Ուկրաինա

Ուկրաինան  գտնվում է Արևելյան Եվրոպայում։ Այն հյուսիսից և հյուսիս-արևելքից սահմանակից է Ռուսաստանին, հյուսիս արևմուտքից՝ Բելառուսին, արևմուտքից՝ Լեհաստանին, Սլովակիային և Հունգարիային, հարավ արևմուտքից՝ Մոլդովային, հարավից և հարավ-արևելքից համապատասխանաբար Սև ծովին և Ազովի ծովին։

Այն 603,628 կմ² ցուցանիշով Եվրոպային հարակից երկրների մեջ Ռուսաստանի Դաշնությունից հետո երկրորդն է իր տարածքով։ Գործող նախագահը Վլադիմիր Զելենսկին է։

Անհնար է․ Կրեմլը՝ ՌԴ-ի և Ուկրաինայի միջև օկուպացված տարածքների փոխանակման մասին
 |factor.am|

Անհնար է․ Կրեմլը՝ ՌԴ-ի և Ուկրաինայի միջև օկուպացված տարածքների փոխանակման մասին |factor.am|

factor.am: Ռուսաստանն Ուկրաինայի հետ բանակցությունների ընթացքում չի քննարկի օկուպացված տարածքների փոխանակման հարցը։ Այս մասին ճեպազրույցում հայտարարել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը, գրում է Meduza-ն։ Պեսկովն այսպես է մեկնաբանել Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկիի խոսքերը, որն առաջարկել է Ուկրաինայի զինված ուժերի կողմից վերահսկվող Կուրսկի շրջանի մի մասը փոխանակել Ռուսաստանին բռնակցված ուկրաինական տարածքների հետ։ «Դա անհնար է։ Ռուսաստանը երբեք չի քննարկել ու չի քննարկի իր տարածքների փոխանակման հարցը։ Իհարկե, ուկրաինական ստորաբաժանումները կհեռացվեն այդ տարածքից։ Բոլոր նրանք, որոնք չեն ոչնչացվի, կարտաքսվեն»,- ասել է Կրեմլի ներկայացուցիչը։ Ուկրաինայի նախագահը The Guardian-ին տված հարցազրույցում ասել էր, որ Մոսկվայի հետ խաղաղ բանակցությունների դեպքում Կիևը «մի տարածքը կփոխանակի մյուսի հետ»։ Հարցին, թե Ուկրաինայի օկուպացված տարածքի ո՞ր մասը կխնդրի Կուրսկի շրջանի դիմաց, Զելենսկին պատասխանել էր․ «Չգիտեմ, կտեսնենք։ Բայց մեր բոլոր տարածքները կարևոր են, առաջնահերթություն չկա»։
16:55 - 12 փետրվարի, 2025
Թրամփը ծրագրում է եկող շաբաթ հանդիպել Զելենսկու հետ և խոսել Պուտինի հետ
 |azatutyun.am|

Թրամփը ծրագրում է եկող շաբաթ հանդիպել Զելենսկու հետ և խոսել Պուտինի հետ |azatutyun.am|

azatutyun.am: Միացյալ Նահանգների նախագահը ծրագրում է հաջորդ շաբաթ հանդիպել Ուկրաինայի ղեկավարի հետ և խոսել Ռուսաստանի նախագահի հետ։ Այս մասին նա հայտնել է ուրբաթօրյա ասուլիսի ժամանակ: Դոնալդ Թրամփը ճշգրտել է, որ ինքը չի գնալու Ուկրաինա, իսկ Վլադիմիր Զելենսկու վաշինգտոնյան հնարավոր այցի մասին առայժմ չի հաղորդվել։ Միացյալ Նահանգների նախագահն այս անգամ էլ է խոսել ռուս - ուկրաինական ճակատում կորուստների մասին․ նրա ներկայացրած թվերով՝ ռուսական կողմն ունի մինչև 900 հազար զոհված ու ծանր վիրավոր զինվորներ, իսկ Ուկրաինան՝ 700 հազար: Երկու ամիս առաջ Թրամփը հայտարարել էր, որ Ուկրաինայում պատերազմում շուրջ 600 հազար ռուսաստանցի զինվոր է վիրավորվել կամ զոհվել, ուկրաինական կողմի կորուստներն էլ գնահատել էր 400 հազար զինվոր: Երեք օր առաջ Վլադիմիր Զելենսկին հայտարարել է, թե Ռուսաստանի հետ պատերազմում զոհվել է մոտ 45 հազար 100 ուկրաինացի զինվոր, վիրավորվել՝ 390 հազարը, հակառակորդը կորցրել է 300-350 հազար զինվոր, իսկ վիրավորների առավելագույն թիվը՝ 700 հազար։  
14:44 - 08 փետրվարի, 2025
Ուկրաինայի վերաբերյալ «շատ կառուցողական բանակցություններ» են ընթանում. Թրամփ |1lurer.am|

Ուկրաինայի վերաբերյալ «շատ կառուցողական բանակցություններ» են ընթանում. Թրամփ |1lurer.am|

1lurer.am: Վաշինգտոնը շատ կառուցողական բանակցություններ է վարում ինչպես Մոսկվայի, այնպես էլ Կիևի հետ Ուկրաինայի հարցով, ասել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը։ «Մենք շատ լավ, շատ կառուցողական բանակցություններ ենք վարում Ուկրաինայի հարցով, խոսում ենք ռուսների, Ուկրաինայի ղեկավարության հետ»,- ասել է ամերիկացի ղեկավարը՝ պատասխանելով լրագրողի այն հարցին, թե արդյոք դեմ կարտահայտվի՞ Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինայի գրավված տարածքների պահպանմանը։ «Մենք շատ լավ բանակցություններ ենք անցկացնում։ Կարծում եմ՝ հույս կա, որ դա կգերազանցի բոլոր սպասելիքները: Ես ուզում եմ, որ պատերազմը դադարեցվի»,- հավելել է Թրամփը՝ խոսելով Ուկրաինայի հարցում հնարավոր պայմանավորվածությունների մասին։ Փետրվարի 4-ին Թրամփը հույս էր հայտնել, որ այդ պայմանավորվածությունները ձեռք կբերվեն «ոչ շատ հեռու ապագայում»։ «Սա նույնպես բարդ խնդիր է, բայց մենք հարցեր ենք լուծում»,- ասել է նա՝ չներկայացնելով մանրամասները։
00:00 - 05 փետրվարի, 2025
BBC-ն պարզել է պատերազմի ժամանակ զոհված ավելի քան 90 հազար ռուս զինվորների անունները
 |factor.am|

BBC-ն պարզել է պատերազմի ժամանակ զոհված ավելի քան 90 հազար ռուս զինվորների անունները |factor.am|

factor.am: BBC-ի ռուսական ծառայության և Mediazona-ի լրագրողները կամավորների խմբի հետ միասին բաց աղբյուրներից պարզել են 90,019 ռուս զինվորների անուններ, որոնք զոհվել են Ուկրաինա լայնամասշտաբ ներխուժման ժամանակ: Վերջին երկու շաբաթվա ընթացքում՝ սկսած հունվարի 10-ից, լրագրողներն ու կամավորները բացահայտել են 1964 մարդու անուն։ Բոլոր սպանվածների 23%-ը ՌԴ ՊՆ-ի հետ պատերազմն արդեն սկսվելուց հետո պայմանագիր կնքած անձինք են։ Հայտնի բոլոր զոհերի 17%-ը եղել են գաղութներից պատերազմի մեկնածներ, 12%-ը մոբիլիզացվել են։ Մահացածների 17%-ը եղել են կադրային զինվորականներ։ Լրագրողների ցուցակում ընդգրկված է փոխգնդապետ և բարձր կոչումով ինը գեներալ և 500 զինվորական։ Իրական կորուստները, ըստ BBC-ի, ավելի մեծ են, քանի որ լրագրողների վերլուծությունը կարող է ներառել մահերի իրական թվի 45%-ից 65%-ը։ «Հաշվի առնելով վերոնշյալ գնահատականը՝ ռուսական կողմից մահացածների իրական թիվը կարող է տատանվել 138.500-ից 200.000 մարդու սահմաններում»,- ասել են լրագրողները։
17:57 - 24 հունվարի, 2025
Թրամփն ՕՊԵԿ-ին կոչ է արել նվազեցնել նավթի գները՝ Ուկրաինայում պատերազմի դադարեցմանը նպաստելու համար |armenpress.am|

Թրամփն ՕՊԵԿ-ին կոչ է արել նվազեցնել նավթի գները՝ Ուկրաինայում պատերազմի դադարեցմանը նպաստելու համար |armenpress.am|

armenpress.am: ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ կխնդրի Սաուդյան Արաբիային և Նավթ արտահանող երկրների կազմակերպության՝ ՕՊԵԿ-ի  այլ երկրներին «նվազեցնել նավթի գինը», քանի որ, նրա կարծիքով, դա կնպաստի Ուկրաինայում պատերազմի դադարեցմանը։ Այս մասին Թրամփը հայտնել է հունվարի 23-ին Դավոսի Համաշխարհային տնտեսական ֆորումում ունեցած ելույթում։ «Հիմա գինն այնքան բարձր է, որ այդ (խմբ.՝ Ուկրաինայում) պատերազմը կշարունակվի», - Թրամփի խոսքերն է մեջբերում BBC-ն։ Թրամփն ասել է, որ «զարմացած է», որ ՕՊԵԿ-ը չի իջեցրել նավթի գինը ԱՄՆ-ում ընտրություններից առաջ: Ըստ նրա՝ նավթի թանկացումը նպաստում է Մոսկվայի կողմից հակամարտության ֆինանսավորմանը: «Անհրաժեշտ է իջեցնել նավթի գինը, դա վերջ կդնի այդ պատերազմին: Դուք կարող եք վերջ դնել այդ պատերազմին», - հավելել է նա։ Թրամփի այս մեկնաբանություններից հետո նավթի գինը նվազել է 1%-ով։  Reuters-ը նշում է, որ Brent տեսակի նավթի ֆյուչերսները նվազել են 71 ցենտով կամ 0,9 %-ով՝ հասնելով մեկ բարելի դիմաց 78,29 դոլարի: Ամերիկյան WTI տեսակի նավթի գինը նվազել է 82 ցենտով կամ 1,09%-ով և կազմել 74,62 դոլար։
09:37 - 24 հունվարի, 2025
Իսրայելն առաջարկել է Ուկրաինային հանձնել Լիբանանում զավթված ռուսական զենքը |news.am|

Իսրայելն առաջարկել է Ուկրաինային հանձնել Լիբանանում զավթված ռուսական զենքը |news.am|

news.am: Իսրայելն առաջարկել է Ուկրաինային փոխանցել ռուսական զենքը, որը գրավել է Իսրայելի պաշտպանության բանակը (ՑԱԽԱԼ) Լիբանանում կամ խլել է Իսրայելի հակառակորդներից այլ վայրերում։ Այս մասին Facebook-ի պաշտոնական էջում հայտնել է Իսրայելում Ուկրաինայի դեսպանատունը։ «Հունվարի 21-ին կայացել է Իսրայելի պետությունում Ուկրաինայի դեսպան Եվգենի Կորնիյչուկի եւ Իսրայելի արտաքին գործերի փոխնախարար Շարեն Հասկելի հանդիպումը։ Հանդիպման ընթացքում դեսպանը երախտագիտություն է հայտնել Իսրայելի պաշտպանության բանակի կողմից զավթված ռուսական արտադրության զենքերն Ուկրաինային փոխանցելու առաջարկի համար»,- նշվել է հրապարակված հաղորդագրությունում։ Ուկրաինական կողմն ընդգծել է, որ Իսրայելի նախաձեռնությունը լուրջ քայլ է, որը հաստատում է Կիեւի եւ Թել Ավիվի համար ընդհանուր սպառնալիքների գիտակցումը։ Դեսպանությունը հույս է հայտնել, որ այս առաջարկը դրական լուծում կստանա։ Հանդիպման ժամանակ քննարկվել է նաեւ ռազմական ոլորտում Իրանի եւ Ռուսաստանի համագործակցությունը, որը վտանգ է ներկայացնում Ուկրաինայի եւ Իսրայելի ազգային անվտանգության համար։ Ուկրաինայի դեսպանը նշել է, որ այդ սպառնալիքին արդյունավետ հակազդելը բխում է երկու պետությունների շահերից։ Բացի այդ, կողմերը քննարկել են բարձր մակարդակով երկկողմ շփումների ակտիվացման, ինչպես նաեւ տնտեսական, հումանիտար եւ հյուպատոսական ոլորտներում համագործակցության խորացման հեռանկարները։ 2024թ. աշնանը իսրայելական ցամաքային ուժերը Լիբանանի հարավում հայտնաբերել են «Հեզբոլլահի» ստորգետնյա բազա։ Օբյեկտն օգտագործվել է որպես «Ռադվան» էլիտար ստորաբաժանման հրամանատարական կենտրոն եւ ծառայել է որպես տարբեր տեսակի զինատեսակների, այդ թվում՝ ռուսական զենքերի պահեստարան։ Հայտնաբերված զենքերը ներառում են հրթիռներ, ականանետեր, Կալաշնիկով ինքնաձիգեր, զինամթերք, զրահաբաճկոններ եւ այլ հանդերձանք:  2024թ. դեկտեմբերին Ուկրաինայում Իսրայելի դեսպան Միխայել Բրոդսկին նշել է, որ վերջին տարիներին երկու երկրների միջեւ փոխգործակցությունն ավելի է սերտացել, եւ փոխըմբռնումն ամրապնդվել է։ Նա ընդգծել է, որ Իսրայելի եւ Ուկրաինայի պատերազմները կապ ունեն, սակայն Իսրայելը կռվում է ահաբեկչության դեմ, իսկ Ուկրաինան պայքարում է միջուկային տերության դեմ։
11:21 - 22 հունվարի, 2025
Սլովակիայի վարչապետը քննադատել է ռուսական գազի տարանցման դադարեցումը, պահանջել հանդիպում Զելենսկու հետ
 |azatutyun.am|

Սլովակիայի վարչապետը քննադատել է ռուսական գազի տարանցման դադարեցումը, պահանջել հանդիպում Զելենսկու հետ |azatutyun.am|

azatutyun.am: Սլովակիայի վարչապետ Ռոբերտ Ֆիցոն բաց նամակ է հղել Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկուն՝ սուր քննադատելով Կիևին՝ ուկրաինական տարածքով ռուսական բնական գազի տարանցումը դադարեցնելու համար։ Ֆիցեն ընդգծել է դրա քաղաքական և տնտեսական հետևանքները։ «Ուկրաինայով գազի տարանցումն արգելափակելու ձեր որոշումը հսկայական վնաս է հասցրել ոչ միայն Սլովակիային, այլև ամբողջ Եվրամիությանը»,- գրել է Սլովակիայի վարչապետը՝ նշելով, որ «խաթարվում է այն կազմակերպության մրցունակությունը, որին ձգտում է միանալ Ուկրաինան»: Ֆիցոն պահանջել է անհապաղ հանդիպում Զելենսկու հետ՝ քննարկելու հնարավոր լուծումները, այդ թվում՝ տարանցումը վերականգնելու այլընտրանքային միջոցները։ Սլովակիայի վարչապետն ավելի վաղ սպառնացել էր, ի պատասխան Կիևի, քննարկել Ուկրաինա էլեկտրաէներգիայի մատակարարումը դադարեցնելու, ուկրաինացի փախստականների օգնությունը կրճատելու հարցը։ Ռուսաստանը հունվարի 1-ին առավոտյան դադարեցրել է Ուկրաինայի տարածքով բնական գազի մատակարարումը Եվրոպա: Ըստ ռուսական «Գազպրոմ» ընկերության պարզաբանման՝ պատճառն այն է, որ Ուկրաինան բազմիցս հրաժարվել է թարմացնել 2019 թվականին կնքված պայմանագիրը, որի ժամկետը լրացել է 2024 թվականի դեկտեմբերի 31-ին: Ուկրաինայի նախագահը դեկտեմբերի վերջին հայտարարել էր, որ մտադիր չէ թարմացնել 2019 թվականին «Գազպրոմ» և ուկրաինական «Նավթոգազ» ընկերությունների միջև կնքված պայմանագիրը, որի հիման վրա ռուսական գազն այս խողովակաշարով արտահանվում էր Եվրոպա: Վլադիմիր Զելենսկին ասել էր, որ թույլ չի տա, որ Ռուսաստանն օգուտ ստանա Ուկրաինայի տարածքով գազի արտահանումից:
13:56 - 14 հունվարի, 2025
Ըստ Սեուլի՝ Կուրսկի շրջանում հյուսիսկորեացի 300 զինվոր է սպանվել
 |azatutyun.am|

Ըստ Սեուլի՝ Կուրսկի շրջանում հյուսիսկորեացի 300 զինվոր է սպանվել |azatutyun.am|

azatutyun.am: Կուրսկի շրջանում ավելի քան 300 հյուսիսկորեացի զինծառայող է զոհվել, հայտնում է Yonhap գործակալությունը՝ վկայակոչելով հարավկորեական հետախուզությունը։ Հետախուզական ծառայության տվյալներով՝ ընդհանուր առմամբ հյուսիսկորեացիների կորուստների թիվը հասնում է 3 հազարի, այդ թվում՝ 2 հազար 700 վիրավոր։ Դեկտեմբերին հարավկորեական հետախուզությունը հայտնել էր, որ Կուրսկի շրջանում շուրջ 100 հյուսիսկորեացի զինվոր է սպանվել, մոտ հազարը՝ վիրավորվել։ Սեուլը նաև հաստատել է, որ Ուկրաինան գերի է վերցրել երկու հյուսիսկորեացի զինվորի։ Շաբաթ օրը Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին էր պնդել, որ իր անվտանգության ծառայությունը հարցաքննում է Ռուսաստանի Կուրսկի շրջանում գերի ընկած երկու մարտիկի։ Անցյալ աշնանը Հյուսիսային Կորեան մոտ 11 հազար զինվոր ուղարկեց Կուրսկի շրջան՝ ռուսական զորքերին աջակցելու համար։ Մոսկվան հետ է գրավել տարածքի մոտ 40 տոկոսը, սակայն ուկրաինական զորքերը դեռևս վերահսկում են Կուրսկում ավելի քան 500 քառակուսի կիլոմետր տարածք, իսկ Փհենյանի զորքերը, ըստ տեղեկությունների, հսկայական կորուստներ են կրում:
14:05 - 13 հունվարի, 2025
Զելենսկին չի բացառում ռուսների հետ խոսակցությունը Թրամփի անվտանգության երաշխիքներից հետո |civilnet.am|

Զելենսկին չի բացառում ռուսների հետ խոսակցությունը Թրամփի անվտանգության երաշխիքներից հետո |civilnet.am|

civilnet.am: Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին մեծ հարցազրույց է տվել ամերիկացի բլոգեր և փոդքասթեր Լեքս Ֆրիդմանին, որտեղ հիշել է պատերազմի առաջին օրերը և խոսել խաղաղության հասնելու ուղիների իր պատկերացումների մասին։ Զրույցի ամփոփ շարադրումը վերցված է BBC-ի ռուսական ծառայության հոդվածից։ Խոսելով ԱՄՆ-ի և Արևմուտքի՝ ներխուժումից առաջ տված խոստումների մասին՝ նա ոչ պատշաճ բառապաշար է օգտագործել, ինչպես նաև առաջին անգամ խոստովանել է, որ պատերազմի առաջին օրերին խոսել է Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հետ, ու վերջինս ներողություն է խնդրել Ուկրաինայի վրա հարվածների համար։ Հարցազրույցը տևել է գրեթե երեք ժամ։ Զելենսկին հիմնականում խոսել է ուկրաիներեն, չնայած Ֆրիդմանը ցանկանում էր, որ զրույցը լինի ռուսերեն։ Զրույցի սկզբում Լեքս Ֆրիդմանը հայտարարել է, որ պլանավորում է մեկնել Մոսկվա և հարցազրույց անել Վլադիմիր Պուտինի հետ։ Փոդքասթերը նաև ասել է, որ վստահ է, որ Պուտինը, Զելենսկին և Դոնալդ Թրամփը պետք է հանդիպեն հունվարի 25-ին՝ ԱՄՆ նախագահի երդմնակալությունից հետո, և պայմանավորվեն խաղաղության մասին։ Ըստ Զելենսկու՝ ԱՄՆ ընտրված նախագահը կարող էր դառնալ համաշխարհային առաջին առաջնորդը, որն ինքնաթիռով կժամանի Ուկրաինա, սակայն դա կարող է տեղի ունենալ միայն պատերազմի ավարտից հետո։ Պատժամիջոցների մասին Երբ խոսք է բացվել Ռուսաստանի լայնամասշտաբ ներխուժման սկզբի մասին, Զելենսկին հիշել է արևմտյան գործընկերների հետ իր զրույցները։ «Ես խնդրում էի միայն մեկ բան, առաջին հերթին ԱՄՆ-ից՝ եթե դուք համոզված եք, եթե դուք ապացույցներ ունեք, եթե դուք նրա [Պուտինի] հետ խոսում եք, նա ձեզ ասում է, որ ներխուժում է լինելու, եթե այս ամենը ձեզ վախեցնում է, ես ապացույցներ չեմ խնդրում, պարզապես տվեք ինձ երկու բան՝ ուժեղացրեք մեզ զենքով, բայց ամենալավը՝ ուժեղացրեք մեզ նախադրյալներով, որպեսզի ոչ մի պատերազմ չլինի։ Դա առաջին հերթին զենքը չէ, ես նրանցից խնդրում էի պատժամիջոցներ։ Այսինքն՝ վախեցրեք նրան»,- ասել է նա։ «Խնդրում եմ, մի՛ ասեք՝ «եթե նա գա, եթե անցնի սահմանները, եթե սպանի, մենք պատժամիջոցներ կմտցնենք»։ Դե դա անհեթեթ (անպատշաճ բառ է օգտագործում) է, ներողություն»,- ավելացրել է Զելենսկին։ Ֆրիդմանը ճշտել է՝ արդյոք Զելենսկին նկատի ունի, որ Ուկրաինային այն ժամանակ ժամանակին օգնություն չեն ցուցաբերել։ «Ես կարծում եմ՝ ոչ։ Մենք օգնություն չէինք ստանում։ Եթե մենք համարենք, որ խոսքերը օգնություն են, ապա մենք դա շատ էինք ստանում»։ Արդեն ներխուժումից հետո արևմտյան երկրները սկսեցին պատժամիջոցներ սահմանել Ռուսաստանի դեմ և ակտիվորեն զենք մատակարարել Կիևին։ Շարունակությունը՝ civilnet.am-ում
12:35 - 06 հունվարի, 2025