Ինֆոքոմ

Սյունիքի մարզը Հայաստանից կտրված չէ․ Նիկոլ Փաշինյանը՝ ԱԺ-ում ելույթի ժամանակ

Սյունիքի մարզը Հայաստանից կտրված չէ․ Նիկոլ Փաշինյանը՝ ԱԺ-ում ելույթի ժամանակ

Ազգային ժողովում կառավարության ծրագրի քննարկման ժամանակ եզրափակիչ ելույթ է ունենում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ Նա անդրադարձավ այն հարցին, թե արդյոք ընտրությունների արդյունքում ներքաղաքական ճգնաժամը հաղթահարվել է․ վարչապետը համոզված է, որ, այո՛, ներքաղաքական ճգնաժամը հաղթահարված է․ «Էն մարդիկ, որոնք վիճարկում են՝ ներքաղաքական ճգնաժամը հաղթահարված է, թե ոչ, նրանք արտաքին ճգնաժամերի հույս ունեն, որի ֆոնին փորձեն ներքաղաքական գրոհներ կազմակերպել, այնպիսին, ինչպիսին փորձել են կազմակերպել նոյեմբերի 10-ին»,- ասաց Փաշինյանը։ Նա խոսեց նաեւ այն ելույթների մասին, թե՝ «չգիտենք՝ Սյունիքը Հայաստանից կտրվա՞ծ է, թե՞ ոչ»․«Ձեզ ներկայացնում էիք որպես Սյունիքի ներկայացուցիչներ։ Դժվար է՞ մի հատ նիստից առաջ զանգել-տեղեկանալ։ Տեսնում ե՞ք, որ կապ չունեք, մենք ենք Սյունիքի մասին ձեզ տեղեկություն տալու աղբյուրը, դուք ի՞նչ կապ ունեք ընդհանրապես Սյունիքի ժողովրդի հետ, որ ուզում էիք ներկայանալ որպես Սյունիքի Դոն Կառլեոնեներ։ Հիմա մեկը փախել է Անտարկտիդա, որովհետեւ էնտեղ Ինտերպոլի գրասենյակ չկա, մյուսն էլ, որ իրեն փորձում էր ներկայացնել որպես նորօրյա Մուհամմեդ Ալի․․․ Ես սպասում էի, որ էսօր նա գոնե ԱԺ կգա՝ «Ваша киска купила бы Whiskas» գրությամբ շապիկով»,- ասաց Փաշինյանը՝ ըստ ամենայնի նկատի ունենալով «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Վահե Հակոբյանին։ Փաշինյանը հիշեցրեց դեկտեմբերի 19-ի իր ուղերձը, որում ինքը խոսում էր Գորիս-Կապան հատվածում խնդիրների մասին՝ ասելով, որ այդտեղ խնդիր ունենք, եւ իրենք քաղաքական որոշում են կայացրել, որի պատասխանատվությունն ինքը կրում է։ Այդ ուղերձից նա մեջբերում արեց․ «Այսօր արդեն ՌԴ սահմանապահ զորքերը լիարժեք ներկայացված են Սյունիքում, եւ սա անվտանգային առումով բոլորովին նոր իրավիճակ է։ Իհարկե, այս առումով կարող են ծագել տրասնպորտային լոգիստիկ բարդույթուններ, մեր որոշ ճանապարհների անխափան գործունեությունը կարող է դժվարանալ, բայց դրանք լուծելի են, եւ դրանց ուղղությամբ մենք ջանքեր ենք գործադրում՝ այդ թվում եռակողմ փաստաթուղթ ունենալու միջոցով»,- ասաց Փաշինյանն ու հարց հնչեցրեց՝ մենք արդյունքում ունեցա՞նք եռակողմ փաստաթուղթ, ու պատասխանեց․ «Ոչ, փոխարենը, ՊՆ-ն դեկտեմբերի 19-ին հայտարարություն տարածեց, ըստ որի՝ Սյունիքի մարզի Գորիս-Կապան ավտոճանապարհի որոշ հավածն անցնում է վիճարկելի հատվածով։ Համաձայն ձեռք բերված պայմանավորվածության՝ Գորիս-Դավիթ Բեկ ճանապարհահատվածում երթեւեկության անխափան կազմակերպման նպատակով տեղակայվում են ռուս սահմանապահ ուժեր։ Գորիս-Կապան ավտոճանապարհի հատվածի անվտանգությունը, որն անցնում է վիճարկելի տարածքով, կապահովվի ռուս սահմանապահների միջոցով։ Շփման գծի մի կողմում կտեղակայվեն ՀՀ սահմանապահ զորքեր՝ Հայաստանի կողմից, Ադրբեջանի սահմանապահ զորքեր՝ Ադրբեջանի կողմից։ Առաջիկա օրերին կտրվեն հավելյալ պարզաբանումներ»,- ընթերցեց Փաշինյանը։ Նա հիշեցրեց, որ սրա վերաբերյալ իերնք ամբողջական տեղեկություն են տվել, եւ տեղեկություն չեն տվել միայն այն հատվածների մասին, որոնք, ըստ իրեն, կարող էին հավելյալ ռիսկեր առաջացնել մեր ազգային անվտանգության հետ։ «Հիմա, որ գրել են վիճարկելի, էդ վիճարկելին մենք ե՞նք դարձրել վիճարկելի»,- ասաց վարչապետն ու նորից հիշեցրեց «Վարչատարածքային բաժանման մասին» ՀՀ օրենքը, որի մասին բազմիցս խոսել է․ «Դա էլ մի կողմ՝ դուք գիտեք, որ 2010-ից եղել է հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի նախագիծ։ Ոչ մի մեկնաբանության սա չի արժանացել։ Հիմա ասում են՝ էդ ինչ անկլավների, Տիգրանաշենի հարց է առաջանում։ Բա պատասխանեք՝ ինչի՞ հյուսի-հարավ ճանապարհը նածագծելիս էդ ճանապարհը Երասխով չի շարունակվել Տիգրանաշեն, հետո Զանգակատուն․ պատասխանե՛ք, ինչի՞։ Որովհետեւ էդ հարցերը մենք չենք բերել օրակարգ։ Ինչի՞ հյուսիս-հարավ ճանապարհը չէր անցնում Որոտան-Շուռնուխ հատվածով, այլ նախատեսված է էնպես, որ թունելներ կառուցվեն։ Մենք ե՞նք վիճարկելի դարձրել, ո՛չ»։ Փաշինյանն ասաց, որ այն հատվածները, որոնք Խորհրդային Միության քարտեզներով Խորհրդային Հայասատանի տարածքից դուրս են եղել, ադրբեջանցիները եկել, այդ տեղերը փակել են՝ որպես պատճառ բերելով, որ գիշերը հայկական կողմից մարդիկ են մտել ու դանակահարել ադրբեջանցի սահմանապահներին․ «Մենք պաշտոնապես ասում ենք, որ այդ տեղեկությունն իրականությանը չի համապատասխանում, եւ կոչ ենք անում, որ եթե ադրբեջանական կողմը միջադպի հիմնավորումներ ունի, փոխանցի մեզ։ Բայց էն, ինչ տեղի է ւնեցել, հակասում է ՊՆ դեկտեմբերի 19-ի հայտարարությանը, որը ձեռք է բերվել ՀՀ-ի եւ ՌԴ-ի միջեւ, եւ ամրագրվել»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանը։ Անդրադառնալով նաև Սյունիքի իրավիճակին՝ նա ասաց․ «Սյունիքի մարզը Հայաստանից կտրված չէ, եւ մենք, անկախ էս իրավիճակներից, էնպես ենք պլանավորել մեր աշխատանքները, որ տրանսպորտային երթեւեկությունը կարգավորենք եւ երաշխավորենք, եւ էդ աշխատանքները կշարունակվեն։ Ռազմավարական առումով հյուսիս-հարավ ճանապարհի կառուցումնէ լուծելու այդ հարցը, բայց ոչ ամբողջապես, նաեւ Շուռնուխ եւ Որոտան համայնքների ճանապարհների լավարկման աշխատանք է սկսված, որը մենք պարզապես կարագացնենք»։
11:45 - 26 օգոստոսի, 2021
ԱԺ աշխատակազմի ղեկավարին պատկանող ընկերությունից պետական մարմինները հեղափոխությունից հետո ակտիվ գնումներ են կատարել

ԱԺ աշխատակազմի ղեկավարին պատկանող ընկերությունից պետական մարմինները հեղափոխությունից հետո ակտիվ գնումներ են կատարել

Նոր ձևավորված 8-րդ գումարման Ազգային ժողովի նախագահ ընտրվեց Ալեն Սիմոնյանը։ Վերջինս նախագահի պաշտոնում իր առաջին կարգադրությամբ ԱԺ աշխատակազմի ղեկավարի պաշտոնում նշանակեց Վահան Նարիբեկյանին։ Լրատվամիջոցները այս լուրը տարածել են Վահան Նարիբեկյանի և Ալեն Սիմոնյանի համատեղ նկարով, ինչից կարելի է ենթադրել, որ նրանք մտերմիկ հարաբերություններ ունեն։ Բացի սրանից՝ հատկանշական է, որ Նարիբեկյանը մինչև ԱԺ աշխատակազմի ղեկավարի պաշտոնին նշանակվելը եղել է «Արգավանդ կահույք» խանութ սրահի տնօրենը։ Համաձայն Իրավաբանական անձանց պետական ռեգիստրի՝ «Արգավանդ կահույք» ՍՊԸ-ն հիմնադրվել է 2014 թվականի ապրիլի 14-ին Վահան Նարիբեկյանի կողմից։ Վերջինս մինչև այս տարվա օգոստոսի 12-ը հանդիսացել է նույն ընկերության տնօրենը, որից հետո տնօրեն է նշանակվել նրա եղբայրը՝ Գարիկ Նարիբեկյանը։ Նշենք, որ Վահան Նարիբեկյանը ԱԺ աշխատակազմի ղեկավարի պաշտոնում նշանակվել է օգոստոսի 3-ին։ «Արգավանդ կահույք» խանութ սրահն աչքի է ընկնում պետական գնումներին մասնակցությամբ։ Մասնավորապես Ազգային ժողովի հետ ընկերությունը սկսել է պայմանագրեր կնքել 2018 թվականի հեղափոխությունից հետո։ Ի՞նչ գնումներ է կատարել Ազգային ժողովը «Արգավանդ կահույքից» Ազգային Ժողովը սեփական կարիքների համար «Արգավանդ կահույք» ՍՊԸ-ից պետական գնումներ սկսել է կատարել 2018 թվականի հուլիսից։ Առաջին գնումն իրականացվել է այդ ամսվա 31-ին։ Պայմանագրով ԱԺ-ն ձեռք է բերել 2 տեսակի աթոռ՝ 5 հատ 90 հազար դրամ և 25 հատ 7250 դրամ արժողությամբ։ Պայմանագրի ընդհանուր արժեքը կազմել է շուրջ 630 հազար դրամ։ ԱԺ-ն հիմնական գնումները կատարել է գնանշման հարցումով։ Համաձայն օրենքի՝ գնանշման հարցումով պետական գնում կարելի է կատարել եթե գնման գինը չի գերազանցում գնումների բազային միավորի յոթանասունապատիկը։ Գնումների բազային միավորն օրենքով սահմանված է 1 մլն դրամ։ Գնման այս ձևով պետական գնումների կարող են մասնակցել միայն այն ընկերությունները, որոնք նախապես պատվիրատուից ստացել են մասնակցության հրավեր։ 2018 թվականին նույն ընկերությունից ևս մեկ գնում էլ իրականացվել է դեկտեմբերի 25-ին։ Պայմանագրով ԱԺ-ն ձեռք է բերել 2 տեսակի գրասենյակային աթոռ՝ 100 հատ 7800 դրամ և 100 հատ 24 հազար դրամ արժողությամբ։ Պայմանագրի ընդհանուր արժեքը կազմել է 3 մլն 180 հազար դրամ։ Ընդհանուր առմամբ 2018 թվականին ԱԺ-ն այս ընկերության հետ կնքել է 3 մլն 810 հազար դրամի պայմանագիր։ 2019 թվականին, համաձայն պետական գնումների Armeps համակարգի, ԱԺ-ն «Արգավանդ կահույք» ընկերության հետ կնքել է գնման 3 պայմանագիր։ Սակայն նշված 3 պայմանագրերն էլ ունեն նույն պայմանագրի կոդը և համակարգում տեղադրված է նույն պայմանագիրը։ Այս պայմանագրով ԱԺ-ն ձեռք է բերել շարժական գրադարաններ, սեղաններ, զգեստապահարաններ և բազկաթոռներ՝ ընդհանուր 8 մլն 748 հազար դրամ արժողությամբ։  2020 թվականին ԱԺ-ն նույն ընկերության հետ կնքել է 3 պայմանագիր։ Առաջին պայմանագրով ԱԺ-ն ձեռք է բերել շուրջ 527 հազար դրամ ընդհանուր արժեքով բազկաթոռներ և աթոռներ։ Երկրորդ պայմանագրով ԱԺ-ն ձեռք է բերել փափուկ կահույք․ պայմանագրի ընդհանուր արժեքը կազմել է 10 մլն 519 հազար դրամ։ Այդ տարվա երրորդ պայմանագրով ԱԺ-ն ձեռք է բերել գրասեղաններ և գրասենյակային աթոռներ՝ ընդհանուր 1 մլն 139 հազար դրամ արժողությամբ։ Այսինքն՝ 2020 թվականին Ազգային Ժողովը «Արգավանդ կահույք» ՍՊԸ-ի հետ կնքել է 12 մլն 185 հազար դրամի տարբեր տեսակի կահույք ձեռք բերելու պայմանագրեր։   Ընդհանուր առմամբ՝ հեղափոխությունից հետո Ազգային ժողովը Վահան Նարիբեկյանին պատկանող ընկերության հետ կնքել է 5 պայմանագիր՝ շուրջ 24 մլն 743 հազար դրամի, ընդ որում, յուրաքանչյուր տարում կնքված պայմանագրերի արժեքն ավելի բարձր է եղել նախորդ տարվա պայմանագրերի արժեքից։ Պետական այլ մարմինների և «Արգավանդ կահույք» ՍՊԸ-ի միջև կնքված պայմանագրերը։ Բացի Ազգային ժողովից՝ Վահան Նարիբեկյանին պատկանող ընկերությունը ծառայություններ է մատուցել նաև պետական այլ մարմինների։ Մինչև հեղափոխությունը նշված ընկերությունից իրականացվել է պետական 3 գնում՝ 2 գնում 2017-ին և 1 գնում՝ 2018-ին։ Հեղափոխությունից հետո Նարիբեկյանին պատկանող ընկերությունից գնումներն ակնհայտորեն ավելացել են։ 2018 թվականին այս ընկերության հետ պետական տարբեր մարմիններ, բացի Ազգային ժողովից, ընդհանուր առմամբ կնքել են 26 պայմանագիր։ Պայմանագրերի ընդհանուր արժեքը կազմել է 46 մլն 197 հազար դրամ։  2019 թվականին պետական մարմինները ընկերության հետ կնքել են 62 պետական գնման պայմանագիր, որում ներառված չեն ԱԺ-ի հետ կնքված պայմանագրերը։ Պայմանագրերի ընդհանուր արժեքը կազմել է 145 մլն 390 հազար դրամ։ 2020 թվականին պետական մարմինները նույն ընկերության հետ կնքել են 37 պայմանագիր։ Պայմանագրերի ընդհանուր արժեքը կազմել է 67 մլն 744 հազար դրամ։   «Արգավանդ կահույք» ընկերության հետ պայմանագրեր են կնքել ՏԿԵՆ-ը, ՍԴ-ն, ՊԵԿ-ը, ՊՆ-ն, Ոստիկանությունը, ՇՄ նախարարությունը, Երևանի քաղաքապետարանը, ԱԱԾ-ն, Առողջապահության նախարարությունը, ԱԻՆ-ը, ԲՏԱՆ-ը, Գյուղատնտեսության նախարարությունը, Վարչապետի աշխատակազմը և այլն։   Ընդհանուր առմամբ՝ «Արգավանդ կահույք» ընկերության հետ հեղափոխությունից հետո կնքվել է 130 գնման պայմանագիր, որոնց ընդհանուր արժեքը կազմել է 284 մլն 74 հազար դրամ։ Այսպիսով՝ Ալեն Սիմոնյանի կարգադրությամբ Ազգային ժողովի աշխատակազմի ղեկավար  նշանակված Վահան Նարիբեկյանին պատկանող ընկերությունից պետական մարմինները՝ այդ թվում Ազգային ժողովը, հեղափոխությունից հետո մշտապես պետական գնումներ են կատարել և պետական միջոցներից վճարել են շուրջ 284 մլն 74 հազար դրամ։ Նարեկ Մարտիրոսյան
20:50 - 25 օգոստոսի, 2021
Անվտանգության հետ կապված գլխավոր խնդիրը, որը ներկայացված չէ կառավարության ծրագրում հետևյալն է՝ ինչ խնդիր է դրված ԶՈՒ-ի առաջ․ Տիգրան Աբրահամյան

Անվտանգության հետ կապված գլխավոր խնդիրը, որը ներկայացված չէ կառավարության ծրագրում հետևյալն է՝ ինչ խնդիր է դրված ԶՈՒ-ի առաջ․ Տիգրան Աբրահամյան

Ելույթս կսկսեմ կառավարության ծրագրի նախաբանում հնչեցրած և ներկայացված  մի քանի մտքերից։ Նախաբանում նշվում է, ինչպես նաև կառավարության նիստում Նիկոլ Փաշինյանը հնչեցրեց, որ Հայաստանի և տարածաշրջանի համար խաղաղ զարգացման դարաշրջան բացելը կառավարության ստանձնած մեծագույն առաքելությունն է։ Հիմա նույն կառավարության ծրագրի նախաբանի երկրորդ մասում միաժամանակ նշվում է, որ կառավարությունը գիտակցում է, այս խնդրի լուծումը, այսինքն՝ այս առաքելության իրականացումը, կախված չէ միայն Հայաստանից։ Այս մասին այսօր ԱԺ նիստի ընթացքում ասաց «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը։  Վերջինս ընդգծեց, որ Հայաստանում բոլորն ուզում են խաղաղություն, և այս հարցով երկրում կա կոնսեսուս, խաղաղությունը առաջնային է բոլորի համար։ Աբրահամյանի խոսքով, սակայն,  հաջորդ տողում գրել, որ ստեղծված իրավիճակում մեզանից կախված չէ, արդեն իսկ խնդիր է և ցույց է տալիս կառավարության ծրագրի նախաբանում ստեղծված հակասությունների մասին։ Աբրահամյանը շեշտեց, թե այս մասին խոսում է նաև այն պատճառով, որ ընտրական ժամանակահատվածում  այս դրույթն օգտագործվում էր որպես ընտրական տեխնոլոգիա, այսինքն՝ ներկայացվում էր որպես հանրությանը խաղաղություն բերելու դրույթ, մոտեցում։ Պատգամավորը հավելեց․  «Կարծում եմ, որ այստեղ մանիպուլյացիոն գործոնը բավականին մեծ է։ Ես մի քանի հարցադրումներ արեցի, երեկ այս դահլիճում ստեղծված իրավիճակի պատճառով քննարկումը  դրա շուրջ չգնաց, բայց ես այդ հարցադրումները այստեղ ևս կհնչեցնեմ, որովհետև կարծում եմ, որ մեր քաղաքացիների համար դա շատ ավելի առաջնային է, քան վերջին օրերին այս դահլիճում ծավալվող գործընթացները։ Առաջինը կապված է հետևյալ իրավիճակի հետ․ փաստացի պատերազմից հետո մենք ունենք տարածքներ, որոնք որևէ փաստթղթով ներկայացված չէին Ադրբեջանին փոխանցվող տարածքներ, բայց  պատերազմի սպառնալիքների ներքո մենք դրանք տվել ենք Ադրբեջանին։ Հարցը բերեմ Ադրբեջանի դաշտ և վտանգներն ու սպառնալիքերը այդ տեսանկյունից ներկայացնեմ։ Արդյոք Ադրբեջանում կարո՞ղ են կարծել, որ ստեղծված իրավիճակում, օգտագործելով այդ նախադեպը, որ իրենք կարողացել են փաստաթղթից դուրս տարածքներ զավթել, բռնազավթել, այս իրավիճակում ունեն այլ հնարվորություն  Հայաստանին իրենց օրակարգը պարտադրելու և Հայաստանից նոր տարածքներից խլելու համար»։ Աբրահամյանի կարծիքով հաջորդ կարևոր դրույթն այն է, որ կառավարության ծրագրում չկա Արցախի հանրապետություն եզրույթը։ Աբրահամյանը հարց ուղղեց՝  «դա ձեր քաղաքականությո՞ւնն է, դա մտածելակե՞րպ է, թե ի՞նչ է»։ Սա այն պայմաններում, երբ կառավարության ծրագրում բոլոր կետերում նշված է Հայաստանի Հանրապետություն, դա պաշտոնական փաստաթուղթ է, բայց նշված չէ Արցախի Հանրապետություն։ «Կարող ենք ենթադրել, որ միգուցե սա պայմանավորված է Ադրբեջանի հետ հարաբերությունը չսրելու հետ, սրա հետ կապված կարծում եմ, որ մենք պարզաբանման կարիք ունենք, որովհետև սուբեկտայնության խնդիր կա, և ընդհանուր մոտեցումներում սա պետք է պարզաբանվի։ Ղարաբաղյան հարցին առնչվող հատվածում նաև նշվում է, որ կարգավորումը կառավարությունը տեսնում է ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահության ներքո, ԼՂ վերջնական կարգավիճակի հստակեցմամբ, հայտնի սկզբունքների և տարրերի, այդ թվում ինքնորոշման իրավունքի հիման վրա։ Տեսեք՝ կարգավիճակի հետ կապված ամրագրումը կա ծրագրում, բայց մեր միջազգային օրակարգում կարգավիճակի հետ կապված հարց որևէ ձևով առաջին պլան բերված չէ։ Եթե այս կառավարության համար առաջնայինն այն է, որ պայմաններ ստեղծվեն, որպեսզի արցախցիները ապրեն Արցախում, և հետագայում համապատասխան կարգավիճակ ունենան, ապա ես ասեմ, որ այս պահին դա ձեր կողմից առաջնային օրակարգ բերել չի ստացվում և դրա արձագանքը նկատվում է նաև Արցախի հանրության տարբեր շրջանակներում»,- ընդգծեց Աբրահամյանը։ Խոսելով  անվտանգության բլոկում ամրագրված մի քանի կարևոր դրույթների մասին՝ Աբրահամյանը շեշտեց, որ կառավարության ծրագրում որևէ բան չի գտել սպաների վերաբերյալ։ Պատգամավորի կարծիքով բանակային ցանկացած ռեֆորմի, անվտանգության ուղղությամբ ցանկացած փոփոխության հիմքում սպան է։ «Եթե մենք սպայի գործոնը երկրորդ-երրորդ պլան ենք մղում, ապա միանգամից ասեմ, որ այդ ռեֆորմները հաջողություն ունենալու որևէ շանս չունեն։ Պրոֆեսիոնալ բանակի հետ կապված, դրույթներից մեկում նշված է, որ աստիճանաբար պրոֆեսիոնալ բանակի կայացմանն ենք գնալու, պայմանագրայինների թիվն ավելանալու է։ Նայեք վիճակագրությունը, կտեսնեք, որ վերջին երկու-երեք տասնամյակների ընթացում այդ պայմանագրայինների աճը տեղի է ունեցել, և սա որևէ նոր բան իրենից չի ներկայացնում։ Եթե չեմ սխալվում նաև միջև պատերազմական գործողությունները ՀՀ ԶՈՒ-ում պայմանագրայինների և ժամկետայինների հարաբերակցությունը մոտ 85-ը 15-ի էր, ի օգուտ պայմանագրայինների։  Անվտանգության հետ կապված գլխավոր խնդիրը, ոչ որևէ կերպ ներկայացված չէ կառավարության ծրագրում հետևյալն է, ի՞նչ խնդիր է դրված ԶՈՒ-ի առաջ, ԶՈՒ-ն որևէ կերպ ապահովելու է Արցախի անվտանգությունը, թե ոչ։ ԶՈՒ-ն խնդիր ունի՞ արդյոք, որ էֆեկտիվ բանակցությունների պայմանում Արցախում մարտ վարեն։  Ցավում եմ, բայց բազմաթիվ խնդիրների որևէ պատասխան այս ծրագրում չեմ տեսնում»,- եզրափակեց Աբրահամյանը։
16:48 - 25 օգոստոսի, 2021
Նորարարություններ սնող էկոհամակարգերի զարգացում և Հայաստանում առկա ներուժ․ կոնֆերանս՝ նվիրված գիտությանը և տեխնոլոգիաներին

Նորարարություններ սնող էկոհամակարգերի զարգացում և Հայաստանում առկա ներուժ․ կոնֆերանս՝ նվիրված գիտությանը և տեխնոլոգիաներին

«Գիտական և տեխնոլոգիական լրագրություն» դասընթացի շրջանակներում ISTC-ում («Ինովացիոն լուծումների եւ տեխնոլոգիաների կենտրոն») երեկ տեղի ունեցավ արդեն երկրորդ կոնֆերանսը։ Նորարարություններ սնող էկոհամակարգերի զարգացում և Հայաստանում առկա ներուժ․ կոնֆերանսի պանելային քննարկումների  առանցքում այս հիմնական թեմաներն էին։    Պանելային առաջին քննարկում․ ի՞նչ նախադրյալներ կան, որոնք նպաստել են Հայաստանում տեխնոլոգիական համայնքի ձևավորմանը, որո՞նք են խոչընդոտները, ի՞նչ պոտենցիալ ունենք, և որո՞նք են գերակա ուղղությունները ՄԻԿ տնօրեն, ՁԻՀ ծրագրի կառավարիիչ, «CyHub Armenia»-ի համահիմնադիր Մարի Բարսեղյանն առանձնացնում է մի քանի նախադրյալներ․ մեր երկրում առկա տեխնիկական և գիտական ներուժը, խորհրդային ժամականերից ստացած ժառանգությունը, գիտական ինստիտուտները, մեր ժողովրդի մտածելակերպը, երկրի համար անգամ ամենավատ իրավիճակներում նոր լուծումներ առաջարկելու կարողությունը, միջազգային կազմակերպությունների՝ Հայաստան մուտք գործելը և միջազգային փորձը Հայաստան տեղափոխելը։ «Գիտուժ» նախաձեռնության անդամ, «ServiceTitan» ընկերության հայաստանյան գրասենյակի տնօրեն Աշոտ Տոնոյանը հիշում է՝ 2008-ին, երբ Վրաստանում իշխանափոխություն տեղի ունեցավ, որոշվեց այնտեղ տեխնոլոգիտական ոլորտը զարգացնել, և մեծ գումարներ ներդրվեցին․ «Բայց ես վրացական «Krsip»-ի կամ «SuperAnnotate»-ի մասին դեռ չեմ լսել։ Դա գումարով լուծվող հարց չէ․ առաջին հերթին ժառանգությունն է՝ կրթական համակարգը, մասնագետները, փորձը։ Երևի 50-60 տարվա փորձ է կուտակված եղել (Հայաստանում- խմբ․)։ BANA-ի («Հայաստանի բիզնես հրեշտակների ցանց») փոխտնօրեն Սոնա Վեզիրյանը կարևոր նախադրյալներ է համարում ստարտափները, որոնք գրանցել են առաջին հաջողությունները, և այդ հաջողության պատմությունները հանրությանը հասցնելը։ Աշոտ Տոնոյանը, խոսելով խոչնդոտներից, նշում է այն, որ մեր երկրում ստրատեգիական պլանները որոշվում են քաղաքական մտածելակերպի մասշտաբում․ «Երբ ստրատեգիա ես մշակում՝ թե՛ գիտության, թե՛ կրթության մասով, դա հինգ տարվա բան չէ, տասնյակ տարիներ են պահանջում ինչ-որ փոփոխություններ անելը, արդյունքներ տեսնելը։ Կրթության մեջ ոչ մեկը չի ուզում ինչ-որ էական փոփոխություն անել, որովհետև եթե փոփոխությունը լավ էլ ստացվի, ձայների հարց չի լուծելու, որովհետև այդ ժամանակ ինքը (տվյալ քաղաքական ուժը- խմբ․) արդեն չեն լինելու քաղաքական դաշտում»։  Մարի Բարսեղյանը կարևորում է պետության կատարած ներդրումները․ պետությունը պետք է ներդրումներ անի գիտության և նորարարության մեջ, չնայած արդյունքները կարող են ուշ երևալ։ Ըստ նրա՝ կարևոր է նաև սփյուռքի հետ համագործակցությունը և վերջինիս մեծ ներուժի օգտագործումը։  Աշոտ Տոնոյանի խոսքով՝ արդեն պետք է մտածել ապագայի մասին․ ովքե՞ր են հաջորդ տասը տարում ներկայումս գործող հաջողակ ընկերությունների նման այլ ընկերություններ ստեղծելու։ Սոնա Վեզիրյանն էլ նշում է՝ կան հիմնական նախադրյալները  (ներդրումային համայնք, հրեշտակային ներդրողներ, ֆոնդեր), որոնք անհրաժեշտ են ստարտափ էկոհամակարգը զարգացնելու համար, չանայած  շատ աշխատանք կա տանելու։ Աշոտ Տոնոյանի խոսքով՝ մեզ համար գերակա ուղղություն պետք է լինի ռազմարդյունաբերությունը, քանի որ այս ուղղությունը և՛ երկրի համար կարևոր  խնդիր է լուծում, և՛ շահութաբեր է։ Մարի Բարսեղյանն ավելացնում է նաև կիբերանվտանգությունը, ինչպես նաև նշում, որ պետք է գիտությունն իր բոլոր ուղղություններով զարգանա,  քանի որ ցանկացած նորարարության և ստարտափի մեջ կա տեխնոլոգիական, գիտական մաս։   Պանելային երկրորդ քննարկում․ գիտանորարարական ընկերությունների առանձնահատկությունները «Գիտուժ» նախաձեռնության անդամ, «Unum» ընկերության հիմնադիր Աշոտ Վարդանյանի կարծիքով՝ գիտանորարարական ընկերություններին ավելի երկար ժամանակ է անհրաժեշտ զարգանալու համար։ Այդ կազմակերպությունները սկսում են գիտությունից, կառուցում են յուրահատուկ, բարդ տեխնոլոգիա և միայն դրանից հետ են այդ տեխնոլոգիան իրական աշխարհում կիրառելու ձևեր գտնում։ «Krisp» ընկերության՝ պրոտուկդի և որակի ապահովման ղեկավար Անուշ Մարտիրոսյանը բերում է հենց «Krisp»-ի օրինակը․ «Մեր առաջին 10 աշխատողները եղել են գիտնականներ, որոնց համախմբել է խնդիրը, որը հետաքրիր էր և՛ լուծելու, և՛ պրոդուկտ սարքելու տեսանկյունից»։ SASTIC («Գիտության և տեխնոլոգիայի ռազմավարական ներդրումների հայկական համայնք») հասարակական կազմակերպության տնօրեն Արմեն Խաչատրյանը նշում է՝ կան նորարարություններ, որոնք կոչվում են «քանդող», այսինքն՝ այդ նորարարությունները քանդում են հինը և ստեղծում նորը։ Հայաստանին, ըստ Խաչատրանի, պետք են այդպիսի նորարարություններ։  «Denovo Sciences» ընկերության համահիմնադիր Հովակիմ Զաքարյանն ասում է, որ վերջին 30 տարիների ընթացքում նվազել է գիտաշխատողների թիվը, և այդ գիտաշխատողների փոքր մասն են կազմում նրանք, ովքեր տպագրվում են միջազգային հեղինակավոր ամսագրերում։ Սա, ըստ Հովակիմ Զաքարյանի, լուրջ խնդիր է գիտանորարարական ընկերությունների համար, որոնք մարդիկ չեն գտնում իրենց թիմերը համալրելու համար։ Կադրային սովը լուծելու համար անհրաժեշտ է գումար ներդնել գիտության մեջ և գիտնականների ներգաղթ կազմակերպել։ Արմեն Խաչատրյանն էլ նշում է, որ կարևոր է սահմանել, թե գիտության որ ուղղություններն ենք ուզում զարգացնել, 5-10 տարի հետո ինչի ենք ուզում հասնել։ Հովակիմ Զաքարյանն ասում է՝ խնդիրներ կան, որոնց լուծումը կառավարության և ոչ թե անհատների ձեռքում է․ «Գիտությունը, ինչպես նաև կրթությունը այն ոլորտներն են, որոնք երկարաժամկետ են, և երկարաժամկետ ոլորտների մեջ երկու հոգի է ներդրում անում՝ կա՛մ պետությունը, կա՛մ վենչուրային կապիտալիստները։ Վենչուրային կապիտալիստներ մենք չունենք, պետությունն էլ չի ուզում ներդրումներ անել։ Պետք է ամեն օր հիշեցնել կառավարությանն իր պարտականությունները»։  Հովակիմ Զաքարյանի խոսքով՝ կարևոր են նաև օրենսդրական կարգավորումները, որոնք հարկային արտոնություններ կտան գիտության մեջ ներդրում անել ցանկացողներին։ Ամփոփենք հիմնական մտքերը, որոնք հնչեցին կոնֆերանսի ընթացքում․ Հայաստանում տեխնոլոգիական համայնքի զարգացմանը նպաստել են խորհրդային ժամանակներից ստացած ժառանգությունը, գիտական ինստիտուտները, մեր երկրում լավ են զարգանում ստարտափները, և հաջողության պատմությունները հանրությանը ներկայացնելն օգնում է նոր ստարտափների ստեղծման համար նախադրյալներ ստեղծելուն, մեզ համար գերակա ուղղություն պետք է լինի ռազմարդյունաբերությունը, քանի որ այս ուղղությունը և՛ երկրի համար կարևոր  խնդիր է լուծում, և՛ շահութաբեր է, կառավարությունը պետք է պատրաստ լինի երկարաժամկետ լուծումներ մտածել և ներդրումներ անել գիտության ու տեխնոլոգիաների մեջ, գիտանորարարական ընկերությունները կարող են կադրերի պակաս ունենալ, այդ պատճառով անհրաժեշտ է զարգացնել գիտությունը։  
16:17 - 25 օգոստոսի, 2021
Հետպատերազմյան շրջանում ԱՄՆ-Հայաստան համագործակցության ընթացքն ու ապագան

Հետպատերազմյան շրջանում ԱՄՆ-Հայաստան համագործակցության ընթացքն ու ապագան

Վերջին վեց ամսվա ընթացքում ԱՄՆ-ից ռազմական աջակցության առաջարկներ չեն ներկայացվել Հայաստանին: Այս մասին Infocom-ի հարցմանն ի պատասխան՝ հայտնել են ՀՀ կառավարությունից։ Իրադարձությունների արագ զարգացման այս ընթացքում վերլուծական դաշտում ամենաքննարկվող թեմաներից մեկն այն է, թե Հայաստանը դաշնակցային նոր հարաբերությունների ինչ եզրեր ունի։ Այդ կոնտեքստում շատ է խոսվում ՀՀ-ԱՄՆ համագործակցության խորացման մասին, որոշ շրջանակներ համարում են, որ ԱՄՆ-ն եւս պատրաստակամ է լինել դաշնակից պետություն եւ տարբեր իրավիճակներում աջակցել Հայաստանին, այդ թվում՝ ռազմական ոլորտում։ Հայաստանի հետ համագործակցության մասին խոսել է նաեւ ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Լին Թրեյսին։ Այս տարվա ապրիլին, օրինակ, ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ, գեներալ-լեյտենանտ Արտակ Դավթյանն ընդունել էր դեսպան Թրեյսիին՝ դեսպանության ռազմական կցորդ, գնդապետ Սքոթ Մաքսվելի ուղեկցությամբ։ Հանդիպման ընթացքում քննարկվել էին ռազմական ոլորտում հայ-ամերիկյան երկկողմ համագործակցությանն առնչվող հարցեր, նախանշվել համագործակցության հետագա ծրագրերը։  Այդ հանդիպումից հետո ԱՄՆ դեսպանն իր հարցազրույցում, խոսելով ԱՄՆ-ից Հայաստանին տրամադրվող ռազմական օգնության մասին, հիշեցրել էր, որ Հայաստանը ՀԱՊԿ անդամ է, իսկ դա այն կազմակերպությունը չէ, որի անդամ է ԱՄՆ-ն, եւ Հայաստանի՝ ՀԱՊԿ-ին անդամակցելը շատ էական սահմանափակումներ է դնում ռազմական օգնության վրա, որն իրենք կարող ենք տրամադրել: Միեւնույն ժամանակ, Թրեյսին հայտնել էր, որ Միացյալ Նահանգների եւ Հայաստանի միջեւ համագործակցության ընդլայնելու, միասին աշխատելու հնարավորություններ կան, այդ թվում՝ անվտանգության ոլորտում, եւ որ իրենք փորձելու են խթանել այդ հնարավորությունները։ Infocom-ը ՀՀ կառավարությունից հետաքրքրվել է՝ վերջին 6 ամսվա ընթացքում ԱՄՆ-ն Հայաստանի Հանրապետությանը առաջարկե՞լ է ռազմական աջակցություն, եթե այո, ապա ինչպիսի ռազմական աջակցության մասին է խոսքը, եւ թե ինչ զարգացում ունեն ԱՄՆ-ի հետ համագործակցության մյուս ուղղությունները։ Ընդհանուր առմամբ, պաշտպանության բնագավառում հայ-ամերիկյան համագործակցությունն իրականացվում է 2002 թվականից՝ տարբեր ուղղություններով։ Սակայն պատերազմից հետո, ինչպես վերը նշեցինք, Հայաստանին ռազմական աջակցության առաջարկ չի եղել։ Հայ-ամերիկյան ռազմավարական խորհրդակցությունները վերջին անգամ տեղի են ունեցել 2019թ. սեպտեմբերի սկզբին․ որոշում է կայացվել շարունակել համագործակցությունը երկու հիմնական ուղղությամբ՝ աջակցություն ՀՀ զինված ուժերում տեղի ունեցող բարեփոխումներին եւ միջազգային առաքելությունների համար փոխգործարկելի կարողությունների զարգացում։ Միեւնույն ժամանակ, ինչպես նշել են գործադիրից, շարունակվել է նախկինում ռազմական կրթությանը, խաղաղապահությանը, ռազմական բժշկությանն առնչվող երկարաժամկետ ծրագրերի իրականացումը, որոնք սահմանափակվել կամ կասեցվել էին` COVID համավարակով պայմանավորված: Բացի դրանից, պատասխանի համաձայն, մեկ տասնյակից ավելի անձնակազմ մեկնել է կրթության ԱՄՆ ուսումնական կենտրոններում, ՀՀ ԶՈՒ խաղաղապահ անձնակազմը մասնակցել է ԿՖՈՐ առաքելության (Կոսովոյի խաղաղապահ ուժերի) նախապատրաստական վարժանքին, ԱՄՆ աջակցությամբ կայացել է Կոսովոյում առաքելություն իրականացնող հայ խաղաղապահների հերթափոխ, սկսվել է խաղաղապահ ուսումնական կենտրոնի վերակառուցման երկրորդ փուլը: Իսկ ավելի վաղ ԱՄՆ ռազմական աջակցության FMF (Միջազգային ռազմական ֆինանսավորում) ծրագրով 2002-2017 թվականներին Հայաստանին հատկացվել էր մոտ 50 մլն ԱՄՆ դոլարի աջակցություն: Այն, ինչպես տեղեկանում ենք կառավարությունից ստացած պատասխանից, օգտագործվել է ռադիոկայանների/կապի համակարգի, դաշտային հոսպիտալի, ՄԱՅԼՍ լազերային համակարգի, ՀՀ ԶՈՒ խաղաղապահ ուժերի բրիգադի համար հանդերձանքի եւ սարքավորումների, ուսումնավարժական ծրագրերի, խաղաղապահ ուսումնական կենտրոնի վերակառուցման ուղղություններով: 2002-2017 թվականներին, օրինակ, ԱՄՆ «Միջազգային ռազմական ֆինանսավորում» (FMF) ծրագրով ստացվել է ռազմական օգնություն, որով ձեռք են բերվել նյութատեխնիկական միջոցներ։ Կառավարությունից նշել են, որ պարբերաբար իրականացվում են բարձր մակարդակի երկկողմ ռազմաքաղաքական խորհրդակցություններ, բարձրաստիճան փոխայցելություններ։ Իսկ այժմ Կոսովոյում տեղակայված հայկական խաղաղախահ զորախումբն իր առաքելությունն է իրականացնում Եվրոպայում՝ ԱՄՆ ցամաքային զորքերի հետ համագործակցությամբ։  Գործադիրից մանրամասնել են, որ տնտեսական ոլորտում ԱՄՆ եւ ՀՀ միջեւ համագործակցությունը հիմնականում իրականացվում է երկու ձեւաչափերում՝ Առեւտրի եւ ներդրումների շրջանակային համաձայնագրի հիման վրա գործող խորհուրդ եւ ԱՄՆ ՄԶԳ դրամաշնորհային ծրագիր։ 2015թ․ մայիսի 7-ին ՀՀ եւ ԱՄՆ կառավարությունների միջեւ ստորագրվել է Առեւտրի եւ ներդրումների շրջանակային համաձայնագիրը, որով հիմնվել է նաեւ Հայաստան-ԱՄՆ առւետրի եւ ներդրումների հարցերով խորհուրդը։ Իսկ այդ համատեղ խորհրդի նպատականերն են երկու կողմերի առւետրային եւ ներդրումային հնարավորությունների ընդլայնումը եւ հնարավոր խոչընդոտների բավահայտումն այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են մտավոր սեփականությունը, գործարար միջավայրը, աշխատողների իրավունքները, հարցեր, որոնք ներառված չեն երկրների միջեւ կնքված ներդրումային համաձայնագրում եւ այլն։ Ինչպես տեղեկանում ենք գործադիրից ստացած պատասխանից, նշյալ խորհրդի անդրանիկ նիստը կայացել է 2015 թվականի նոյեմբերի 17-ին Երեւանում, երկրորդ նիստը կայացել է 2018թ․ մարտի 19-ին Վաշինգտոնում, իսկ երրորդը՝ 2020թ․ սեպտեմբերին առցանց ձեւաչափով։ 2020թ․ աշնանից ի վեր, ներքոնշյալ ուղղություններով առցանց ոլորտային քաղաքականությունների վերաբերյալ տեխնիկական քննարկումներ են անցկացվել ԱՄՆ առեւտրի գրասենյակի, ԱՄՆ առեւտրի դեպարտամենտի, ԱՄՆ գյուղատնտեսության, դեպարտամենտի համապատասխան պաշտոնյաների հետ։ Ինչ վերաբերում է մնացած ոլորտներին, աշխատանքային օրենսդրության եւ տեսչական բնագավառում բարեփոխումների վերաբերյալ տեղեկություն է տրամադրվել ամերիկյան կողմին, շահագրգիռ կազմակերպություններին եւ գործարար միություններին ԱՄՆ-ում ոլորտի օրենսդրական կարգավորումներին (FDA կարգավորումներ) տեղյակ պահելու եւ արտահանման գործընթացը դյուրացնելու նպատակով շարունակական համագործակցություն է իրականացվել ամերիկյան կողմի հետ։ Բացի դրանցից՝ համագործակցություն է իրականացվում ամերիկյան համապատասխան գործակալությունների եւ ՀՀ մասնավոր հատվածի հետ՝ արտոնությունների ընդհանրացված համակարգով առաջնորդվող առավելությունների վերաբերյալ հայ արտահանողներին իրազեկ պահելու, գործընթացը դյուրացնելու ուղղությամբ, հեռակոնֆերանս եւ տեղեկատվության փոխանակում է կազմակերպվել ՀՀ՝ CITIES կոնվենցիային անդամակցության շրջանակներում։ Մաքսային ոլորտում հայկական կողմը, ինչպես հայտնել են գործադիրից, առաջարկել էր ընթացք տալ համագործակցության մասին համաձայնագրի նախագծին, որը ուղարկել էր նաեւ դեռեւս նախորդ հանդիպումից անմիջապես հետո, սակայն ամերիկյան կողմը հայտնել է, որ բանակցային կողմն առայժմ առկախված է։ Կազմակերպվել է առցանց հանդիպում, որի ընթացքում ԱՄՆ փորձագետները ներկայացրել են ԱՄՆ-ից արտահանման էլեկտրոնային հայտարարագրման վերաբերյալ որոշ մանրամասներ։ 2020 թվականի սեպտեմբերի 15-ից առ 2021-ի մայիսը ԱՄՆ Առեւտրի ներկայացուցչի գրասենյակի հետ աշխատանքները շարունակվել են առցանց տարբերակով։ Կողմերը քննարկել են տեխնիկական աջակցության ծրագրերի իրականացման հնարավորությունները «Commercial Law Development Program» («Առեւտրի մասին օրենքի զարգացման ծրագիր») ծրագրի շրջանակներում զարգացմները աշխատանքի իրավունքի Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպության շրջանակներում, առեւտրում տեխննիկական խոչընդոտների, ինչպես նաեւ 2021-ի ընթացքում կայանալիք Հայաստան-ԱՄՆ գործարար կլոր սեղանի անցակացման օրակարգը եւ ձեւաչափը։ Իսկ այժմ աշխատանքներ են տարվում ԱՄՆ առեւտրի դեպարտամենտի «Commercial Law Development Program» ծրագրի պատասխանատուների հետ՝ 2021-ի ընթացքում պետական գնումների փոքր եւ միջին ձեռնարկատիրության (ՓՄՁ) առեւտրական դիվանագիտական ոլորտում համատեղ ծրագրերի իրականացման ուղղությամբ։ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունն ամերիկյան կողմին առաջարկվել է կազմակերպել առցանց կլոր սեղան՝ առեւտրատնտեսական եւ ներդրումային ոլորտի ամերիկյան ընկերությունների ներգրավմամբ եւ հայկական ընկերությունների մասնակցությամբ։  Ստորեւ ներկայացնում ենք կառավարության տրամադրած տեղեկությունները՝ ԱՄՆ ՄԶԳ ֆինանսավորմամբ իրականացվող «Ավելի մրցունակ եւ զանազանեցված մասնավոր հատված» դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակներում իրականացվող եւ իրականացվելիք ծրագրերի վերաբերյալ․ «My Armenia» («Իմ Հայաստան») մշակութային զբոսաշրջության ծրագիր, Սմիթսոնյան ինստիտուտ (07.2015-12.2021, 8,8 մլն ԱՄՆ դոլար) - համագործակցություն մասնավոր հատվածի հետ՝ առավել արդյունավետ մարքեթինգային եւ բրենդինգի ռազմավարություններ մշակելու եւ մշակութային-զբոսաշրջային արդյունքների ավելի լայն շրջանակ առաջարկելու՝ աջակցելով Հայաստանին՝ հատկապես մշակությային զբոսաշրջության առումով յուրահատուկ եւ ճանաչելի զբոսաշրջային երկիր դառնալու։ Գյուղական վայրերի տնտեսական զարգացում - նոր տնտեսական հնարավորություններ (RED - NEO), Ագրոբիզնես կենտրոն եւ գյուղական վայրերի զարգացման հիմնադրամ (CARD) (02.2019-02.2024, 5,14 մլն ԱՄՆ դոլար), նախատեսված է անապահով գյուղական բնակավայրերով ձեռնարկատիրության, աշխատատեղերի ստեղծման բարելավված բիզնեսի ենթակառուցվածի եւ շուկայական կապերի միջոցով տնտեսական կայունության եւ անվտանգության խթանմանը։  Առաջադեմ գիտություն եւ համագործակցություն ռեսուրսների ինտեգրացված զարգացման համար, Ինգլանդ մենդեզ ընդ Ասոշիեյթս (09.2015-07.2021, 5.59 մլն ԱՄՆ դոլար) - համագործակցություն մասնավոր հատվածի հետ, Արարատյան դաշտավայրում ջրի կառավարման արդյունավետ համակարգերի գործարկման ուղղությամբ, աջակցություն շրջակա միջավայրի համար անվնաս ձկնորսությանը եւ մաքուր էներգիայի ոլորոտում ներդրումներին։ Շուկայի ազատականացման եւ էլեկտրականության առեւտրի ծրագիր Tetra Tech (06.2018-06.2023, 9,99 մլն ԱՄՆ դոլար) - աջակցություն շուկայի ազատականացման ռեֆորմներին, աջակցում է Վրաստանի հետ էլէներգիայի առեւտրին եւ բարելավում է էներգակիրների դիվերսիֆիկացիան, արդյունավետությունը եւ թափանցիկությունը։  «Նորարարական գյուղատնտեսության վերապատրաստման եւ ուսուցման ճամբար» (AGRI CAMP) ծրագիր «Ագրոբիզնեսի հետազոտությունների եւ կրթության միջազգային հիմնադրամ» (ICARE) (01.05.2020-30.04.2023, 1,89 մլն ԱՄՆ դոլար) - այս ծրագրի հիմնական նպատակը գյուղատնտեսության ոլորտի համալսարանների շրջանավարտների եւ երիտասարդ մասնագետների միջեւ գործընկերության ձեւավորումն է, ինչպես նաեւ դասընթացների եւ հմտությունների ձեւավորումն ապահովելու համար՝ ոլորտում աշխատաշուկայի առաջարկի եւ պահանջարկի միջեւ եղած անջրպետը վերացնելու նպատակով։ Գործարարությունը խթանող միջավայր, Միջազգային զարգացման խումբ (07.2020-07.2022, 2,5 մլն ԱՄՆ դոլար) - Խումբը համագործակցում է ՀՀ կառավարության, մասնավոր հատվածի եւ այլ շահագրգիռ կողմերի հետ՝ խթանելու բիզնեսին նպաստող միջավայրը եւ պետական մասնավոր երկխոսության ամրապնդման միջոցով աջակցելու քաղաքականության իրավական եւ կարգավորիչ նախաձեռնությունների մշակմանը, որդեգրմանը եւ իրականացմանը։ Ամերիկյան կողմից ներկայացվել է ծրագրի թիվ 15 փոփոխությունը (ստորագրվել է 2021-ի մայիսի 12-ին), որով նախատեսվում է լրացուցիչ 8 մլն 200 հազար ԱՄՆ դոլարի հատկացում։ Փաստաթուղթը գտնվում է վավերացման գործընթացում։ Փոփոխության հաստատման արդյունքում ընդհանուր գումարը համաձայնագրի շրջանակներում կկազմի 100,000,980․41 ԱՄՆ դոար։ Փոփոխություն 15-ով հաստատվելիք ֆինանսական հատկացումները նախատեսվում է ուղղել ներքոնշյալ ծրագրերի ուղղությամբ․ գյուղական վայրերի տնտեսական զարգացում - նոր տնտեսական հնարավորություններ (RED-NEO) - 500,000 ԱՄՆ դոլար։ Գործարարությունը խթանող միջավայր - 1 մլն ԱՄՆ դոլար։ Նախատեսվում են նաեւ նոր ծրագրեր՝ Հայաստանի աշխատուժի զարգացում - 1,919.000 ԱՄՆ դոլար, բնական ռեսուրսների կառավարում - 2.956,000 ԱՄՆ դոլար եւ տնտեսական կառավարման եւ մրցակցության բարելավում - 1,825,000 ԱՄՆ դոլար։ Հայարփի Բաղդասարյան
14:38 - 25 օգոստոսի, 2021
Իշխանությունը ինքը իր ելույթով սադրեց, որպեսզի այս բախումը տեղի ունենա․ Սեյրան Օհանյան

Իշխանությունը ինքը իր ելույթով սադրեց, որպեսզի այս բախումը տեղի ունենա․ Սեյրան Օհանյան

Իշխանությունը ինքը իր ելույթով սադրեց, որպեսզի այս բախումը տեղի ունենա, սրանից ավել չեմ կարող ոչինչ ասել։ Այս մասին խորհրդանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանը։ «Ես արդեն ասացի, որ իրենք սադրեցին, դրա համար տեղի ունեցավ այս բախումը։ Նիստերի դահլիճում ծեծկռտուք տեղի չի ունեցել, բախում է տեղի ունեցել, հրմշտոցներ են եղել։ Վարչապետին չեմ տեսել, որովհետև ակնոցս ջարդվեց, հիմա էլ չեմ տեսնում»,- նշեց նա։ Հիշեցնենք, որ Ազգային ժողովի նիստին ՔՊ խմբակցության պատգամավոր Հայկ Սարգսյանի ելույթի ընթացքում դահլիճից պատգամավորի ուղղությամբ շիշ նետեցին այն բանից հետո, երբ վերջինս ասաց, որ պաշտպանության այն նախարարները, որոնց պաշտոնավարման ժամանակ բանակից փողով մարդ է ազատվել, «պետական դավաճան են»։ Այնուհետև ՔՊ և ընդդիմադիր խմբակցությունների պատգամավորները սկսեցին միմյանց ուղղությամբ ջրի շշեր նետել։ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի կարգադրությամբ ընդմիջում հայտարարվեց մինչև 12։00-ն, և ուղիղ հեռարձակումն ընդհատվեց։
11:43 - 25 օգոստոսի, 2021
«Պաշտպանության բոլոր այն նախարարները, որոնց ժամանակ փողով կամ զանգով բանակից մարդ է ազատվել, հայրենիքի դավաճան են»․ ԱԺ-ում շշեր նետեցին իրար վրա

«Պաշտպանության բոլոր այն նախարարները, որոնց ժամանակ փողով կամ զանգով բանակից մարդ է ազատվել, հայրենիքի դավաճան են»․ ԱԺ-ում շշեր նետեցին իրար վրա

ԱԺ-ում ընթանում է կառավարության ծրագրի քննարկումը։ Խորհրդարանում իր ելույթի ժամանակ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Հայկ Սարգսյանն ասաց, որ վերջին օրվա ընթացքում Ռոբերտ Քոչարյանի եւ Սերժ Սարգսյանի ընդդիմադիր խմբակցությունների հարցերն ու ելույթները լսելով իր մոտ ծիծաղ ու ամոթ են առաջացել․ «Ես չեմ պատկերացնում՝ մարդ ոնց կարա տենց դատողություն ունենա։ Վերջին օրվա ընթացքում այդ խմբակցությունները փորձում են պարտության ամբողջ բեռը բարդել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի վրա։ Հիմա ես ուզում եմ թվերով արձանագրենք՝ ինչ է տեղի ունեցել վերջին 30 տարում, որպեսզի սայլը տեղից շարժվի․ 1990 թվականին ՀՀ բնակչության թիվը եղել է 3,5 մլն, 2018-ին՝ 2,9 մլն։ Այդ ժամանակ Փաշինյանը դեռ վարչապետ չէր։ Այսինքն՝ ձեր ղեկավարների պատճառով ՀՀ բնակչության թիվը պակասել է 550 հազարով։ Ադրբեջանի բնակչության թիվը 1990-ին եղել է 7մլն, 2018-ին՝ 10 մլն։ Այս ընթացքում Ադրբեջանը զինել է իր բանակը, երբ մենք գնում էինք 90-ականների զենքեր, Ադրբեջանը գնում էր ժամանակակից սպառազինություն, անօդաչուներ, երբ մենք արդեն պատերազմի ժամանակ դուրս էինք բերում 1 տանկ, Ադրբեջանը դուրս էր բերում 20 տանկ, մեր ամեն մեկ զինվորի առաջ կանգնած էր 10-ից ավելի ադրբեջանցի, թուրք, վարձկան։ Հիմա էս ամենը մենք պիտի՞ իրար հետ քննարկենք, հասկանանք՝ ինչն ենք սխալ արել, թե՞ անընդհատ մեղադրենք իրար։ Եթե մեղադրելով լինի, մենք թվերով, փաստերով մի քանի անգամ շատ կարանք ձեզ մեղադրենք»,- ասաց Սարգսյանը՝ նշելով, որ Փաշինյանի կառավարման տարիներին տասն անգամ շատ զենք է գնվել։ Նա հարց հնչեցրեց՝ ինչո՞ւ չեն արձագանքում ընդդիմադիրները։ Պատգամավորը անդրադարձավ նաեւ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանի գրառմանը, որտեղ նա վիրավորել էր Փաշինյանին ընտրած քաղաքացիներին, ու ասաց, որ ընդդիմությունն առիթից օգտվում է, որ Փաշինյանն իր թիմին ասել է՝ «չպետք է տալ, մեկի գլուխը ջարդել»։ Պատգամավորի այս խոսքի ժամանակ ԱԺ-ից քմծիծաղներ լսվեցին։ Սարգսյանն ասաց, թե իրենք մնալու են կոռեկտության սահմաններում։   «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանը տեղից արձագանքեց, որ Սարգսյանը «ռազբոռկա է սարքում», ինչին հակադարձեց ՔՊ-ական պատգամավորը՝ ասելով՝ «երեւի սխալ ա եղել, որ ռազբոռկա չենք սարքել», ու որ շուտով կանդրադառնա նաեւ Սեյրան Օհանյանին․ «Եթե 2008-ին մեզ մոտ ստացված լիներ հեղափոխությունը, եւ այն տեմպերով, ինչ տեմպերով զարգացել է բանակը 2018-ից հետո, զարգանար 2008-ից հետո, նման աղետալի հետեւանք տեղի չէր ունենա»։ Սարգսյանը հայտարարեց՝ պաշտպանության բոլոր այն նախարարները, որոնց ժամանակ փողով կամ զանգով բանակից մարդ է ազատվել, նրանք հայրենիքի դավաճան են։ Սեյրան Օհանյանը, որը նախկին պաշտպանության նախարարն է, տեղից արձագանքեց «հայրենիքի դավաճանը դո՛ւ ես, այ տղա, իմ ժամանակ․․․», եւ նրա խոսքը լսելի չեղավ, քանզի Հայկ Սարգսյանը կտրուկ արձագանքեց՝ «ես քեզ ե՞մ ասում, արա՛»։ Այդ պահին Սեյրան Օհանյանը շիշը նետեց Սարգսյանիվրա, վերջինը սկսեց բղավել, թե՝ «խելոք պահի քեզ, արա» ու ինքն էլ իր շիշը նետեց դեպի Սեյրան Օհանյանը։ ԱԺ-ում ՔՊ խմբակցության կողմից շշեր նետեցին, հետո սկսեցին տարբեր կողմերից իրար շշերով հարվածել։ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը ներս հրավիրեց անվտանգության աշխատակիցներին, նիստն ընդհատվեց։
11:02 - 25 օգոստոսի, 2021
«Էյր Արաբիան»՝ Հայաստանի երկնքում․ ակնկալիքներ, հնարավորություններ ու ռիսկեր

«Էյր Արաբիան»՝ Հայաստանի երկնքում․ ակնկալիքներ, հնարավորություններ ու ռիսկեր

«Էյր Արաբիայի» հետ Հայաստանում ստեղծվող ավիաընկերությանը որեւէ արտոնություն չի տրվելու, այն գործելու է հավասար պայմաններում տեղական այլ ընկերությունների հետ։ Այս մասին Infocom-ին հայտնել են ՀՀ կառավարությունից՝ նշելով, որ նոր ընկերությունը չի ունենալու պետական հովանավորություն կամ պետական դոտացիա, բաժնետոմսերը գրեթե հավասար են․ «Այս հարցում առաջնորդող է եղել գործընկերային տեսանկյունից արդարացված այն սկզբունքը, որ այն գործընկերը՝ տվյալ դեպքում՝ «Էյր Արաբիան», որն ունի ծրագրի ամբողջական կառավարման ու իրականացման կարողություն եւ փորձ, պետք է ունենա գործառնական որոշակի լծակներ, օրինակ՝ նշանակել ընկերության ղեկավար կազմ՝ նաեւ հայկական կողմի համաձայնությամբ»:  Այս տարվա հուլիսի 14-ին «Էյր Արաբիա» ավիաընկերությունն ու «Հայաստանի պետական հետաքրքրությունների ֆոնդը» (ANIF) ազգային ավիափոխադրող ստեղծելու համաձայնագիր ստորագրեցին:  Ըստ համաձայնագրի՝ կստեղծվի անկախ համատեղ ձեռնարկություն, որը կգործի որպես բյուջետային ուղեւորափոխադրող ավիաընկերություն, եւ որի բազան կհանդիսանա Երեւանի «Զվարթնոց» միջազգային օդանավակայանը։ Ըստ պաշտոնական հաղորդագրության՝ նոր ավիաընկերությունը կաշխատի «Էյր Արաբիայի» կողմից շահագործվող բյուջետային բիզնես մոդելով: Համաձայնագրի ստորագրման կապակցությամբ ԱՆԻՖ-ի գլխավոր գործադիր տնօրեն Դավիթ Փափազյանը նշել էր, որ նոր ազգային բյուջետային ավիափոխադրողի հիմնումը զգալի արժեք կստեղծի տնտեսության համար եւ էլ ավելի կակտիվացնի երկրում զբոսաշրջությունը: Նույն օրը Նիկոլ Փաշինյանը, որն այդ ժամանակ վարչապետի պաշտոնակատար էր, հանդիպել էր «Էյր Արաբիա» ավիաընկերության խորհրդի նախագահ Շեյխ Աբդուլլահ Բին Մոհամադ Ալ Թանիին՝ հայտարարելով, որ ՀՀ կառավարությունն իր գործիքակազմերով պատրաստ է օժանդակելու ավիաընկերության արդյունավետ գործունեությանը, ինչը, Փաշինյանի համոզմամբ, կնպաստի ուղեւորահոսքերի ընդլայնմանը, նոր ներդրումների ներգրավմանը, զբոսաշրջության զարգացմանն ու քաղաքացիներին ավիացիոն ոլորտում ժամանակակից եւ որակյալ ծառայությունների մատուցմանը: «Էյր Արաբիան» ցուցակված է Դուբայի ֆինանսական շուկայում եւ համարվում է Մերձավոր Արեւելքի ու Հյուսիսային Աֆրիկայի բյուջետային առաջատար օպերատոր: Այս ավիաընկերությունն իր գործունեությունը սկսել է 2003թ.-ի հոկտեմբերին, այս պահին շահագործում է 52 նոր A320 եւ 4 A321 ինքնաթիռներ՝ սպասարկելով ԱՄԷ-ի, Մարոկկոյի եւ Եգիպտոսի հինգ հանգույցներից մոտ 170 երթուղիներ:  «Էյր Արաբիայի» հետ ազգային ավիափոխադրող ստեղծելու մասին այս լուրը շատերի համար անսպասելի էր գլխավորապես այն պատճառով, որ ազգային ավիափոխադրողի համահիմնադիր դառնում է օտարերկրյա ավիաընկերություն։ Ինչո՞ւ է նման պայմանագիր կնքվում երկրորդ երկրի հետ, արդյոք առանց օտարերկրյա ավիափոխադրողի հետ համագործակցության հնարավորություն չկա՞ր ստեղծելու ազգային ավիափոխադրող, ինչո՞ւ է պետք ազգային փոխադրումներին մասնակից դարձնել այլ երկրի ավիաընկերության եւ քննարկվե՞լ է արդյոք տեղական ընկերությունների՝ ազգային ավիափոխադրող դառնալու հարցը․ այս եւ այլ հարցերի պատասխաններն ստանալու համար նախորդ ամիս գրավոր հարցմամբ դիմեցինք ՀՀ կառավարությանը։ Նախկին փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանի գրասենյակից ստացած պատասխանի համաձայն՝ «Էյր Արաբիա» ընկերության հետ քննարկումները սկսել են դեռեւս 2021թ. սկզբին, իսկ պայմանագիրը կնքվել է Մերձավոր Արեւելքի ու Հյուսիսային Աֆրիկայի առաջին եւ ամենամեծ բյուջետային ավիափոխադրողի հետ, որի փորձը, կառավարության վստահեցմամբ, մեծապես նպաստելու է տեղական ավիացիայի ոլորտի զարգացմանը, ինչպես նաեւ ավիաընկերության արդյունավետ կառավարմանը: Ի լրումն՝ փոխվարչապետի գրասենյակից նշել են, որ «Էյր Արաբիայի» հետ համատեղ ընկերության ստեղծումը նաեւ ներդրումային մրցունակության տեսանկյունից կարեւոր նշանակություն ունի: Կառավարությունը, ինչպես տեղեկանում ենք հարցման պատասխանից, համարում է, որ տեղական ընկերությունների փորձն անհամադրելի է «Էյր Արաբիա» ընկերության հետ: Գրավոր պատասխանում նշված է, որ ուսումնասիրվել է նախկին փորձը, արվել են մասնագիտական հաշվարկներ, ինչի արդյունքում մասնագետները եկել են եզրակացության, որ առավել արդյունավետ ձեւաչափը ոլորտում երկարամյա փորձառություն ունեցող գործընկերոջ հետ համատեղ ծրագիրն է:  Խնդրել էինք պատասխանել նաեւ հարցին, թե ինչ ռիսկեր կարող են լինել, եթե որեւէ պարագայում այս ավիաընկերությունը սնանկանա կամ հեռանա, գնահատվե՞լ են արդյոք այդ ռիսկերը, հնարավոր ինչ լուծումներ կարող են լինել, եւ, ի վերջո, արդյոք դաշտից դուրս չե՞ն մղվի գոյություն ունեցող կամ ստեղծվելիք ավիաընկերությունները, եթե պետությունում մեկ ազգային ավիափոխադրող է լինելու։ Մեր ստացած պատասխանում ռիսկերի վերաբերյալ նշված է ոչ ավելին, քան այն, որ «Էյր Արաբիայի» նման համապարփակ փորձառություն ունեցող ընկերության հետ համագործակցությունը ռիսկերի համատեղ եւ արդյունավետ կառավարման հնարավորություն է տալու, եւ որ գործարքն իրականացվել է բիզնես ռիսկերի մանրամասն գնահատման հիման վրա․ ««Էյր Արաբիան» եւ հայկական կողմը կիսում են այդ ռիսկերը: Ընկերության գործունեության ձախողման եւ սնանկացման պարագայում բացասական հետեւանքները տարածվում են թե՛ հայկական կողմի, թե՛ «Էյր Արաբիայի» վրա»: Փոխվարչապետի գրասենյակից չեն հայտնել հայկական կողմի նյութական մասնակցության, օդանավերի քանակի ու մակնիշի վերաբերյալ տվյալներ՝ նշելով, որ դրանք ներկա պահին առեւտրային գաղտնիքի տիրույթում են: Ինչ վերաբերում է «ազգային ավիափոխադրող» հասկացությանը, ապա հարցման պատասխանում նշված է, որ իրավական տեսանկյունից որեւէ կարգավորում «ազգային ավիափոխադրող» անվանումը չի ենթադրում ոչ միայն հայաստանյան, այլեւ շատ երկրների օրենսդրությամբ․ «Այդուհանդերձ, նոր ստեղծվող ընկերությունը միակ ավիափոխադրողն է, որի մասնաբաժնի մոտ կեսը տնօրինում է պետությունը ԱՆԻՖ-միջոցով: Ցանկացած բիզնես նախաձեռնության հաջողության գրավականը մրցունակ բիզնես մոդելն է: ԱՆԻՖ-ի միջոցով պետությունը ներդրում է կատարել կոմերցիոն տեսանկյունից խոստումնալից ծրագրում: Համատեղ ձեռնարկության այս ձեւաչափն առավել արդյունավետ է»,- վստահեցրել են պաշտոնապես: Ազգային ավիափոխադրո՞ղ, թե՞ ուղղակի համագործակցություն Կառավարությունից ստացած պատասխաններն ու ներկա իրավիճակը, հնարավոր զարգացումները մեկնաբանելու համար դիմեցինք քաղաքացիական եւ ռազմական ավիացիայի օդաչու, ավիացիոն ոլորտի կառավարիչ Հակոբ Ճաղարյանին։ Վերջինս թեեւ համարում է, որ Air Arabia-ն դինամիկ մենեջմենթով լավ ընկերություն է, բայց միեւնույն ժամանակ նշում է՝ այն միակն ու ամենամեծը չէ, նույնիսկ Էմիրություններում, առավել եւս՝ տարածաշրջանում, որպես մեծ ավիաընկերության օրինակ՝ նա նշեց Fly Dubai-ը: Infocom-ի հետ զրույցում ավիացիոն ոլորտի կառավարիչը նկատեց՝ «Էյր Արաբիան» մեզ պես երկրներում մասնաճյուղ ստեղծելու 2 անհաջող փորձ ունի` Հորդանանում եւ Նեպալում․  «Եթե Նեպալի պարագայում մասնաճյուղի լուծարումը բացատրվեց քաղաքական իրավիճակի անբարենպաստությամբ, ապա Հորդանանի տարբերակում Air Arabia-ն, ըստ իմ տեղեկությունների, լուծարեց իր մասնաճյուղը կոռուպցիայից հեռու մնալու, իր անվան շուրջ կասկածելի կարծիք չստեղծելու նկատառումներով»,- նշեց Հակոբ Ճաղարյանը:  Վերջինիս համոզմամբ՝ միջազգային որակավորման մասնագետներ հրավիրելն ու տեղացի փորձառու մասնագետներին ժամանակակից դարձնելն ավելի տրամաբանական կլիներ, քան համատեղ ձեռնարկությունում նրանց նշանակումը գործընկերոջ կողմից, ինչը նշված է կառավարության պատասխանում:  Ինչ վերաբերում է «ազգային ավիափոխադրող» եզրույթին, ապա, ըստ մեր զրուցակցի, այն կառավարությունն է շրջանառության մեջ դրել: Իսկ այս համաձայնագիրը, նրա համոզմամբ, ընդամենը ՀՀ կառավարություն-«էյր Արաբիա» ավիաընկերություն համագործակցության մասին է․ ««Ազգային ավիափոխադրող» աժիոտաժն այդ եզրույթի հետ որեւէ կապ չունի: Եվ հանդիսանում է հերթական բլեֆը: Նոր ստեղծվող ընկերությունը այսօրվա իրականությունում չունի ոչ մի շանս «ազգային»-ի պատվին արժանանալու, իսկ դրա պատճառները բազմաթիվ են, որոնց մասին ես բազմիցս խոսել եմ»։ «Ազգային փոխադրողի» բացատրությունն՝ ըստ ICAO doc. 9626-ի, (Քաղաքացիական ավիացիայի միջազգային կազմակերպություն (ԻԿԱՕ)), տվյալները՝ Հ․ Ճաղարյանի «Ազգային փոխադրող է կոչվում այն ավիափոխադրողը, որը հիմնվել է՝ համաձայն տվյալ պետության ազգային օրենսդրության, սովորաբար պետության՝ օդատրանսպորտային ծառայություններ (այդ թվում՝ միջազգային օդատրանսպորտային ծառայություններ) մատուցող միակ կամ հիմնական ավիափոխադրողն է եւ օդային տրանսպորտի ոլորտում համարվում է ազգային գործիք»,- նշված է փաստաթղթում։ Հակոբ Ճաղարյանը նշեց՝ չի հավատում կառավարությունից ստացած պատասխանի այն պնդմանը, թե՝ «...նոր ստեղծվող ընկերությունը ոչ մի արտոնություն, պետական հովանավորություն չի ունենալու...»․ «Ես Էռնեկյան կրտսերի հետ քննարկել եմ այդ հարցը: Մանրամասները գաղտնիք են: Բայց այն, ինչի շուրջ ես բանայցել եմ՝ ի շահ տեղական ընկերությունների, 2019թ. դեկտեմբերի 15-ին ԱԺ-ն ամրագրեց իրենց գովազդած Ryan Air-ի համար: Դեռ մի բան էլ ավելի` սուբսիդավորմամբ նույն հիմնադրամի ֆոնդից: Ես չեմ հավատում, որ խաբեությունն արդարացնելու համար ավելի մեծ խաբեությունը չի հովանավորվելու: Իսկ դրանից բխող հետեւություններն ավելի ցավոտ են լինելու»,- ասաց ավիացիոն ոլորտի կառավարիչը՝ հավելելով, որ եթե երկրում մնա մի փոխադրող, ապա, վստահ է, նորից կանգնելու ենք 2013թ. իրավիճակի առաջ, երբ ՀՀ միակ ավիափոխադրող «Արմավիայի» սնանկության հետեւանքով երկիրը մնաց առանց ավիափոխադրողի։ Իսկ սա, Հակոբ Ճաղարյանի համոզմամբ, կառավարության հերթական խաբեությունն է․ «Արդեն չեմ հավատում, որ ընդամենը անփորձության եւ անհեռատեսության հետեւանք է»։  Airbus ընկերության հետ համագործակցության եզրերը մշուշոտ են Հուլիսի 20-ին՝ «Էյր Արաբիայի» հետ համաձայնագրի ստորագրումից օրեր անց, Հակոբ Ճաղարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում մի գրառում կատարեց՝ ներկայացնելով, որ ինքը դեռեւս 2020թ․ փետրվարին ավելի շահավետ պայմաններով եւ ավելի մեղմ` 10 տարվա ընթացքում վճարման գրաֆիկով արտադրողի՝ Airbus-ի հետ համաձայնեցրել եւ բերել էր A220 տիպի 8 օդանավի ձեռքբերման պայմանագիր, որի 2 օրինակները հանձնվել են Նիկոլ Փաշինյանին եւ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածների նախարար Սուրեն Պապիկյանին։ ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածների նախարարությունից եւ վարչապետի աշխատակազմից գրավոր հարցմամբ խնդրեցինք տրամադրել տեղեկություններ՝ արդյոք Airbus A220 ութ օդանավ ձեռք բերելու պայմանագիր ներկայացվե՞լ է կառավարությանը, եւ եթե այո, ապա վճարման ինչպիսի գրաֆիկով, ձեռքբերման ինչպիսի պայմաններով է եղել այն, պայմանագիրը գործարկվելո՞ւ է որեւէ ժամանակահատվածի համար, իսկ եթե չի գործարկվելու, ապա ինչու։ Մեր ստացած պատասխանի համաձայն՝ «Airbus» ընկերության ներկայացուցիչները 2019 թվականին այցելել են Երեւան եւ ունեցել տարբեր հանդիպումներ, այդ թվում՝ ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարության ներկայացուցիչների հետ, որոնց ընթացքում քննարկվել են տարբեր հարցեր, ձեռք են բերվել հետագա համագործակցության վերաբերյալ պայմանավորվածություններ, հանդիպմանը մասնակցել է նաեւ ՀՀ վարչապետի նախկին խորհրդական Հակոբ Ճաղարյանը: «Այնուհետեւ «Airbus» ընկերությունը Հակոբ Ճաղարյանի միջոցով փոխանցել է հետագա համագործակցության շրջանակներում հնարավոր խորհրդապահական բնույթի տեղեկատվության (այդ թվում՝ օդանավի հնարավոր ձեռքբերման արժեքի) չհրապարակման մասին փաստաթուղթ, որն էլ ստորագրվել է ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարի կողմից: Վերոգրյալ փաստաթուղթը ստորագրվելուց հետո որեւէ գործընթաց «Airbus» ընկերության հետ դեռեւս չի իրականացվել»,- պատասխանել են կառավարությունից: Ըստ Հակոբ Ճաղարյանի՝ վերագրյալ տեղեկությունները ներկայացված են մանիպուլացված․  ««Airbus»-ի առաջարկած պայմանագրի մի օրինակն ինձ մոտ է, մյուս 2 օրինակները Նիկոլ Փաշինյանի ցուցումով 2020թ. փետրվարի 10-ին անձամբ հանձնել եմ ՏԿԵ նախարար Սուրեն Պապիկյանին: Առանց կոմերցիոն գաղտնիք պարունակող մասի` օդանավերի արժեքների եւ ստացման ժամկետների մասին տեղեկությունները կարող եմ ներկայացնել: Մինչ այդ ստորագրվել է, ինչպես նշվում է կառավարության պատասխանում, «Չհրապարակման մասին» համաձայնագիր: Airbus-ին Տուլուզում ինքս եմ ներկայացրել տեղական ավիաընկերության բիզնես-պլանի նախագիծը: Հանդիպմանը ներկա են եղել Airbus-ի մոտ 10 բարձրաստիճան պաշտոնյա: Այդ թվում՝ 3 փոխնախագահ, ֆինանսական տնօրենը, Կանադայից այդ հատուկ հանդիպման համար ժամանած 2 առաջատար մասնագետ եւ այլք: ՀՀ կառավարությանն արած պայմանագրի առաջարկը ծնվել է այդ հանդիպման արդյունքում»,- մանրամասնեց մեր զրուցակիցը՝ նշելով, որ իր առաջարկած տարբերակը ներառում էր չնչին ֆինանսական ներդրումներ, որոնք կվերադարձվեին մոտակա 3-4 ամսում՝ գումարած բազմապատիկ ներդրումների ծրագիր:  Այսպիսով, «Էյր Արաբիա» ավիաընկերությունն ու «Հայաստանի պետական հետաքրքրությունների ֆոնդը» պատրաստվում են ստեղծել համատեղ ձեռնարկություն, որը գործելու է որպես բյուջետային ուղեւորափոխադրող ավիաընկերություն։ Կառավարությունը, սակայն, հստակ չի պատասխանում հարցերին, թե հնարավոր ռիսկերը չեզոքացնելու ինչ գործիքակազմ կա, եւ թե ինչպես է կարգավորվելու դաշտը, որպեսզի նոր ստեղծող ավիաընկերությունը դուրս չմղի մյուս ավիափոխադրողներին։ Հստակ պատասխան չկա նաեւ հարցին, թե ինչու «Airbus» ընկերության հետ համագործակցությունը հետագա ընթացք չի ստացել այն պարագայում, երբ 8 օդանավի ձեռքբերման պայմանագիր էր առաջարկվել՝ ավիացիոն ոլորտի կառավարչի գնահատմամբ՝ ավելի շահավետ պայմաններով եւ 10 տարվա ընթացքում վճարման գրաֆիկով։ Հայարփի Բաղդասարյան
18:59 - 24 օգոստոսի, 2021
Սևանա լճի մակարդակը և լճից ջրառները 2002-2021 թվականներին․ ամփոփ տվյալներ

Սևանա լճի մակարդակը և լճից ջրառները 2002-2021 թվականներին․ ամփոփ տվյալներ

Օրեր առաջ նորընտիր Ազգային ժողովում քննարկվում էր Սևանա լճից ոռոգման նպատակներով ջրառ իրականացնելու վերաբերյալ օրենքի փոփոխության նախագիծը, համաձայն որի՝ կառավարության որոշմամբ արդեն իսկ հաստատված 170 մլն խորանարդ մետր ջրառի թույլատրելի սահմանը փոփոխվեց՝ դառնալով 245 մլն խորանարդ մետր։  Կառավարությունը հավելյալ ջրառի անհրաժեշտությունը հիմնավորում է սակավ տեղումներից և շոգ եղանակից առաջացած ջրի դեֆիցիտը լրացնելու անհրաժեշտությամբ։ Օրենքում փոփոխություն կատարելու սույն նախագիծը թեև թեժ քննարկումներով, սակայն ընդունվեց երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ՝ ձայների 57 կողմ, 19 դեմ և 0 ձեռնպահ հարաբերակցությամբ։ Քանի որ նոր ձևավորված Ազգային ժողովի 3 խմբակցություններում ՀՀ նախկին և ներկա իշխանության ներկայացուցիչներն են և այս հարցի քննարկման ժամանակ համեմատականներ անցկացվեցին նախկին և ներկա կառավարող ուժերի միջև, թե ով ինչպես է կարողացել վերահսկել Սևանա լճից ջրառի իրականացումը և լճի մակարդակի բարձրության պահպանումը, որոշեցինք ուսումնասիրել 20 տարվա կտրվածքով Սևանա լճի բարձրության մակարդակը, ինչպես նաև լճից ջրառի չափերը։ Սևանա լճի մակարդակի փոփոխությունը պայմանավորված է տվյալ տարվա հիդրոլոգիական և եղանակակլիմայական պայմաններով, այսինքն՝ գետերով ներհոսքներից, տեղումներից և գոլորշիացումներից։ Սևանա լճից ջրառի չափաքանակը 2002-2021 թվականներին 2002 թվականին (նախագահ՝ Ռոբերտ Քոչարյան) Սևանից իրականացվել է 99,6 մլն խորանարդ մետր ջրառ, 2003 թվականին՝ 118,31 մլն խորանարդ մետր, 2003-ին՝ 118,31 մլն խորանարդ մետր, իսկ 2004-ին՝ 149,91 մլն խորանարդ մետր։ 2005 թվականին կառավարության որոշմամբ նախատեսվել էր իրականացնել 150 մլն խորանարդ մետր ջրառ․ իրականացվել է 149,55 մլն խորանարդ մետր, այսինքն՝ հավելյալ ջրառի կարիք չի եղել։ 2006 թվականին կառավարության որոշմամբ նախատեսվել էր 120 մլն խորանարդ մետր ջրառ, սակայն իրականացվել է նախատեսվածից ավելի՝ 152,37 մլն խորանարդ մետր։ 2007 թվականին Սևանից ջրառի համար կառավարության որոշմամբ նախատեսված էր 120 մլն խորանարդ մետր, սակայն այդ տարի իրականացվեց նախատեսվածից ավելի՝ 154,56 մլն խորանարդ մետր։ 2008 թվականին (նախագահ՝ Սերժ Սարգսյան) կառավարության որոշմամբ նախատեսված էր նախորդ տարիների համեմատությամբ բավականին շատ՝ 315 մլն խորանարդ մետր ջրառ․ իրականացվել է 303,69 մլն խորանարդ մետր, այսինքն՝ հավելյալ ջրառ չի կատարվել, թեև ի սկզբանե կառավարության որոշմամբ սահմանվածը նախորդ տարիների համեմատությամբ բավականին շատ էր։ 2009 թվականի կառավարության որոշման համաձայն՝ նախատեսված էր 142 մլն խորանարդ մետր ջրառ․ իրականացվել է 126,29 մլն խորանարդ մետր։ 2010 թվականին կառավարության որոշմամբ նախատեսված 168,9 մլն խորանարդ մետր ջրառից իրականացվել է 157,74 մլն խորանարդ մետրը։ 2011 թվականի որոշմամբ նախատեսված 170 մլն խորանարդ մետր ջրառից իրականացվել է 168,33 մլն խորանարդ մետրը։ 2012 թվականին կառավարության որոշմամբ դարձյալ սահմանվել էր մյուս տարիների համեմատությամբ բավականին բարձր ցուցանիշ, ինչպես 2008 թվականի դեպքում էր։ Նախատեսված 319,2 մլն խորանարդ մետր ջրառից իրականացվել է 317,65 մլն խորանարդ մետրը։ 2013 թվականի որոշմամբ նախատեսված 170 մլն խորանարդ մետր ջրառից իրականացվել է 169,95 մլն խորանարդ մետրը։ 2014 թվականի որոշմամբ նախատեսված էր 270 մլն խորանարդ մետրի ջրառ, որից իրականացվել է 269,62 մլն խորանարդ մետրը։ Համաձայն Արտակարգ իրավիճակների նախարարության զեկույցի՝ 2008, 2012, 2013 և 2014 թվականները համարվել են սակավաջուր տարիներ։ 2015 և 2016 թվականներին նախատեսվել և իրականացվել է 170 մլն խորանարդ մետրի ջրառ։ 2017 թվականի որոշմամբ նախատեսված 270 մլն խորանարդ մետր ջրառից իրականացվել է 266,75 մլն խորանարդ մետրը։ 2018 թվականին (վարչապետ՝ Նիկոլ Փաշինյան) կառավարության որոշմամբ ի սկզբանե նախատեսվել էր 170 մլն խորանարդ մետր ջրառ, սակայն հետո Ազգային ժողովին ներկայացվեց և ընդունվեց 40 մլն խորանարդ մետր հավելյալ ջրառ իրականացնելու նախագիծ։ Ընդհանուր առմամբ այդ տարի Սևանից իրականացվել է 200,62 մլն խորանարդ մետր ջրառ։ 2019 և 2020 թվականներին նախատեսվել և իրականացվել է 170 մլն խորանարդ մետրի ջրառ, այսինքն՝ հավելյալ ջրառի անհրաժեշտություն չի առաջացել։ Արդեն այս տարի՝ 2021 թվականին, կառավարության որոշմամբ նախատեսված էր իրականացնել 170 մլն խորանարդ մետրի ջրառ, սակայն ինչպես վերևում նշեցինք, օրեր առաջ ընդունվեց փոփոխությունների նախագիծ, որի համաձայն՝ ջրառի թույլատրելի սահմանը դարձավ 245 մլն խորանարդ մետր։ Այսպիսով՝ վերջին 20 տարիներին ամենաշատ ջրառ իրականացվել է 2012 թվականին, ընդ որում, այդ տարում գետերով, Արփա-Սևանով ներհոսքերը և տեղումները ավելի քիչ են եղել, քան գոլորշիացումն ու իրականացված ջրառը, այսինքն՝ գրանցվել է բացասական հաշվեմնացորդ, ինչի հետևանքով էլ լճի մակարդակը 2013 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ նախորդ տարվա նույն ժամանակահտվածի նկատմամբ ցածր է եղել 3 սանտիմետրով։ Սևանա լճի մակարդակը 2002-2021 թվականներին Արտակարգ իրավիճակների նախարարության զեկույցի համաձայն՝ Սևանա լճի մակարդակի փոփոխությունների մոնիթորինգ իրականացվում է 4 դիտակետերում։ Ըստ զեկույցի տվյալների՝ լճի մակարդակի իջեցումն սկսել է 1933 թվականից, երբ ջրառի տարեկան քանակը գերազանցել է նրա բնական հոսքին։ 1981-2001 թվականները համարվել են լճի մակարդակի պայմանական հավասարակշռության տարիներ։ 2002-ից սկսած լճի մակարդակն սկսել է բարձրանալ։ Լճի մակարդակը տարվա ընթացքում տատանվում է և ամենաբարձրը դիտվում է յուրաքանչյուր տարվա հուլիսին։ Դիտարկենք Սևանա լճի մակարդակի տատանումները յուրաքանչյուր տարվա հունվարի 1-ի դրությամբ։ Այսպես՝ 2002 թվականի հունվարի 1-ին Սևանա լճի մակարդակը եղել է 1896 մետր 32 սանտիմետր, 2008-ի հունվարի 1-ին՝ 1898 մետր 79 սանտիմետր, այսինքն՝ այդ տարիներին մակարդակը բարձրացել է 2 մետր 47 սանտիմետրով։  2018 թվականի հունվարի 1-ին լճի մակարդակը եղել է 1900 մետր 39 սանտիմետր, որը 2008 թվականի համեմատությամբ բարձր է 1 մետր 60 սանտիմետրով։ 2019 թվականի հունվարի մեկին լճի մակարդակը 2018 թվականի համեմատությամբ ցածր է եղել 3 սանտիմետրով, սակայն 2020-ին դարձյալ բարձրացել է, և 2021-ին լճի մակարդակը եղել է 1900 մետր 52 սանտիմետր, որը 2018-ի համեմատությամբ բարձր է 10 սանտիմետրով։ Ընդհանուր առմամբ՝ վերջին 20 տարիներին Սևանա լճի մակարդակը բարձրացել է 4 մետր և 20 սանտիմետրով։ Այսպիսով՝ ինչպես տեսնում ենք ներկայացված տվյալներից՝ Սևանա լճի մակարդակը վերջին 20 տարիներին շարունակաբար բարձրացել է և այս տարվա հունվարի 1-ին նախորդ տարիների համեմատությամբ եղել է ամենաբարձրը, սակայն նախատեսված հավելյալ ջրառի պարագայում հնարավոր է՝ նվազի։ Նարեկ Մարտիրոսյան
18:10 - 24 օգոստոսի, 2021
ԱԺ Նիստի ժամանակ տեղի ունեցավ հանցագործություն, որը սադրեցին ելույթ ունեցողը եւ նիստը վարողը․ սա պետք է ընդունել որպես հանցագործության մասին պաշտոնական հաղորդում․ Արծվիկ Մինասյան

ԱԺ Նիստի ժամանակ տեղի ունեցավ հանցագործություն, որը սադրեցին ելույթ ունեցողը եւ նիստը վարողը․ սա պետք է ընդունել որպես հանցագործության մասին պաշտոնական հաղորդում․ Արծվիկ Մինասյան

Նախորդ նիստի ժամանակ տեղի ունեցավ հանցագործություն, որը սադրեցին ելույթ ունեցողը (ԱԺ ամբիոնից ելույթ էր ունենում Նիկոլ Փաշինյանը,-խմբ․) եւ նիստը վարողը (ԱԺ խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը,-խմբ․)․ սա պետք է ընդունել որպես հանցագործության մասին պաշտոնական հաղորդում։ Ընդ որում՝ բռնի ուժի գործադրումը՝ ՊՊԾ հրամանատարի կողմից, նաեւ առավոտյան լրագրողների նկատմամբ է կիրառվել։  Այս մասին այսօր Ազգային ժողովում հարցուպատասխանի ընթացքում ասաց «Հայաստան» խմբակցության պատգամվոր Արծվիկ Մինասյանը։   Վերջինս հարց ուղղեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին, նշելով, թե նոյեմբերի 9-ից հետո հանրային լայն շրջանակներում Փաշինյանի գործունեությանը տրվում են գնահատականներ, որոնք քաղաքական բաղադիչ ունենալով հանդերձ պարունակում են կոնկրետ քրեաիրավական որակումներ։ Մինասյանը մասնավորապես ասաց․ « Տեղի ունեցած իրադարձություններն արձանագրում են, որ Դուք օժանդակություն եք ցուցաբերում մեր թշնամիներին՝ ադրբեջանական և թուրքական պետություններին, կազմալուծել եք ներքին և արտաքին անվտանգությունը, ինչպես նաև պետական կառավարման համակարգը։ Վարել եք գաղտնի բանակցություններ, երկիրը ներքաշել եք պատերազմի մեջ, չարաշահելով Ձեր լիազորությունները, Ձեզ եք վերագրել գերագույն հրամանատարի գործառույթներ, ունեցել եք բանավոր և գրավոր պայմանավորվածություններ, որի արդյունքում ունենք հազարավոր կիլոմետր տարածքների կորուստներ, հարյուրավոր կրթական հաստատություններ, մշակութային արժեքներ և այլն։ Այս ամենը քրեական օրենսգրքում ներկայացվում է որպես վնասարարություն, պետական գաղտնիքի հրապարակում, պաշտոնական լիազորությունների անցում կամ չարաշահում, և ի երջո պետական դավաճանություն։ Եթե Դուք հետևողականորեն խորշում եք այս բառերից՝ դավաճան, հողատու, որը հասկանալի է, արդյոք ի՞նչ անվանում կտաք այլ գործողություններին։ Երկրորդ՝ հաշվի առնելով, որ Գլխավոր դատախազությունը հետևողականորեն հրաժարվում է առերեևույթ այս հանցագործությունների վերաբերյալ հարուցված քրեական գործերից, արդյոք Դուք պատրա՞ստ եք հետևողական լինել և դավաճանության հոդվածով քրեական գործի շրջանակներում ներգրավվել գործի քննությանը»։ Փաշինյանը դիտարկման ի պատասխան նշեց, որ ինքը հետևել է ՊՊԾ գործողություններին և քաջալերեց նրանց՝ շարունակել պահպանել ԱԺ բնականոն գործունեությունը՝ Աժ նախագի հրահանգներին համապատասխան։ Փաշինյանը շնորհակալություն հայտնեց ՊՊԾ-ին օրենքով սահմանաված ծառայողական պարտականությունները հստակ կատարելու համար։ Վարչապետը տեղեկացրեց, թե ինքը ՊՊԾ աշխատակիցներին շատ խիստ հրահանգել է, որ նրանք որևէ մեկին, առավել ևս զուգարաններում անզգույշ չքաշքշեն։ Վերջինս ընդգծեց, թե նրանք չեն կարող անցնել իր հրամանի վրայով։  «Եթե հիշողությունս չի դավաճանում հիմա դատական գործընթաց է գնում Ձեր կուսակից Պողոս Պողոսյանին զուգարանում անզգույշ քաշքշելու հետևանքով սպանելու գործով և ինչքան հիշում եմ, Դուք տասն և ավելի տարիներ այդ հանցագործության մասն չեք էլ բարձրաձայնել, որ Ձեր կուսակից ընկերոջը ծեծելով սպանել են զուգարանում»,- պատասխանեց Փաշինյանը։ Ինչ վերաբերում է գաղտնի բանակցություններին, վարչապետն ասաց, թե ինքը որևէ մեկի հետ գաղտնի բանակցություններ չի վարել։ Բանակցությունները կոնֆիդենցիալ են եղել միշտ և բոլորի ժամանակ, բայց գաղտնի բանակցություններ որևէ մեկի հետ ինքը վարել։ «Դուք ասում եք՝ «խորշում եք հողատու, դավաճան, կապիտուլյանտ բառերից», կներեք, երբ  այդ մեղադրանքները հնչել են, ես բազմաթիվ անգամներ եկել եմ այս ամիբոնի մոտ և ասել եմ՝ դավաճանը դուք եք, կապիտուլյանտը դուք եք, հողատուն դուք եք, խնդրում եմ ոչ մեկը սա անձնավորված չընդունի։ Հետո ասել եմ՝ ժողովուրդ ջան, հիմա մենք գալիս ենք ձեր դատի առաջ կանգնելու և ժողովուրդը իր քվեարկությամբ որոշել է, թե դավաճանը, հողատուն և կոպիտուլյանը ով է և յուրաքանչյուրին դրել ա իր տեղը։ Եկեք հանգիստ նստենք մեր տեղը, այդ թեմաները առանձնակի մի խառնեք, ես ոչ մի բանից չեմ խորշում, ես խնդիր չունեմ, ուզում եք քննարկենք՝ եկեք քննարկենք։ Հանդարտվեք ի վերջո, մի ստիպեք ինձ ցույց տալ, թե ով պետք է խորշի, ով  է դավաճանը, պետությունը թալանողը, հողատուն, կապիտուլյանտը։ Ես խոսում եմ ՀՀ քաղաքացիներից ստացած մանդատին համապատասխան և ամենայն հարգանքով կոչ եմ անում հանդարտվել»,- հավելեց Փաշինյանը։ Մինասյանն իր խոսքի սկզբում ասաց, թե ինքն արձանագրում է, որ ՊՊԾ աշխատակիցների կողմից իրականացված հանցագործությունը տեղի է ունեցել Փաշինյանի ցուցումով։  «Քանի որ իշխանությունը հավերժ չէ, պատասխանատվությունը վրա է հասնելու միանշանակ։ Նաև արձանագրեմ, որ Ձեր հիշողությունը դավաճանում է Ձեզ։ Երկրորդ մասով կա կոնկրետ լուծման տարբերակ՝ դավաճանության հոդվածով քրեական գործի հարուցում և դրա շրջանակներում գործի մանրամանսն քննություն, որը որևէ ձև չի կարող փոխարինվել քննիչ հանձնաժողովով կամ այլ բանով։ Սրա շրջանակներում ակնկալում եմ, որ Դուք պատասխանեք՝ պատրաստ ե՞ք ներգրավվել, կամ ներկայացնել հաղորդում կա՛մ սուտ մատնության համար, կա՛մ հենց դավաճանության հոդվածով, որպեսզի հարուցվի քրեկան գործը»,- արձագանքեց Մինասյանը հարցնելով, թե դատավարական ի՞նչ կարգավիճակ է Փաշինյանն իր համար պատերացնում այդ գործի շրջանակներում։ «Ես այստեղ չեմ՝ քրեական գործեր հարուցելու, կարճելու, որպես մեղադրյալ ներգրավվելու, գործը դատարան ուղարկելու, մեղադրական եզրակացությունը հաստատելու, որոշումներ կայացնելու համար։ ՀՀ-ում կան ինստիտուտներ, որոնց իրավական և օրենսդրական պարտականությունն է դա իրականացնելը։ Իմ պատկերացմամբ կան քննվող քրեական գործեր և դրանց շրջանակում ամեն ինչ կպարզվի և կպարզաբանվի։ Որևէ մեկին հարցնո՞ւմ են՝ «Դուք ուզո՞ւմ եք ներգրավվել որպես մեղադրյալ»։ Հարցը չեմ հասկանում»,- եզրափակեց Փաշինյանը։
17:51 - 24 օգոստոսի, 2021
«Միլիարդների մասին վստահորդիդ հետ խոսա»․ Փաշինյանի՝ Վարդեւանյանին տված պատասխանից հետո ԱԺ-ում իրարանցում սկսվեց

«Միլիարդների մասին վստահորդիդ հետ խոսա»․ Փաշինյանի՝ Վարդեւանյանին տված պատասխանից հետո ԱԺ-ում իրարանցում սկսվեց

ԱԺ-ում կառավարության ծրագրի քննարկման ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արամ Վարդեւանյանը, դիմելով Նիկոլ Փաշինյանին, ընթերցեց 2020 թվականի դեկտեմբերի 12-ին հրապարկված մի ձայնագրության տեքստ․ ձայնագրությունը վերաբերում է Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի եւ Արցախի ԱԺ նախկին պատգամավոր Ռուսլան Իսրայելյանի խոսակցությանը։ Վարդեւանյանը մեջբերեց ձայնագրության այն մասը, ըստ որի՝ Արայիկ Հարությունյանն ասում է, թե Ստեփանակերտը պահելու համար տասը օր է՝ մարդ են ուզում, բայց տասը օր է՝ Ստեփանակերտը երկու կաղ մարդու հույսին է։ Վարդեւանյանը հարցրեց՝ Փաշինյանը տեղյա՞կ է ձայնագրությունից, եւ արդյոք Փաշինյանը երբեւէ այս հարցով գտնվե՞լ է նախաքննական մարմնում, քանի որ արդեն հարուցված քրեական գործ կա։ Փաշինյանը պատասխանեց, որ ձայնագրությունից տեղյակ չէ․ «Ձեր ասած հանգամանքներից տեղյակ եմ, եւ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը ստորագրվել է նաեւ ձեր նկարագրած հանգամանքները հաշվի առնելով։ Ձեր հարցերի մեջ էնքան հակասություն կա։ Ես չեմ հասկացել, մեկ ասում եք՝ հայրենիք կորցնել, մեկ ասում եք՝ պատերազմ կանգեցնել։ Պատերազմը կանգնեցնելը գին է ունենում, չէ՞։ Հիմա ձեր ասած հայրենիքը պահելու համար պետք էր պայքարել, թե՞ պետք չէր պայքարել։ Ժամանակին ասել եմ, որ մեր ընդդիմադիր գործընկերները չեն նկատում, որ իրենք իրենց իսկ բարձրացրած մեղադրանքներով չեզոքացնում են իրենց իսկ բարձրացրած մեղադրանքները»,- ասաց Փաշինյանը։ Նա հայտնեց, որ այս հարցով նախաքննության մարմնում չի եղել․ «Ես եղել եմ ամենամեծ նախաքննության մարմնում, ես կանգնել եմ ՀՀ ժողովրդի առաջ․ դուք ուրիշ ձայնագրություններ, ձեր բոլոր մեղադրանքները ձեր բոլոր հեռուստաընկերություններով, թաքուն, բացահայտ տվել եք, եւ ժողովուրդը գնացել, իր դատն արել է։ Դուք ստիպված եք ժողովրդի դատավճռի հետ հաշվի նստել եւ համակերպվել դրա հետ»,- ասաց Փաշինյանը՝ նշելով, որ ընդդիմադիրները ԱԺ-ում նստած են այդ դատավճռի համաձայն։ Արձագանքելով Փաշինյանի պատասխանին՝ Վարդեւանյանն ասաց, թե ժողովուրդը չի կարող դատավճիռ կայացնել, դատավաճիռ կայացնում է դատական իշխանությունը․ «Դատական իշխանությունը նույնիսկ ժողովրդի՝ ձեր ասած դատավճռի պայմաններում կարող է լրիվ այլ վճիռ կայացնել։ Հիմա ճի՞շտ եմ ըմբռնում, որ միջազգային հանցագործություններ գործած Հիտլերը, եթե վերընտրվեր, ոչ մի բանի համար չպիտի դատվեր։ Սենց տրամաբանություն իրավաբանությունում չկա»,,- ասաց Վարդեւանյանը։ Նա նշեց, որ քրեական գործ կա հարուցված՝ Փաշինյանի եւ Ալիեւի միջեւ ուղիղ կապի, 5 միլիարդի մասին։ Փաշինյանը քմծիծաղով պատասխանեց․ «Էդ միլիարդների մասին, կարծում եմ, ճիշտ կանեք՝ ձեր վստահորդի հետ խոսեք (նկատի ունի Ռոբերտ Քոչարյանին, որի պաշտպանն էր Վարդեւանյանը,- խմբ․)։ Էնտեղ մարդ կա (ձեռքով ցույց է տալիս ընդդիմադիրների կողմը,-խմբ․), թող գա 5 միլիարդի հետ կապված ասի, բացատրի, վկայություն տա։ Բա որ ժողովուրդը չի կարա որոշում կայացնի, ինչի՞ եք 300 հոգով գնդակահարության որոշումներ կայացնում, բեմադրում (հիշեցնում է ընդդիմադիրների ակցիան, որի ժամանակ բեմադրվում էր Չաուշեսկույի եւ նրա կնոջ սպանությունը,-խմբ․)։ Բա դուք կարաք 3 հոգով որոշում կայացնեք, ժողովուրդը չի կարա 800․000 հոգով որոշում կայացնի՞։ Ժողովուրդը կարող ա դատավճիռ կայացնի եւ իրագործի դատավճիռը, ուրեմն գնդակահարության տեսարանները, որ բեմադրում էիք, հիշեիք՝ ժողովուրդը կարա՞ որոշում կայացնի, թե՞ չի կարա»,,- ասաց Փաշինյանն, ու դահլիճում անմիջապես իրարանցում սկսվեց, պատգամավորները տեղից սկսեցին բղավել ու ռեպլիկներ անել։ Փաշինյանը, դիմելով Վարդեւանյանին, այդ աղմուկի մեջ բղավեց․ «Ու ասում եմ՝ վստահորդիդ հետ խոսա՛, կանդրադառնամ վստահորդիդ միլիարդներին»։ ԱԺ խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արմենուհի Կյուրեղյանին նախազգուշացրեց ու ԱԺ կանոնակարգի հիման վրա նրան նախազգուշացում հայատարարեց։ ԱԺ-ում պատգամավորները բղավոցները չէին դադարում, Սիմոնյանը ստիպված եղավ դարձյալ բարձր գոչել, որպեսզի խմբակցությունների պատգամավորները տեղից չբղավեն։
17:45 - 24 օգոստոսի, 2021
Բանակի բարեփոխումները մեր էքսկլուզիվ օրակարգը չենք համարում և շատ ուշադիր լսելու ենք բոլոր քննադատությունները․ Նիկոլ Փաշինյան

Բանակի բարեփոխումները մեր էքսկլուզիվ օրակարգը չենք համարում և շատ ուշադիր լսելու ենք բոլոր քննադատությունները․ Նիկոլ Փաշինյան

Այսօր Ազգային ժողովում «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանը անդրադառնալով ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանի ելույթից հետո տեղի ունեցած միջավադեպին՝ նշեց, որ ինքը նույնպես դատապարտում է  որը տեղի ունեցածը։  «Մյուս դատապարտման խնդիրը կայանում է նրանում, որ մեր գործընկերները այստեղ չեն և հնարավորություն չունեն հենց ծրագրի քննարկմանը մասնակցություն ունենալ։ Այս ամենը արդյունք է նաև նրան, որ ռազմաքաղաքական իրավիճակին ո՛չ Ազգային ժողովի քննարկումներում, ո՛չ այսօր ծրագրի մեջ լիարժեք գնահատական չի եղել, իսկ լիարժեք գնահատականը անհաջողությունների և  պարտությունների այն շարանն է , որն արտահայտվել է նաև մեր սահմաններում։ Հիմա հարցս հետևյալն է՝ Զինված ուժերում բարեփոխումներ են իրականացվում և դրանց շրջանակներում Դուք չե՞ք կարծում, որ թուլացնում ենք, մեր ռազմական ներուժը, ասենք ժամկետային ծառայության ժամկետը փոխելով։ Երկրորդը ի՞նչ գործընթացի արդյունքում է, կամ ի՞նչ փաստաթղթի, ի՞նչ խորը վերլուծության արյդունքում է, որ մենք կազմել ենք բարեփոխումների կամ չգիտեմ այլ պլան, որովհետև հանրությանը չի ներկայացվում»,- ասաց Օհանյանը։ Անդրադառնալով հարցին Փաշինյանը պատասխանեց, որ բանակի  բարեփոխումների գործընթացի ռազմավարությունը և ճանապարհային քարտեզը վերջնականապես ձևավորված չէ։ «Մենք քաղաքական որոշակի նպատակադրումներ ենք ձևակերպում, որը արդյունքում պետք է դառնա փաստաթուղթ, որը պետք է ընդունվի Անվտանգության խորհուրդում  և չեմ տեսնում որևէ խոչընդոտ, որ Դուք կամ ընդդիմադիր խմբակցությունները ներկայացնող որևէ գործընկեր այս կապակցությամբ արտահայտի դիրքորոշումներ։ Երբ ես այս ամբիոնից որոշակի շեշտադրումներ եմ անում, դրա նպատակներից մեկը գուցե արձագանքներ լսելն է։ Մեր բանակը, Զինված ուժերը , անվտանգության օրակարգը մեր սեփականությունը չենք համարում, մենք երբեք չենք ասել՝ «վայ, մենք ամենալավն ենք դրանից հասկանում և չենք լսում այլ կարծիքներ, տեսակետներ», չենք ասել և չենք ասի»,- պատասխանեց Փաշինյանը։  Վերջինս հավելեց, որ կառավարողն ուժն ունի որոշակի պատկերացումներ, այդ պատկերացումները հիմնված են որոշակի վերլուծությունների, փորձագիտական որոշակի առաջարկությունների վրա, բայց իրենք այս  թեման երբեք փակված չեն համարել։ Վարչապետը շարունակելով իր խոսքն ասաց․ «Մենք ասում ենք այսպիսի նպատակադրում ունենք, և ենթադրվում է, որ դա որոշակի օրենսդրական փոփոխություններով պետք է ուղեկցվի և զուգակցվիա։ Դա գալու է Ազգային ժողով, անցնելու է Ձեր քննակման խողովակով։ Այդ բարեփոխումը չի ավարտվել և սկսվել է միայն նախապատրաստական շրջանը։ Պատգամավորի կարգավիճակը հնարավորություն է տալիս այդ բոլոր աշխատանքներին մասնակցել, ընդ որում առանց գաղտնիության սահմանափակման, որովհետև պատգամավորներին այդ բովանդակությունը լիարժեք հասու է։ Այո՛, մենք կարծում ենք, որ այս կառուցվածքը արդյունավետ չէ, որովհետև մենք մարդուն ասում ենք՝ 15 օր եղիր օրինակ՝ տաքսու վարորդ, փականագործ, կամ 15 օր եղիր զինվոր, դա էֆեկտիվ կառույց  չէ։  Դուք էլ եք դա տեսել, Դուք էլ եք խոսել այդ մասին։ Ես անձամբ առիթ եմ ունեցել խոսել Ձեզ հետ այդ մասին, երբ Դուք Պաշտպանության նախարար էինք, ես պատգամավոր։ Բանակի բարեփոխումները մեր էքսկլուզիվ օրակարգը չենք համարում և շատ ուշադիր լսելու ենք բոլոր քննադատությունները»։ Օհանյանը շեշտեց, որ մինչև պատերազմը ինքը վարչապետին առաջարկել է հանդիպելու և անվտանգային համակարգի վերաբերյալ առաջարկություններ քննարկելու, սակայն Օհանյանի խոսքով Փաշինյանի կողմից հանդիպելու առաջարկը չի ընդունվել։ Օհանյանը նշեց, որ իր կարծիքով մենք բանակի բարեփոխումների հիմնական ծրագիր չունենք։  «Ես նկատի ունեի, որ մինչև բարեփոխումները սկսելը պետք է պաշտպանական ռազմավարական վերանայում արվի, անվտանգության միջավայրի գնահատական տրվի, ներքին և արտաքին սպառնալիքները հաշվի առնվեն և դրանից ելնելով պլան կազմվի։ Այսօրվա մեր բարեփոխումները երբ ուզում են ներկայացնել, մենք այսպես ենք հասկանում, կամ տեսնում ենք արտաքին տեսք, կամ ասում են, որ ՌԴ-ն կամ ՀԱՊԿ-ը պետք է գան և մեր փոխարեն ինչ-որ խնդիրներ կատարեն։ Ես կարծում եմ, որ պետք է պաշտպանական ռազմավարական վերանայում  իրականացվի և լուրջ ծրագիր պետք է կազմվի։ Ես գտնում եմ, որ անչափ կարևոր ծրագիր պետք է կազմվի բանակի բարեփոխման համար»,- եզրափակեց Օհանյանը։ Փաշինյանն ի պատասխան ընդգծեց, որ ընդհանուր ծրագիրը դեռ կազմվում է և առնվազն երկու անգամ ԱԽ-ում եղել է քննարկում, այս առումով մի քանի փաստաթղթերի նախագծեր են շրջանառվում։ «Աշխատանքն արվում է և կարծում եմ, որ նաև ցանկության դեպքում կարող եք հաղորդակից լինել այդ գործընթացին»,- եզրափակեց Փաշինյանը։
16:55 - 24 օգոստոսի, 2021
Ձեզնից առաջ հայ ժողովուրդը հստակ արձանագրել է, թե ինչպես է պատրաստվում լուծել Ղարաբաղի հարցը, ձեր ժամանակ շփոթ է առաջացել․ Արմեն Ռուստամյանը՝ Փաշինյանին

Ձեզնից առաջ հայ ժողովուրդը հստակ արձանագրել է, թե ինչպես է պատրաստվում լուծել Ղարաբաղի հարցը, ձեր ժամանակ շփոթ է առաջացել․ Արմեն Ռուստամյանը՝ Փաշինյանին

ԱԺ-ում կառավարության ծրագրի քննարկման ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Ռուստամյանը, դիմելով Նիկոլ Փաշինյանին, նկատեց, որ վարչապետը պատերազմի սանձազերծումը համարում է Արցախի վերաբերյալ մինչեւ հիմա ունեցած ոչ հստակ դիրքորոշումների, շփոթի հետեւանք։ Ռուստամյանը համաձայն է, որ դա այդպես է, բայց ինքը համարում է, որ այդ շփոթն առաջացել է Փաշինյանի ղեկավարման օրոք․ «Ձեզնից առաջ հայ ժողովուրդը հստակ արձանագրել է, թե ինչպես է պատրաստվում լուծել Ղարաբաղի հարցը, եւ դա եղել է թե Ղարաբաղի երկու հանրաքվեներով ամրագրված, թե նաեւ հռչակագրերով, որոնք բացառիկ փաստաթղեր են, որ ընդունվել են միաձայնությամբ՝ ՀՀ-ի եւ ԼՂ-ի անկախության հռչակագրերը։ Ըստ այդ մոտեցումների՝ հանրաքվեն փաստել է մի շատ կարեւոր լուծման ուղղություն՝ տարածքներ՝ կարգավիճակի դիմաց, բայց էնտեղ շատ հստակ հերթականություն է նշված՝ կարգավիճակ, հետո՝ տարածքներ։ Եթե դա լավ չի ընկալվել, դա այլ հարց է, բայց սեւով սպիտակի վրա գրված է, հստակ է։ Ինչ վերաբերում է միացման եւ անկախության հակադրմանը․ միացումը մեզ համար միշտ եղել է ռազմավարական նպատակ, իսկ անկախությունը՝ այդ նպատակին հասնելու մարտավարական հանգրվան»,- ասաց Ռուստամյանն ու շեշտեց՝ Փաշինյանի կառավարության ժամանակ շփոթ է առաջացել․ «Դուք սկզբից եկաք եւ խոսեցիք անկախության տեսակետից, որ չեք կարող ներկայացնել Ղարաբաղը, որովհետեւ Ղարաբաղի կողմից չեք ընտրվել, եւ պետք է Ղարաբաղը բանակցություններին մասնակցի, հետո ասացիք՝ Ղարաբաղը Հայաստան է, եւ վերջ։ Այսինքն՝ անկախությունը եւ մաիցումն իրար հակադրվում են, հաջորդաբար՝ իրար լրացնում, վերջում ավելի անհասկանալի բան ասացիք՝ էնպիսի լուծում պետք է լինի, որ բավարարի Հայաստանին, Ղարաբաղին, Ադրբեջանին։ Պարզվեց՝ ունեցանք մի լուծում, որը բավարարեց միայն Ադրբեջանին։ Էս հարցն ինչպե՞ս եք դուք ներկայացնում որպես պատմական էնպիսի մի ձախողում, որի արդյունքում ունեցանք պատերազմ։ Շփոթն առաջացել է ձե՛ր ժամանակ»։ Ի պատասխան՝ Փաշինյանը դիտարկում արեց՝ Ռուստամյանը համարում է, որ Ղարաբաղի հարցը լուծված է․ «Էստեղ խնդիր եմ տեսնում, որովհետեւ ձեր այդ արձանագրումն ուղղակի համահունչ է Ադրբեջաննի արձանագրմանը, ես չեմ կարծում, որ ճիշտ է՝ ՀՀ ԱԺ-ում այդպիսի դիրքորոշում հնչի։ Դուք ասում եք, որ Արցախի ժողովուրդը հանրաքվեով լուծել է կարգավիճակի հարցը։ Եթե էդպես է, ապա ինչու է ՀՀ-ն, սկսած 2000-ականներից, բանակցել Ղարաբաղի կարգավիճակը ճշգրտելու հարցով հանրաքվե անցկացնելու հարցով․ քանի՞ անգամ հանրաքվե պետք է տեղի ունենա։ Դուք հակասությունների մասին եք ասում․ էդ ո՞նց է՝ մի կողմից Արցախի ընդունված Սահմանադրությամբ էդ նույն տարածքները համարվում են Արցախի մաս, ՀՀ օրենսդրությամբ՝ Ադրբեջանի մաս։ Էդ հակասությունները ի վերջո հասել են կուլմինացիայի»։ Փաշինյանն ասաց՝ այո՛, պատերազմը իրենց ժամանակ է եղել, բայց պատերազմի մասին ԱԺ ամբիոնից հայտարարել է Սերժ Սարգսյանը․ «Այս ամբիոնից 2018 թվականի ապրիլի 17-ին, հայտարարելով երկու բան՝ բանակցային գործընթացը կանգնած է եւ լավատեսություն չի ներշնչում, որովհետեւ Ադրբեջանի ակնկալիքները բանակցային գործընթացից անիրատեսական են եւ անընդունելի են մեզ համար, եւ երկրորդը՝ մենք այլեւս երկար ժամանակ չպիտի հույս ունենանք, որ Ադրբեջանը թողնելու է ռազմական ճանապարհով հարցը լուծելու իր մոտեցումը»։ Էդ պատերազմի գալն էս ամբիոնից ուրիշ մարդ է հայտարարել»,- ասաց Փաշինյանը՝ հավելելով, որ այդ հակասություններն, այո, եղել են, եւ իր օրոք հասել են կուլմինացիայի։ Արձագանքելով Փաշինյանի պատասխանին՝ Ռուստամյանը կրկնեց, որ Ղարաբաղը Հայաստանի մաս է՝ որպես ռազմավարական նպատակ․ «Այ դուք է՛դ չեք կարողացել ընկալել, դրանք զուգահեռ չի կարելի տանել, ե՛ւ ասել՝ անկախ է, ե՛ւ ասել՝ միացում։ Դրանք զուգահեռ չեն կարող լինել, իրար կհակասեն, բայց հետեւողականորեն գնալ հերթականության ճանապարհով, դա եղել է ռազմավարական նպատակ՝ միշտ, բայց որպես մարտավարական հանգրվան, եղել է անկախությունը։ Դուք որեւէ կասկած ունե՞ք, որ եթե հասնեինք նրան, որ Ադրբեջանը ճանաչեր Ղարաբաղի անկախությունը, միանգամից կհամաձայներ, որ միանան իրար, որովհետեւ չէր ուզի, որ հայկական երկու անկախ պետություններ լինեն, երկու ձայն ունենան ՄԱԿ-ում։ Սրանք հաշվարկված են եղել, դուք եկել եք, էդ ժառանգությունը չեք յուրացրել, ձեր իշխանության պռոբլեմը սա է»։
16:30 - 24 օգոստոսի, 2021
Ասում են՝ Արցախի տարածքների 70%-ը կորսվել է․ ձեր հիշատակած 70%-ի 80%-ը դուք ընդունել եք որպես Ադրբեջանի անբաժանելի մաս․ Փաշինյանի պատասխանը՝ Տ․ Աբրահամյանի հարցին

Ասում են՝ Արցախի տարածքների 70%-ը կորսվել է․ ձեր հիշատակած 70%-ի 80%-ը դուք ընդունել եք որպես Ադրբեջանի անբաժանելի մաս․ Փաշինյանի պատասխանը՝ Տ․ Աբրահամյանի հարցին

«Իմ կարծիքով՝ պարոն Աբրահամյանը շատ կարևոր հարց է բարձրացնում, թե արդյոք կարո՞ղ է պատերազմից խուսափելու համար տարածքներ զիջվեն։ Ես ուզում եմ բոլորս շատ լավ հասկականք ու արձանագրենք, որ բանակցային գործընթացի ողջ ընթացքում հայկական պատվիարկությունը երբեք չի վիճարկել պարոն Աբրահամյանի կողմից հիշատակվող տարածքների՝ Ադրբեջանին վերադարձնելու անխուսափելիությունը»։ Այս մասին ԱԺ հարցուպատասխանի ժամանակ ասաց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատասխանելով «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանի հարցին։ «Եթե մենք առաջնորդվելիս լինեինք պարոն Աբրահամյանի տրամաբանությամբ, և հիմա նաև այդ քննադատությունը կա, որ պատերազմից առաջ այդ տարածքները պետք էր զիջել, որ ընդհակառակը, ՀՀ կառավարությունը սխալ է վարվել, որ այդ հանգրվանում ստանձնելով բանակցային գործընթացը՝ չի զիջել այդ տարածքները․․․ Այդ քննադատությունը կա, և ես իմ ելույթում ասացի, որ մեր հայեցակարգային ընկալումներում կան շատ լուրջ ներքին հակասություններ, և հենց պարոն Աբրահամյանի բարձրացրած հարցում այդ հակասությունները արտահայտվում են։ Խոսվում է ուրիշ տարածքների զիջման մասին, նոյեմբերի 9-ից հետո։ Նոյեմբերի 9-ից հետո Զինված ուժերը հետ են քաշվել այն տարածքներից, որը պարոն Աբրահամյանի ներկայացրած կուսակցությունը, լինելով խորհրդարանական մեծամասնություն, 2010 թվականին այս դահլիճում ընդունել է «Վարչատարածքային բաժանման մասին» ՀՀ օրենք, որով այդ տարածքները ճանաչել է Ադրբեջանի անբաժանելի մաս, և այն մարդիկ, որոնք կողմ են քվեարկել այդ օրենքին, կամ որոնց ծնողները հենարան են դարձել այդ օրենքի քննարկման համար, այսօր ասում են, որ Արցախի տարածքների 70 տոկոսը կորսվել է։ Ո՛չ, այդ ձեր հիշատակած 70 տոկոսի 80 տոկոսը դուք ընդունել եք որպես Ադրբեջանի անբաժանելի մաս։ Դուք եք ընդունել, ուրիշ որևէ մեկը չի ընդունել։ Ես այստեղից ասում եմ անհերքելի փաստեր և ասելու եմ անհերքելի փաստեր, չկա այնպիսի հարց, որին պատասխանելուց ես կխուսափեմ։ Կարող է լինել իրավիճակ, երբ ես կասեմ՝ եկեք այդ հարցի պատասխանը ես բարձրաձայնեմ դռնփակ ռեժիմով, որովհետև դա ՀՀ ազգային անվտանգության հարց կարող է լինել»,- ասաց Փաշինյանը։
15:53 - 24 օգոստոսի, 2021
Ես՝ որպես վարչապետ, թույլ չեմ տալու ժողովրդավարությունն օգտագործել որպես ամենաթողության համար պատշաճ հարթակ․ Նիկոլ Փաշինյան

Ես՝ որպես վարչապետ, թույլ չեմ տալու ժողովրդավարությունն օգտագործել որպես ամենաթողության համար պատշաճ հարթակ․ Նիկոլ Փաշինյան

Ազգային ժողովում այսօր քննարկվում է կառավարության ծրագիրը։ Աժ նիստում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացրեց ծրագիրը, ինչից հետո սկսվեց հարցուպատասխանը։ ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը իր խոսքում անդրադարձավ մայիսի 12-ից Գեղարքունիքի մարզում գտնվող ադրբեջանական զինուժի ներկայացուցիչների գործողություններին և դրանց հետևանքներին։ «Մասնավորապես մի շարք բնակավայրերում՝ Վերին Շորժայի Այրք, Ջաղացաձոր, Գեղամաբագ համայնքների ջրամատակարարումը սնուցող ջրամբարում, որտեղ ջուրը դատարկվել է , հիմա գտնվում է ադրբեջանցիների վերահսկողության տակ։ Ուզում էի իմանալ՝ արդյո՞ք այլընտրանքային տարբերակ մշակվել է, թե՞ ոչ,- մանրամասնեց Թովմասյանը։ Իր երկրորդ հարցով պատգամավորն անդրադարձավ Կութ համայնքից՝ ադրբեջանցի զինծառայողներ կողմից հափշտակված 80 գլուխ անասուններին և այն խնդրին, որ մինչև հիմա դրանք չեն վերադարձվել։ Թովմասյանը շեշտեց, որ Ազգային ժողովն այսօր քննարկում է կառավարության ծրագիրը, խոստումները, տեսականները, բայց ստացվում է, որ տարրական, անվտանգային հարցերը և մարդկանց կյանքի իրավունքը չեն պահպանվում։ «Չենք կարողանում պահպանել նաև նրանց սեփականության իրավունքը։ Ես կուզեի հետաքրքրվել՝ ինչ է սպասում այն գյուղացիներին, որոնք այսօր զրկված են 80 գլուխ անասունից»,- հավելեց Թովմասյանը։ Փաշինյանն ի պատասխան նշեց, որ ընդունում է պատգամավորի բարձրացրած հարցադրումների տրամաբանությունը, ներկաների ուշադրությունը հրավիրեց այն հանգամանքին, որ հակամարտության ողջ ընթացքում հազարավոր գլուխ անասուններ են հափշտակվել, հարյուրավոր քրեական գործեր են հարուցվել, որոնց մի մասը չի բացահայտվել, հազարավոր տներ են վնասվել, ենթակառուցվածքներ են վնասվել։ «Երբ խոսում ենք տարածաշրջանում խաղաղ զարգացման դարաշրջան բացելու մասին, խոսում ենք Ձեր առաջ քաշած օրակարգը սպասարկելու մասին, և ուզում եմ հիշեցնել, եթե ուզում եք իմանալ, թե ինչպես ենք վերաբերվում մարդկանց գույքային վնասները վերականգնելու այդ թվում պարտավորությանը, խնդրում եմ այցելեք Տավուշի մարզի Այգեպար գյուղ, որը 30 տարի եղել է անընդհատ գնդակոծությունների ներքո և Դուք այսօր գյուղը կգտնեք այլ վիճակում։ Կտեսնեք, որ այդ գյուղի ճանապարհները բոլորը ասֆալտապատված են, համենայն դեպս վատ վիճակում գտնվող տանիք չկա և այդպես շարունակ։ Մենք նույն գործընթացը պետք է իրականացնենք մեր բոլոր բնակավայրերում, իհարկե սահմանապահ գյուղերի դեպքում առանձնահատուկ քաղաքականություն և վերաբերմունք կա։ Իսկ ընդհանուր առմամբ տարածքային համաչափ զարգացման խնդրին ես անդրադարձա, իսկ ընդհանուր առմամբ անվտանգային խնդիրների կառավարման և կարգավորման մասին իմ պատկերացումները նույնպես բարձրաձայնեցի»։ Արձագանքի հնարավորությունից օգտվելով պատգամավոր Թովմասյանն անդրադարձավ այսօր ԱԺ օթյակում լրագրողների կողմից իրականացված ակցիային։ Նա փոխանցեց լրագրողների դժգոհությունը։«Լրագրողները փորձում էին Ձեր ուշադրությունը հրավիրել, որպես նախկին լրագրողի, որովետև և՛ ես, և՛ Դուք , և՛ Ազգային ժողովի այլ պատգամավորներ եղել են լրագրող, և մենք աշխատել ենք խորհուրդարանոմ, լուսաբանել ենք ԱԺ աշխատանքները և երբեք այսպիսի սահմանափակումների չենք ենթարկվել, այսպիսի տարբերակված մոտեցում չի եղել, որ օրինակ արգելվի իշխանական խմբակցության մոտով անցնել։ Ես կուզեի Ձեր վերաբերմունքը իմանալ և ի՞նչ պատասխան ունեք լրագրողներին»։ Հարցին ի պատասխան Փաշինյանն ասաց․ «Կառավարության ծրագրում լրագրողական էթիկայի կարգավորման հետ կապված մենք կոնկրետ առաջարկ ունենք, մենք կարծում ենք, որ պետք է օրենսդրական փոփոխություն առաջարկենք, որով սահմանենք ինստիտուտ, որ լրագրողները իրենք իրենց գործունեության էթիկայի որոշակի կանոններ կմշակեն, և իրենք կհետևեն այդ կանոնների ներկայացմանը, բայց մենք նաև աննախադեպ, շատ իրավիճակներ ունենք, և կառավարությունը ստիպված է աննախադեպ իրավիճակներին անդրադառնալ աննախադեպ քայլերով։ Կարծում եմ, որ ՀՀ քաղաքացիները իրավունք ունեն նաև իմանալ լրատվամիջոցների իրական շահառուների մասին, որպեսզի հստակ բաժանարար գծեր լինեն, և հստակ լինի՝ որևէ լրագրող, լրագրողական գործունեությամբ է զբաղվում, թե քաղաքական որոշակի շրջանակի, կամ ֆրակցիայի ներկայացուցիչ է։ Եթե ուշադրություն եք դարձրել, ես կառավարության ծրագիրը ներկայացնելիս ասել եմ, որ ես որպես վարչապետ թույլ չեմ տալու՝ ժողովրդավարությունը, որպես ամենաթողության համար պատշաճ հարթակ և բոլոր միջոցները ձեռնարկելու եմ, ընդ որում ոչ միայն ձեռնարկելու եմ սեփական ճաշակներին համապատասխան, այլ ՀՀ քաղաքացիներից ստացած մանդատի շրջանում»։ Փաշինյանը խոսքը եզրափակեց՝ անդրարդառնալով պատգամավորի հնչեցրած սահմանամերձ համայնքների վերաբերյալ հարցին․ «Սահմանամերձ համայնքների վերաբերյալ Ձեր ասածը ընդունում եմ, որպես ի գիտություն և ամեն ինչ կանենք, որ այդպես էլ լինի»։
15:37 - 24 օգոստոսի, 2021