ՊՆ - infocom.am

ՊՆ

Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարությունը գործադիր իշխանության հանրապետական մարմին է, որն իրականացնում է պաշտպանության բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության քաղաքականությունը: Պաշտոնապես հիմնադրվել է 1992թ. հունվարի 28-ին։

ՀՀ պաշտպանության նախարարը Սուրեն Պապիկյանն է։ Տեղակալներն են Արման Սարգսյանը և Կարեն Բրուտյանը։

ՊՆ-ն օրենքի խախտմամբ չի տրամադրում ռազմական ոլորտում Փաշինյանի հայտնած տվյալների մասին տեղեկություն

«Ինչի՞ է հակառակորդը հարձակվել, որովհետեւ տեսել է, որ մենք 80-ականների զենքերի էջը փակում ենք [...]։ Եթե տեսնեին, որ մեր բանակը շարունակում է փլուզվել, քանդվել․․․, որ մեր գնդի հրամանատարները փող չեն ունեցել լամպ փոխելու․․․[...]։ Այո, պատրաստվել ենք պատերազմի եւ դրանով դրդել ենք պատերազմ»։ Այս մասին դեռ 7-րդ գումարման խորհրդարանի գործունեության ընթացքում՝ մայիսի 5-ին, ԱԺ ամբիոնից հայտարարեց այդ ժամանակ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատասխանելով «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Վիկտոր Ենգիբարյանի հարցին, թե՝ մենք կարողացե՞լ ենք պատշաճ պատրաստվել պատերազմին։ Այս պատասխանի ժամանակ Փաշինյանը նաեւ ինժեներական աշխատանքների պլանավորման վերաբերյալ որոշակի տվյալներ ներկայացրեց՝ միեւնույն ժամանակ նշելով, որ թեպետ դրանցում «ինչ-որ գաղտնիության էլեմենտ կա», բայց ինքը հարկ է համարում հրապարակել։ Փաշինյանը նշեց, որ պատերազմից անմիջապես հետո վերլուծել են 2016-18թթ․ եւ 2018-20թթ․ ընկած ժամանակահատվածը։ Նրա հայտարարած տվյալներն այսպիսինն էին․ «2018-20թթ․ ընթացքում ամրաշինական կառույցներն ավելացել են 1,8 անգամ, կենցաղի, զինվորների ապահովման կառույցները՝ 2,7 անգամ (սա այն է, երբ դիրքերում ծառայության պայմանները փոխվում են), հավաքովի գետնատնակների թիվը՝ 5,9 անգամ, երկաթբետոնե կոնստրուկցիաներով ապաստարանների թիվն աճել է 55 անգամ, քառաթեւ հավաքովի գետնատնակների թիվն աճել է 55 անգամ, երկաթբետոնե կոնստրուկցիաներով գետնատնակներ՝ 64 անգամ, պաշտպանիչ հողաթմբեր՝ 1,3 անգամ, ռազմական ճանապարհներ՝ 1,4 անգամ։ Ուրիշ տվյալներ՝ հրաձգային զենքեր եւ մերձամարտի միջոցներ՝ աճել են 1,8 անգամ, հրետանային միջոցներ՝ 7,3 անգամ, օպտիկական սարքեր եւ սարքավորումներ՝ 3,5 անգամ, ավտոմոբիլային տեխնիկա՝ 2,3 անգամ, ինքնաթիռային եւ Kopter տեսակի ԱԹՍ-ներ՝ 6,8 անգամ, տեսադիտարկման սարքեր՝ 2 անգամ։ Անգա՛մ, ոչ թե տոկոս, այլ անգամ»,- թվարկեց Փաշինյանն ու հավելեց՝ այո՛, պատերազմի պատրաստվել են, բայց պատերազմի պատրաստվելիս չեն ասում՝ ժողովուրդ ջան, մենք պատրաստվում ենք։ Հետագայքում այս տվյալների մի մասը «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության ներկայացուցիչներն ակտիվորեն շրջանառեցին նախընտրական քարոզարշավից առաջ ու դրա ընթացքում։ Փաշինյանի ելույթից հետո՝ մայիսի 6-ին, գրավոր հարցմամբ դիմեցինք ՀՀ պաշտպանության նախարարություն՝ հասկանալու՝ այս տվյալները ճշգրտվա՞ծ են, եւ որքանո՞վ են այդ ցուցանիշներն աճել 2016-28թթ․՝ համեմատ 2014-16թթ․-ի։ ՊՆ ուղարկած մեր հարցմանը մինչ օրս բովանդակային պատասխան չի տրվել։ ՊՆ-ն օրենքով սահմանված ժամկետի խախտմաբ հայտնել է, թե հայցվող տեղեկությունն արդեն իսկ հրապարակված է։ ՊՆ-ին պատասխան գրությամբ խնդրել ենք ողջամիտ կարճ ժամանակահատվածում եւ օրենքով սահմանված կարգով հարցմանը պատասխանել ըստ էության՝ տրամադրել հայցվող տեղեկությունը՝ հարցերին պատասխանելով հերթականությամբ կամ նշել, թե որտեղ եւ երբ է հրապարակվել հայցվող տեղեկությունը։ Ի հավելումն՝ նախարարությանը հիշեցրել ենք, որ «Տեղեկատվության ազատության մասին» ՀՀ օրենքի հոդված 9-ի 7-րդ կետի 2-րդ մասի համաձայն՝ «եթե գրավոր հարցման մեջ նշված տեղեկությունը հրապարակված է, ապա տվյալ հրապարակման միջոցի, վայրի եւ ժամկետի մասին տեղեկությունը դիմողին է տրվում հարցումն ստանալուց հետո՝ 5-օրյա ժամկետում», նույն օրենքի հոդված 12-ի 3-րդ կետի համաձայն՝ «տեղեկատվություն տնօրինողը պարտավոր է օրենքով սահմանված կարգով՝ տեղեկություններ փնտրող անձին տրամադրել հավաստի եւ իր տնօրինության տակ գտնվող ամբողջական տեղեկություն»։ Այս գրությունը եւս մնաց անպատասխան, եւ ՊՆ կատարած մեր տասնյակ զանգերից հետո միայն հուլիսին՝ հարցումն ուղարկելուց երկու ամիս անց, առաջարկեցին նախարարաին ուղարկած նույն հարցումը հասցեագրել ՀՀ ՊՆ ԳՇ պետին։ Հուլիսի 26-ին ԳՇ պետին հասցեագրած նույնաբովանդակ հարցմանն ի պատասխան՝ դարձյալ ստացանք գրություն, ըստ որի՝ հայցվող տեղեկությունը հրապարակված է, իսկ լրացուցիչ տեղեկության տրամադրումը մերժվում է՝ գաղտնիք պարունակելու հիմքով։ Այս անգամ եւս չի կատարվել օրենքի պահանջը, չի նշվել՝ որտեղ է հրապարակված մեր հայցած տեղեկությունը, եւ անգամ հստակեցված չէ, թե հավելյալ ո՞ր տեղեկությունն է համարվում գաղտնի, քանզի մենք խնդրել էինք տրամադրել այն տվյալները, որոնք ներկայացրել էր Փաշինյանը։ Ընդ որում՝ հարցման առաջին արձագանքում գաղտնիքի մասին որեւէ նշում չի եղել։ Զանգի միջոցով կրկին խնդրեցինք պատշաճ պատասխանել հարցերին եւ, իհարկե, առաջնորդվելով իր գործելաոճով, պատասխան չստացանք։ Այսպիսով, ՊՆ-ում կա՛մ չեն տիրապետում «Տեղեկատվության ազատության մասին» օրենքին, այդ պատճառով խախտում են այն՝ չտրամադրելով տեղեկության հրապարակման աղբյուրը կամ այն տնօրինողի անունը, կա՛մ տիրապետում են օրենքին, սակայն անհասկանալի պատճառով ցանկություն չունեն ներկայացնելու հայցվող տեղեկություններըլ։ Եւ քանի որ տեղեկություն չենք ստանում իրավասու մարմնից, դժվար է գնահատել՝ վարչապետի հայտնած ցուցանիշները որքանով են ճշգրիտ, եւ քանզի ՊՆ-ն չի տրամադրում նաեւ 2016-18թթ․-ին հիշատակված ոլորտներում աճի ցուցանիշները, համեմատության եզրեր չեն լինում։ Որպես օրինակ՝ սոցցանցերում ՔՊ շրջանակներից տարածվող մի նկար եւ տեսանյութ, որոնցում ներկայացված են երկաթբետոնե կոնստրուկցիաներով ապարատների՝ 2018-20թթ․ աճի ցուցանիշը, եւ այլ տվյալներ։ Բացի դրանից՝ ե՛ւ Փաշինյանն իր խոսքում նշեց՝ իր հայտնած տեղեկությունները գաղտնիքի էլեմենտ են պարունակում, ե՛ւ ԳՇ-ից են պատասխանել, որ մեր հայցած տեղեկություններում գաղտնիքի տարր կա։ Առաջիկայում կփորձենք պարզաբանում ստանալ՝ որ տեղեկությունն է համարվում գաղտնի, եւ արդյոք Փաշինյանը հրապարակել է գաղտնիք հանդիսացող տվյալներ։ Հայարփի Բաղդասարյան

12:09 - 18 օգոստոսի, 2021

ՊՆ-ն լրացուցիչ ուսումնասիրության անհրաժեշտություն ունի՝ հասկանալու՝ ՀՀ ինքնիշխան տարածքի որ հատվածներում քանի ադրբեջանցի կա

Լուսանկարը՝ ՄԻՊ ֆեյսբուքյան էջից, Գեղարքունիքի մարզ Այս տարվա մայիսի 12-ից հայ-ադրբեջանական սահմանին լարված իրավիճակ է։ Այդ օրն Ադրբեջանի զինված ուժերի զինծառայողները ներթափանցել ու հաստատվել են Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքում՝ Գեղարքունիքի եւ Սյունիքի սահմաններից ներս։ Մինչ օրս պաշտոնյաներն ու պատասխանատու անձինք տարբեր տվյալներ են ներկայացրել այն մասին, թե ադրբեջանցի քանի զինծառայող կա ՀՀ տարածքում, եւ թե որ հատվածներում են նրանք տեղակայված։ Հանրային վրդովմունքն ու լարվածությունը փոքր ինչ թոթափելու համար որոշ պաշտոնյաներ, այդ թվում՝ նախկին փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը, ժամանակ առաջ նաեւ մեկնել էին Սյունիքի մարզ՝ լուսանկարներ հրապարակելով Սեւ լճի տարածքից, որի շրջակայքում, ըստ տարբեր տեղեկությունների, տեղակայված են հակառակորդի զինծառայողները։ Մայիսին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը խոսել էր նախ 250, ապա որոշ ժամանակ անց՝ մոտ 600 զինծառայողների մասին։ Հունիսի 22-ին արդեն ՀՀ ՊՆ ԳՇ պետ Արտակ Դավթյանը տեղեկություն էր հայտնել, որ ՀՀ տարածքում այդ պահի դրությամբ շուրջ 1000 ադրբեջանցի զինծառայող կա։ Դրանից հետո այլ թվերի մասին չի խոսվել։ Պարբերաբար հաղորդագրություններ են տարածվել ադրբեջանական զինծառայողների սադրիչ գործողությունների, փոխհրաձգությունների, կրակահերթերի մասին, որոնք արձակվել են Գեղարքունիքի եւ Սյունիքի սահմանային բնակավայրերի ուղղությամբ, սակայն չի նշվել, թե հակառակորդի՝ հատկապես որ հատվածներում տեղակայված ուժերն են խախտել հրադադարի պայմանավորվածությունը։ Վերջինն, ի դեպ, ձեռք է բերվել ռուսական կողմի միջնորդությամբ, իսկ այս ընթացքում ռուս սահմանապահների հենակետեր են տեղակայվել Սյունիքի մարզի՝ հայ-ադրբեջանական սահմանի հատվածներում։ Իսկ հուլիսի 7-ին Գեղարքունիքի մարզպետ Գնել Սանոսյանը հայտնել էր, որ մարզում ռուս սահմանապահների տեղակայումն օրերի հարց է, սակայն այս պահի դրությամբ նրանց տեղակայման մասին պաշտոնական տեղեկություն չկա։ Պաշտոնական ստույգ տեղեկություն չկա նաեւ հակառակորդի զինծառայողների գտնվելու կոնկրետ վայրերի եւ նրանց թվի մասին։ Ուստի հուլիսի 22-ից մինչ օրս գրավոր հարցումներ ենք ուղարկել ՀՀ պաշտպանության նախարարություն՝ խնդրելով տեղեկություն տրամադրել այն մասին, թե կոնկրետ օրվա դրությամբ (հուլիսի 22 - օգոստոսի 11) ՀՀ ինքնիշխան տարածքում ադրբեջանցի քանի՞ զինծառայող կա, ապա թե մասնավորապես ո՞ր տարածքներում է տեղակայված ադրբեջանական զորքը, ամեն հատվածում մոտ քանի՞ զինծառայող կա, մինչեւ ո՞ր հատվածներ են խորացել ադրբեջանցի զինծառայողները, կոնկրետ օրվա դրությամբ որքա՞ն է կազմում ՀՀ ինքնիշխան տարածք ներթափանցման առավելագույն խորությունը՝ կիլոմետրով եւ ըստ տարածքների։ Պաշտպանության նախարարությունից, սակայն, մինչ օրս տեղեկություն չենք ստացել։ Ավելին, մի շարք օրերի ուղարկված հարցումներին պատասխանելու համար օրենքով սահմանված ժամկետն անցել է, սակայն որեւէ պատասխան չի եղել։ Անցած 20 օրվա համար ուղարկած մեր հարցումներից երեքին նախարարությունից եկել է պատասխան նամակ, ըստ որի՝ հարցման մեջ նշված տեղեկությունները տրամադրելու համար լրացուցիչ ուսումնասիրության անհրաժեշտություն կա, ըստ այդմ` հարցման պատասխանը կտրամադրվի ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված ժամկետներում, այսինքն՝ 30 օրվա ընթացքում։ «Տեղեկատվության ազատության մասին» օրենքի 9-րդ հոդվածի 7-րդ կետի 3-րդ ենթակետի համաձայն՝ 30-օրյա ժամկետում պատասխանում են միայն այն դեպքում, երբ գրավոր հարցման մեջ նշված տեղեկությունը տրամադրելու համար անհրաժեշտ է կատարել լրացուցիչ աշխատանք։ Թե ինչ լրացուցիչ աշխատանք պետք է կատարեն նախարարության աշխատակիցները, որպեսզի պատասխանեն, թե, օրինակ, 2021 թվականի օգոստոսի 10-ի դրությամբ հակառակորդի զինծառայողները ՀՀ որ մարզի որ տարածքում են, անհասկանալի է։ Խնդրահարույց է նաեւ հանգամանքը, որ ՊՆ-ն լրացուցիչ ժամանակ է խնդրել ոչ թե բոլոր օրերին ուղարկված նույնաբովանդակ հարցումներին պատասխանելու համար, այլ միայն օգոստոսի 2-ի, 5-ի եւ եւս մեկ օրվա գրություններին պատասխանելու համար։ ՊՆ-ից, սակայն, չեն նշել, թե որն է այդ երրորդ օրը, որի համար եւս լրացուցիչ ուսումնասիության կարիք կա։ Ի դեպ՝ պատասխան նամակով խնդրել էինք հստակեցնել՝ որ օրվա հարցման մասին է խոսքը, սակայն արձագանք այդպես էլ չենք ստացել։ Ընդ որում, հարկ է նշել, որ ՊՆ տեղեկատվության եւ հասարակայնության հետ կապերի բաժին պարբերական զանգերի միջոցով փորձում ենք հասկանալ, թե, ի վերջո, երբ կստանանք գրավոր հարցումների պատասխանները, սակայն մշտապես ստանում ենք անհստակ պատասխան՝ «կփոխանցենք համապատասխան մարմիններին», «զբաղվածության պատճառով պատասխաններն ուշանում են», «ձեր գրությունն ուղարկվել է ՊՆ քարտուղարություն» բովանդակություններով, կամ զանգերն ուղղակի մնում են անպատասխան։ Պաշտպանության նախարարության այս գործելաոճից եզրակացնել կարելի է, որ համապատասխան մարմինները կա՛մ չեն տիրապետում հակառակորդի զինծառայողների տեղակայման վայրերի ու նրանց թվի մասին տեղեկությանը, դրա համար հավելյալ ուսումնասիրության ժամանակ են խնդրում, կամ անհասկանալի պատճառով փորձում են հնարավորինս հետաձգել տեղեկության տրամադրումը։ Հայարփի Բաղդասարյան

21:46 - 11 օգոստոսի, 2021