ԵԱՏՄ - infocom.am

ԵԱՏՄ

Եվրասիական տնտեսական միությունը միջազգային ինտեգրացիոն տնտեսական միավորում է, որը հիմնադրվել է Եվրասիական Տնտեսական Ընկերակցության Մաքսային Միության հիման վրա՝ 2014 թվականի մայիսի 29-ի պայմանագրի ստորագրմամբ և ուժի մեջ է 2015 թվականի հունվարի 1-ից։ Անդամ երկրներն են Բելառուսը, Հայաստանը, Ռուսաստանը, Ղրղզստանը և Ղազախստանը։

Հուսով ենք՝ ՌԴ և մեր գործընկերների հետ սերտ համագործակցությամբ կկարողանանք կառավարել ու մեր տարածաշրջանային իրավիճակը պահել վերահսկողության ներքո. ՀՀ վարչապետ

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Վլադիվոստոկում մասնակցել է «Բազմաբևեռ աշխարհի ճանապարհին» թեմայով Արևելյան տնտեսական 7-րդ համաժողովի լիագումար նստաշրջանին: Միջոցառմանը մասնակցել են նաև Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, Մյանմայի, Մոնղոլիայի վարչապետները, Չինաստանի ժողովրդական ներկայացուցիչների համաչինական ժողովի մշտական կոմիտեի նախագահը: Հեռավար կերպով ֆորումին ելույթով են հանդես եկել Հնդկաստանի վարչապետ Նարենդրա Մոդին, Մալայզիայի և Վիետնամի կառավարությունների ղեկավարները: Իր ելույթով Նիկոլ Փաշինյանը, մասնավորապես, նշել է. «Հարգելի Վլադիմիր Վլադիմիրի, Հարգելի բարեկամներ, Թույլ տվեք առաջին հերթին շնորհակալություն հայտնել Վլադիմիր Վլադիմիրիին Հարավարևելյան տնտեսական 7-րդ ֆորումին հրավիրելու համար, որը մտքեր և գաղափարներ փոխանակելու հարթակ է հարցերի լայն շրջանակի շուրջ: Պետք է նշել, որ ընթացիկ տարում ամենատարածված նախադասությունը, հավանաբար, այն է, որ «մենք ապրում ենք ոչ սովորական ժամանակներ»: Բայց եթե նայենք խորը` հարց է առաջանում, իսկ ե՞րբ են այդ ժամանակները եղել սովորական: Եթե արդար լինենք, ապա մարդկության պատմությունն ընդհանրապես շղթա է և ոչ սովորական ժամանակների հերթականություն: Դրա համար մարդկությունը ստեղծել է այլ բանաձև, որ յուրաքանչյուր ճգնաժամային իրավիճակներ բերում են նոր մարտահրավերներ և բացում նոր հնարավորություններ: Այժմ կառավարությունների և պետությունների գլխավոր խնդիրն է հասկանալ` ինչպես կառավարել մարտահրավերները և ինչպես նկատել ու օգտագործել հնարավորությունները: Այս համատեքստում, իհարկե ոչ սովորական ժամանակներ են մեր տարածաշրջանի համար նույնպես, որովհետև այստեղ կան մարտահրավերներ, որոնք գոյություն ունեն արդեն երկար ժամանակ և դրանք առաջին հերթին կապված են անվտանգության հետ: Սա ի՞նչպես է կապված ընթացիկ իրավիճակի հետ. երբ ողջ միջազգային հանրության ուշադրությունը և հատկապես անվտանգության ոլորտում Հայաստանի ռազմավարական դաշնակից Ռուսաստանի Դաշնությունը կենտրոնացած է Ուկրաինայի շուրջ իրավիճակի վրա` կան կոնկրետ մտահոգություններ, որ դա կարող է մեր տարածաշրջանում բերել իրավիճակի ապակայունացման: Եվ, ի դեպ, մեզ մոտ ոչ այդքան կայուն իրավիճակ է եղել վերջին տարիներին: Տեղյակ եք, որ 2020 թվականին մենք պատերազմ վերապրեցինք և երբ Ադրբեջանը սկսեց այդ պատերազմը` միջազգային հանրության ողջ ուշադրությունը, այդ թվում` Ռուսաստանի Դաշնության, կենտրոնացած էր կորոնավիրուսի պանդեմիայի վրա: Մենք հույս ունենք, որ Ռուսաստանի Դաշնության և մեր գործընկերների հետ սերտ համագործակցությամբ կկարողանանք կառավարել ու մեր տարածաշրջանային իրավիճակը պահել վերահսկողության ներքո: Սա շատ կարևոր է նաև գլոբալ անվտանգության համար: Ցանկանում եմ նշել, որ մենք ունենք նաև լավ նորություններ, քանի որ այժմ Հայաստանի տնտեսության մեջ առկա է շատ լավ դինամիկա: Այս տարի մենք նպատակադրվել ենք նվազագույնը ունենալ 7 տոկոս տնտեսական աճ: Եվ այդ համատեքստում, ցանկանում եմ ընդգծել, որ Եվրասիական տնտեսական միությունը մեր երկրի համար արդարացրել է իրեն այս կոնկրետ իրավիճակում ևս, քանի որ այն տնտեսական աճը, որն այժմ նկատվում է Հայաստանում, կապված է այն ազատությունների հետ, որոնք ապահովում է Եվրասիական տնտեսական միությունը: Նկատի ունեմ ապրանքների, ծառայությունների, կապիտալի և աշխատուժի ազատ տեղաշարժը, ու մենք սա ուղիղ տեսնում ենք: Իհարկե, այստեղ պետք է աշխատել հաջորդ փուլի վրա, որպեսզի պահպանենք այդ դինամիկան, որ նման տնտեսական աճից հետո տնտեսական նոր ճգնաժամ չառաջանա: Քանի որ այստեղ արդեն քննարկվեց տարածաշրջաններին վերաբերող հարցը` պետք է պարզաբանել, թե ինչ կապ ունի Հայաստանը Հարավարևելյան ֆորումի և Հեռավոր Արևելքի հետ: Հայտնի է, որ ընթացիկ իրավիճակում լոգիստիկ սխեմաները փոխվում են, և եթե նայենք քարտեզին` կարող ենք տեսնել և նկատել, որ հնարավորություններ են բացվում նաև Հայաստանի համար: Ի հեճուկս ամենի՝ ապրանքների տեղափոխումը արևելքից արևմուտք և արևմուտքից արևելք չեն դադարի, և հյուսիսից հարավ ու հարավից հյուսիս նույնպես: Եթե նայենք քարտեզին, ակնհայտ է, որ Հայաստանը գտնվում է այդ ճանապարհների և ուղիների խաչմերուկում: Մենք կարծում ենք, որ իրապես կան հնարավորություններ, որոնք պետք է փորձել օգտագործել: Այժմ Հայաստանում իրականացնում ենք Հյուսիս-հարավ նախագիծը` դա նոր ավտոմոբոլիային ճանապարհի կառուցումն է, որը Իրանի հետ մեր հարավային սահմանը կապում է Վրաստանի հետ հյուսիսային սահմանին: Այստեղ նաև ի հայտ է գալիս նոր հնարավորություն: Գիտեք, որ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին, շնորհիվ Վլադիմիր Վլադիմիրի Պուտինի անձնական ջանքերի, Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի միջև ստորագրվել է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում բոլոր ռազմական գործողությունների դադարեցման մասին հայտարարություն: Եվ այդ հայտարարության 9-րդ կետում խոսվում է տարածաշրջանային բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային ենթակառուցվածքների ապաշրջափակման մասին: Դրանից հետո` 2021 թվականի հունվարի 11-ին, այս անգամ Մոսկվայում, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հետ ստորագրել ենք եռակողմ հայտարարություն` ստեղծելու աշխատանքային խումբ Ռուսաստանի Դաշնության, Հայաստանի և Ադրբեջանի փոխվարչապետների գլխավորությամբ, որը զբաղվում է մեր տարածաշրջանում` Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ենթակառուցվածքների բացման ուղղությամբ: Այս նախագծի գաղափարն այն է, որ Հայաստանը տրանսպորտային ուղիներ կստանա Ադրբեջանի տարածքով, Ադրբեջանը տրանսպորտային ուղիներ կստանա Հայաստանի տարածքով: Գլոբալ առումով, դա նոր միջազգային առևտրային ուղիների բացման հնարավորություն է: Պետք է ասեմ, որ մենք շահագրգիռ ենք դրանում և հույս ունենք` Ռուսաստանի աջակցությամբ մոտ ապագայում լուծել այդ հարցը: Այստեղ, իհարկե, ամեն ինչ որոշված չէ: Կա ոչ վատ առաջընթաց եռակողմ հանձնաժողովի աշխատանքում, բայց ամեն ինչ որոշված չէ, քանի որ պետք է լուծել իրավական բնույթի հարցեր, թե ինչպիսի իրավական կարգավորումներով պետք է գործեն այդ ճանապարհները: Ընդհանուր դիրքորոշումը հստակ է, որ բացվող ճանապարհները պետք է գործեն այն երկրների լիակատար սուվերենությամբ, որոնցով դրանք անցնում են: Եվ մենք հույս ունենք, որ այդ սկզբունքով կկարողանանք իրականացնել այդ նախագիծը, որը մենք անվանում ենք «Հայկական խաչմերուկ»: Հույս ունենք, որ Հայաստանի տարածքով կանցնեն հարավը հյուսիսին, արևմուտքը արևելքին կապող ճանապարհները: Կարծում եմ` այդ նախագիծը շատ կարևոր է ոչ միայն տարածաշրջանի երկրների` Հայաստանի, Իրանի, Ադրբեջանի, Վրաստանի, Թուրքիայի համար, այլ նաև Ռուսաստանի Դաշնության, հեռավոր աևելյան երկրների, ընդհանրապես արևելյան երկրների, աֆրիկյան տարածաշրջանի համար, Մերձավոր Արևելքի համար նույնպես: Սա իրապես գլոբալ նախագիծ է, որը հույս ունենք իրականացնել: Գիտեք, որ սկսել ենք խոսակցություն Թուրքիայի հետ: Հույս ունենք` Ռուսաստանի աջակցությամբ կարգավորել հարաբերությունները Թուրքիայի հետ: Ինտենսիվ խոսակցություն է գնում Ադրբեջանի հետ` Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգավորման ուղղությամբ: Այս համատեքստում նույնպես ակնկալում ենք Ռուսաստանի Դաշնության աջակցությունը ոչ միայն որպես Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարական դաշնակից: ՌԴ-ն նաև շատ մոտ գործընկեր է Ադրբեջանի համար նույնպես, կարծում եմ՝ դա հնարավորություն է բացում: Ցանկանում եմ ընդգծել նաև ՌԴ դերը որպես ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ պետություն, որը զբաղվում է Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգավորմամբ: Մեր տարածաշրջանում անվտանգային գլխավոր մտահոգություններն ինչո՞ւմ են կայանում: Սա մտահոգում է մեզ: Կան ուժեր, որոնք կարծում են` Ռուսաստանը, որը մեր տարածաշրջանում հանդիսանում է անվտանգության առանցքային գործոն, - համենայն դեպս նման ընկալում առկա է Հայաստանի Հանրապետությունում, դա հաստատվում է այն հարաբերություններով և պայմանագրերով, որոնք գործում են Ռուսաստանի Դաշնության և Հայաստանի միջև, - ՌԴ-ն շատ է զբաղված ուկրաինական թեմայով, և դա կարելի է օգտագործել որպես հարմար առիթ` իրավիճակի ապակայունացման համար: Կարող է զվարճալի թվալ, սակայն կա իրավիճակ, երբ կան ուժեր, որոնք մեծ էներգիա են ծախսում, որպեսզի Հայաստանը Մոսկվայում ներկայացնեն որպես պրոարևմտյան կառավարությամբ պետություն, իսկ Եվրոպայում և Արևմուտքում Հայաստանը ներկայացնել որպես խիստ պրոռուսական, և դա օգտագործել որպես գործոն` տարածաշրջանում իրավիճակի ապակայունացման համար: Շատ ուրախ եմ, որ մենք այս հարցերի շուրջ գտնվում ենք սերտ երկխոսության մեջ մեր գործընկերների հետ` փորձելով պարզաբանել մեր դիրքորոշումները միջազգային օրակարգի բոլոր հարցերի վերաբերյալ: Իհարկե, մեր հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ ինչպես եղել, այնպես էլ մնում են ու պետք է լինեն դաշնակցային, ռազմավարական: Հույս ունենք, որ այդ գործոնը կլինի առանցքային մեր տարածաշրջանում կայունության և խաղաղության համար: Ցանկանում եմ իմ ելույթն ավարտել մի փոքր ոչ սովորական մտքով: Չեմ կարող ասել, որ համոզված եմ դրանում, բայց ունեմ տպավորություն, որ պետությունները, աշխարհի բոլոր կառավարություններն՝ առանց բացառության, ցանկանում են խաղաղություն և կայունություն: Խնդիրը նրանում է, որ յուրաքանչյուրն ունի իր պատկերացումը խաղաղության և կայունության մասին: Փաստացի, բոլոր պատերազմները, հակամարտությունները տեղի են ունենում ինչի՞ համար, ինչպիսի՞ նպատակ ունեն այդ հակամարտություններն ու պատերազմները: Վերջնական նպատակը խաղաղությունն է, քանի որ բոլորը պայքարում են խաղաղության համար, բոլորը ցանկանում են խաղաղություն, կայունություն, և գլխավոր խնդիրը դրանում է: Յուրաքանչյուրն ունի խաղաղության և կայունության իր պատկերացումը, և մեր նպատակն ու խնդիրն է, ցավոք, երբեմն անլուծելի խնդիր, ինչ-որ կերպ մոտեցնել մեր պատկերացումները: Գլխավոր խաղացողների համար, իհարկե, առավել դժվար է մոտեցնել պատկերացումները խաղաղության և կայունության բանաձևերի շուրջ, որոնց վրա պետք է հիմնվի խաղաղությունն ու կայունությունը: Վերջին տարիների շատ տարածված է այս ձևակերպումը` բազմաբևեռություն: Կարծես սրանում ևս կա շատ մոտ կոնսենսուս, բայց խնդիրը նրանում է, որ բազմաբևեռությունը ևս յուրաքանչյուրը հասկանում է յուրովի և այստեղ ևս պետք է փորձել մոտեցնել դիրքորոշումներն ու պոտենցիալ բազմաբևեռության պատկերացումները: Շնորհակալություն ուշադրության համար»: Այնուհետև վարչապետ Փաշինյանը պատասխանել է ֆորումը վարող լրագրող Իլյա Դորոնովի հարցերին: Հարց – Պարոն վարչապետ, Հայաստանն այն երկիրն է, որը գիտի ինչ է էներգետիկ ճգնաժամը, առևտրային ճգնաժամը: 1990-ական թվականներին այդ ամենը վերապրել եք որպես երկիր: Բայց այժմ ձեզ մոտ տեղի է ունենում Ռուսաստանի հետ ինտենսիվ հարաբերությունների ուժեղացում: Վերջին մի քանի շաբաթներին Դուք Վլադիմիր Վլադիմիրի Պուտինի հետ շփվել եք մի քանի անգամ, եկել եք Վլադիվոստոկ` ֆորումին մասնակցելու, իսկ չե՞ք վախենում, որ կընկնեք պատժամիջոցների տակ: Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան - Կարծում եմ` վախենալը ոչ այնքան օգտակար դիրքորոշում է, պետք է աշխատել, ինչպես ասացի, կառավարել այն մարտահրավերները, որոնք ի հայտ են գալիս և փորձել ոչ միայն նկատել այն հնարավորությունները, որոնք բացվում են, այլ նաև աշխատել, որպեսզի նոր հնարավորություններ բացվեն: Իհարկե, մենք ևս մտահոգված ենք առևտրային, էներգետիկ անվտանգությամբ: Պետք է ասել, որ մեզ մոտ ևս մեծ գնաճ է և այն ուղիղ ազդում է մեր երկրի սոցիալական վիճակի վրա, բայց, ընդհանուր առմամբ, իրավիճակը կառավարելի է: Խնդիր կա, բայց մենք չունենք ճգնաժամային իրավիճակ: Ցանկանում եմ ընդգծել, որ դա նաև Ռուսաստանի Դաշնության աջակցության շնորհիվ է: Հատկապես տարվա առաջին կիսամյակում բոլորն ունեին մեծ մտահոգություններ, և մենք ոչ միայն ԵԱՏՄ շրջանակում, այլ նաև երկկողմ ֆորմատով շատ ինտենսիվ շփվել ենք, բարձրացրել հարցեր: Պետք է ասեմ, որ տպավորված եմ այն օպերատիվությամբ, թե ինչպես են և՛ Վլադիմիր Վլադիմիրին, և՛ Միխայիլ Վլադիմիրին արձագանքում այն հարցերին և խնդրանքներին, որոնք բարձրացվել են հայկական կողմից: Սա շատ կարևոր գործընկերություն է: Ես վստահ չեմ, որ Հայաստանի բոլոր բնակիչները գիտեն այս նյուանսները, չնայած նրան, որ այդ մասին մշտապես խոսում ենք, բայց դա իսկապես շատ կարևոր է: Մենք հենց նոր խոսում էինք տարբեր ուղղություններով ցորենի տեղափոխման մասին, բայց պետք է ընդգծեմ, որ շնորհիվ այն որոշումների, որոնք ընդունվել են Ռուսաստանի նախագահի, կառավարության կողմից` մեզ հաջողվել է այդ մարտահրավերները կառավարել միասին: Մեզ համար միայնակ շատ դժվար կլիներ զբաղվել դրանով»: Այնուհետև ի պատասխան լրագրողի հարցի` Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել է դեպի Հայաստան ՌԴ քաղաքացիների հոսքին: «Բազմաթիվ մարդիկ պարզապես եկել են Հայաստան, քանի որ մարդկանց անհրաժեշտ է ստանալ աշխատավարձեր, որովհետև նրանք փաստացի գտնվելով Ռուսաստանում, աշխատում են Արևմուտքի հետ: Ֆինանսական փոխանցումների հետ կապված խնդիրների պատճառով նրանք այժմ տեղափոխվել են Հայաստան: Իմ ելույթում ես փորձեցի ներկայացնել մեր տեսակետը: Հույս ունեմ, որ դա Ռուսաստանում ընկալվում է որպես ԵԱՏՄ-ում տեղաշարժ, քանզի ԵԱՏՄ-ն հենց դրա համար էլ ստեղծվել է, որպեսզի տեղի ունենա ապրանքների, ծառայությունների, աշխատուժի, կապիտալի ազատ տեղաշարժ, ինչը և այժմ մենք տեսնում ենք իրականում: Վլադիմիր Վլադիմիրին այդ մասին ասաց, որ ինքը զգուշացրել է ապագա որոշ խնդիրների մասին, որոնք կարող են ի հայտ գալ այն գործարարների համար, որոնք աշխատում են Արևմուտքում, բայց կարծում եմ` Եվրասիական տնտեսական միությունը ստեղծվել է հենց այդպիսի իրավիճակների համար, որպեսզի մեր երկրների տնտեսությունները լինեն ավելի ճկուն: Արդարության համար պետք է ասել, որ հունվար-փետրվարին մեզ մոտ արդեն նկատվում էր տնտեսական բարձր աճ, բայց մարտին արդեն ի հայտ եկան խնդիրներ և մտահոգություններ: Իհարկե, մարդիկ, որոնք ժամանեցին Հայաստան, շատ լավ օգնեցին, և մենք շատ ուրախ ենք: Մենք մշտական կապի մեջ ենք մեր ռուս գործընկերների հետ, քանի որ կան նաև ոլորտներ, որոնք կարելի է միասին զարգացնել: Այժմ ի հայտ է եկել ռուսական տարածաշրջանների` հայ գործընկերների հետ աշխատելու լավ դինամիկա: Դուք հարցրեցիք հնարավոր պատժամիջոցների մասին, ցանկանում եմ Ձեր ուշադրությունը հրավիրել հետևյալ հարցի վրա. եթե թեորեապես Հայաստանը հայտնվի պատժամիջոցների տակ` դա ձեռնտու չի լինի Ռուսաստանին: Ի՞նչ ենք առաջարկում. մենք առաջարկում ենք համագործակցել գրագետ և օգտագործել այն հնարավորությունները, որոնք այժմ բացվել են և նկատել նաև այն մարտահրավերները, որոնք ոչ միայն առնչվում են Ռուսաստանին, այլ նաև ԵԱՏՄ-ին, մեր համագործակցությանը, որպեսզի կառավարենք և ինչ-որ կերպ չեզոքացնենք այդ մարտահրավերները: Այնպես որ, մենք շատ ուրախ ենք ՌԴ այն քաղաքացիների համար, որոնք ժամանել են Հայաստան: Երբ այս տարվա առաջին կիսամյակում քննարկում էինք` մեր ռուս գործընկերների ուշադրությունը հրավիրեցի հետևյալի վրա: Եթե նրանք տեղափոխվում են Հայաստան` նրանք մնում են Եվրասիական տնտեսական միությունում և հնարավորությունը, որ կվերադառնան Ռուսաստան՝ Հայաստանից մի քանի անգամ ավելի է, քան այն, որ նրանք աշխատեն Ֆրանսիայում կամ ԱՄՆ-ում: Նախկինում շատ ռուս զբոսաշրջիկներ արձակուրդներին ժամանում էին Հայաստան, այժմ արձակուրդին ժամանում են Ռուսաստան: Ներկայումս մենք մեծ խնդիր ունենք անշարժ գույքի հետ, քանի որ Հայաստանում անշարժ գույքի գները բարձրանում են, վարձով բնակարնների գները ևս աճում են: Դա խնդիր է, բայց այն ստեղծում է նոր հնարավորություններ: Եթե չեմ սխալվում, այս տարի արդեն շինարարության ոլորտում ունենք 13 տոկոս աճ: Ռուսական բիզնեսը ևս հետաքրքրված է ներդրումներ իրականացնելու այդ ոլորտում: Հնարավոր տնտեսական խնդիրների համատեքստում շատ կարևոր է՝ չնայած նրան, որ մենք շատ սերտորեն համագործակցում ենք ՌԴ-ի հետ, միջազգային վարկանիշային գործակալությունները վերահաստատում են Հայաստանի Հանրապետության բարձր վարկանիշը: Ռուսաստանցի գործարարների ուշադրությունն եմ ցանկանում հրավիրել, որ Հայաստանը հիանալի առաջխաղացում է արձանագրում ազատ տնտեսություն ունեցող պետությունների վարկանիշային աղյուսակում, և այս համատեքստում, մենք ունենք նոր հավակնություններ և հույս ունենք, որ համաշխարհային մասշտաբով վարկանիշային աղյուսակում կհայտնվենք լավագույն տասնյակում: Ունենք շատ լավ հնարավորություններ, որպեսզի Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև տնտեսական համագործակցությունը լինի էլ ավելի բարձր մակարդակի, չնայած նրան, որ Ռուսաստանը մշտապես, վերջին 30 տարիների ընթացքում եղել է Հայաստանի թիվ մեկ առևտրատնտեսական գործընկերը: Շատ կարևոր է, որ այժմ հնարավորություն է ստեղծվել փոխել նաև տնտեսական համագործակցության որակը»:

16:44 - 07 սեպտեմբերի, 2022

ԵԱՏՄ-ն անցնում է ինտեգրացիոն ներուժի բացահայտման փուլ՝ ի շահ ընդհանուր տնտեսական տարածքի ստեղծման և կայուն տնտեսական աճի. վարչապետ

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Մինսկում մասնակցել է Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի ընդլայնված կազմով նիստին: Նախ Բելառուսի վարչապետ Ռոման Գոլովչենկոն դիմավորել է ԵԱՏՄ անդամ պետությունների կառավարությունների ղեկավարներին, այնուհետև տեղի է ունեցել տեսալուսանկարահանման արարողությունը: Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստում վարչապետ Փաշինյանը հանդես է եկել ելույթով, որում, մասնավորապես, նշել է. «Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի հարգելի անդամներ, Նիստի հարգելի մասնակիցներ, Նախ թույլ տվեք շնորհակալություն հայտնել բելառուսական կողմին և անձամբ Բելառուսի վարչապետ Ռոման Գոլովչենկոյին՝ Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի կազմակերպման և, իհարկե, ջերմ ընդունելության ու ավանդական հյուրակալության համար։ Օգտվելով առիթից՝ շնորհակալություն եմ հայտնում նախագահող կողմին և անձամբ Ղրղզստանի Հանրապետության նախարարների կաբինետի ղեկավար Ակիլբեկ Ժապարովին՝ քննարկվող հարցերի թեմաների մշակմանն ուղղված ջանքերի համար։ Անկեղծորեն ողջունում եմ Եվրասիական տնտեսական միության անդամ և դիտորդ երկրների ներկայացուցիչներին։ Եվրասիական տնտեսական միությունն աստիճանաբար ավարտում է կայացման փուլը և անցնում է իր ինտեգրացիոն ներուժի բացահայտման փուլ՝ ի շահ ընդհանուր տնտեսական տարածքի ստեղծման, մեր պետությունների կայուն տնտեսական աճի, մրցունակության ամրապնդման և միջազգային ասպարեզում իր տնտեսական շահերի արդյունավետ առաջմղման։ Հաշվի առնելով նոր իրողությունները՝ ավելանում է մեր գործողությունների սերտ համակարգումը մեծացնելու անհրաժեշտությունը՝ որպես անդամ պետությունների՝ համաշխարհային տնտեսության ժամանակակից պայմաններին հարմարվելու հիմք: Ժամանակակից տնտեսական մարտահրավերների համատեքստում կարևորագույն խնդիրներից մեկը մնում է մեր երկրների պարենային անվտանգության ապահովումը։ Ներկայումս, օբյեկտիվ պատճառներով, գյուղատնտեսական ընդհանուր շուկայում որոշակի տեսակների գյուղատնտեսական ապրանքների մատակարարման սահմանափակումներ են առաջանում, ինչը կարող է բացասաբար ազդել մեր երկրներում գյուղատնտեսության կայուն գործունեության և, ընդհանրապես, Միության պարենային ապահովության վրա։ Այս առումով, կարծում եմ, որ Միության անդամ երկրները պետք է առաջին հերթին կոլեկտիվ հիմունքներով հակազդեն ռիսկերին՝ օգտագործելով համախմբված և փոխընդունելի լուծումներ մշակելու ներուժը՝ նվազագույնի հասցնելով պարենային ապրանքների պակասուրդի հավանականությունը։ Հանդիպման հարգելի մասնակիցներ, Որպես երեկ սկսված մեր օրակարգային առանցքային հարցերի քննարկման շարունակություն՝ կցանկանայի կանգ առնել Միության համար արդիական որոշ ասպեկտների վրա։ Մեր պետությունների համար Միության շրջանակներում համագործակցությունն առաջնահերթ ուղղություն է, որը թույլ է տալիս ուժեղացնել ավանդական համագործակցությունը և ստեղծել նոր գործընկերային հարաբերություններ՝ միավորման տնտեսական ներուժն իրացնելու նպատակով։ Այս համատեքստում, Միության միասնական շուկայի գործունեության նպատակով, կարևոր եմ համարում փոխադարձ առևտրի խոչընդոտների վերացումը, արտահանման և ներմուծման նոր լոգիստիկ շղթաների ձևավորումը, ներմուծման փոխարինման զարգացումը և բիզնեսի գործունեության պայմանների հետագա բարելավումը։ Վերջին տարիների փորձը ցույց է տալիս, որ բիզնեսի առջև ծառացած խոչընդոտների զգալի մասը ծագում է գործունեության միասնական, կոորդինացված, համաձայնեցված կանոնների բացակայության պատճառով։ Միայն կառուցողական երկխոսության, բաց լինելու և թափանցիկության պատրաստակամությունը կարող է օգնել այս հարցում դրական դինամիկայի պահպանմանը։ Կարևոր եմ համարում նաև ալկոհոլային խմիչքների շուկայի հարցի կարգավորումը։ Միասնական նպատակների և սկզբունքների, ընդհանուր կարգավորող միջոցառումների հաստատումը կարող է նպաստել ընդհանուր շուկայի ստեղծմանը` առանց փոխադարձ առևտրում խտրական սահմանափակումների և բացառումների: Հայաստանի համար սա առաջնահերթ ուղղություն է և ունի արտահանման լայն հնարավորություններ։ Գործընկերներ, Մեր աչքի առաջ տեղի է ունենում համաշխարհային տնտեսության թվային վերափոխում։ Առանց առաջադեմ թվային գործիքների և տեխնոլոգիաների տիրապետման՝ դժվար է մրցակցել համաշխարհային ասպարեզում։ Միության թվային օրակարգի ձևավորման պահից ի վեր արդեն մեկնարկել են մի շարք լայնածավալ նախագծեր, որոնց շնորհիվ մեր երկրների միջև տնտեսական հարաբերությունները դարձել են ավելի պարզ և թափանցիկ՝ դրանց արդյունավետությունը գնահատելու տեսանկյունից։ Կարևոր եմ համարում նավիգացիոն կնիքների միջոցով բեռնափոխադրումներին հետևելու համակարգի ձևավորումը, էլեկտրոնային թվային ստորագրությունների փոխադարձ ճանաչումը, ինչպես նաև քննարկումը անդրսահմանային էլեկտրոնային առևտրի, որի աճը մեզ համար նոր մարտահրավերներ է ստեղծում և պահանջում է արտադրանքի անվտանգության, սպառողների իրավունքների պաշտպանության, ինչպես նաև հարկերի և մաքսային մուտքերի ամբողջականության ապահովման հետ կապված խնդիրների արդյունավետ լուծում։ Հաշվի առնելով ԵԱՏՄ անդամ երկրների հետ ընդհանուր սահմանների բացակայությունը՝ գործընթացների թվայնացումը կխնայի Հայաստանի ժամանակն ու նյութական ռեսուրսները։ Լոգիստիկան թվային լուծումներ պահանջող ևս մեկ ոլորտ է: Այս համատեքստում ցանկանում եմ ընդգծել անդամ պետությունների՝ տրանսպորտային ենթակառուցվածքների, բազմամոդուլ լոգիստիկ կենտրոնների և եվրասիական տրանսպորտային միջանցքների ստեղծման և զարգացման վերաբերյալ համակարգման և փոխգործակցության համաձայնեցված առաջարկների մշակման կարևորությունը: Հայկական կողմը մեծապես կարևորում է Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության հետ երկխոսության և համագործակցության զարգացումը «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» ռազմավարական նախաձեռնության իրականացման գործում։ Պատվիրակությունների հարգելի ղեկավարներ, Վերջում կնշեմ, որ չնայած օբյեկտիվ դժվարություններին, որոնք առաջանում են փոխզիջումների հասնելու ճանապարհին, մենք շարունակում ենք շարժվել դեպի արդյունավետ միավորման կառուցումը, որը հաջողությամբ կգործի այսօրվա դժվարին իրողություններում։ Շնորհակալություն արդյունավետ աշխատանքի և կառուցողական քննարկման համար»: Եվրասիական տնտեսական միության երկրների վարչապետները քննարկել և ընդունել են ներքին շուկայի ամրապնդմանը, տրանսպորտային ենթակառուցվածքների զարգացմանը, մաքսային սակագների կարգավորումներին վերաբերող հարցեր: Անդրադարձ է կատարվել նաև թվային օրակարգի շրջանակում համագործակցությանը: Նիստում ընդունված որոշմամբ` Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդին հանձնարարվել է ԵԱՏՄ անդամ երկրների կառավարությունների հետ միասին ապահովել, մասնավորապես, ցորենի, գարու, եգիպտացորենի, արևածաղկի սերմերի, շաքարավազի և այլ ապրանքների վերաբերյալ ինդիկատիվ հաշվեկշիռների պատրաստումը: Եվրասիական զարգացման բանկի վարչության նախագահի տեղակալ Տիգրան Սարգսյանը շնորհանդեսով ներկայացրել է թվայնացման գործընթացի ուղղությամբ առաջիկայում նախատեսվող համատեղ ծրագրերն ու քայլերը: Նիստում ստորագրվել են համաձայնեցված փաստաթղթերն ու արձանագրությունները: Որոշում է կայացվել Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի հաջորդ նիստն անցկացնել օգոստոսի վերջին` Ղրղզստանում: Նիստից հետո կառավարությունների ղեկավարներն այցելել են Մինսկի «Հաղթանակի» հրապարակ` ծաղկեպսակներ դրել Հայրենական մեծ պատերազմում տարած հաղթանակին նվիրված հուշարձանի մոտ` հարգանքի տուրք մատուցելով բոլոր զոհերի հիշատակին:

15:37 - 21 հունիսի, 2022