ԵԱՏՄ - infocom.am

ԵԱՏՄ

Եվրասիական տնտեսական միությունը միջազգային ինտեգրացիոն տնտեսական միավորում է, որը հիմնադրվել է Եվրասիական Տնտեսական Ընկերակցության Մաքսային Միության հիման վրա՝ 2014 թվականի մայիսի 29-ի պայմանագրի ստորագրմամբ և ուժի մեջ է 2015 թվականի հունվարի 1-ից։ Անդամ երկրներն են Բելառուսը, Հայաստանը, Ռուսաստանը, Ղրղզստանը և Ղազախստանը։

Ռուսաստանը ցանկանում է, որ ԵԱՏՄ երկրները տուրքեր սահմանեն հացահատիկի արտահանման համար․ «Կոմերսանտ»

Չնայած Ռուսաստանում 2022 թ-ին ցորենի ակնկալվող ռեկորդային բերքին՝ երկիրը փորձում է շարունակել հացահատիկի արտահանման նկատմամբ խիստ վերահսկողությունն, այս անգամ՝ ԵԱՏՄ մակարդակով, գրում է «Կոմերսանտը»։ Հոդվածը ներկայացնում ենք ամբողջությամբ․ ««Կոմերսանտի» տվյալներով՝ վերաարտահանումից խուսափելու համար Ռուսաստանն ուզում է, որ ԵԱՏՄ բոլոր անդամ երկրները քվոտաներ և տուրքեր սահմանեն հացահատիկի արտահանման համար, նա կարող է երկարաձգել նաև ԵԱՏՄ-ին մատակարարումների սահմանափակումները, որոնք գործում են դեռևս մինչև հունիսի 30-ը։ Դրան դեմ է Ղազախստանը, որը շահագրգռված է դեպի արտասահման մատակարարումների զարգացմամբ։ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի նիստին մայիսի 20-ին Ռուսաստանը պնդել է, որ ԵԱՏՄ բոլոր անդամները քվոտաներ և տուրքեր սահմանեն երրորդ երկրներ հացահատիկի արտահանման համար, ասել են «Կոմերսանտի» աղբյուրները։ Նրանց խոսքով՝ ՌԴ գյուղատնտեսության նախարարությունն այս միջոցն անհրաժեշտություն է համարում սահմանափակումների շրջանցմամբ ԵԱՏՄ միջոցով ռուսական հացահատիկի վերաարտահանման կանխարգելման համար։ Նախարարությունում և Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովում «Կոմերսանտի» հարցումներին չեն պատասխանել։ Ռուսաստանում 2021 թ-ի հունիսից լողացող տուրք է գործում ցորենի, գարու և եգիպտացորենի արտահանման համար՝ գնային ինդիկատորների միջին արժեքի և բազային մասի միջև տարբերության 70%-ի չափով։ Այսպես, մայիսի 20-ից զորենի արտահանման տուրքը սահմանվել է մեկ տոննայի դիմաց $110,5, գարունն ու եգիպտացորենինը՝ մեկ տոննայի դիմաց $76,5։ Փետրվարի 15-ից մինչև հունիսի 30-ը հացահատիկի արտահանումը նույնպես սահմանափակված է 11 մլն տոննա քվոտայով, որից 8 մլն տոննան ցորենն է։ Այս գարուն Ղազախստանի կողմից Սիբիրում ցորենի գնման ակտիվացման ֆոնին Ռուսաստանն արգելել է հացահատիկի արտահանումը ԵԱՏՄ երկրներ մինչև հունիսի 30-ը։ Սա Ղազախստանի դժգոհությունն է առաջացրել, որը ՌԴ-ին կասկածում է խտրականության համար։ Ի պատասխան՝ նա նույնպես քվոտաներ է սահմանել ցորենի և ալյուրի արտահանման համար։ «Կոմերսանտի» աղբյուրների խոսքով՝ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդակցության ժամանակ ռուսական կողմը նշել է, որ ընդունված միջոցները բավարար չեն, քանի որ Ղազախստանում գարու և եգիպտացորենի արտահանման քվոտաներ չկան և բացակայում են արտահանման տուրքերը։ Արդյունքում՝ երկու երկրների ներքին գների միջև զգալի տարբերություն է գոյացել։ «Կոմերսանտի» զրուցակցի խոսքով՝ սիբիրյան ցորենն այսօր վաճառվում է տոննայի դիմաց միջինում 18 հազար ռուբլով՝ ներառյալ ԱԱՀ-ն, ինչը շուրջ 5 հազար ռուբլով ավելի էժան է ղազախականից։ ԵԱՏՄ անդամները դեռևս 2021 թ-ի օգոստոսին էին պլանավորում միասնական մոտեցում ներդնել ցորենի, գարու, եգիպտացորենի, արևածաղկի սերմերի և մի շարք այլ ապրանքների արտահանման սահմանափակման վերաբերյալ։ Սակայն այս գաղափարն այդպես էլ կյանքի չկոչվեց։ Այսօրվա դրությամբ ցորենի արտահանման լիակատար արգելք է սահմանել Բելառուսը։ Հայաստանն ու Ղրղզստանը որոշումներ են նախապատրաստում տուրքերի և քվոտաների վերաբերյալ, ասել է «Կոմերսանտի» աղբյուրը։ Իսկ Ղազախստանը դեմ է տուրքերին, քանի որ դրանք կարող են խանգարել գյուղատնտեսական ապրանքների արտադրողներին կատարել միջազգային պարտավորությունները, հավելել է «Կոմերսանտի» զրուցակիցը։ Բելառուսի, Ղազախստանի, Ղրղզստանի և Հայաստանի համապատասխան նախարարություններից չեն պատասխանել թերթի հարցմանը։ Ագրարային շուկայի կոնյունկտուրայի ինստիտուտի տնօրեն Դմիտրի Ռիլկոն ասում է, որ «վերացական տեսակետից» ԵԱՏՄ արտաքին ուրվագծով հացահատիկային կուլտուրաների արտահանման կարգավորումը ճիշտ միջոց է։ Սակայն մոտեցման ներդրման հարցում կարող են խնդիրներ առաջանալ առանձին պետությունների անհամաձայնության պատճառով, ընդգծում է փորձագետը։ Ռուսաստանի հացահատիկային միության նախագահ Արկադի Զլաչևսկին կարծում է, որ դեմ կարտահայտվի միայն Ղազախստանը։ «Սովէկոնի» տնօրեն Անդրեյ Սիզովը Ղազախստանի համար պատճառներ չի տեսնում ռուսական կողմի պայմաններն ընդունելու։ Նրա կարծիքով՝ դա չի համապատասխանելու երկրի ֆերմերների շահերին, երկիրը խոշոր արտահանող է․ ալյուրի հետ միասին հացահատիկի մատակարարման ընդհանուր ծավալը սեզոնին հասնում է 7-8 մլն տոննայի։ Ինչպես նշում է փորձագետը, ԵԱՏՄ նպատակը հենց ազատ առևտուրն է, և Ղազախստանը կարող էր դառնալ ռուսական հացահատիկի կարևոր գնորդը հավանական ռեկորդային բերքի նախաշեմին՝ աշնանացանի գերազանց վիճակի և գարնանացանի ցանքատարածությունների ավեացման ֆոնին։ 2021 թ-ին ցորենի բերքը Ռուսաստանում կազմել է 76 մլն տոննա։ «Կոմերսանտի» աղբյուրը վստահ է, որ համանման միջոցներ ձեռնարկելու հարցում Ղազախստանի հավանական մերժումը ՌԴ գյուղատնտեսության նախարարությանը կդրդի երկարաձգել հացահատիկի ՝ ԵԱՏՄ արտահանման ժամանակավոր արգելքը։ Մինչդեռ, «Կոմերսանտի» զրուցակցի խոսքով, Ղազախստանի համար կարևոր է ռուսական հացահատիկը ստանալ հուլիսից․ երկիրն աճեցնում է գարնանացան ցորեն, որի բերքահավաքն ակտիվանում է միայն օգոստոսին»։ Նորա Վանյան

20:36 - 23 մայիսի, 2022

Արևմուտքի կողմից Ռուսաստանին հայտարարված տնտեսական պատերազմը նաև նոր հնարավորություններ է ստեղծում. ՌԴ դեսպան Կոպիրկին |armenpress.am|

armenpress.am: Հավաքական Արևմուտքի կողմից Ռուսաստանի դեմ ոչ միայն տնտեսական, այլև քաղաքական պատերազմի սանձազերծման հետևանքով ստեղծված իրավիճակը, իր բոլոր դժվարություններով հանդերձ, նաև նոր հնարավորություններ է ստեղծում եվրասիական ինտեգրման մասնակից պետությունների համար, այդ մասին «ԵԱՏՄ հնարավորությունները և հեռանկարները հավաքական Արևմուտքի կողմից Ռուսաստանին տնտեսական պատերազմ հայտարարելուց հետո» թեմայով կլոր սեղան-քննարկման շրջանակում հայտնեց Հայաստանում Ռուսաստանի Դաշնության արտակարգ և լիազոր դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը: Դեսպանի խոսքով՝ Ռուսաստանը միշտ դեմ է հանդես եկել և այժմ էլ դեմ է աշխարհում որևէ պետության կամ դաշինքի հեգեմոնիային՝ գերիշխանությանը, սակայն արևմտյան գործընկերները, ի հեճուկս Մոսկվայի բռնած դիրքի, այդպիսի քաղաքական գիծ են այսօր որդեգրել, և արդյունքում ձևավորվել է ներկա իրավիճակը: «Ոչ միայն տնտեսական, այլև ընդհանուր քաղաքական պատերազմը, որը սանձազերծել է հավաքական Արևմուտքը Ռուսաստանի դեմ, աշխարհում վաղուց հասունացած և գլոբալիզացիայի ու դոլարի գերիշխանության ամերիկյան մոդելին հակընդդեմ գնացող այն փոփոխությունների կատալիզատորն է, որոնք ստեղծում են վաղուց հասունացած նախադրյալներ շատ լուրջ փոփոխությունների համար աշխարհի քաղաքական և տնտեսական ճարտարապետության մեջ: Եվ այս առնչությամբ կուզեի ասել, որ այս ամենը, Ռուսաստանի և մեր գործընկերների համար առաջացած շատ մեծ դժվարություններով հանդերձ, նաև ստեղծում է նոր հնարավորություններ», - նշեց Ռուսաստանի դեսպանը: Դիվանագետի խոսքով՝ Ռուսաստանը շատ լավ հասկանում է, որ իր դեմ սահմանված պատժամիջոցները լուրջ հարված են հասցնելու նաև եվրասիական տարածության դաշնակից պետություններին, և Ռուսաստանի մեկուսացման քաղաքականությունը իրականացվելու է նաև Եվրասիական տնտեսական միության մյուս երկրների նկատմամբ: Բայց Ռուսաստանը հույս ունի, որ եվրասիական գործընկերների շահերի ընդհանրությունը, նրանց տնտեսական փոխկապակցվածությունը կթելադրեն այն ըմբռնումը, որ անհրաժեշտ է միասին մնալ և միասին զարգանալ: «Մենք ելնում ենք այն համոզմունքից, որ կկարողանանք համատեղ ջանքերով հաղթահարել ներկայիս դժվարությունները և նույնիսկ ավելի ուժեղանալ», - ընդգծեց դեսպանը: Կոպիրկինը այս համատեքստում շատ խորհրդանշական է համարում այն փաստը, որ Եվրասիական տնտեսական միության հիմնադրումը և գործարկումը, ըստ էության, համընկել է Ռուսաստանի դեմ արևմտյան առաջին պատժամիջոցների կիրառման հետ 2014 թվականին: Ավելի ուշ սկսվեց կորոնավիրուսի համավարակը իր բոլոր տնտեսական և այլ բնույթի բացասական ազդեցություններով, բայց չնայած բոլոր այն դժվարություններին, որոնց առերեսվեց ամբողջ աշխարհը, ասում է դեսպան Կոպիրկինը, ԵԱՏՄ-ն շարունակել է զարգանալ և ցույց է տվել միության արդյունավետությունը, նրա պահանջված լինելը և ցույց է տվել տնտեսական աճի ցուցանիշներ: «Ներկայիս պատժամիջոցներն, իհարկե, իրենց ծավալներով աննախադեպ են, բայց դա միաժամանակ նաև լավ խթան է առաջ շարժվելու, այդ թվում՝ սեփական արտադրանքը ավելացնելու համար: Ես նաև կարծում եմ, որ ներկա իրավիճակը պետք է խթանի մեզ արագացնելու Եվրասիական տնտեսական միության սերտաճումը Չինաստանի «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» նախաձեռնության հետ եվրասիական մեծ գործընկերության ոգով, ինչի մասին խոսել է նախագահ Վլադիմիր Պուտինը», - ասում է Ռուսաստանի դեսպանը: Ըստ ռուս դիվանագետի՝ այդ երկու խոշոր նախագծերի միջև ինտեգրացիոն փոխգործակցության կարևոր ուղղություններից պետք է լինեն անդամ պետությունների ազգային արժույթների գործածման ընդլայնումը, ներմուծվող ապրանքների փոխարինումը տեղական արտադրանքով, այդ թվում այն մասնաճյուղերում, որտեղ նկատվում է գիտատեխնիկական առաջընթաց: «Այդ առումով հատուկ արդիականություն է ստանում արդյունաբերական փոխգործակցությունը մեր պետությունների միջև: Ինչպես փորձագետներն են կարծում՝ այս հարցում անհրաժեշտ է մակրոտնտեսական կարգավորումների կիրառումը կառավարությունների կողմից, ինչը թույլ կտա օպերատիվորեն արձագանքել ի հայտ եկող մարտահրավերներին և սպառնալիքներին», - հավելեց Սերգեյ Կոպիրկինը: «ԵԱՏՄ հնարավորությունները և հեռանկարները հավաքական Արևմուտքի կողմից Ռուսաստանին տնտեսական պատերազմ հայտարարելուց հետո» թեմայով կլոր սեղանը կազմակերպել էին «Ինտեգրացիա և զարգացում» հետազոտության և վերլուծության հասարակական կազմակերպությունը և Եվրասիական փորձագիտական ակումբը: Քննարկմանը մասնակցում էին եվրասիական այլ գործընկեր պետությունների դիվանագիտական ներկայացուցիչներ, ԵԱՏՄ կառույցների բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, հայաստանցի և ռուսաստանցի հեղինակավոր փորձագետներ:

16:42 - 06 ապրիլի, 2022