ԵԱՀԿ - infocom.am

ԵԱՀԿ

ԵԱՀԿ-ն (Եվրոպայում Անվտանգության եւ Համագործակցության Կազմակերպություն) 1973-ին հիմնված տարածաշրջանի անվտանգության խոշորագույն կազմակերպություն է, որը ներառում է 57 պետություններ Եվրոպայից, Կենտրոնական Ասիայից եւ Հյուսիսային Ամերիկայից։ Կազմակերպության գլխամասը գտնվում է Վիեննայում, ունի 550 աշխատակից։ ԵԱՀԿ-ը կոչված է կանխելու ծագող հակամարտությունները տարածաշրջանում։

Հայաստանը ԵԱՀԿ անդամ պետություն է 1992 թվականի հունվարի 30-ից։

Ռոբերտ Աբիսողոմոնյանը մասնակցել և ելույթով հանդես է եկել ԵԱՀԿ Անվտանգության վերանայման տարեկան համաժողովին

ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Ռոբերտ Աբիսողոմոնյանը մասնակցել է ԵԱՀԿ Անվտանգության վերանայման տարեկան համաժողովին: Այս մասին հայտնում են ԱԳՆ-ից: Նա հանդես է եկել ելույթով, որում նշել է. «Այս հանդիպումը տեղի է ունենում գլոբալ անվտանգության ճարտարապետության աննախադեպ և խիստ մտահոգիչ վատթարացման ֆոնին, այդ թվում՝ ԵԱՀԿ տարածաշրջանում: Շարունակվող ճգնաժամերն ու հակամարտությունները, մեկտեղված մարդու իրավունքների և միջազգային մարդասիրական իրավունքի մշտական խախտումներիհետ, քայքայում են այն հիմնարար սկզբունքները, որոնց վրա հիմնված է եղել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից և Սառը պատերազմից հետո ձևավորված անվտանգության համակարգը։ Չափազանցություն չի լինի ասել, որ տարեցտարի աշխարհն աստիճանաբար մոտենում է անդառնալիության կետին։ Սակայն, բարեբախտաբար, մենք դեռևս չենք հատել այդ կրիտիկական շեմը, թեկուզ և քիչ ժամանակ է մնացել՝ գնահատելու և ճիշտ որոշում կայացնելու համար: Այս տարի մենք նշում ենք Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի 50-ամյակը։ Դեկալոգը՝ իր հիմնարար սկզբունքներով, ինչպիսիք են տարածքային ամբողջականության հարգումը, ինքնիշխան հավասարությունը, սահմանների անխախտելիությունը, ուժի չկիրառումը և վեճերի խաղաղ կարգավորումը, ձևավորում է մեր ընդհանուր հանձնառությունների շրջանակը՝ ուղղորդելով միջպետական հարաբերությունների թերևս անկատար, սակայն քաղաքականապես պարտավորեցնող վարքագիծը։ Սակայն այսօր այս հիմնարար սկզբունքները համակարգված և միտումնավոր կերպով անտեսվում են։ Տասնամյակների ընթացքում ձևավորված այս կոնսենսուսային համակարգը մարտահրավերների է բախվում բազմաթիվ ուղղություններով։ Այս համատեքստում չափազանց կարևոր է վերահաստատել մեր հանձնառությունը հավաքական անվտանգության հիմք հանդիսացող սկզբունքներին և գործիքակազմին։ Հաշվի առնելով, որ ԱՎՏՀ-ն ընձեռում է կարևոր հնարավորություն՝ գնահատելու ԵԱՀԿ մասնակից պետությունների ջանքերը քաղաքական-ռազմական հարթությունում՝ առանձնահատուկ ուշադրություն պետք է ընձեռել սպառազինությունների վերահսկման ճարտարապետության առկա վիճակին։ Հայաստանը շարունակում է խորապես հավատալ, որ գործուն և վստահելի սպառազինությունների վերահսկման համակարգը կենսական նշանակություն ունի տարածաշրջանային կայունության ապահովման, փոխադարձ վստահության ձևավորման և էսկալացիայի կանխարգելման համար։ Տասնամյակներ շարունակ Հայաստանը ցուցաբերել է լիարժեք հավատարմություն սպառազինությունների վերահսկման ռեժիմի ներքո իր պարտավորություններին, ներառյալ՝ ԵՍԶՈւ-ի և Վիեննայի փաստաթղթի շրջանակներում։ Սակայն մեր տարածաշրջանում սովորական սպառազինությունների վերահսկման ռեժիմի ամբողջականությունը լրջորեն խաթարվել է՝ դրա հիմնական դրույթների համակարգային և զանգվածային խախտումների հետևանքով, ինչը, զուգորդվելով միջազգային հանրության կողմից նման խախտումների վաղ ազդանշանների ժամանակին հայտնաբերման և վերահաս էսկալացիան կանխելու կանխարգելիչ քայլեր ձեռնարկելու անկարողության հետ, այս մեխանիզմները վերածել է ուժի կիրառման համար հարմար ծխածածկույթի։ Այնուամենայնիվ, Հայաստանը, հավատարիմ մնալով տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության հաստատմանը, ինչպես նաև հարևանների միջև վստահության և վստահելիության ձևավորմանը, Ադրբեջանին է ներկայացրել գրավոր առաջարկ՝ ուղղված սպառազինությունների փոխադարձ վերահսկման երկկողմ մեխանիզմի ստեղծմանը։ Մենք վստահ ենք, որ նման երկկողմ պայմանավորվածությունների միջոցով հնարավոր է խթանել թափանցիկությունը, կառուցել վստահություն և նվազեցնել սպառնալիքների ընկալման ռիսկերը։ Ի հավելումն, Հայաստանը հանդես է եկել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև միջպետական սահմանի երկայնքով հրադադարի հնարավոր խախտումների անաչառ հետաքննության համատեղ մեխանիզմ ստեղծելու առաջարկով՝ հավելյալ ընդգծելով իր հանձնառությունը երկխոսությանը և լարվածության թուլացմանը։ Մենք շարունակում ենք համոզված լինել, որ նման մեխանիզմները կարևոր են տարածաշրջանում վստահության և կայունության ամրապնդման համար, և վերահաստատում ենք մեր պատրաստակամությունը՝ ներգրավվելու կենսական նշանակության այս հարցերի շուրջ բովանդակային երկխոսության մեջ։ Պարո՛ն նախագահող, Մինչ աշխարհը բախվում է հակամարտությունների կտրուկ աճի և անցնում է ժամանակակից պատմության ամենաանհանգիստ ժամանակաշրջաններից մեկը, Հայաստանը անդրդվելի է իր հանձնառության մեջ՝ հասնելու արդար և տևական խաղաղության Հարավային Կովկասում, որը վաղուց ճանաչվել է որպես ԵԱՀԿ պատասխանատվության գոտու ամենաանկայուն տարածաշրջաններից մեկը։ Իհարկե, մենք որևէ պատրանք չունենք առ այն, որ խաղաղությունը կարող է հեշտությամբ հաստատվել։ Հայաստանի համար տարածաշրջանային խաղաղության ուղին հենվում է հստակ և տրամաբանական բանաձևի վրա՝ Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների կարգավորում՝ հիմնված ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության և միջազգայնորեն ճանաչված սահմանների անխախտելիության սկզբունքների վրա։ Այս բանաձևը մեր տարածաշրջանին տալիս է իրական հնարավորություն՝ ճեղքելու թշնամանքի շղթան և կառուցելու ավելի կայուն ու համագործակցային ապագա։ Ավելի քան երեք տարի տևած հագեցած բանակցություններից հետո սույն թվականի մարտին արձանագրվել է մի շրջադարձային առաջընթաց՝ Հայաստանը և Ադրբեջանը համաձայնության են եկել խաղաղության և միջպետական հարաբերությունների հաստատման մասին համաձայնագրի նախագծի տեքստի շուրջ։ Այս համաձայնագրի վերջնականացումը իրական առաջընթաց է՝ մի քայլ, որը ստեղծում է աննախադեպ հնարավորություն առաջ շարժվելու հակամարտությունների ժառանգությունից և ինստիտուցիոնալացնելու խաղաղությունը՝ հիմնված փոխադարձ ճանաչման և միմյանց տարածքային ամբողջականության հարգման վրա։ Այս առումով Հայաստանի դիրքորոշումը միանշանակ է՝ մենք չպետք է թույլ տանք այս պատմական պահի բացթողումը։ Այդ նպատակով է Հայաստանը առաջարկել խորհրդակցություններ սկսել փաստաթղթի ստորագրման ժամկետների և վայրի շուրջ, և, չնայած բոլոր դժվարություններին, շարունակում է այդ ուղղությամբ իր ջանքերը: Սակայն, ինչպես ցանկացած երկկողմ խաղաղության համաձայնագրի դեպքում, դրա հաջողությունը կախված է երկու կողմերի անկեղծ հանձնառությունից։ Ի վերջո, ստորագրությունը սոսկ ձևականություն չէ. այն քաղաքական կամքի դրսևորում է և իրավական ու բարոյական պարտավորության հիմք։ Ցավոք, համաձայնագրի նախագծի վերջնականացումից հետո Ադրբեջանը ներկայացրել է արհեստական նախապայմաններ․ մեկը՝ ԵԱՀԿ Մինսկի գործընթացի կառույցների լուծարման վերաբերյալ, իսկ մյուսը՝ ՀՀ Սահմանադրության մեջ ենթադրյալ տարածքային հավակնությունների առկայության առնչությամբ։ Հատուկ անհրաժեշտություն չկա կրկին անդրադառնալ այս հարցերում Հայաստանի հայտնի դիրքորոշմանը։ Մենք արդեն մանրամասն և լիակատար թափանցիկությամբ ներկայացրել ենք մեր տեսակետները, այդ թվում՝ հենց այս հարթակում, մասնավորապես՝ այս տարվա մարտին մեր նախաձեռնությամբ հրավիրված ԵԱՀԿ Մշտական խորհրդի հատուկ նիստի ընթացքում։ Մենք հավատում ենք, որ խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը ամենակարճ ճանապարհն է պատասխանելու բոլոր հարցերին, հասցեագրելու առնչվող մտահոգությունները և հնարավոր խոչընդոտները։ Այն ներկայացնում է առաջին և ամենակարևոր քայլը՝ առճակատումը համագործակցության վերածելու ուղղությամբ։ Ավելին, Հայաստանը վստահ է, որ Հարավային Կովկասում բոլոր առևտրային և տրանսպորտային կապուղիների ապաշրջափակումը՝ ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության, ազգային իրավազորության, ինչպես նաև հավասարության ու փոխադարձության սկզբունքների հիման վրա, հնարավորություն կտա օգտագործել տարածաշրջանի մինչ այժմ չիրացված ներուժը և կբացի հսկայական հնարավորություններ Հարավային Կովկասի և այլ տարածաշրջանների բարեկեցության համար։ Սա նաև մեծապես կնպաստի տարածաշրջանային խաղաղությանը, կայունությանը ու կայուն զարգացմանը: Այս կապակցությամբ Հայաստանի կառավարության «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունն ներուժ ունի դառնալու տարածաշրջանային համագործակցության հարթակ և ծառայելու որպես վստահության ձևավորման կարևոր միջոց, որը կարող է էական ներդրում ունենալ տևական խաղաղության հաստատման ջանքերում։ Հարգելի՛ գործընկերներ, Երկխոսության և բարեխիղճ ներգրավվածության հանդեպ անկեղծ հանձնառությունը խաղաղություն կառուցելու կարևոր հենքն է։ Այս առումով մտահոգիչ է, որ մենք շարունակում ենք լսել բարձրաստիճան պաշտոնյաների հրապարակային հայտարարություններ, որոնք պարունակում են բացահայտ սպառնալիքներ և տարածքային հավակնություններ Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ, այդ թվում՝ «Արևմտյան Ադրբեջան» կոչվող խոսույթի միջոցով։ Ցավոք, ԵԱՀԿ հարթակները ևս շահարկվում են այդ խոսույթը տարածելու նպատակով։ Մենք հաստատակամորեն հավատում ենք, որ բոլոր ջանքերը, այդ թվում՝ երկու կառավարությունների կողմից, պետք է ուղղված լինեն իրենց հասարակություններին ուղղորդելուն և քաջարելելուն՝ կենտրոնանալու տևական խաղաղության հաստատման ու բարիդրացիական հարաբերությունների զարգացման վրա։ Հայաստանի հանձնառությունը տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության հաստատմանը ևս մեկ անգամ դրսևորվում է մեր երկրի կողմից Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում ձեռնարկված քայլերով: Այս համատեքստում կցանկանայի առանձնացնել ՀՀ վարչապետի վերջերս կատարած Թուրքիա այցը, որի ընթացքում կողմերը վերահաստատել են կառուցողական երկխոսությունը շարունակելու պատրաստակամությունը և ընդգծել շոշափելի արդյունքների հասնելու կարևորությունը։ Մենք համոզված ենք, որ Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորումը ոչ միայն կլինի էական երկկողմ առաջընթաց, այլև դրական ազդեցություն կունենա առավել լայն տարածաշրջանային խաղաղության օրակարգի վրա։ Ամփոփելով` թույլ տվեք վերահաստատել մեր համոզմունքը, որ խաղաղությունը ոչ միայն բարոյական հրամայական է, այլև ռազմավարական անհրաժեշտություն։ ԵԱՀԿ-ն և իր մասնակից պետությունները պետք է շարունակեն վճռականորեն աջակցել այն գործընթացներին, որոնք նախընտրում են երկխոսությունը՝ բաժանման փոխարեն, և համագործակցությունը՝ հակամարտության փոխարեն։ Հայաստանը պատրաստ է կառուցողականորեն նպաստել այդ տեսլականի իրականացմանը։

20:40 - 26 հունիսի, 2025

Չհրաժարվել Ադրբեջանի դեմ միջազգային դատական գանգատներից, հրաժարվել Մինսկի խմբի լուծարման մտադրությունից. ՀԿ-ներ

Մի շարք հասարակական կազմակերպություններ հայտարարություն են տարածել Նիկոլ Փաշինյանի հրապարակման վերաբերյալ, որտեղ ՀՀ վարչապետը տարածաշրջանում երկարատեւ կայունություն եւ խաղաղություն հաստատելու համար, ի թիվս այլնի, որպես առաջարկել էր նաև լուծարել ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը։ «2025թ․ հունվարի 9-ին Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը հրապարակում է կատարել, որում, ի թիվս այլ պնդումների, ներկայացրել է տարածաշրջանում երկարատև կայունություն և Ադրբեջանի հետ խաղաղություն հաստատելու շուրջ առաջարկներ։ ՀՀ վարչապետը, ի թիվս այլ առաջարկների շեշտել է՝ «հրաժարվել միմյանց նկատմամբ առաջադրված պահանջներից, ներառյալ բայց ոչ միայն միջազգային դատական ատյաններում, լուծարել ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը»։ Ներքոստորագրյալ հասարակական կազմակերպություններս ՀՀ վարչապետի նման առաջարկը համարում ենք խիստ մտահոգիչ, անընդունելի ու դատապարտելի։ Սույն հայտարարությամբ պահանջում ենք Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունից և վարչապետից որևէ պայմաններում և հանգամանքներում չհրաժարվել Ադրբեջանի դեմ միջազգային դատական ատյաններում ներկայացված գանգատներից։ Ինչպես նախկինում, այնպես էլ ներկայումս պնդում ենք, որ տարածաշրջանում երկարատև կայունություն և խաղաղություն հաստատել հնարավոր չէ, քանի դեռ ձևավորված և իրագործված չեն մարդու իրավունքների զանգվածային խախտումները կանխող, խախտված իրավունքների վերականգնումը երաշխավորող մեխանիզմներ։ Առանց նման մեխանիզմների հնարավոր չի լինի ոչ միայն կանխել ապագայում հնարավոր համանման խախտումները, այլև վերացնելու մարդու իրավունքների խախտումների համար անպատժելիությունը։ Առանց մարդու իրավունքները հիմքում ունեցող համապարփակ գործընթացի խաղաղությունն ինքնին զուրկ է իրական բովանդակությունից և չի կարող երաշխավորված լինել երկարաժամկետ կտրվածքով։ Որևէ դեպքում մարդու իրավունքների պաշտպանությունը չի կարող դառնալ քաղաքական սակարկության առարկա։ Ադրբեջանը որևէ գործողություն չի կատարել և չի կատարում մարդու իրավունքների խախտումների փաստը ճանաչելու, դրանք քննելու և հանցագործներին պատասխանատվության ենթարկելու ուղղությամբ, մարդու իրավունքների խախտումների համար փոխհատուցում տրամադրելու, հավաստելու և երաշխավորելու ապագայում նման խախտումներն ու հանցագործությունները բացառելու ուղղությամբ։ Միջպետական գանգատներից հրաժարումը բերելու է Ադրբեջանի կողմից իրականացրած մարդու իրավունքների խախտումների և հանցագործությունների համար տոտալ անպատժելիության և նոր խախտումների և հանցագործությունների կատարման։ Սույնով պնդում ենք, որ՝ Հայաստանի Հանրապետության (ՀՀ) կողմից միջազգային դատական ատյաններին ներկայացված հայցերով հայցվող իրավունքների պաշտպանությունը որևէ կերպ չի կարող ստորադասվել կամ փոխարինվել քաղաքական գործընթացներով և դրա արդյունքում ընդունվող միջպետական քաղաքական փաստաթղթերով, հատկապես եթե դրանց կատարումն ապահովող առնվազն համարժեք մեխանիզմ նախատեսված չէ։ ՀՀ ստանձնել է հստակ պարտավորություն՝ իր քաղաքացիների և իր իրավազորության ներքո գտնվող յուրաքանչյուր անձի համար ապահովելու այն իրավունքներն ու ազատությունները, որոնք սահմանված են Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայով, այդ թվում՝ արդյունավետ պաշտպանության միջոցի իրավունքը։ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում (ՄԻԵԴ) միջպետական գանգատներից հրաժարվելը կհանդիսանա Կոնվենցիայով ստանձնած այս պարտավորության խախտում։ Ռասայական խտրականության արգելքը ճանաչված է որպես jus cogens, որը ստեղծում է erga omnes պարտավորություններ, որից որևէ վերապահում կամ շեղում չի թույլատրվում։ Հաշվի առնելով Ադրբեջանի իշխանությունների իրականացվող հետևողական և շարունակական լայնածավալ հայատյաց քաղաքականությունը, խտրականություն ու ատելություն պարունակող հրապարակային հայտարարությունները, որոնք շարունակում են հնչել անգամ խաղաղության պայմանագրի շուրջ ընթացող բանակցություններին զուգահեռ, Արդարադատության միջազգային դատարանում ռասայական խտրականության հիմքով միջպետական գանգատից հրաժարվելը հավասարազոր կլինի ռասայական խտրականության քաղաքականությունը արտոնելուն և կհանդիսանա Կոնվենցիայով ստանձնած պարտավորության խախտում, այդ թվում՝ «անհապաղ, բոլոր հնարավոր եղանակներով վարել ռասայական խտրականության բոլոր ձևերի վերացման քաղաքականություն»։ Դատական հայցերից հրաժարումը ձեռնտու է Ադրբեջանի Հանրապետությանը, քանի որ դա թույլ կտա նրան խուսափել պատասխանատվությունից մարդու իրավունքների կոպտագույն և զանգվածային խախտումների համար, ինչպես նաև միջազգային բարձրագույն դատական ատյանի կողմից հաստատված հայատյացության պետական քաղաքականություն վարելու և ռասիստական պետություն ճանաչվելուց։ ՀՀ կողմից Ադրբեջանի դեմ ներկայացված դատական հայցերը ինչպես Արդարադատության միջազգային դատարանում, այնպես էլ ՄԻԵԴում վերաբերում են հարյուր հազարավոր անձանց մարդու հիմնարար իրավունքների կոպտագույն խախտումների, որոնց բոլորի մեջ կարմիր թելով անցնում է էթնիկ ատելության շարժառիթը՝ որպես Ադրբեջանի կողմից պետական մակարդակով իրականացվող քաղաքականություն։ Ադրբեջանում հայատյացությունը պետական քաղաքականություն է, և հայերի դեմ հանցագործությունները և մարդու իրավունքների խախտումները քաջալերվում են պետության ամենաբարձր մակարդակով՝ երաշխավորելով հանցագործների անպատժելիությունը։ Ներկայացված դատական հայցերը, ի թիվս այլնի, վերաբերում են Արցախի բնակչության բռնի տեղահանման, ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց դիտավորյալ սպանությունների և բռնի անհետացման, խոշտանգումների և այլ անմարդկային և արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի կամ պատժի ենթարկելու, ազատության իրավունքի, արդար դատաքննության իրավունքի կոպտագույն խախտումների, սեփականության իրավունքի, անձնական և ընտանեկան կյանքը հարգելու և այլ հիմնարար իրավունքների խախտումների։ ՄԻԵԴ ներկայացված գանգատներից մեկը վերաբերում է հայազգի ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց իրավունքների խախտումներին։ ՀՀ վարչապետն իր առաջարկում ներկայացրել է «ամբողջական կերպով լուծել պահվող անձանց խնդիրը», այս պայմաններում միջազգային իրավական գործընթացները միակ արդյունավետ միջոցն են ապահովելու Արդբեջանում պահվող հայազգի անձանց իրավունքները։ Ավելին, ՀՀ կառավարությունը պարտավոր է գործադրել բոլոր ջանքերը անհապաղ և առանց որևէ նախապայմանների բոլոր պահվող անձանց ազատ արձակելու ու հայրենադարձելու ուղղությամբ։ Այս հարցն առավել կարևոր է դառնում՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ քննարկվող խաղաղության պայմանագրի շրջանակներում մարդու իրավունքների պաշտպանության և կոպտագույն խախտումներ կատարած անձանց պատժի ենթարկելու հարցեր չեն քննարկվում։ Մինչդեռ, միջազգային պրակտիկայում առկա չէ կոնֆլիկտից հետո երկարատև խաղաղություն ապահովելու որևէ փորձ, որը չի ներառում արդարադատության ապահովման միջազգային մեխանիզմներ։ Ադրբեջանի հայատյաց քաղաքականությունը նահանջ չի արձանագրել։ Այդ քաղաքականության արտացոլումն է, ի թիվս այլնի, Արցախի բռնի հայաթափումը, հայկական մշակութային ժառանգության շարունակվող այլասերումն ու ոչնչացումը, հայկական գերեզմանների և սեփականության ոչնչացումը՝ Ադրբեջանում հայկական հետքի վերացմանն ուղղված նպատակային քաղաքականությունը։ Ավելին, ադրբեջանական հայատյաց քաղաքականության արտացոլումն է հայերին և հայկական պետությունը որպես ֆաշիստական որակումը և ուղղակի սպառնալիքները ՀՀ գոյությանը։ Այս քաղաքականությունը լրացվել է նաև «Արևմտյան Ադրբեջանի» հորինված խոսույթի հիման վրա քաղաքականության զարգացմամբ և առաջմղմամբ, ինչն ուղիղ և անթաքույց սպառնալիք է ՀՀ տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության նկատմամբ, ՀՀ քաղաքացիների ֆիզիկական անվտանգության և սեփական պետությունում ապրելու իրավունքի դեմ։ Հայաստանի իշխանությունները առաջնային պարտավորություն ունեն պաշտպանելու ՀՀ քաղաքացիների և իրավազորության ներքո գտնվող յուրաքանչյուր անձի իրավունքները զանգվածային և համակարգային խախտումներից, ինչպես նաև կանխելու խախտումներին հանգեցնող սպառնալիքները։ Միջազգային դատական ատյաններ ներկայացված բոլոր գանգատները միտված են ՀՀ այս պարտավորության կատարմանը, և դրանցից հրաժարումը իրավունքների պաշտպանության առումով, նշանակում է հրաժարում ստանձնած հանձնառություններից և պարտավորություններից։ Ավելին, մենք վստահ ենք, որ ՀՀ կառավարության նման որոշումը կհանգեցնի պատերազմական հանցագործությունների համար անպատժելիության, ինչը երկրի միջազգային, այդ թվում՝ ՀՀ կողմից վավերացրած Ժնևի կոնվենցիաներով և Միջազգային քրեական դատարանի կանոնադրությամբ ստանձնած պարտավորությունների ուղղակի խախտում է։ Ավելին, մարդու իրավունքների պաշտպանության առնչությամբ ներկայացված միջպետական գանգատներից հրաժարվելու փոխարեն Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը պարտավոր է դիմել Միջազգային քրեական դատարան՝ Ադրբեջանի քաղաքական և ռազմական ղեկավարության կողմից իրականացրած մարդկության դեմ ուղղված և պատերազմական հանցագործությունների համար նրանց պատասխանատվության ենթարկելու պահանջով։ Ինչ վերաբերում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման առաջարկին, այն անընդունելի է հետևյալ հիմնավորումներով՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման միջազգային մանդատով օժտված միակ մարմինն է։ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը չի կարող լուծված համարվել՝ օրինականացնելով ուժի կիրառմամբ վեճի լուծումը՝ Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիան Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ և դրա բնակիչների իրավունքների զանգվածային և կոպիտ խախտումները և էթնիկ զտումը։ ԵԱԿՀ Մինսկի խմբի լուծարմամբ ՀՀ իշխանությունների կողմից կնշանակի ընդունել ռազմական ճանապարհով հակամարտությունները լուծելու օրինականությունը, ինչը ոչ միայն հենց Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի սկզբունքների կոպիտ խախտում կհանդիսանա, այլև ուղղակի սպառնալիք կլինի Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության համար։ Հաշվի առնելով վերոգրյալը՝ ներքոստորագրյալ հասարակական կազմակերպություններս պահանջում ենք․ ՀՀ կառավարությունից և վարչապետից որևէ պայմաններում և հանգամանքներում չհրաժարվել Ադրբեջանի դեմ ներկայացված միջպետական դատական գանգատներից և՛ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում, և՛ ՄԱԿ Արդարադատության միջազգային դատարանում, շարունակել անհրաժեշտ ռեսուրսներ ներդնել և պատշաճ ջանասիրություն գործադրել դատական գանգատների արդյունավետ ներկայացման և պաշտպանության ուղղությամբ, հրաժարվել ԵԱԿՀ Մինսկի խմբի լուծարման մտադրությունից»,- նշված է գրառման մեջ։ Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների ՀԿ Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ Ժողովրդավարության զարգացման հիմնադրամ Լրագրողներ հանուն մարդու իրավունքների ՀԿ Հելսինկյան ասոցիացիա իրավապաշտպան ՀԿ Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն ՀԿ «Փոփոխություն» ՀԿ Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն Փինք իրավապաշտպան ՀԿ Էկոլուր տեղեկատվական ՀԿ Գորիսի մամուլի ակումբ Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի հայկական կոմիտե Թրանսփարենսի ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն Մարդու իրավունքների եզդիական կենտրոն իրավապաշտպան ՀԿ Հանրային լրագրության ակումբ Իրավունքի պաշտպանության և զարգացման հիմնադրամ Հանուն հավասար իրավունքների կրթական կենտրոն ՀԿ Արցախի ժողովրդի շահերի ու իրավունքների պաշտպանության միություն (Արցախ միություն) ՀԿ Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոն ՀԿ «Արբանե» հիմնադրամ

12:23 - 14 հունվարի, 2025