պոչամբարների և թափոնակույտերի գույքագրման առումով, և դրանք ավարտին են հասցվել: Իմ հրամանով ստեղծվել է առաջնային ռեկուլտիվացման ենթակա 10 տարածքի ցանկ: Այս պահին դիմել ենք Կառավարությանը և, համապատասխան ֆինանսավորման դեպքում, կսկսենք իրականացնել ֆիզիկական ռեկուլտիվացման աշխատանքները: Անտառային ոլորտում նույնպես մի շարք իրականացված աշխատանքներ կան, բայց դրանց մեծ մասը կրում է շարունակական բնույթ: - Նախարարությունը մշտապես աշխատում է տարբեր միջազգային կառույցների հետ: Այս տարի ինչպիսի՞ համագործակցություն է ծավալվելու: - Միջազգային համագործակցության օրինակները բազմաթիվ են: Այս տարի, մի քանի օր առաջ, ՀՀ կառավարության և Եվրոպական Միության միջև համագործակցության արդյունքում բացվեց «Շրջակա միջավայրի մոնիթորինգի և տեղեկատվության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի (ՇՄՄՏԿ) լաբորատորիա, որը հագեցած է նոր սարքավորումներով և ունի վերապատրաստված անձնակազմ: Նախատեսում ենք դրամաշնորհների միջոցով ձեռք բերել նաև շարժական 2 լաբորատորիա, ինչը շատ կարևոր է փորձանմուշներն արագ վերցնելու և հետազոտելու համար: Այդ լաբորատորիաները հագեցած կլինեն օդի և ջրի փորձանմուշներ վերցնելու հնարավորությամբ: Մի լաբորատորիան կլինի ՇՄՄՏԿ-ի, իսկ մյուսը՝ բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնի զարգացման համար: 2020 թվականին ԵՄ-ն 5 մլն եվրո ֆինանսավորում է տրամադրել, և դրա շրջանակներում նախատեսում ենք Սևանի վերականգնման համար իրականացնել որոշակի միջոցառումներ: Այս պահին մշակվել է ճանապարհային քարտեզ: Կլիմայական ծրագրերի ներքո իրականացվում են բազմաթիվ գործողություններ, և կա երկու խոշոր ձեռնարկ: Դրանցից մեկն արդեն ընթացքի մեջ է. Ադապտացիոն հիմնադրամից մոտ 1.5 մլն դոլար դրամաշնորհի շրջանակներում Արթիկի լքված քարհանքերի ռեկուլտիվացման ծրագիրն է, ինչի արդյունքում կստեղծվի զբոսայգի և քաղաքում էականորեն կնվազեցվեն փոշու արտանետումները: Երկրորդ ծրագրի համար տրամադրվել է 2.5 մլն դոլար, որի շրջանակներում Խոսրովի անտառ արգելոցի և Դիլիջանի ազգային պարկի հարակից համայնքներում իրականացվելու են մի շարք սոցիալ-տնտեսական ծրագրեր: Հայաստանի հարավում 2020 թվականին մեծ ծրագրեր ունենք՝ Մեղրիում համաֆինանսավորմամբ գյուղատնտեսական շուկա կկառուցվի, Կապանի 7 բնակավայրի համար դրամաշնորհային միջոցներով կգնվի աղբատար մեքենա, կոնտեյներներ կտեղադրվեն և այլն: Այս ծրագրերի համար դրամաշնորհները տրամադրվելու են Գերմանական զարգացման բանկի կողմից: Մեղրու տարածաշրջանի բարձրլեռնային 2 գյուղում նախատեսվում է արևային ֆոտովոլտային (ՖՎ) կայան տեղադրել, որպեսզի դրանք ապահովվեն հոսանքով և լուծվի ջրի տաքացման խնդիրը: Այժմ մենք փորձում ենք նաև բրիկետների և պելետների արտադրություն կազմակերպել, ինչը նույնպես կարող է գյուղերում լուծել ջեռուցման հարցը: Այս ծրագրի համար կծախսվի մոտ 150-200 հազար եվրո: 2019 թվականին Զանգեզուր կենսոլորտային համալիրի տարածքում՝ Շիկահող արգելոցի հարակից 1 համայնքում, ամբողջովին անվճար տեղադրվել են արևային ջրատաքացուցիչներ: Ընթացիկ տարում նախատեսում ենք ևս 3 գյուղում՝ մոտ 150 տնային տնտեսությունում, կրկին անվճար տեղադրել ջրային տաքացուցիչներ, ինչի արդյունքում կնվազեցվի շրջակա անտառային տարածքների վրա ճնշումը: Նախորդ տարի դրամաշնորհային միջոցներով Ագարակի դպրոցում տեղադրվել է արևային ՖՎ կայան, ինչը թույլ է տվել խնայել տարեկան մոտ 3 մլն դրամ հոսանք: Առաջիկայում պատրաստվում ենք իրականացնել Կապանի հոգեբուժարանի արևային ֆոտովոլտային կայանով վերազինում, ինչը հետագայում զգալիորեն կնվազեցնի իրենց օպերացիոն ծախսերը: - Ի՞նչ փուլում է Կառավարության՝ էլեկտրամոբիլների օգտագործմանն անցում կատարելու գործընթացը: - Մենք նախատեսում էինք Global electric mobility ծրագիրն իրականացնել և ավարտին հասցնել 2019 թվականին: Սա գլոբալ գործընթաց է ու միայն Հայաստանը չէ ներգրավված, և այլ երկրների ընթացակարգային որոշակի ձգձգումների պատճառով ծրագիրը հետաձգվեց: ՀՀ կառավարությունը էլեկտրական շարժիչով ավտոմեքենաների օգտագործմանն անցում կկատարի մոտ ապագայում: Ծրագիրն իրականացվելու է բնապահպանական դրամաշնորհային գումարների շնորհիվ, որը տրամադրելու է Գլոբալ էկոլոգիական հիմնադրամը: Էլեկտրական շարժիչով ավտոմեքենաներն ունեն նաև վարքագիծ փոխելու որոշակի գործառույթ: Էլեկտրամոբիլներին առնչվող օրենսդրությունն ուժի մեջ է մտել 2019 թվականի երկրորդ կիսամյակում: Համեմատելով 2018 թվականի նույն ժամանակահատվածում էլեկտրամոբիլների ներմուծման ցուցանիշները, կարող ենք հսկայական տարբերություն տեսնել: 2018-ին Հայաստան է բերվել 1, իսկ 2019-ին՝ մոտ 150 էլեկտրական շարժիչով ավտոմեքենա: Այսօր արդեն կան ավտոդիլերներ, որոնք պաշտոնապես միայն էլեկտրամոբիլներ են ներմուծում: Այս ավտոմեքենաների արտադրությունն իր մեջ ավելի շատ նորարարություն և տեխնոլոգիա է պարունակում, քան մեքենաշինությունը: Մենք հույս ունենք, որ Հայաստանը նույնպես կկարողանա հանդիսանալ էլեկտրամոբիլների հավաքման և որոշ փուլում նաև արտադրության երկիր: Նախատեսում ենք նաև ունենալ ավելի շատ լիցքավորման կայաններ և ոչ միայն Երևանում, այլև այլ քաղաքներում, որպեսզի էլեկտրամոբիլների վարորդները հնարավորինս տեղաշարժման խնդիր չունենան: Շարունակությունը՝ armenpress.am-ում։

09:45 - 13 փետրվարի, 2020

Շրջակա միջավայրի նախարարությունը ստում է՝ թաքցնելով հրապարակման ենթակա տեղեկատվությունը

2019 թվականի դեկտեմբերի 11-ին հարցումով դիմել էինք Շրջակա միջավայրի նախարարությանը, որպեսզի մեզ տրամադրեն Արարատյան արտեզյան ավազանից օգտվող ձկնաբուծարանների խորքային հորերի աշխարհագրական կոորդինատները և սեփականատերերի ցանկերը։ 2019 թվականի դեկտեմբերի 19-ին ստացանք գործող ձկնաբուծարանների և սեփականատերերի ցանկերը, սակայն կոորդինատները չտրամադրվեցին։ Գրությամբ նշվում էր, որ ցանկում ներառված չեն խորքային հորերի աշխարհագրական կոորդինատները, քանի որ դրանք հրապարակման ենթակա չեն, և կարող է խախտվել իրավաբանական ու ֆիզիկական անձանց տվյալների փոխանցման, տրամադրման իրավունքը և հարակից իրավունքները։ Վերոնշյալ պատասխանը ստանալուց հետո զանգահարեցինք ՇՄ նախարարության հասարակայնության հետ կապերի բաժին։ Խնդրեցինք հղում կատարել այն իրավական ակտին, որով աշխարհագրական կոորդինատները համարվում են գաղտնի տեղեկատվություն։ Մեզ պատասխանեցին, որ մերժման որոշումը կայացվել է ներքին իրավական ակտով։ 2019 թվականի դեկտեմբերի 24-ին պատասխան գրություն ուղարկեցինք ՇՄ նախարարություն, որտեղ նշեցինք, որ «Տեղեկատվության ազատության» մասին օրենքի 8-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 2-րդ կետը սահմանում է, որ տեղեկատվության տրամադրումը չի կարող մերժվել, եթե այն ներկայացնում է բնության և շրջակա միջավայրի պաշտպանության բնագավառում տիրող իրական վիճակը։ Միաժամանակ հայտնեցինք, որ բանավոր խոսակցության ընթացքում իրենց կողմից մերժումը ներքին իրավական ակտով հիմնավորելը ևս հակասում է օրենքին, քանզի «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 3-րդ հոդվածի 2-րդ մասը սահմանում է, որ Իրավական ակտը չպետք է հակասի հավասար կամ ավելի բարձր իրավաբանական ուժ ունեցող իրավական ակտերին, իսկ նույն օրենքի 8-րդ հոդվածը հստակ սահմանում է, որ օրենքը առավել բարձր իրավաբանական ուժ ունի, քան գերատեսչական ներքին ակտերը: Հետևաբար սույն հարաբերությունը կարգավորվում է «Տեղեկատվության ազատության մասին» ՀՀ օրենքով։ Արդեն 2020 թվականի հունվարի 10-ին, հարցման ընթացքին ծանոթանալու նպատակով, հեռախոսային զրույց ունեցանք Ջրային ռեսուրսների կառավարման գործակալության աշխատակից Արման Շահմուրադյանի հետ, ով հարցման կատարողն էր։ Նա նշեց, որ պատասխանն արդեն պատրաստ է, այն շուտով կուղարկվի մեզ և տեղեկացրեց, որ կոորդինատների տրամադրումը մերժվել է ըստ Օրհուսի կոնվենցիայի։ Պարոն Շահմուրադյանը հավելեց, որ այն գերակա է ՀՀ օրենքների նկատմամբ։«Շրջակա միջավայրի հարցերի առնչությամբ տեղեկատվության մատչելիության, որոշումների ընդունման գործընթացին հասարակայնության մասնակցության և արդարադատության մատչելիության մասին» Օրհուսի կոնվենցիային հղում անելով՝ տեղեկատվության տրամադրումը մերժելն այնքան զավեշտալի և ոչ իրավաչափ կլիներ, որ վերջին պահին նախարարությունում որոշվել է փոխարենը ստել, թե իրենք չեն տիրապետում անհրաժեշտ տվյալներին։ Իսկ այն, որ դա պարզագույն սուտ է՝ կհամոզվեք հաջորդիվ։ Չստանալով որևէ գրություն՝ հունվարի 15-ին զանգահարեցինք ՇՄ նախարարություն, որպեսզի պարզենք, թե գրությունն ինչ փուլում է։ Մեզ պատասխանեցին, որ այն դեռևս քննարկվում է։ Այսօր՝ հունվարի 16-ին, նախարարությունից ստացանք պատասխան, ըստ որի ՇՄ նախարարությունն Արարատյան դաշտի արտեզյան ավազանի ձկնաբուծարանների աշխարհագրական կոորդինատների վերաբերյալ տեղեկություն չունի։ Այն որ նախարարության պաշտոնյաները ստում են՝ ապացուցելի է երկու պարզ փաստով․ 1. ՀՀ կառավարության 2003 թվականի մարտի 7-ի N 218-Ն որոշման հավելված N 6-ի 5-րդ կետով այդպիսի կոորդինատների վերաբերյալ տվյալներ ներկայացնելը պարտադիր պայման է ջրօգտագործման թույտվություն ստանալու գործընթացում։ Առանց այդ տվյալներ որևէ մեկը չի կարող խորքային հոր շահագործելու թույտվություն ստանալ։ 2. Երբ 2019 թվականի նոյեմբերի 22-ին հարցումով դիմել էինք ՋՌԿԳ, որպեսզի թույլտվություն ստանանք ծանոթանալու 2008-2019 թվականների ընթացքում Արարատյան դաշտի խորքային հորերի համար տրամադրված ՋԹ-ներին, մեզ պատասխանեցին, որ կարող ենք ծանոթանալ։ Մեզ տրամադրեցին որոշ ընկերություններին տրված ՋԹ-ները։ Դրանցում աշխարհագրական կոորդինատներն առկա են։ Օրինակը՝ ստորև։ Ներկայացված փաստաթուղթը, ինչպես տեսնում ենք, հանդիսանում է ջրօգտագործման թույլտվության անբաժանելի մաս։ Ստացվում է, որ ՇՄ նախարարությանն առընթեր Ջրային ռեսուրսների կառավարման գործակալությունն ունի Արարատյան դաշտի արտեզյան ավազանից օգտվող ձկնաբուծարանների աշխարհագրական կոորդինատները, սակայն հարցմանն ի պատասխան՝ մի դեպքում հայտնում է, թե այդ տվյալների տրամադրումն արգելվում է, իսկ երբ մենք հանգամանալից բացատրում ենք, որ դա չի կարող արգելվել, պատասխանում են, թե նման տվյալներ չունեն։Այսպիսով Շրջակա միջավայրի նախարարության պաշտոնյաները թաքցրել են հրապարակման ենթակա տեղեկատվությունը՝ խախտելով Օրհուսի կոնվենցիան, ՀՀ Սահմանադրության 51-րդ հոդվածով երաշխավորված տեղեկություններ ստանալու իրավունքը, «Հանրային ծառայության մասին օրենքի» 12-րդ հոդվածով նախատեսված իրավունքի գերակայության և հանրային ծառայության հրապարակայնության, թափանցիկության, հաշվետվողականության սկզբունքները, 22-րդ հոդվածով սահմանված վարքագծի սկզբունքները, թույլ են տվել ՎԻՎ օրենսգրքի 189.7 հոդվածով նախատեսված վարչական իրավախախտում։Ուստի սույնով մենք դիմում ենք․- Շրջակա միջավայրի նախարարության գլխավոր քարտուղարին ծառայողական քննություն նշանակելու և պատասխանատու պաշտոնատար անձանց նկատմամբ միջոցներ կիրառելու խնդրանքով,-լրագրողական կազմակերպություններին և լրագրողական համայնքին՝ իրենց գնահատականը հնչեցնելու խնդրանքով։Քննարկում ենք նաև Վարչական դատարան դիմելու հնարավորությունը։

14:27 - 16 հունվարի, 2020