ԵՊՀ - infocom.am

ԵՊՀ

Երևանի պետական համալսարանը (ԵՊՀ) Հայաստանի ամենամեծ բուհն է։

Համալսարանի կառավարման բարձրագույն մարմինը հոգաբարձուների խորհուրդն է, որի լիազորությունների ժամկետը 5 տարի է, կազմված է 32 անդամից։ Խորհրդի նիստերը գումարվում են տարեկան առնվազն մեկ անգամ՝ խորհրդի նախագահի կողմից։ 2019 թ. հունվարի 22-ին Գևորգ Մուրադյանը միաձայն ընտրվել է ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ:

Գիտական խորհուրդը ԵՊՀ-ի ուսումնամեթոդական, գիտահետազոտական ու գիտատեխնիկական գործունեությունը պլանավորող, համակարգող և կարգավորող կոլեգիալ մարմին է: Անդամների ընդհանուր թիվը 88 է։

Ինչպես կզարգացնեն բուհը ընտրվելու դեպքում. ԵՊՀ ռեկտորի թեկնածուները խոսում են ծրագրերի մասին |armtimes.com|

armtimes.com: Երեւանի պետական համալսարանի ռեկտորի պաշտոնի հավակնորդները բուհի զարգացման տարբեր ծրագրեր ունեն, բայց նպատակը մեկն է՝ Մայր բուհը դարձնել Հայաստանում լավագույնը, որը կմրցի աշխարհի տարբեր համալսարանների հետ: Թափուր պաշտոնի մրցույթին մասնակցելու համար դիմել են ԵՊՀ իրավագիտության ֆակուլտետի Քաղաքացիական դատավարության ամբիոնի վարիչ Վահե Հովհաննիսյանը, Արեւելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանը, Ինֆորմատիկայի եւ կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետի դեկան Վահրամ Դումանյանը, ԵՊՀ Ֆարմացիայի ինստիտուտի տնօրեն, ակադեմիկոս Աշոտ Սաղյանը եւ Արցախի պետական համալսարանի նախկին ռեկտոր Պավել Գեւորգյանը, որը եղել է նաեւ Մոսկվայի պետական մանկավարժական համալսարանի պրոռեկտորը: Իրենց ծրագրերի մասին խոսեցին թեկնածուներից չորսը։ Պավել Գեւորգյանի հետ կապ հաստատելչհաջողվեց: «Կարեւոր է այն միջավայրի ստեղծումը, որտեղից դուրս կգա համալսարանական մտավորական՝ իր ուրույն աշխարհայացքով». Ռուբեն Մելքոնյան Արեւելագիտության ֆակուլտետի դեկանի կարծիքով՝ այսօր բուհում առկա են տարբեր խնդիրներ, սակայն իր առաջարկելիք զարգացման ծրագրում առանձնացրած կետերն առաջին հերթին վերաբերում են կրթական ծրագրերին՝ աշխատաշուկա-բուհ հարաբերություններին, հակակոռուպցիոն գործուն մեխանիզմների ներդրմանը, արդի կրթական գործընթացներին համահունչ լինելուն, ենթակառուցվածքներից մինչեւ դասավանդման մեթոդների թարմացման գործընթացներին: Ռուբեն Մելքոնյանը կարեւորեց ուսանողների դերի բարձրացումը, նրանց համար առավել հեշտ կրթական միջավայր ստեղծելը, ճկուն զեղչերի համակարգի ներդրումը: Լավ օրինակ համարեց այն ծրագիրը, երբ ուսանողը վարձը կարող է վճարել բուհում որոշակի աշխատանք կատարելով: Նա անհրաժեշտ համարեց բարելավել բարոյահոգեբանական մթնոլորտը, որը ենթադրում է ազատ խոսք, մտքի առողջ բանավեճ, այն միջավայրը, որտեղից դուրս կգա համալսարանական մտավորական՝ իր ուրույն աշխարհայացքով: Մելքոնյանի կարծիքով՝ մրցույթը կանցնի նորմալ, առողջ մրցակցությամբ: «Համալսարանի կենտրոնում պետք է լինեն կրթական ծրագրերը». Վահե Հովհաննիսյան Նույն բուհի Իրավագիտության ֆակուլտետի Քաղաքացիական դատավարության ամբիոնի վարիչը մրցույթին ներկայացվելիք իր ծրագիրն անվանում է 10 տեսլական, 40 խնդիր եւ 202 գործողությունների ծրագիր: Ինչպես մանրամասնեց, այն հիմնված է համալսարանի ինստիտուցիոնալ հավատարմագրման չափանիշների վրա: Հիմքում ընկած են 10 չափանիշներ, դրանց ապահովման 10 տեսլականներ, իրականացման 40 խնդիրներ ու դրանց լուծման 202 գործողություններ, որոնց կատարման արդյունքում, ըստ նրա, կարող ենք ունենալ դասական հետազոտական, առաջադեմ, պահանջարկ ունեցող կրթական ծրագրերով բուհ: Վահե Հովհաննիսյանը, խոսելով առկա խնդիրների մասին, նշեց, որ չի կարելի դրանք առանձնացնել, քանի որ գտնվում են օրգանական կապի մեջ, եւ լուծումը պետք է լինի համակարգային: Նա կարծիքով՝ կենտրոնում պետք է լինեն կրթական ծրագրերը, իսկ ներկայիս կառուցվածքը մրցունակ չէ՝ արդյունավետ ծրագրեր իրականացնելու համար: Ըստ այդմ՝ կրթական ծրագրերի, գործատու-շուկա կապի տեսանկյունից ամբողջ տրամաբանությունը պետք է փոխել: Հովհաննիսյանը հույս հայտնեց, որ մրցույթում կգնահատվի ծրագիրը, նաեւ ուշադրություն կդարձվի՝ արդյոք տվյալ սուբյեկտը կարո՞ղ է այն իրականացնել: «Համալսարանը պետք է լինի Մայր բուհ ոչ միայն բառերով, այլեւ ամեն ինչով». Վահրամ Դումանյան Ինֆորմատիկայի եւ կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետի դեկան Վահրամ Դումանյանն իրեն ԵՊՀ-ի հնաբնակներից է համարում ու նշում, որ այնտեղ տեւական ժամանակ մթնոլորտը, մեղմ ասած, լավագույնը չէ, լարում կա, ինչի արդյունքում բուհն է հյուծվում, պետք է այն առողջացնել: Մեզ հետ զրույցում նա խոսեց նախկին բացասական երեւույթների, սխալներին գնահատական տալու անհրաժեշտության մասին, որպեսզի հետագայում դրանք չկրկնվեն: Դումանյանի կարծիքով՝ Համալսարանը պետք է լինի անկաշկանդ եւ շատ հարցերում իր տեսակետն արտահայտի, այլ կերպ ասած՝ այնտեղ երբեք չպետք է ճնշվի ազատ խոսքը: «Համալսարանը պետք է լինի Մայր բուհ ոչ միայն բառերով, այլեւ ամենի ինչով»,- նշեց նա՝ հավելելով, որ այն կտրուկ պետք է տարբերվի այլ բուհերից, լինի առաջատար: Այդ պատճառով պետք է նման խնդիր դնել եւ այնպես անել, որ միջազգային հանրության մեջ հաստատությունը նույնպես լինի ճանաչված: Դեկանը կարեւորեց նուրբ ռեֆորմների միջոցով մտածողություն փոխվելը: Նա նաեւ հարկ է համարում, որ ձեւավորվի նոր որակի կառավարման համակարգ, քանի որ այսօրվանը ժառանգել ենք Խորհրդային Միությունից, եւ այն չի համապատասխանում ժամանակակից ստանդարտներին: Դումանյանի խոսքով՝ հին մոդելով՝ ադմինիստրատիվ, հրամայական ավելին հնարավոր չէ անել, ինչ այսօր առկա է: Շարունակությունը՝ armtimes.com-ում

17:19 - 10 մարտի, 2020

ԵՊՀ գիտխորհուրդն ընդունել է «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի վերաբերյալ առաջարկությունների փաթեթ

ԵՊՀ գիտխորհուրդը փետրվարի 21-ին քննարկել է «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի վերաբերյալ առաջարկությունների նոր նախագիծը: Հիշեցնենք, որ դեռևս դեկտեմբերին ԵՊՀ գիտխորհրդի կողմից ձևավորվել էր հանձնաժողով, որը մշակել և համակարգել էր «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի վերաբերյալ ստացված առաջարկությունները, ապա մշակել նախագիծ, որի վերաբերյալ խորհուրդը պետք է հայտներ իր կարծիքը: Փետրվարի 13-ին տեղի ունեցած գիտխորհրդի նիստի ժամանակ նիստի մասնակիցները, քննարկելով այդ նախագիծը, միասնական որոշում չկայացրին: Որոշվեց գիտխորհրդի հաստատմանը ներկայացնել միայն օրենքի նախագծում փոփոխություններ կատարելու առաջարկություններ՝ առանց հիմնավորումների: Կազմվել էր նոր հանձնաժողով, որի կազմում են ԵՊՀ ռեկտորի ժ.պ. Գեղամ Գևորգյանը, Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանը, Քաղաքացիական դատավարության ամբիոնի վարիչ Վահե Հովհաննիսյանը և Անձնակազմի կառավարման և իրավական ապահովման վարչության պետ Արմեն Թադևոսյանը: Նախքան նիստի մեկնարկը ԵՊՀ արհեստակցական կազմակերպության նախագահ Արմեն Ավետիսյանը մտահոգություն հայտնեց առ այն, որ այս գիտական խորհրդի նիստը գիտական խորհրդի կանոնակարգի խախտմամբ է տեղի ունենում, քանի որ գիտական խորհրդի կանոնակարգը հստակ սահմանում է, որ գիտական խորհրդի օրակարգը պետք է տրամադրվի 5 օր առաջ, իսկ նյութերը՝ 3 օր առաջ: «Նաև սահմանվում է, որ գիտական խորհրդի արտահերթ նիստ կարող է հրավիրվել գիտական խորհրդի անդամների մեկ երրորդի ստորագրությամբ կամ գիտական խորհրդի նախագահի առաջարկությամբ: Կարծում եմ՝ սա գիտական խորհրդի նախագահի առաջարկությամբ է, այնուամենայնիվ, այդ դեպքում փաստաթղթերը և օրակարգը պետք է ուղարկվեին 3 օր առաջ, բայց ուղարկվել են մեկ օր առաջ: Սա ընդամենը իմ մտահոգությունն է»,- ասաց Արմեն Ավետիսյանը: ԵՊՀ ռեկտորի ժ.պ. Գեղամ Գևորգյանն ասաց, որ գիտխորհրդի նիստի մասին հայտարարվել է խորհրդի անդամներին նախօրոք՝ սրանից ուղիղ 8 օր առաջ, նախորդ հինգշաբթի, և այդ ժամանակ որևէ առարկություն չի եղել. «Ինչ վերաբերում է նյութերի՝ 5 օր առաջ ուղարկելուն, կարող եք համարել նյութ չի ուղարկվել, և այս նիստին էլ կարող եք առաջարկներ անել: Այն ժամանակ, երբ ընթացակարգը բացատրեցի, թե երբ պիտի հավաքվենք ու ինչ պիտի անենք, այս ամենը պարզ էր: Այն ժամանակ առարկություն չի եղել»: Նա փաստեց, որ ցանկության դեպքում հարցը կարող է քվեարկության դնել և որոշել՝ գիտխորհրդի նիստը օրինաչա՞փ է, թե՞ խախտումով: Արմեն Ավետիսյանն ասաց, որ ինքը պարզապես իր մտահոգությունն է հայտնել: Անցնելով օրակարգին՝ Գեղամ Գևորգյանը նշեց, որ հաձնաժողովը ունեցել է երկու նիստ. «Վերջին նիստը տեղի է ունեցել երեկ չէ առաջին օրը: Այդ պատճառով երեկ նոր ձեզ ուղարկվել է նախագիծը: Այն այդքան ծավալուն չէ: Հաստատ ծանոթանալու ժամանակ ունեցել եք»: Նա առաջարկեց աշխատել հետևյալ ընթացակարգով. հրավիրել Արմեն Թադևոսյանին՝ հանձնաժողովի անունից խոսելու, ապա արդյունավետ աշխատանքի համար կետ-կետ քվեարկել. «Կետերն իրարից անկախ են: Մենք կարող ենք մի կետը ընդունել, մյուսը չէ, կամ բոլորը ընդունել: Կարծում եմ՝ այդպես մենք ավելի արագ կավարտենք աշխատանքը: Ձեզանից յուրաքանչյուրը կարող է առաջարկություն հնչեցնել, որը քվեարկությունով կարող է հաստատվել կամ ոչ»: Արմեն Թադևոսյանը նշեց, որ փաստաթղթի կազմման համար հիմք են հանդիսացել ֆակուլտետներից ստացված առաջարկները. «Մենք սինթեզել ենք որոշակի առաջարկներ, ապա դրանք արտացոլել նախագծում: Եղել են նաև նախորդ գիտական խորհրդում նախորդ աշխատանքային նախագծի վերաբերյալ արված առաջարկություններ, որոնցից մի քանիսն այստեղ նույնպես արտացոլել ենք»: Նրա փոխանցմամբ, առաջարկները եղել են աշխատանքային խմբի կողմից, որոնց մի մասն արտացոլված է նախագծում՝ հատուկ առաջարկի կամ հատուկ կարծիքի կարգավիճակով: Առաջարկությունների առաջին կետով առաջարկվում է բուհի կառավարման խորհրդի թվաքանակը սահմանել կենտ թվով. «Առաջարկն արել է աշխատանքային խմբի անդամ Վահե Հովհաննիսյանը: Պատճառաբանությունն այն է, որ կենտ թվով խորհրդի անդամների թիվ սահմանելը քվեարկության ժամանակ ձայների մեծամասնության տեսանկյունից ավելի հասկանելի և ընկալելի է: Առաջարկվել է խորհրդի ձևավորման նոր մոդել: Առաջարկվել է երկու արտաքին հրավիրյալ անդամներ ներգրավվել խորհրդի կազմում, որոնց մրցութային ընտրության կարգն ու պայմանները կսահմանվեն բուհի կանոնադրությամբ»: Ա. Թադևոսյանի փոխանցմամբ, դրա նպատակն այն է, որ բուհի կառավարման խորհրդի աշխատանքներին ներգրավվեն մրցութային հիմունքներով այնպիսի հրավիրյալ անդամներ, որոնք այս կամ այն կերպ կարող են իրենց ներուժը՝ կլինի ֆինանսական թե մտավոր, ներդնել բուհի կառավարման գործընթացում: Վահե Հովհաննիսյանի փոխանցմամբ, օրենքի ներկայացված նախագծով որոշակի անհամապատասխանություն կար ՀՀ սահմանադրության 38-րդ հոդվածի 3-րդ մասի հետ. «Խոսքը բուհական ինքնակառավարման մասին է: Մենք խնդիր ունեինք այստեղ բալանսավորելու բուհի կառավարման խորհրդում պետության և բուհի մասնակցությունը: Նախնական տարբերակում ունեինք 6- 6 համադրություն: Ընդ որում, տեսականորեն կարող էր ստեղծվել այնպիսի իրավիճակ, երբ որոշումները չընդունվեին, քանի որ խորհրդի անդամների քանակը զույգ էր: Հետևաբար եղավ առաջարկ, որ խորհրդի կազմը կենտ թվով սահմանենք, օրինակ՝ 13 հոգանոց խորհրդի կազմ»: Նրա տեղեկացմամբ, այդ պարագայում էլ առաջ էր գալիս երկրորդ հարցը. կարող էր վեճ առաջանալ՝ ում տալ գերակայությունը՝ պետությա՞նը, թե՞ բուհին. «Այդ իրավիճակից խուսափելու համար որոշում կայացվեց առաջարկ անել, որ երկու հրավիրյալ անդամներ լինեն, որոնք պատրաստ կլինեն ինչ-որ կերպ աջակցություն ցուցաբերել բուհին՝ ներդնելով գումար, մտավոր կարողություններ կամ հեղինակություն: Այս առումով կունենանք որոշումների կայացման համար կայուն կառուցակարգ և նաև որոշակի բալանսավորում՝ բուհի և պետության մասնակցության առումով»: ԵՊՀ գրադարանի տնօրեն Եզնիկ Միրզոյանի կարծիքով, վիճակագրության համաձայն՝ միշտ չէ, որ բոլոր անդամները մասնակցում են քվեարկությանը. «Եթե ուզում եք 13, եկեք գրենք 13, բայց հիմնավորում չավելացնենք, թե այսպես լինի, որ երաշխավորվի: Ուզում եք՝ ոչ էլ գրենք, որ լինի կենտ թվով, ուղղակի առաջարկենք 13 անդամ: Բայց հաշվի առնենք, որ այս առաջարկն անում ենք այն գիտխորհրդում, որն ունի 88 անդամ, այսինքն՝ զույգ թվով: Բացի դրանից՝ մի քանի օր առաջ էլ, երբ մենք հաստատում էինք հանձնաժողովի կազմը, հաստատեցինք 4 հոգանոց հանձնաժողով, բայց հիմա ասում ենք կենտ թվով: Կարծում եմ՝ անհամապատասխանություն կա»: Գեղամ Գևորգյանն առաջարկեց հիմնավորումը հանել և թողնել պարզապես 13: «Ես առաջարկ էի ներկայացրել՝ ամրագրել 12-20 անդամ: Սրանք խորհրդանշական թվեր են, որովհետև եթե նայում ենք, որ համալսարանի համար էլ պետք է 12 խորհրդի անդամ լինի, ինչ որ մեկ այլ բուհի համար էլ, կարծում եմ, արդարացված չէ»,- ասաց Եզնիկ Միրզոյանը: ԵՊՀ ռեկտորի ժ.պ.-ի հավաստմամբ, բուհի մեծությունը պետք է չազդի դրա կառավարման կամ կառավարիչների քանակի վրա. «Աշխարհում տարբեր ազգաբնակչությամբ մոտ 200 երկիր կա: Բոլորն էլ ունեն մի գլուխ: Չեն ասում՝ երկիրը մեծ է, եկեք կառավարությունը համամասնական անենք»: «Ես չեմ կիսում Ձեր մտահոգությունը: Մենք տարբերակում ենք երկու իրավիճակ՝ փաստացի և իրավական: Իրավական առումով մենք կենտ թիվ ենք նախատեսում, որը իրավաբանորեն երաշխավորում է որոշումների ընդունման համար մեծամասնության հնարավորություն: Փաստական առումով, թե քանի հոգի կմասնակցեն նիստին, քանիսը չեն մասնակցի և ինչպես կքվեարկեն, արդեն երկրոդական հարց է: Հիմա իրավաբանորեն մենք տանք այդ հնարավորությունը, փաստական առումով ով ինչպես կարող է, կօգտագործի: Մենք հարցին մոտենում ենք իրավաբանորեն»,- նշեց Վահե Հովհաննիսյանը: Եզնիկ Միրզոյանի փոխանցմամբ, 7 անդամի կողմ քվեարկելը և՛ 12-ի, և՛ 13-ի դեպքում մեծամասնություն է. «Երկու դեպքում էլ այն անհրաժեշտ է: Այսինքն՝ թվի կենտ կամ զույգ լինելը չի երաշխավորում: Խոսքն այս մասին էր»: Վահե Հովհաննիսյանը պարզաբանեց, որ հնարավոր է այնպիսի իրավիճակ, որ լինի ձեռնպահ, դեմ, կողմ՝ նայած, թե ինչ որոշում է կայացվում. «Մենք պետք է գնանք ավելի հեռուն: Որոշումներ կան, որոնք պետք է երկու երրորդով անցնեն: Այս պարագայում կենտը ամենաողջամիտ կառուցակարգն է: Կարող ենք թույլ տալ նաև 15 կամ օրինակ 17 հոգու տարբերակը: Այստեղ խոսքը կենտի մասին է: Բացի դրանից՝ կենտը հնարավորություն է տալիս համալսարանի մասնակցության չափը ավելացնելու: Զույգի պարագայում այդ հնարավորությունը չենք ունենա»: ԵՊՀ ՈՒԽ նախագահ Դավիթ Ափոյանը հարց ուղղեց ուսանողների ներգրավվածության վերաբերյալ. «Քանի որ հիմնավորման մեջ Դուք նշում եք բուհի ներկայացուցիչների թվի ավելացման մասին, ես կարծում եմ, որ ուսանող դիտարկելն ավելի ներկայացուցչական է, քան արտաքին գործարարներից ներառելը: Առաջարկում եմ ուսանողների թիվը դարձնել 2, քանի որ մենք մեր վերջին տարիների գործունեությամբ ապացուցել ենք, որ առաջնորդվել ենք միայն բուհի շահով: Կարծում եմ՝ առաջարկը պետք է ներառել առաջարկությունների ընդհանուր փաթեթում»: Ի պատասխան Վահե Հովհաննիսյանը նշեց, որ այդ հարցը քննարկվել է հանձնաժողովում. «Առաջարկը եղել է այսպես՝մինչև երկու ուսանող և մինչև երկու արտաքին անդամ: Տրամաբանությունը հետևյալն է. եթե մենք սահմանում ենք չափանիշներ արտաքին անդամներ ներգրավվելու համար, կարող է ինչ-որ մեկը ցանկություն ունենա համալսարանին նվիրաբերել ինչ-որ չափի գումար: Հիմա կարող է մի հոգի այդպես գտնվել, երկուսը՝ չէ: Առաջարկ եղավ սահմանել մինչև երկու ուսանող, տվյալ պարագայում, եթե արտաքին անդամ, մենք, ըստ կանոնակարգի, կներգրավվեինք մեկ հոգի, ապա խորհրդի կազմում կլինեն երկու ուսանող և հակառակը: Բայց քանի որ նախապատվությունը տրվեց որոշակիությանը, առաջարկվեց այս մոդելը»: Նրա հիմնավորմամբ, հիմքում զուտ տեսականորեն դրվել է ինչ-որ ձևով բուհի համար նյութական օգուտ բերելու հարցը. «Ընդամենը դա է եղել տրամաբանությունը: Բայց Ձեր առաջարկությունը մենք անպայման կդիտարկենք»: Դավիթ Ափոյանի հաջորդ հարցի ժամանակ Գեղամ Գևորգյանն ասաց, որ նա խորհրդի անդամ չէ. «Դուք ունեք խորհրդի 22 անդամ, և բոլորն էլ կրթյալ մարդիկ են, իրենք կարող են բարձրաձայնել այն, ինչ Դուք ուզում եք»: Վահե Հովհաննիսյանը Դավիթ Ափոյանին հորդորեց առանձին մոտենալ և քննարկել: ԵՊՀ աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետի դեկան Մարատ Գրիգորյանն ասաց, որ թե հստակ նշվում է, թե ինչպես պետք է ձևավորվի այդ 13 անդամը. «Միայն 4-րդ կետում չի նշվում, թե ինչպես է ընտրությունը կատարվելու: Կամավո՞ր է լինելու»: Վահե Հովհաննիսյանն ասաց, որ համալսարանի մասով հղում է կատարվել կանոնադրությանը. «Իսկ մյուս մասը մեր իրավասությունից դուրս է: Առանձին կարող է լինել կանոնակարգ, օրենքին համապատասխան այլ փաստաթղթեր պետք ընդունվեն: Սա ընդամենը ամրագրում է սկզբունքները: Թե այդ սկզբունքներն ինչպես կյանքի կկոչվեն, ինչ կանոնակարգով, արդեն երկրորդ փուլի հարց է»: ԵՊՀ ֆինանսահաշվային ամբիոնի վարիչ Հայկ Մնացականյանը երկու դիտարկում ներկայացրեց. «3-րդ կետում նշված է՝ երկու արտաքին հրավիրյալ անդամներ, որից հետո գրված է մրցույթ: Այսինքն՝ հրավիրու՞մ ենք, թե՞ մրցույթ ենք անցկացնում: Կանչում ենք 10 հոգու, 8-ին հե՞տ ենք ուղարկում: Բացի դրանից՝ ինչո՞վ է պայմանավորված, որ ընտրության կարգը պետք է կանոնադրությամբ ամրագրվի: Միգուցե բուհի կողմից հաստատված ընտրության կարգո՞վ: Այսինքն՝ անպայման պե՞տք է կանոնադրության մեջ ամրագրել, թե՞ չէ»: Գեղամ Գևորգյանը պարզաբանեց, որ օրենքից հետո հաջորդ փաստաթուղթը կանոնադրությունն է. «Եթե կանոնադրությունը այն լիազորի կանոնակարգին, դա ուրիշ հարց է»: Հայկ Մնացականյանը նշեց նաև, որ գործարարը լայն հասկացություն է. «Սրճարանի ղեկավարն էլ գործարար է, բայց կարծում եմ, որ բուհին ավելի օգտակար կլինի, եթե խոշոր բիզնեսի ներկայացուցիչ լինի: Միգուցե դա պետք է այստեղ նշել»: Վահե Հովհաննիսյանի կարծիքով, գործարարները, կրթության և գիտության ոլորտի ներկայացուցիչները պետք է օժտված լինեն մեկ կարևոր հատկանիշով՝ հեղինակությամբ, որը զուգորդվում է հանրային ճանաչմամբ. «Պետք առաջնորդվել ողջամտության կանխավարկածով: Բայց Ձեր դիտարկումները որոշակի մտահոգության տեղիք են տալիս այն առումով, որ օրինակ՝ իրավասու մարմնի ղեկավարը չգիտենք, թե ով է»: ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետի դեկան Արծրուն Ավագյանը հետաքրքրվեց, թե առաջարկությունների 1.3-րդ կետում նշվող հրավիրյալ անձանց ո՞վ է առաջադրում. «Ես առաջարկում եմ ավելացնել՝ 2-ը արտաքին հրավիրյալ անդամներից, «որոնց առաջադրում է բուհի ակադեմիական խորհուրդը», նոր հետո շարունակել»: Վահե Հովհաննիսյանի պարզաբանմամբ, տրամաբանությունը հետևյալն է՝ եթե բաց մրցույթ է, էլ առաջադրում չկա. «Մենք ասում ենք՝ մեզ անհրաժեշտ է այսպիսի չափանիշներին բավարարող հոգաբարձուների խորհրդի անդամ»: Իսկ հարցին, թե ով է ընտրում, նա ասաց, որ ընտրում է գիտխորհուրդը, ակադեմիական խորհուրդը, բայց առաջադրում չկա. «Բաց մրցույթի պարագայում ինքնաառաջադրում է: Մարդիկ գալիս են ու մասնակցում են մրցույթին»: ԵՊՀ ռադիոֆիզիկայի ֆակուլտետի ՈՒԽ նախագահ Նարեկ Մարգարյանի կարծիքով, կա տարբերություն. «Այդ արտաքին անդամները՝ 6 հոգին, որոնց նախարարությունն է մեզ տրամադրելու, նվիրաբերություն չեն տրամադրելու համալսարանին: Այսինքն`իրենք ուղղակի նախարարության ներկայացուցիչներ են ապահովելու համալսարանում, իսկ այս արտաքին անդամները, որոնց մենք մրցութային կարգով պետք է ընտրենք, որոշակի պարտավորվածություններ են ունենալու, որոնք ինչ-որ չափով կօգնեն համալսարանի գործունեությանը: Տարբերությունը սա է: Մեզ համար կարևոր է, որ համալսարանին ինչ-որ նվիրաբերվի, և համալսարանի գործունեությունը շահի, երկրորդական է, թե նվիրաբերողը ով կլինի: Դրա համար նախարարությունը ավելի մեծ ծավալներով կարող է այդ մրցույթն իրականացնի, և ավելի լավ, չակերտավոր ասած, նվիրաբերողներ բերի համալսարան»: «Նվիրաբերումը միայն օրինակ է, խոսքը կարող է վերաբերել նաև հեղինակությանը, համալսարանի շահերին ծառայեցնելուն և այլն: Նվիրաբերումը չափանիշ չէ: Ես շեշտը, անկեղծ ասած, այլ բանի վրա կդնեի: Այն կդնեի քվոտայի վրա, ինչ արված է. համալսարանի քվոտան ավելացված է, ուղղակի ուսանողության հատվածը կայուն փոքրամասնություն է թողնված: Ձեր մտահոգությունն այս առումով հասկանալի է: Խնդիրը հետկանչի ինստիտուտի մեջ է: Ես առաջարկել էի, որ հրավիրյալ անդամները հետ չկանչվեն, այսինքն՝ հետկանչի ինստիտուտով, չարամտության կանխավարկածով, որ արտաքին հրավիրյալ անդամը կարող է համալսարանին սև փիառ անել, համալսարանը կարողանա հետ կանչել, այդ պատճառով այս ձևակերպումը ստացվեց»,- պատասխանեց Վահե Հովհաննիսյանը: ԵՊՀ իրավագիտության ֆակուլտետի դեկան Գագիկ Ղազինյանը հետաքրքրվեց. «Պարո՛ն Հովհաննիսյան, մենք այս քանի ամիս է փնտրում ենք այդ հայեցակարգը, և հիմնական խնդիրն այն է, որ հայեցակարգ չկա: Դուք զգուշորեն խոսեցիք հայեցակարգի մասին: Որտե՞ղ տեսաք այդ հայեցակարգը»: Ի պատասխան՝ Վահե Հովհաննիսյանն ասաց, որ խոսքը հիմնավորումների մասին է: «Թե չէ ստացվում է, որ կա հայեցակարգը, և մենք չարամտորեն շրջանցում ենք այն»,- նշեց պարոն Ղազինյանը: «Խոսքը վերաբերում է հիմնավորումներին: Եթե նայեք չորրորդ կետին, իսկ ես վստահ եմ, որ Դուք այն նայել եք, այն վերաբերում է նորմատիվ իրավական ակտերին»,- նշեց պարոն Հովհաննիսյանը: «Երբ քննարկել եք օրենքում առաջարկություններ ներկայացնելու հարցը, անհրաժեշտություն չե՞ք համարել քննարկել, թե որքան է արդյունավետ բուհերի խորհրդի ձևավորումը: Ինչքա՞ն է այն օգնել բուհերի վարկանիշը բարձրացնելու կամ լավ կառավարում իրականացնելու հարցում: Թե այն պարզապես ավելորդ օղակ է, որը բուհին ավելի շատ կաշկանդում է, քան օգնում»,- հարց ուղղեց Մարատ Գրիգորյանը: «Բուհերի հոգաբարձուների խորհուրդը արդյունավե՞տ է գործել, թե՞ ոչ: Իմ կարծիքով, արդյունավետ չի գործել, հիմա էլ արդյունավետ չի կարող գործել: Ինչքան թվաքանակը մեծ լինի, այնքան արդյունավետությունը փոքր կլինի: Եվ հետո մենք փորձում ենք բուհի հոգաբարձուների խորհուրդը ձևավորել՝ ելնելով «ինչը օգուտ կլինի համալսարանին» սկզբունքից: Ես դա բոլորվին այլ կերպ կանեի: Բայց դա մի կողմ թողնենք»,- հարցադրմանը պատասխանեց Գեղամ Գևորգյանը: Պարոն Գևորգյանի փոխանցմամբ, անընդհատ պայքար է, թե ով ինչքան է ներկայացված Հոգաբարձուների խորհրդում. «Երբ ուսանողությունը ներկայացված է 25 տոկոս, այն պետք է հարցեր բարձրացներ ուսանողության մասին: Բայց հիմնական մոդելը դարձել է ինչպես ընտրել, ինչպես մասնակցել կառավարմանը, և եթե մենք գնում ենք հարց բարձրացնելու սկզբունքով, ապա մի հոգին էլ հերիք է: Եթե առաջնորդվում ենք այն սկզբունքով, որ այս կամ այն խումբը պետք է ունենա վճռական ազդեցություն կառավարման գործընթացում, այդ ժամանակ պայքար է գնում՝ ըստ տոկոսային ներկայացվածության: Երբ առաջին անգամ խորհուրդը ձևավորվում էր, 72 հոգի պարզապես հավաքվում էին այստեղ, և եթե հիմա մարդիկ կան, որ բողոքում են, որ խոսքը բոլորին չի հասնում, այն ժամանակ հենց այդ իրավիճակն էր: Այնպես չէր, որ բոլորը կարողանում էին արտահայտվել: Ինչքան Հոգաբարձուների խորհուրդը լինի փոքրաթիվ, այնքան կլինի ավելի արդյունավետ: Արդյունավետ չի եղել, որովհետև մեծաթիվ է»: «Պարոն Գրիգորյան, ես հարցին մոտեցել եմ զուտ իրավական տեսանկյունից և արձանագրել եմ հետևյալ խնդիրը. նախագծի այն տարբերակը, որն ուղարկվել էր մեր քննարկմանը, Սահմանադրությանը, իմ կարծիքով, չէր համապատասխանում այն առումով, որ Հոգաբարձուների խորհրդի առաջարկվող ձևավորման կարգը, կազմը, ձևաչափը բուհական ինքնակառավարումը ապահովել չէր կարող: Դրա համար էլ թվաքանակը քննարկել ենք ոչ թե զուտ քանակակական առումով, այլ ընդամենը սահմանել ենք, որ լինի կենտ ու հօգուտ համալսարանի ներկայացվածության ու քվոտայի: Այս առաջարկության ամբողջ տրամաբանությունը սա է: Այլ բան փնտրել պետք չէ»,- նշեց Վահե Հովհաննիսյանը: Գեղամ Գևորգյանն առաջարկեց քվեարկության դնել այդ կետը, բայց Գագիկ Ղազինյանը նշեց, որ սխալ ճանապարհ է ընտրված. «Հիմա որոշենք՝ մենք այս փաստաթուղթն ամբողջությամբ, անկախ բովանդակությունից, ընդունու՞մ ենք, թե՞ ոչ: Ես երբեք չեմ անդրադառնա կետերին, եթե Հովհաննիսյանը հայեցակարգի մասին չխոսեր, դրա մասին էլ հարց չէի տա»: Նրա հավաստմամբ, ամբողջ խնդիրը հայեցակարգի և պատշաճ հիմնավորումների բացակայությունն է. «Բայց նախ մինչև առանձին կետեր քննարկելը՝ որոշենք, թե արդյոք այդ ամբողջ օրենքի վերաբերյալ մենք ընդունում ենք ընդամենը 5-6 կետանոց առաջարկություն: Ինչի՞ հիման վրա: Մեկը չի ասի՝ լավ, մի ամբողջ գիտական հանրույթ եք, դուք ինչ տեսաք, որ գրեցիք այդ առաջարկությունները, ինչ քննարկեցիք, ինչ հիմնավորումներ ունեք, ինչ հիմնավորման բացակայություն տեսաք, որ նման առաջարկություն եք անում, չի կարելի այդքան իջեցնել այս բուհի մակարդակը: Սա նույնիսկ իրեն հարգող անհատը չէր ներկայացնի, միգուցե Ֆեյսբուքի մեկնաբանություններում միայն գրեր իր անունից, բայց բուհի անունից ես ուղղակի կամաչեմ, եթե օրենքի վերաբերյալ այդ փաստաթուղթը ներկայացնենք, որովհետև դա որպես առաջարկություն չեմ ընդունում»: ԵՊՀ ռեկտորի ժ.պ.-ն պարզաբանեց, որ նախորդ խորհրդի նիստին բավական երկար քննարվել է նախագիծ, որը կոչվում էր «Կարծիք օրենքի վերաբերյալ». «Այն չընդունվեց, հետո եղավ առաջարկ՝ անել գիտխորհրդի նիստ, որպեսզի քննարկվեն առաջարկություններ, դա հաստատվեց, կազմվեց աշխատանքային խումբ, որը ներկայացրել էր նախագիծ, որը բաց է նոր առաջարկություններ անելու համար, հիմա նորից վերադառնանք նախորդ խորհրդին ու քննարկենք՝ կարծիք հայտնո՞ւմ ենք, թե՞ ոչ: Ի՞նչ անենք»: Գ. Ղազինյանը նշեց, որ ուղղակի ցանկանում է խորհրդի կարծիքն իմանալ՝ համաձա՞յն են, որ այս փաստաթուղթը նման տեսքով ներկայացվի որպես համալսարանի հավաքական տեսակետ. «Նախ դա որոշենք, հետո կետերը քննարկենք»: ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանն ասաց, որ այսօրվա օրակարգը ձևավորվել է հանձնաժողովի ներկայացրած կարծիքը լսելու համար, բայց բաց է նաև օրակարգային այլ հարցեր ընդգրկելու համար. «Առաջարկում եմ, որ պարոն Թադևոսյանը հնչեցնի մեր առաջարկությունները, ապա քննարկման ժամանակ պարոն Ղազինյանի առաջարկած հարցն ընդգրկենք օրակարգի մեջ և քննարկենք»: ԵՊՀ ռեկտորի ժ.պ.-ն ասաց, որ նախորդ նիստին քննարկվել է այդ հարցը, և որոշվել, որ այսօր ներկայացնում են առաջարկություններ. «Եթե հիմա էլ ասում եք՝ առաջարկություններ չներկայացնենք, կարծիք հայտնենք, այդ դեպքում նոր նիստ հրավիրենք, ես առաջարկում եմ առաջին կետը դնել քվեարկության, կանցնի, կանցնի, եթե ոչ, կարող ենք ձևափոխել, նոր կետ առաջարկել»: «Դուք ամեն ինչ խեղաթյուրում եք, եթե կետերով քվեարկենք, որոշ մարդիկ կողմ կքվեարկեն, որոշ մարդիկ՝ դեմ, հետո կստացվի, որ կետերն ընդունեցիք, իսկ փաստաթղթի մասին կարծիք չունեցանք, չի կարելի կետերով: Նախ ելույթները լսենք, մարդիկ ընդհանուր կարծիք արտահայտեն, նախորդ անգամ առաջարկությունները տարբեր եղան, այդ թվում՝ տարբեր մարդկանց կողմից՝ նախ առաջարկություններն ընդունենք, ապա հիմնավորումները ձևակերպենք: Դուք էլ և տարբեր մարդիկ առաջարկեցիք, որ տարբեր անուններով լինեն՝ առաջարկություններ, դիտողություններ, կարծիքներ, այնպես որ եթե որոշում ընդունվի, որ ձևավորում ենք հանձնաժողով, խումբ, որը կկազմի առաջարկների ցանկ, նման բան ես չեմ հիշում, իմ հիմնական մտահոգությունն այն է, որ չի կարող խորհրդի անունից նման փաստաթուղթ ներկայացվել, չի կարելի առանց վերլուծելու օրենքի նախագիծն անել առաջարկություններ, չի կարող համալսարանի 80-հոգանոց խորհուրդն այդ ամբողջ օրենքի վերաբերյալ անել 5-6 առաջարկություն, բայց եթե մեկին ասեմ, որ հիմնավորի, չի կարող, քանի որ այդ առաջարկություններն էլ վերցված են նախորդից: Գոնե սկզբում գրեք՝ օրենքը շատ լավն է, բայց մենք ունենք առաջարկներ, որոնք կարող են այն ավելի բարելավել: Եթե 6 կետն էլ քննարկենք, և անցնի, արդյունքում ստացվում է, որ փաստաթուղթն ընդունվում է»,- իր մտահոգությունը հայտնեց Գագիկ Ղազինյանը: ԵՊՀ տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի դեկան Հայկ Սարգսյանը նշեց, որ որոշակիորեն համաձայն է Գ. Ղազինյանի կարծիքի հետ. «Սա չէ ճիշտ ճանապարհը: Պարոն Թադևոսյանի առաջարկներից հետո գիտխորհրդի անդամները կարծիքներ հայտնեն փաստաթղթի վերաբերյալ, ապա կանցնենք ամբողջական փաստաթղթի քննարկմանը»: Գեղամ Գևորգյանը նշեց, որ դեմ չէ նման քննարկմանը, այսինքն՝ ամբողջը կարդալ, նոր քննարկել. «Բայց ասում եմ այն, ինչ որոշվել էր նախորդ նիստի ժամանակ: Եթե հիմա դուք՝ խորհրդի անդամներդ, առաջարկում եք փոխել օրակարգը, դա կլինի նոր խորհուրդ, սակայն եթե այդպես եք ուզում, պարոն Թադևոսյանն ամբողջը կներկայացնի»: Արմեն Թադևոսյանը նշեց, որ առաջարկությունների երկրորդ կետով առաջարկվում է օրենքում սահմանել բուհերի կառավարման առանձնահատկությունները, սահմանել նաև այնպիսի իրավակարգավորումներ, որոնք հստակ կերաշխավորեն հավասար մրցակցային պայմաններ բոլորի համար. «Խոսքն այստեղ հանրային, մասնավոր, միջպետական պայմանագրերով ստեղծված բուհերի մասին է»: Երրորդ կետով, նրա փոխանցմամբ, վեր են հանվում հայեցակարգային խնդիրները, որոնք այս կամ այն կերպ բացակայում են օրենքի նախագծից, չորրորդ կետով առաջարկվում է մեկաստիճան գիտական աստիճանաշնորհման համակարգի փոխարեն սահմանել երկաստիճան համակարգ, այսինքն՝ թեկնածուի գիտական աստիճանը հավասարեցնել PhD-ին, իսկ դոկտորի գիտական աստիճանը՝ հաբիլիտացված PhD-ին: «Աշխատանքային խմբով քննարկելու ժամանակ մի փոքր վերապահում ունեինք հանրային բուհ եզրույթի հետ կապված, և ուզում ենք առիթն օգտագործել ու հիշեցնել, որ ժամանակին մենք առաջարկն արել ենք, մասնավորապես՝ Իրավագիտության ֆակուլտետը, որ կամ կրթական հիմնադրամների մասին օրենք ընդունվի, կամ բուհ՝ որպես այդպիսին կազմակերպաիրավական ձև, այդպիսի կարգավիճակ տրվի ուսումնական հաստատություններին, այդ տրամաբանության մեջ առաջարկում ենք մեկ անգամ ևս քննարկել այդ հնարավորությունը»,- նշեց Արմեն Թադևոսյանը: 6-րդ կետը, նրա տեղեկացմամբ, վերաբերում է «Ուսանողական խորհուրդներ» եզրույթին, որն օրենքում օգտագործվում է մի դեպքում եզակի թվով, մի դեպքում՝ հոգնակի, այդ առումով տարընթերցում է առաջանում, թե Հոգաբարձուների խորհրդի անդամին ով պետք է ընտրի, ո՞ր Ուսանողական խորհուրդը. «Եթե դրանք մի քանիսն են, առաջարկում ենք եզրույթը դարձնել եզակի կամ մանրամասնել, թե խորհրդի անդամի առաջադրման իրավունքն ինչպես պետք է իրացվի, ՈՒԳԸ-ի վերաբերյալ իրավակարգավորումներն օրենքում բացակայում են, այդ պատճառով առաջարկում ենք անդրադառնալ նաև դրան, քանի որ շատ ենք կարևորում»: «Առաջարկել ենք բուհերի ինստիտուցիոնալ հավատարմագրումը թողնել պարտադիր, ինչպես նախատեսված էր, իսկ ծրագրայինը դարձնել կամավոր: Դրա հետ կապված բազմաթիվ մոտեցումներ կան՝ սկսած ֆինանսականից, որ նրանք մեծ ֆինանսական բեռ կդառնան բուհերի համար: Նախագծում մեզ հայտնի ռոտացիայի սկզբունքով ուսման վարձավճարների լրիվ փոխհատուցումը որպես կրթաթոշակ է ներկայացվում, բայց հիմնավորումներ չկան, այդ պատճառով առաջարկել ենք վերանայել այդ մոտեցումը և թողնել, որովհետև դա բավականին արդյունավետ կարող է լինել առաջադիմության խթանման տեսանկյունից»,- թվարկեց Արմեն Թադևոսյանը: Նրա խոսքով, 10-րդ կետով առաջարկվել է «70 տարին» փոխարինել կենսաթոշակային տարիք բառերով. «Սա վերաբերում է այն դրույթին, որ գիտական ծրագրերում չընդգրկված անձանց 70 տարին լրանալուց հետո նրանք որոշակի պարգևավճար են ստանում: Հարց է առաջանում, եթե մարդը 63 տարեկանում չի աշխատում, այդ ծրագրերում ընդգրկված չէ, կենսաթոշակային տարիքից պետք է սպասի մինչև 70 տարեկան, հետո ստանա, դրա համար առաջարկել ենք, որ երբ կենսաթոշակային տարիքը լրանա և այլևս ընդգրկված չի լինի նման ծրագրերում, այդ ժամանակ վճարվի»: «11-րդ առաջարկը, որը, ըստ էության, կրկնում է «Կրթության մասին» օրենքը, բայց քանի որ կարևորվել էր ֆակուլտետների առաջարկներում և գրադարանի կողմից էր հնչել, որ ԵՊՀ-ի մասին հատուկ կարգավիճակը այստեղ էլ հնչեցվի՝ մտածելով, որ երբ օրենքն ընդունվի, այն դրույթները, որոնք վերաբերում են բուհերին, դուրս են գալու, և առաջարկել, որ այդ առանձնահատկություն կոչվածը, որը վաղուց օրենքում կա, կառավարությունը սահմանի»,- առաջարկությունների փաթեթը ներկայացնելիս նշեց Անձնակազմի կառավառման և իրավական ապահովման վարչության պետը: Գագիկ Ղազինյանը հետաքրքրվեց, թե ինչու առաջարկներում որևէ խոսք, բառ չկա գիտության մասին. «Չէ՞ որ օրենքը կոչվում է բարձրագույն կրթության և գիտության մասին: Գիտության մասին անգամ ակնարկ չկա»: Գեղամ Գևորգյանի դիտարկմանը, թե նախորդ անգամ նրա և պարոն Սաղյանի կողմից եղավ առաջարկ դրան չանդրադառնալու, Գագիկ Ղազինյանը պատասխանեց, որ Ֆարմացիայի ինստիտուտի տնօրենի պաշտոնակատար Աշոտ Սաղյանն է առաջարկել չանդրադառնալ: «Ինչն ինձ համար շատ զարմանալի էր, որովհետև նախարարը ինչ-ինչ խոստումներ է տվել, որոնք իրավունքից շատ հեռու են: Իմ մոտեցումն այն է, մենք՝ որպես գիտակրթական կառույց, ընդ որում՝ հետազոտական համալսարան, պետք է այդ հարցերին անդրադառնանք՝ հատկապես հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ գիտությունը պետք է ինտեգրվի, մոտենա բուհերին, և մենք որևէ բառ դրա մասին չենք խոսում: Ո՞րն է դրա պատճառը»,- հետաքրքրվեց Իրավագիտության ֆակուլտետի դեկանը: Ի պատասխան՝ Գ. Գևորգյանը նշեց, որ որպես առաջարկ՝ հարցը կընդգրկվի: Շարունակությունը՝ այստեղ։

15:09 - 22 փետրվարի, 2020