ԿԳՄՍՆ

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի եւ սպորտի նախարարությունը գործադիր իշխանության հանրապետական մարմին է, որը մշակում եւ իրականացնում է կրթության, գիտության, մշակույթի եւ սպորտի բնագավառներում ՀՀ կառավարության քաղաքականությունը:

Նախարարն է Վահրամ Դումանյանը։ 

Հայաստանում հունիսի 5-7-ը կանցկացվեն Վրաստանի մշակույթի օրեր

Հայաստանում հունիսի 5-7-ը կանցկացվեն Վրաստանի մշակույթի օրեր

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այսօր ընդունել է ՀՀ-ում Վրաստանի դեսպան Գիորգի Շարվաշիձեին: Այս մասին տեղեկանում ենք ԿԳՄՍ նախարարությունից։ Հանդիպմանը մասնակցել է նաև ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանը: Հանդիպման շրջանակում քննարկվել է հունիսի 5-7-ը Հայաստանում նախատեսվող Վրաստանի մշակույթի օրերի ծրագիրը: Ժաննա Անդրեասյանը ողջունել է դեսպանին և կարևորել կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի բնագավառներում Հայաստանի և Վրաստանի միջև փոխհամագործակցության արդյունավետ և կայուն զարգացումը: ԿԳՄՍ նախարարն ընդգծել է՝ մշակույթի օրերի կազմակերպումը կամրապնդի երկու երկրների բարեկամական հարաբերություններն ու մշակութային երկխոսությունը։ Ժաննա Անդրեասյանը հույս է հայտնել, որ մշակութային օրերի հագեցած ծրագիրը հետաքրքրություն կառաջացնի՝ խթանելով Հայաստան-Վրաստան մշակութային կապերի զարգացումը։ Հայաստանում Վրաստանի դեսպան Գիորգի Շարվաշիձեն շնորհակալություն է հայտնել ընդունելության և համագործակցության պատրաստակամության համար: Դեսպանը տեղեկացրել է՝ Հայաստանում Վրաստանի մշակույթի օրերի շրջանակում նախատեսվում են մշակութային մի շարք միջոցառումներ՝ վրացի անհատ կատարողների, երաժշտական խմբերի, պարային համույթների մասնակցությամբ: Երկկողմ համագործակցության համատեքստում կողմերն առանձնացրել են նախորդ տարի Իջևանում հայ և վրացի կատարողների մասնակցությամբ անցկացված «Ֆեստիվառ» երաժշտական-զբոսաշրջային փառատոնը, որը մեծ հետաքրքրություն էր առաջացրել նաև Վրաստանում: ԿԳՄՍ նախարարը կարևորել է նաև Հայաստանի և Վրաստանի միջև երիտասարդական համաժողովների կազմակերպումը՝ ընդգծելով երկու երկրների երիտասարդների շփման և երկխոսության զարգացման, բարեկամական կապերի ամրապնդման և համատեղ նոր նախաձեռնությունների իրականացման կարևորությունը: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են նաև Վրաստանի մշակույթի օրերի կազմակերպմանը վերաբերող աշխատանքային մի շարք հարցեր։
Այսօր 18:09
Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է ՀՀ կրթության մինչև 2030 թ. զարգացման պետական ծրագրի և գործողությունների պլանի կատարման ընթացքը

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է ՀՀ կրթության մինչև 2030 թ. զարգացման պետական ծրագրի և գործողությունների պլանի կատարման ընթացքը

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել խորհրդակցություն, որի ընթացքում քննարկվել է ՀՀ կրթության մինչև 2030 թվականի զարգացման պետական ծրագրի և գործողությունների պլանի կատարման ընթացքը: Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը նախ ներկայացրել է այն երեք հիմնական առաջնահերթությունները, որոնց ուղղությամբ իրականացվել են աշխատանքները: Ըստ այդմ՝ այդ առաջնահերթություններն են՝ կրթության հասանելիությունը՝ ենթակառուցվածքների զարգացման և բովանդակության բարելավման շեշտադրմամբ, կրթության արդյունավետության բարձրացումը, կրթական ծառայությունների և արտադրանքի միջազգայնացումը: Նախարարի ներկայացմամբ՝ թվային տվյալներով, խոսքը 101 միջոցառման մասին է: Զեկուցվել է, որ նախադպրոցական կրթության հասանելիության շրջանակում նախադպրոցական ծառայություններ չունեցող բնակավայրերի թիվը 229-ից կրճատվել է 162-ի, մսուր մանկապարտեզների հասանելիության ապահովման շրջանակում նախատեսվում է 2025-2026 թվականներին 0-2 տարեկան 195 երեխաների համար նախադպրոցական կրթության կազմակերպման պիլոտային ծրագիր 10 հաստատությունում (Երևան, Գյումրի, Վանաձոր և Հրազդան քաղաքներ), բարելավվել է 3-5 տարեկան երեխաների ընդգրկվածությունը նախադպրոցական հաստատություններում՝ հասնելով 75%-ի: ԿԳՄՍ նախարարը զեկուցել է, որ 500 մանկապարտեզի ծրագրի շրջանակում այս պահին ավարտված է 195-ը, ընթացքում է 136-ը, նախապատրաստական փուլում է 64-ը: Նշվել է, որ պետության աջակցությամբ ապահովվել է նաև սոցիալական որոշ խմբերի երեխաների նախադպրոցական կրթությունը: Ինչ վերաբերում է հանրակրթության հասանելիության մասով իրականացված աշխատանքին՝ Ժաննա Անդրեասյանը նշել է, որ կարևոր թիրախ է եղել ապահովել պատշաճ կահավորման, արդիական միջավայրի հասանելիությունը, որն իրականացվել է 300 դպրոց ծրագրի գործիքակազմով: Ըստ այդմ՝ 300 դպրոց ծրագրի շրջանակում շահագործման է հանձնվել 44 դպրոց (շուրջ 15 000 սովորողի համար) և 19 մարզադահլիճ (շուրջ 6 500 սովորողի համար), 31 դպրոցի մասով աշխատանքներն ընթացքի մեջ են, 150-ի ուղղությամբ աշխատանքները մեկնարկել են: Գույքով ապահովվել է 44 դպրոց և 29 մարզադահլիճ: Բնագիտական և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների լաբորատորիաների ստեղծման գործընթացի շրջանակում նախորդ տարեվերջի դրությամբ 648 դպրոց արդեն ունեն կահավորված լաբորատորիաներ: ԿԳՄՍ նախարարն ընդգծել է, որ օրենսդրական փոփոխությունների արդյունքում, ինչպես նաև նախորդ տարի գործարկված տեղեկատվական համակարգի շնորհիվ էականորեն կրճատվել է պարտադիր կրթության համակարգից դուրս մնացած երեխաների թիվը: Մասնագիտական կրթության հասանելիության մասով ներկայացվել է, որ իրականացվել են մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների 14.6%-ում շենքային պայմանների բարելավման աշխատանքներ, 7 մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների տրամադրվել է 7 համակազմ մասնագիտական ուսումնալաբորատոր բազա և գույք, գերակա մասնագիտություններով տրամադրվել է 50 000 դրամ կրթաթոշակ: Բարձրագույն կրթության հասանելիության մասով ընդգծվել է, որ բնագիտական, տեխնոլոգիական, ճարտարագիտական և մաթեմատիկական ուղղություններով մասնագիտական մանկավարժության ծրագրով սովորողների խրախուսման ծրագրի արդյունքում 2024/2025 ուսումնական տարում բուհեր են ընդունվել 304 ուսանող՝ նախորդ ուսումնական տարում ընդունվածներից 21%-ով ավելի։ 2 տարվա կտրվածքով ծրագրի շահառու են հանդիսանում 621 ուսանող` 160 բակալավրի մակարդակում և 461 մագիստրոսի, որոնցից 76-ը սովորում են գերազանցությամբ` ստանալով 77000 դրամ կրթաթոշակ: Անդրադառնալով որակական ցուցանիշներին՝ Ժաննա Անդրեասյանը նշել է, որ նախադպրոցական կրթության ոլորտում հիմնական թիրախներն են նոր չափորոշչի ներդրումը, որն արդեն գործում է ուսումնական հաստատությունների 75 տոկոսում, վերապատրաստումների շրջանակում աշխատակիցների շուրջ 60 տոկոսն արդեն վերապատրաստվել է, ձևավորվել է մենթոր մանկապարտեզների ցանց, իրականացվում են տարբեր աշխատաժողովներ, տարակարգի մեխանիզմն է ներդրվել հավելավճարի հնարավորությամբ: Դպրոցական կրթության որակի մասով նշվել է, որ հանրակրթության նոր չափորոշիչն արդեն գործում է 7 դասարաններում՝ ընդգրկելով սովորողների 63 տոկոսին, որը զուգակցվել է դասագրքերի ոլորտի ռեֆորմով: Կրթության որակական փոփոխությունները, նախարարի ներկայացմամբ, տեսանելի են նաև միջազգային գնահատման ստուգատեսներում, մասնավորապես՝ TIMSS միջազգային ստուգատեսում, ըստ որի՝ մաթեմատիկայի միջազգային գնահատման արդյունքներով Հայաստանի դպրոցականները ցուցաբերում են շարունակական աճ՝ գրանցելով միջինից (500 միավորից) բարձր ցուցանիշներ: Ներկայացնելով հաջորդ կարևորագույն թիրախը, որն է մանկավարժի գործունեությունը դարձնել պատշաճ վարձատրվող և հասարակական հեղինակություն վայելող, նշվել է, որ 2022-2024թթ. պարտադիր վերապատրաստման դասընթացներին մասնակցել է մանկավարժական աշխատողների շուրջ 60 տոկոսը, ուսուցիչների 20 տոկոսն արդեն կամավոր ատեստավորման համակարգի շահառու է, գործում են նաև այլ ծրագրեր՝ տարակարգի, բնագիտական առարկաների, փոքրաքանակ գյուղական դպրոցների ուսուցիչների համար: Ըստ այդմ՝ ուսուցչի մասնագիտության գրավչության բարձրացմանն ուղղված աշխատանքների արդյունքում դպրոց նոր մուտք գործած ուսուցիչների թիվը 3 300 է, 56 տոկոսը գյուղական դպրոցներում: Խրախուսման ծրագրերի շրջանակում 2024թ. ատեստավորմանն առաջին անգամ մասնակցողների թիվը ընդհանուր հայտագրվողների նկատմամբ՝ 56.7 տոկոս է, 2024թ. տարակարգ ստացած ուսուցիչների թիվը 285 է (2.8 անգամ ավելի 2023թ. նկատմամբ), 4-րդ աստիճանի տարակարգ ստացած ուսուցիչների թիվը 59 է: Նշվել է, որ 2023թ. կամավոր ատեստավորում մեկնարկել է նաև արվեստի և սպորտի դպրոցներում: ԿԳՄՍ նախարարը զեկուցել է նաև «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի մասին, մանրամասներ ներկայացրել իրականացված աշխատանքների հետ կապված, մասնավորապես՝ քաղաքային ռազմավարական պլանավորման, Gmp ընկերության կողմից գլխավոր հատակագծի վերջնական մշակման, ցանցային շտեմարանի մշակման վերաբերյալ և այլն: Անդրադարձ է կատարվել նաև Սփյուռքի հայկական կրթօջախների կարողությունների զարգացման, Սփյուռքի կրթական կարիքներին համապատասխանկրթական փաթեթների մշակման և տրամադրման ուղղությամբ իրականացված աշխատանքներին: Մասնավորապես՝ իրականացվել են սփյուռքահայ ուսուցիչների վերապատրաստման, դասագրքերի և դասանյութերի տրամադրման, Սփյուռքի դպրոցների ուսումնական նյութերի էլեկտրոնային շտեմարանի հարստացման և այլ աշխատանքներ: Զեկուցվել է, որ կրթության միջազգայնացման ուղղությամբ իրականացված աշխատանքների շրջանակում ստեղծվել է ՀՀ բուհեր օտարերկրյա քաղաքացիների փաստաթղթերի ընդունման և հաշվառման էլեկտրոնային հարթակ, լրամշակվել են օտարերկրյա քաղաքացիների ՀՀ բուհեր ընդունելության և սովորողների ակադեմիական շարժունության կարգերը: Մտքեր են փոխանակվել կատարված աշխատանքների վերաբերյալ, անդրադարձ է կատարվել կրթության ոլորտում իրականացվող բարեփոխումներին, կրթական գործընթացի առանձնահատկություններին: Վարչապետ Փաշինյանն ընդգծել է կոնցեպտուալ հարցերին ամենօրյա ռեժիմով անդրադառնալու, իրականացված աշխատանքի արդյունավետությունը հետադարձ կապի միջոցով ստուգելու կարևորությունը: Նիկոլ Փաշինյանը կարևորել է իրականացված միջոցառումները և համապատասխան հանձնարարականներ տվել բարձրացված մի շարք հարցերի լուծման առնչությամբ:
Այսօր 16:45
Հայտնի են «Արտավազդ-2025» մրցանակաբաշխության հաղթողները

Հայտնի են «Արտավազդ-2025» մրցանակաբաշխության հաղթողները

Մարտի 27-ին՝ Թատրոնի միջազգային օրը, Կապանի մշակույթի կենտրոնում կայացավ «Արտավազդ» ամենամյա թատերական մրցանակաբաշխության 24-րդ հանդիսավոր արարողությունը։ Միջոցառումը կազմակերպվել էր Հայաստանի թատերական գործիչների միության և Սյունիքի մարզպետարանի կողմից՝ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի աջակցությամբ։ Մրցանակաբաշխությունը նվիրված էր Կապանի Ալ. Շիրվանզադեի անվան պետական դրամատիկական թատրոնի 90-ամյակին։ Այս տարվա Մեծ «Արտավազդ» մրցանակը շնորհվել է Տիգրան Աթայանին՝ Կապանի թատրոնին ստեղծագործական նոր շունչ հաղորդելու և կամերային ներկայացումների փառատոնի հիմնադրման համար։ Հատուկ «Արտավազդ» մրցանակներ են շնորհվել «Արմմոնո» փառատոնին, Թբիլիսիի Պ. Ադամյանի անվան հայկական դրամատիկական թատրոնին, Գյումրու Վ. Աճեմյանի անվան թատրոնին, Կամերային թատրոնին և այլ կառույցների ներկայացուցիչների։ Թատերարվեստին արժանապատիվ ծառայության համար մրցանակներ են ստացել Արտավազդ Գրիգորյանը և Նատալյա Բաղդասարյանը։ Տարվա լավագույն դերակատարի անվանակարգերում հաղթող են ճանաչվել Վարշամ Գևորգյանը («…իսկ դրսում ձյուն է գալիս», Համազգային թատրոն) և Լիլիա Մուկուչյանը («Սպանդի աստվածը», Ռուս. դրամ. թատրոն)։ Երկրորդ պլանի լավագույն դերակատարներ են ճանաչվել Նարեկ Հայկազյանը և Թեհմինե Խաչատրյանը։ Լավագույն ռեժիսոր է ճանաչվել Սուրեն Շահվերդյանը («Փող։ Կիրք։ Իշխանություն», Կ. Ստանիսլավսկու անվան Ռուս. դրամ. թատրոն), իսկ տարվա լավագույն ներկայացման մրցանակը շնորհվել է Համազգային թատրոնի «Լակոտը» բեմադրությանը։ Մրցանակակիրների ամբողջ ցանկը՝ ստորև ՄԵԾ «ԱՐՏԱՎԱԶԴ» Տիգրան Աթայան – Կապանի Ա. Շիրվանզադեի անվան թատրոնին՝ ստեղծագործական նոր շունչ հաղորդելու և Կապանի կամերային ներկայացումների փառատոնը հիմնադրելու համար։ ՀԱՏՈՒԿ «ԱՐՏԱՎԱԶԴ» «Արմմոնո» միջազգային փառատոնԱրմեն Քուշկյան – «Սասունցի Դավիթ» մոնոներկայացում Թբիլիսիի Պ. Ադամյանի անվ. հայկական դրամատիկական թատրոն«Խանում»Բեմադրիչ՝ Արմեն Բայանդուրյան Գյումրու Վ. Աճեմյանի անվան թատրոնԱրինա Արարատյան – «Խավարի առաքյալները» Կամերային թատրոնՆերսես Մարկոսյան – «Ազնավուր. ճանապարհորդություն ժամանակի և երաժշտության միջով» Թատերարվեստին արժանապատիվ ծառայության համար Արտավազդ Գրիգորյան – Կապանի Ա. Շիրվանզադեի անվան թատրոնի դերասան Նատալյա Բաղդասարյան – Կապանի Ա. Շիրվանզադեի անվան թատրոնի դերասանուհի Լավագույն տղամարդ դերակատար Վարշամ Գևորգյան – «…իսկ դրսում ձյուն է գալիս» (Չիկո)Ս. Սարգսյանի անվ. Համազգային թատրոն Լավագույն կին դերակատար Լիլիա Մուկուչյան – «Սպանդի աստվածը» (Վերոնիկա Վալլոն)Կ. Ստանիսլավսկու անվան Ռուսական դրամատիկական թատրոն Երկրորդ պլանի լավագույն տղամարդ դերակատար Նարեկ Հայկազյան – «Ռնգեղջյուր» (Ժան)Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոն Երկրորդ պլանի լավագույն կին դերակատար Թեհմինե Խաչատրյան – «Փող։ Կիրք։ Իշխանություն» (Ելիզավետա Ալեքսանդրովնա)Կ. Ստանիսլավսկու անվան Ռուսական դրամատիկական թատրոն Լավագույն սցենոգրաֆիա Աշոտ Թադևոսյան – «Փող։ Կիրք։ Իշխանություն»Կ. Ստանիսլավսկու անվան Ռուսական դրամատիկական թատրոն Լավագույն զգեստների նկարիչ Քնքուշ Մալխասյան – «Ուրվականների սոնատը», «Սանտա Սիթի»Մնջախաղի թատրոն, Շունչ թատրոն Լավագույն լուսային նկարիչ Արա Գասպարյան – «Սովորական հրաշք», «Սասունցի Դավիթ»Մհեր Մկրտչյանի արտիստական թատրոն, «Արմմոնո» միջազգային փառատոն Լավագույն երաժշտության հեղինակ Արմեն Շահինյան – «Բարկանու՞մ ես», «Մարդը ափի մեջ»Ս. Սարգսյանի անվ. Համազգային թատրոն Լավագույն թատերախոսական Անի Հարությունյան – «Պարույր Սևակի «Մարդը ափի մեջ» պոետիկ տեքստի վերամարմնավորումը» Լավագույն երիտասարդ դերասան Արման Մաթևոսյան – «Էլջերնոն-Գորդոնի էֆեկտը» (Չարլի), մոնոներկայացում«Արմմոնո» միջազգային փառատոն Լավագույն երիտասարդ դերասանուհի Միլենա Ղազարյան – «Լակոտը» (Թագուհի)Ս. Սարգսյանի անվ. Համազգային թատրոն Լավագույն երիտասարդ բեմադրիչ Ռուզան Խաչատրյան – «Արևի մարդիկ»Հ. Պարոնյանի անվան երաժշտական կոմեդիայի թատրոն Լավագույն մանկական ներկայացում «Բարկանու՞մ ես»Բեմադրիչ՝ Նարինե ԳրիգորյանՍ. Սարգսյանի անվ. Համազգային թատրոն Լավագույն երիտասարդական ներկայացում «Մարդը ափի մեջ»Բեմադրիչ՝ Նարինե ԳրիգորյանՍ. Սարգսյանի անվ. Համազգային թատրոն Լավագույն պլաստիկական ներկայացում «Ուրվականների սոնատը»Բեմադրիչ՝ Ինա ՀախնազարյանՄնջախաղի թատրոն Լավագույն կամերային ներկայացում «Է»Բեմադրիչ՝ Զառա ԱնտոնյանԲաբելոն թատրոն Լավագույն ռեժիսուրա Սուրեն Շահվերդյան – «Փող։ Կիրք։ Իշխանություն»Կ. Ստանիսլավսկու անվան Ռուսական դրամատիկական թատրոն Լավագույն ներկայացում «Լակոտը»Բեմադրիչներ՝ Անդրանիկ Միքայելյան, Նարինե ԳրիգորյանՍ. Սարգսյանի անվ. Համազգային թատրոն
09:30 - 28 մարտի, 2025
Մշակութային վերջին զանգ. հաստատվել է միջոցառումների անցկացման ուղեցույցը

Մշակութային վերջին զանգ. հաստատվել է միջոցառումների անցկացման ուղեցույցը

2024-2025 ուսումնական տարին ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կողմից հայտարարվել է մշակութային կրթության տարի, և այդ համատեքստում ակնկալվում է, որ դպրոցներում «Վերջին դաս» միջոցառումները կկազմակերպվեն կրթամշակութային բովանդակությամբ: Այս մասին տեղեկացնում են ԿԳՄՍՆ-ից: «Մշակութային վերջին զանգ» միջոցառումների կազմակերպումը խրախուսելու նպատակով կանցկացվի մրցույթ, կձևավորվի ժյուրի, որի կողմից ընտրված լավագույն միջոցառումները կազմակերպած դպրոցները կպարգևատրվեն: Մրցույթին մասնակցությունը կամավորության սկզբունքով է. մասնակցության համար դպրոցը պետք է ներկայացնի հայտ:Հաստատվել է «Մշակութային վերջին զանգ» միջոցառումների մրցույթի անցկացման ուղեցույցը: Ըստ ուղեցույցի՝ միջոցառումները կարող են ներառել. Ազգային և hամամարդկային մշակույթը շեշտող տարրեր ազգային և այլ պարերի կատարում, հայկական և համաշխարհային երգերի կատարում աշակերտների կողմից (մարզերում՝ տվյալ տարածաշրջանը կամ համայնքը ներկայացնող երգեր, խաղիկներ և այլն): Գրականություն Հայ և համաշխարհային գրողների ստեղծագործությունների կատարում (կարելի է անդրադառնալ նաև տարվա հոբելյաններին, օրինակ՝ այս տարի լրանում է Ավետիք Իսահակյանի 150-ամյակը): Բեմականացումներ Աշակերտները կարող են բեմադրել փոքրիկ պատմական կամ հումորային ներկայացում, որը կապ կունենա դպրոցական կյանքի և ազգային մշակութային ժառանգության հետ: Վերջին զանգի մշակութային խաղեր և արարողություններ Շրջանավարտները և առաջին դասարանցիները կարող են ունենալ երկխոսություն, փոխադարձ ուղերձներ, իրար փոխանցել խորհրդանշական իր, որը կարևոր նշանակություն ունի համայնքի ավանդույթների շարունակության համար: Թեմաները կարող են ընտրվել նաև դպրոցների հայեցողությամբ՝ ներառելով մշակույթի այլ ոլորտներ, որոնք ներկայացված չեն ուղեցույցում: Մրցույթին մասնակցելու համար հանրակրթական ուսումնական հաստատությունները (հիմնական, միջնակարգ և ավագ դպրոցներ) վերջին զանգից հետո՝ մինչև 2025 թվականի մայիսի 29-ը ներառյալ, պետք է ներկայացնեն հետևյալ նյութերը՝ միջոցառման ծրագիրը (սցենար), 10 լուսանկար միջոցառումից, միջոցառման մինչև 10 րոպեանոց տեսագրություն (կարող են ներկայացվել սիրողական տեսագրություններ): Նյութերն անհրաժեշտ է ուղարկել համապատասխան էլփոստի հասցեներին՝ ըստ մարզերի։ Ժյուրին մինչև 2025 թվականի հունիսի 8-ը կուսումնասիրի ներկայացված նյութը և կգնահատի այն՝ նախարարության կողմից մշակված հինգ միավորանոց սանդղակով ​​հետևյալ չափանիշներով՝ ծրագրի բովանդակություն, լեզվական բաղադրիչ, երաժշտական ​​ բաղադրիչ, միջոցառման ստեղծագործականություն և նորարարություն: Ժյուրիի գնահատման հիման վրա յուրաքանչյուր մարզում հաղթող կճանաչվի երկու դպրոց՝ հիմնական, միջնակարգ կամ ավագ: ԿԳՄՍ նախարարությունը մինչև հունիսի 11-ը հաղթող ուսումնական հաստատություններին կտեղեկացնի արդյունքների մասին:
18:39 - 19 մարտի, 2025
Ժաննա Անդրեասյանը հետևել է ֆուտբոլի Հայաստանի ազգային հավաքականի մարզմանը

Ժաննա Անդրեասյանը հետևել է ֆուտբոլի Հայաստանի ազգային հավաքականի մարզմանը

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը երեկ հետևել է ֆուտբոլի Հայաստանի ազգային հավաքականի մարզմանը։ Հավաքականը նախապատրաստվում է ՈւԵՖԱ Ազգերի լիգայի 2024/2025 թթ. խաղարկության անցումային փլեյ-օֆֆ փուլի՝ Վրաստանի հավաքականի հետ առաջիկա հանդիպմանը: ԿԳՄՍ նախարարը հաջողություն է մաղթել ֆուտբոլիստներին առաջիկա խաղում։ Նա զրուցել է նաև Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի ղեկավար կազմի՝ ՀՖՖ նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանի և փոխնախագահ Արմեն Նիկողոսյանի հետ` հետաքրքրվելով թիմի նախապատրաստական մարզումների ընթացքից, թիմում տիրող մթնոլորտից: ԿԳՄՍ նախարարը հաջողություն է մաղթել Հայաստանի ազգային հավաքականին և հույս հայտնել, որ սեփական պատերն ու երկրպագուների աջակցությունը մեր ընտրանուն կօգնեն հասնել ցանկալի արդյունքի: ՀՖՖ նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանը նշել է՝ թիմի տրամադրվածությունը լավ է, հավաքական հրավիրված բոլոր ֆուտբոլիստները պատրաստ են: Ֆեդերացիայի նախագահը նաև տեղեկացրել է՝ հավաքականի և ռուսական «Կրասնոդար» ֆուտբոլային ակումբի առաջատար խաղացողներից Էդուարդ Սպերցյանը թեև վնասվածքի պատճառով բաց է թողնելու առաջիկա հանդիպումները, այդուհանդերձ, վաղը ժամանելու է Հայաստան՝ մարզադաշտից աջակցելու թիմակիցներին: Հանդիպման ընթացքում ՀՖՖ նախագահը ներկայացրել է ազգային թիմի նորանշանակ գլխավոր մարզիչ Ջոն վան’տ Սխիպին: Հայաստանի հավաքականը նիդերլանդցի մարզչի գլխավորությամբ առաջին հանդիպումը կանցկացնի մարտի 20-ին՝ սեփական հարկի տակ ընդունելով Վրաստանի ազգային թիմին: Խաղը կկայանա Վ. Սարգսյանի անվան «Հանրապետական» մարզադաշտում և կմեկնարկի ժամը 21:00-ին: Թիմերի միջև պատասխան հանդիպումը կկայանա մարտի 23-ին Թբիլիսիում:
09:41 - 19 մարտի, 2025
Կրթության իրավունքի բարելավման ուղղությամբ կատարված աշխատանքները․ ԱԺ-ում ներկայացվել է 2024 թվականի կատարողականը

Կրթության իրավունքի բարելավման ուղղությամբ կատարված աշխատանքները․ ԱԺ-ում ներկայացվել է 2024 թվականի կատարողականը

ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի հերթական նիստում ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը ներկայացրել է ՀՀ կառավարության ծրագրի (2021-2026 թթ.) 2024 թվականի կատարման ընթացքի և արդյունքների մասին զեկույցը: Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԿԳՄՍՆ-ից։  Նախարարն անդրադարձել է կրթության իրավունքի բարելավման ուղղությամբ նախորդ տարվա ընթացքում իրականացված աշխատանքներին և արձանագրված արդյունքներին: Կրթության հասանելիություն և կրթության իրավունքի իրացում Անդրադառնալով նախադպրոցական կրթության հասանելիությանը՝ Ժաննա Անդրեասյանն ընդգծել է՝ ՀՀ բոլոր բնակավայրերում երեխաները պետք է հնարավորություն ունենան ներգրավվելու նախադպրոցական կրթության համակարգում։ ՀՀ կառավարության ծրագրով ամրագրված այս կարևոր թիրախին հասնելու նպատակով իրականացվում է 500 մանկապարտեզի հիմնման և կառուցման ծրագիրը, որի արդյունքներն արդեն տեսանելի են կոնկրետ ցուցանիշներով։ Մասնավորապես՝ եթե 2017 թվականին նախադպրոցական կրթության համակարգում ընդգրկված է եղել 3-5 տարեկան երեխաների 56%-ը, ապա 2024 թվականին այս ցուցանիշն աճել է 20%-ով և այժմ կազմում է շուրջ 75%: «Տարբեր հետազոտություններ ցույց են տալիս, որ եթե երեխան առնվազն մեկ տարի ներգրավված է լինում նախադպրոցական կրթության մեջ, ապա նրա հետագա կրթական արդյունքը դպրոցում շատ ավելի բարձր է լինում: ՀՀ կրթության՝ մինչև 2030 թվականի զարգացման պետական ծրագրով ամրագրված է, որ 2030 թվականին նախադպրոցական կրթության առնվազն մեկ տարին պետք է դառնա պարտադիր»,- ասել է Ժաննա Անդրեասյանը։ 500 մանկապարտեզների կառուցման, հիմնանորոգման և վերակառուցման ծրագրի ընթացքի մասին Ներկայացնելով ՀՀ կառավարության՝ 500 մանկապարտեզների կառուցման, հիմնանորոգման և վերակառուցման ծրագիրը՝ նախարարը նշել է, որ աշխատանքներն ավարտվել են 195 նախադպրոցական ուսումնական հաստատություններում, որոնցից 125-ը գտնվում է գյուղական բնակավայրերում։ 136-ում հաստատությունում շինարարությունն ընթացքի մեջ է, իսկ 64-ում իրականացվում են նախապատրաստական աշխատանքներ։ ԿԳՄՍ նախարարը տեղեկացրել է՝ ծրագրի ավարտին ավելի քան 33 հազար երեխաներ կունենան բարեկարգ պայմաններում նախադպրոցական կրթություն ստանալու հնարավորություն: 2024 թվականին լիցենզավորվել է 87 մասնավոր նախակրթարան Ժաննա Անդրեասյանը կարևորել է նաև նախադպրոցական հաստատությունների, մասնավորապես՝ մասնավոր դաշտում գործող ծառայությունների լիցենզավորման ուղղությամբ ԿԳՄՍՆ կողմից իրականացված աշխատանքները: Նրա խոսքով՝ վերջին 2 տարիներին 155 կազմակերպություն է լիցենզավորվել, դրանից 87-ը՝ 2024 թվականին: Նման կազմակերպությունները նախկինում գործել են որպես ծառայություն մատուցողներ՝ առանց համապատասխան լիցենզիայի և, ըստ էության, ԿԳՄՍՆ վերահսկողության տիրույթում չեն գտնվել։ «Այսպիսով նաև կրթության որակի վերահսկողության երաշխիքներ են ստեղծվում, քանի որ ավելի քան 8200 երեխաներ հաճախում են նման հաստատություններ: Սա ինչ-որ առումով ստվերից դուրս գալու գործընթաց է, որովհետև այս երեխաների ցուցանիշները չէին արտացոլվում նաև վիճակագրության մեջ»,- ասել է ԿԳՄՍ նախարարը՝ ընդգծելով, որ լիցենզավորման գործընթացը նախադպրոցական կրթության ավելի ամբողջական պատկեր է ապահովում։ Մսուրի ծառայության հասանելիության մասին Ժաննա Անդրեասյանի գնահատմամբ՝ կարևորագույն խնդիր շարունակում է մնալ մսուրի ծառայության հասանելիությունը: Նախարարը հիշեցրել է՝ ՀՀ կառավարությունը հաստատել է փորձնական ծրագիր, որով 6 ամսականից 1 տարեկան երեխաների համար Երևանում, Գյումրիում և Վանաձորում մսուրի փորձնական ծառայություն է գործարկվում: Փորձարկումից հետո ծրագիրը նախատեսվում է ներդնել բոլոր խոշորացված համայնքներում: 9-րդ դասարանից հետո կրթությունը շարունակելու և 12-ամյա կրթության պարտադիր պահանջի մասին Անդրադառնալով դպրոցական կրթությանը՝ Ժաննա Անդրեասյանը տեղեկացրել է՝ պարտադիր կրթության մեջ ներգրավվածության առումով առաջընթաց է գրանցվել: Մասնավորապես՝ եթե 2018 թվականին պարտադիր կրթության մեջ ներգրավվածությունը կազմել է 72%, ապա 2023 թվականին այդ ցուցանիշը կազմել է շուրջ 88%։ Ըստ Ժաննա Անդրեասյանի՝ ամենախնդրահարույց խումբը 9-րդ դասարանից հետո կրթությունը չշարունակող երեխաներն են: 2017 թվականին ավագ դասարաններում կրթությունը շարունակել է 9-րդ դասարանի շրջանավարտների 54%-ը, այսինքն՝ գրեթե կեսն ավագ դասարաններում կամ ուսումնարանում և քոլեջում կրթությունը չի շարունակել: Վերջին՝ 2023/2024 ուսումնական տարվա տվյալներով՝ 9-րդ դասարանն ավարտել և վկայական է ստացել շուրջ 39 հազար երեխա, որոնցից ավելի քան 24 հազարը կրթությունը շարունակել է ավագ դպրոցում, իսկ ավելի քան 12 հազարը՝ քոլեջներում և ուսումնարաններում: Ընդ որում՝ 9-րդ դասարանից հետո քոլեջներում և ուսումնարաններում կրթությունը շարունակողների ցուցանիշն ընդհանուր շրջանավարտների շրջանում կազմել է շուրջ 30,1 %: «Այս դրական ցուցանիշը փաստում է, որ մասնագիտական կողմնորոշումն ու ավելի նպատակաուղղված կրթության շարունակությունը դառնում են ավելի տիրապետող վարքականոն»,- նշել է Ժաննա Անդրեասյանը: Ընդունելության աճ քոլեջներում և ուսումնարաններում ԿԳՄՍ նախարարը տեղեկացրել է՝ արհեստագործական և միջին մասնագիտական կրթական հաստատություններում 2024 թվականին գրանցվել է ընդունելության ավելի քան 11,4% աճ՝ 2023 թվականի համեմատ: Ներկայում ՄԿՈՒ համակարգում սովորում է շուրջ 45 հազար ուսանող: Նախարարը նաև անդրադարձել է արդյունաբերության, գյուղատնտեսության, շինարարության մասնագիտություններով պետության կողմից ներդրված ամսական 50 հազար դրամ կրթաթոշակային ծրագրին, որը, ըստ Ժաննա Անդրեասյանի, էական ազդեցություն է ունեցել ընդունելության արդյունքների վրա։ «2024/25 ուսումնական տարում վերոնշյալ ուղղություններով 988 ուսանող ընդունվել է արհեստագործական ծրագրերով. նախորդ տարվա համեմատ՝ այս թիվն աճել է ավելի քան 123%-ով: 717 ուսանող էլ ընդունվել է միջին մասնագիտական ծրագրերով՝ աճը՝ 61%: Ըստ կրթաթոշակային ծրագրի համար սահմանված կարգի՝ նշված մասնագիտություններով առաջին կուրս ընդունված բոլոր ուսանողները ստանում են կրթաթոշակ։ Սակայն հաջորդ ուսումնական տարվանից սկսած՝ կրթաթոշակ են ստանում միայն առաջադիմության որոշակի շեմ ապահովող ուսանողները»,- ներկայացրել է նախարարը։ Ավագ դպրոցների շրջանավարտների 52,3%-ն ընդունվել է բուհեր Ժաննա Անդրեասյանի տեղեկացմամբ՝ ավագ դպրոցների շրջանավարտների 52,3%-ը՝ ավելի քան 10 հազար շրջանավարտ, ընդունվել են բուհեր: Խոսքը վերաբերում է միասնական և ներբուհական ընդունելություններին: Նրանց մեծ մասը՝ 61%-ը, պետության կողմից վճարի փոխհատուցմամբ սովորում է բնագիտամաթեմատիկական ուղղություններով: Պետության կողմից գերակա ճանաչված բնագիտական մանկավարժության ծրագրերով, որտեղ գործում է ամսական առնվազն 70 հազար դրամ կրթաթոշակ, 2024-2025 ուսումնական տարում բուհեր է ընդունվել 304 ուսանող՝ նախորդ ուսումնական տարում ընդունվածներից 21%-ով ավելի։ Այս քաղաքականությունը տարածվել է նաև ագրարային ոլորտի մասնագիտությունների վրա։ Մշակութային կրթության տարվա շրջանակում թանգարաններ և թատրոններ է այցելել շուրջ 300 հազար աշակերտ Մարդու իրավունքների իրացման համատեքստում Ժաննա Անդրեասյանն առանձնահատուկ ընդգծել է մշակութային կյանքին և ծառայություններին հասանելիության կարևորությունը. «Կառավարության ծրագրով կարևորվում է մշակութային կյանքի և ծառայությունների ապակենտրոնացումը։ Նախորդ տարի այս նպատակով կազմակերպվել են երաժշտական 9 փառատոներ՝ ավելի քան 73 հազար հանդիսատեսի մասնակցությամբ, թատերական 3 տարբեր փառատոներ՝ շուրջ 14 հազար հանդիսատեսի ընդգրկմամբ»-,- ասել է նախարարը՝ հավելելով, որ տարատեսակ փառատոներ են կազմակերպվել նաև ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ուղղությամբ: Ժաննա Անդրեասյանը հիշեցրել է՝ 2024/25 ուսումնական տարին հայտարարվել է մշակութային կրթության տարի։ Բոլոր մարզերում իրականացվել են առանձին արշավներ՝ մշակութային էքսպոների ձևաչափով, որոնք, ընդհանուր առմամբ, շուրջ 27 հազար այցելու են ունեցել: Բաժանորդային ծրագրով թանգարաններ և թատրոններ են այցելել շուրջ 300 հազար աշակերտներ ԿԳՄՍ նախարարն անդրադարձել է նաև դպրոցական բաժանորդային ծրագրին և նշել՝ մշակութային կրթության տարվա շրջանակում թանգարաններ և թատրոններ է այցելել շուրջ 300 հազար աշակերտ: Սա 30%-ով ավելի է, քան նախորդ տարվա ցուցանիշը և ընդգրկում է դպրոցներում սովորողների շուրջ 70%-ը: «Առանձնահատուկ ուշադրության կենտրոնում ենք պահում նաև ներառականությանն ուղղված ծրագրերը, որի շրջանակում ունենք նոր նախաձեռնություններ»,- ասել է Ժաննա Անդրեասյանը: Մասսայական սպորտի զարգացմանն ուղղված միջոցառումներ Անդրադառնալով առողջ ապրելակերպի և ֆիզիկական ակտիվության շուրջ իրականացված աշխատանքներին՝ Ժաննա Անդրեասյանը ներկայացրել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» խորագիրը կրող մասսայական միջոցառումները: «Այս խորագրի ներքո 5 խոշոր մասսայական մրցաշարեր են կազմակերպվում, որոնց նախորդ տարի ավելի քան 9600 մարդ է մասնակցել․ 48%-ով ավելի՝ 2023 թվականի համեմատ: «ՀՀ վարչապետի գավաթի» ևս երկու մրցաշարեր՝ սեղանի թենիս և հեծանվավազք մարզաձևերից, նախորդ տարվանից անցկացվում են միայն դպրոցականների համար․ դպրոցների առնվազն 30% մասնակցության ցուցանիշ է ամրագրվել: Հեծանվավազքի մրցումներն անցկացնելու նպատակով էլ ավելի քան 6000 հեծանիվներ են ձեռքբերվել և բաժանվել դպրոցներին»,- ասել է Ժաննա Անդրեասյանը: Նախարարի խոսքով՝ նորակառույց դպրոցներն ապահովվում են մարզական նոր գույքով: Այս տարի մեկնարկել է դպրոցական բասկետբոլի լիգան, անցկացվում են մասսայական սպորտի միջոցառումներ՝ սպարտակիադաներ, գիմնազիադաներ, ուսանողական խաղեր. դրանց մասնակցել է ավելի քան 50 հազար մարդ: 1,4 մլրդ դրամ՝ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսանողների կրթաթոշակային ծրագրին Ժաննա Անդրեասյանն առանձնացրել է նաև Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված հայրենակիցների համար մեկնարկած աջակցության ծրագրերը: Ըստ նրա՝ շուրջ 17 հազար երեխայի համար ապահովվել է հանրակրթության հասանելիություն։ Միաժամանակ, բուհերի և քոլեջների ուսանողների համար իրականացվել են առանձին կրթաթոշակային ծրագրեր: ՀՀ կառավարության 2024 թ. համապատասխան որոշմամբ առաջին կուրս ընդունվածների համար գործում է կրթաթոշակային ծրագիր։ Բուհերի ավելի քան 1700, իսկ քոլեջների 1400 ուսանողների համար պետությունը տրամադրել է 1,4 մլրդ դրամ ուսման վարձի փոխհատուցում: Ուսուցիչների օժանդակության ծրագրով հնարավորություն է տրվել ԼՂ-ից տեղահանված մասնագետներին արտամրցութային կարգով աշխատանքի անցնել ՀՀ մարզերի դպրոցներում: «Մասնավորապես՝ մարզերի դեպքում երկու տարի շարունակ հավելավճարի հնարավորություն է գործում: Իսկ Սյունիքի, Վայոց ձորի, ինչպես նաև Գեղարքունիքի և Տավուշի որոշ համայնքների դպրոցներում, բացի 30 տոկոս հավելավճարից, Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ուսուցիչները նաև ամսական 50 հազար դրամ լրավճար ստանալու հնարավորություն ունեն։ Լրավճարների համար բյուջեից տրամադրվել է 168 մլն դրամ»,- ասել է նախարարը և հայտնել, որ 2024 թ. ՀՀ դպրոցներում աշխատանքի է անցել շուրջ 600 ուսուցիչ: Սփյուռքի 298 կրթական հաստատությունների տրամադրվել է 31 հազար դասագիրք Սփյուռքին ուղղված ծրագրերի մասին խոսելիս Ժաննա Անդրեասյանն անդրադարձել է կրթամշակութային աջակցությանը, մասնավորապես՝ դասագրքերի տրամադրմանը: «298 կրթական հաստատությունների 31 հազար դասագիրք է տրվել՝ ներառյալ Վրաստանի հայկական դպրոցները: Ծրագրի ֆինանսավորման ծավալները վերականգնել են, և այս պահին ընդունվում են դասագրքերի հայտեր: Ձևավորվել է նաև առանձին էլեկտրոնային հարթակ, որտեղ բոլոր նյութերը, այդ թվում դասագրքերը՝ հասանելի են նաև առցանց»,- ասել է Ժաննա Անդրեասյանը՝ հավելելով, որ վերանայվել է դասագրքերի ցանկը՝ ըստ դպրոցների առանձնահատկությունների: Նրա իրազեկմամբ՝ սփյուռքի ուսուցիչների վերապատրաստման ծրագրով նախորդ տարի մեկամյսա վերապատրաստում է անցել 14 երկրի 60 ուսուցիչ: Նախորդ տարվա ձեռքբերումներից նախարարն առանձնացրել է հայերենի ուսուցման, ստուգման և գնահատման ծրագիրը: Ըստ նրա՝ ծրագրի նպատակն է մշակել հայերենի ստուգման չափորոշիչները և ունենալ առցանց գնահատման համակարգ՝ ստուգելու հայերենի իմացության մակարդակը: Ներկայացվել է նաև միգրանտ ընտանիքների հայերենի ուսուցման բարելավման ծրագիրը, որով առանձին դասընթացներ են իրականացվում՝ նպաստելով նրանց ինտեգրմանը։ ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի հերթական նիստում նախարար Ժաննա Անդրեասյանը պատասխանել է նաև հանձնաժողովի անդամներին հարցերին՝ անդրադառնալով մի շարք այլ թեմաների:
17:52 - 18 մարտի, 2025
Առաջարկվում է փոխհատուցել համայնքային նախադպրոցական հաստատությունների մանկավարժների տրանսպորտային ծախսերը․ նախագիծ

Առաջարկվում է փոխհատուցել համայնքային նախադպրոցական հաստատությունների մանկավարժների տրանսպորտային ծախսերը․ նախագիծ

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը հանրային քննարկման է ներկայացրել համայնքային նախադպրոցական ուսումնական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողներին տրանսպորտային ծառայությունների դիմաց փոխհատուցման կարգի նախագիծը: Ըստ նախագծի՝ փոխհատուցում կտրվի ՀՀ մարզերում տեղակայված նախադպրոցական հաստատությունների այն մանկավարժական աշխատողերին, որոնք աշխատում են իրենց փաստացի բնակության վայրից 5 կմ և ավելի հեռավորությամբ գտնվող հաստատությունում՝ նվազագույնը 0.5 հաստիքային դրույքով: Այն հաստատությունները, որոնք մանկավարժների ուղեփոխադրման նպատակով իրենց հաշվեկշռում ունեն տրանսպորտային միջոցներ և ՀՀ պետական բյուջեից ստանում են վառելիքի և (կամ) վարորդի աշխատավարձի և (կամ) այլ տրանսպորտային ծախսերի գծով փոխհատուցում, չեն հանդիսանա տվյալ ծրագրի շահառու: Մանկավարժական աշխատողի տրանսպորտային ծախսի փոխհատուցումը հաշվարկվում է յուրաքանչյուր ներկա ստացած օրվա համար՝ երկու ուղղությամբ: Փոխհատուցման առավելագույն չափերը. միայն միկրոավտոբուսային երթուղի լինելու դեպքում` միկրոավտոբուսային երթուղիների համար սահմանված սակագնի չափը, միկրոավտոբուսային և ավտոբուսային երթուղիներ լինելու դեպքում` ավտոբուսային երթուղիների համար սահմանված սակագնի չափը, միկրոավտոբուսային և ավտոբուսային երթուղիների բացակայության դեպքում՝ յուրաքանչյուր կմ-ի համար 25 ՀՀ դրամ, բայց ոչ պակաս, քան 200 ՀՀ դրամը (հաշվարկված երկու ուղղությամբ)՝ յուրաքանչյուր ներկա ստացած օրվա համար, միկրոավտոբուսային և ավտոբուսային երթուղիների բացակայության դեպքում՝ եթե տվյալ բնակավայրից տվյալ հաստատություն առավելագույնը 4 կամ դրանից պակաս թվով երթևեկողներ կան, ապա նրանց որպես փոխհատուցում հատկացվում է 1000 ՀՀ դրամ (հաշվարկված երկու ուղղությամբ)՝ յուրաքանչյուր ներկա ստացած օրվա համար։ Նշված գումարը հավասար չափերով բաշխվում է երթևեկողների միջև։ Ամսական փոխհատուցման առավելագույն չափը յուրաքանչյուր մանկավարժական աշխատողի համար չի կարող գերազանցել 20200 ՀՀ դրամը, իսկ երթևեկ օրերի թիվը՝ տարեկան 250-ը։ Տրանսպորտային ծախսի փոխհատուցման կարգի ընդունումը նպատակ ունի նպաստելու նախադպրոցական ուսումնական հաստատություններում մասնագիտական կադրերի բացի լրացմանը: Ներկայում նախադպրոցական ուսումնական հաստատություններում, համապատասխան որակավորմամբ մասնագետների բացակայությամբ պայմանավորված, շուրջ 450 չհամալրված հաստիքներ կան: Շահագրգիռ կազմակերպությունները և քաղաքացիները նախագծի վերաբերյալ իրենց առաջարկություններն ու դիտարկումները կարող են ներկայացնել Իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում մինչև մարտի 26-ը ներառյալ:
18:34 - 12 մարտի, 2025
Հայաստան է ժամանել Եվրոպայի խորհրդի Տարածաշրջանային և փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի փորձագետների կոմիտեի պատվիրակությունը

Հայաստան է ժամանել Եվրոպայի խորհրդի Տարածաշրջանային և փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի փորձագետների կոմիտեի պատվիրակությունը

Աշխատանքային այցով Հայաստան է ժամանել Եվրոպայի խորհրդի Տարածաշրջանային և փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի փորձագետների կոմիտեի (COMEX) պատվիրակությունը:  Հայաստանի կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունից հայտնում են, որ այցի նպատակն ազգային փոքրամասնությունների լեզուների՝ ասորերենի, եզդիերենի, հունարենի, ռուսերենի և քրդերենի պահպանմանն ու զարգացմանն ուղղված իրավական ակտերի, կանոնակարգերի, ինչպես նաև ՀՀ-ում խարտիայի պահանջների գործնական կիրառման գնահատումն էր, որն իրականացվելու է Հայաստանի կողմից ներկայացված վեցերորդ պարբերական զեկույցի հիման վրա:  Այցի շրջանակում COMEX պատվիրակության անդամները հանդիպումներ են ունեցել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալներ Արթուր Մարտիրոսյանի և Դանիել Դանիելյանի, Լեզվի կոմիտեի նախագահ Սիրանուշ Դվոյանի հետ: Հանդիպումների ընթացքում քննարկվել են ազգային փոքրամասնությունների լեզուների պահպանման ուղղությամբ պետության կողմից վարվող քաղաքականությունը, ասորերենի, եզդիերենի, հունարենի, ռուսերենի և քրդերենի դասագրքերի առկայության, լեզուների դասավանդման, այդ լեզուներով դիդակտիկ նյութերի, ցուցանակների առկայության հարցերը։ Անդրադարձ է եղել մանկավարժական կադրերի պատրաստմանը և վերապատրաստմանը, ազգային փոքրամասնությունների մշակութային ժառանգության, ազգային ավանդույթների պահպանման և զարգացման ուղղությամբ պետական աջակցությամբ իրականացվող ծրագրերին ու նախաձեռնություններին: ԿԳՄՍՆ նախարարի տեղակալները վերահաստատել են նախարարության հանձնառությունը՝ ջանքեր գործադրելու Տարածաշրջանային կամ փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի սկզբունքների կատարման և խարտիայի դրույթների իրականացման ուղղությամբ՝ ընդգծելով, որ ազգային փոքրամասնությունները պետության ուշադրության կենտրոնում են։ Նշվել է, որ կշարունակվի գործուն քայլերի ձեռնարկումը՝  ՀՀ-ում բնակվող փոքրամասնությունների լեզվի, ազգային ավանդույթների, մշակույթի պահպանման և զարգացման ուղղությամբ: ԵԽ պատվիրակության կազմում էին Տարածաշրջանային  կամ փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի փորձագետների կոմիտեի անդամներ Բելգրադի համալսարանի Լեզվաբանության և սլավոնագիտության պրոֆեսոր Լյուդմիլա Պոպովիչը (Սերբիա), Ավստրիայի Գրացի համալսարանի Իրավունքի և կառավարման գծով պրոֆեսոր Յուրգեն Պիրկերը (Ավստրիա) և մշակութային մարդաբան Լուսինե Խառատյանը (Հայաստան): Պատվիրակությանն ուղեկցել է ԵԽ Տարածաշրջանային կամ փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի քարտուղարության ներկայացուցիչ Կինգա Ջենսեն-Մագյարը: Պատվիրակության անդամները նաև փաստահավաք այցելություններ են կատարել Արզնի, Ալագյազ, Լերմոնտովո, Յաղդան, Ֆերիկ բնակավայրերի հանրակրթական դպրոցներ, որոնցում դասավանդվում են ազգային փոքրամասնությունների լեզուները։ Պատվիրակության անդամները հանդիպել են դպրոցների ուսուցչական և ղեկավար կազմի, ինչպես նաև ՏԻՄ ներկայացուցիչների և ավագանու անդամների հետ: Հանդիպումներ են տեղի ունեցել նաև ՀՀ առողջապահության, արդարադատության նախարարություններում, Հանրային հեռարձակողի խորհրդում, ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի ազգային փոքրամասնությունների և կրոնի հարցերի ստորաբաժանման ներկայացուցիչների, ինչպես նաև Ազգային փոքրամասնությունների հարցերով խորհրդում ընդգրկված ՀԿ-ների հետ: Հայաստան այցի ընթացքում COMEX պատվիրակությունը քննարկումներ է ունեցել նաև Ազգային ժողովի՝ ասորի և եզդի ազգային փոքրամասնություններին ներկայացնող  պատգամավորների հետ: Եվրոպայի խորհրդի Տարածաշրջանային կամ փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի փորձագետների կոմիտեի այցին հետևելու է վերոնշյալ հարցերի վերաբերյալ զեկույցի հրապարակումը:
17:34 - 10 մարտի, 2025
Ժաննա Անդրեասյանը հանդիպել է ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին

Ժաննա Անդրեասյանը հանդիպել է ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին

Հայաստանի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն ընդունել է ՀՀ-ում Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների արտակարգ և լիազոր դեսպան Քրիստինա Քվինին: Հանդիպմանը ներկա են եղել նաև ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանը և Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի նախագահի տեղակալ Արտուր Մովսիսյանը: Ինչպես տեղեկանում է ԿԳՄՍ նախարարության տարածած հաղորդագրությունից, Ժաննա Անդրեասյանը ողջունել է դեսպանին և ընդգծել ՀՀ-ԱՄՆ փոխգործակցության կարևորությունը: Նախարարի խոսքով՝ ԿԳՄՍ նախարարության համակարգման տարբեր ոլորտներում առկա է արդյունավետ համագործակցության ծրագրեր, որոնք ցույց են տալիս գործընկերության որակն ու իրացվելիք ներուժը: Հանդիպմանն անդրադարձ է կատարվել կրթության ոլորտում համագործակցությանը, մասնավորապես՝ բարձրագույն կրթության և գիտության բնագավառում «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի շրջանակում փոխգործակցության հնարավորություններին: Նախարարը կարևորել է, որ կրթության և գիտության ոլորտում համագործակցությունը շեշտադրվել է նաև երկու երկրների միջև կնքված ռազմավարական գործընկերության փաստաթղթում: Ժաննա Անդրեասյանը նաև նշել է ամերիկահայ հեղինակավոր գիտնականների ցանցի հետ ակտիվ համագործակցությունն ու միասնական ջանքերի ներդրումը՝ համատեղ աշխատանքների իրականացման համար: Ներկայացնելով «Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը՝ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը նշել է, որ միջազգային մի շարք հեղինակավոր բուհերի հետ համագործակցությամբ ընթացող այս խոշոր նախագծի արդյունավետ իրականացման առումով հայկական կողմը կարևորում է նաև ամերիկյան բուհերի հետ գործընկերությունն ու ամերիկյան լավագույն փորձի կիրառումը: Դեսպան Քրիստինա Քվինը շնորհակալություն է հայտնել ընդունելության համար՝ շեշտելով, որ Հայաստանի հետ հարաբերություններում կրթության և գիտության ոլորտում համագործակցության զարգացումն առանձնակի կարևորություն ունի: Դեսպանը մասնավորապես նշել է, որ «Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը կարող է լավագույնս նպաստել համագործակցության ընդլայնմանը: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել է նաև ԱՄՆ գիտության ազգային հիմնադրամի (NSF) հետ համագործակցությանը, հայ և ամերիկացի գիտնականների միջև կապերի ընդլայնմանն ու համատեղ ծրագրերի իրականացման հնարավորություններին վերաբերող հարցեր: Անդրադարձ է եղել նաև մշակութային ժառանգության պահպանմանն ուղղված աշխատանքներին, մասնավորապես՝ «Մատենադարան» Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտում ԱՄՆ կառավարության դրամաշնորհային աջակցությամբ իրականացվող ծրագրին: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են նաև երկկողմ հետաքրքրություն ներկայացնող այլ հարցեր:  
19:27 - 07 մարտի, 2025
ԿԳՄՍ նախարարն ու ԱՄՆ դեսպանը քննարկել են «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի շրջանակում փոխգործակցության հնարավորությունները

ԿԳՄՍ նախարարն ու ԱՄՆ դեսպանը քննարկել են «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի շրջանակում փոխգործակցության հնարավորությունները

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն ընդունել է ՀՀ-ում Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների արտակարգ և լիազոր դեսպան Քրիստինա Քվինին: Հանդիպմանը ներկա են եղել նաև ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանը և Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի նախագահի տեղակալ Արտուր Մովսիսյանը: Նախարար Ժաննա Անդրեասյանը ողջունել է դեսպանին և ընդգծել ՀՀ-ԱՄՆ փոխգործակցության կարևորությունը: Նախարարի խոսքով՝ ԿԳՄՍ նախարարության համակարգման տարբեր ոլորտներում առկա է արդյունավետ համագործակցության ծրագրեր, որոնք ցույց են տալիս գործընկերության որակն ու իրացվելիք ներուժը: Հանդիպմանն անդրադարձ է կատարվել կրթության ոլորտում համագործակցությանը, մասնավորապես՝ բարձրագույն կրթության և գիտության բնագավառում «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի շրջանակում փոխգործակցության հնարավորություններին: Նախարարը կարևորել է, որ կրթության և գիտության ոլորտում համագործակցությունը շեշտադրվել է նաև երկու երկրների միջև կնքված ռազմավարական գործընկերության փաստաթղթում: Ժաննա Անդրեասյանը նաև նշել է ամերիկահայ հեղինակավոր գիտնականների ցանցի հետ ակտիվ համագործակցությունն ու միասնական ջանքերի ներդրումը՝ համատեղ աշխատանքների իրականացման համար: Ներկայացնելով «Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը՝ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը նշել է, որ միջազգային մի շարք հեղինակավոր բուհերի հետ համագործակցությամբ ընթացող այս խոշոր նախագծի արդյունավետ իրականացման առումով հայկական կողմը կարևորում է նաև ամերիկյան բուհերի հետ գործընկերությունն ու ամերիկյան լավագույն փորձի կիրառումը: Դեսպան Քրիստինա Քվինը շնորհակալություն է հայտնել ընդունելության համար՝ շեշտելով, որ Հայաստանի հետ հարաբերություններում կրթության և գիտության ոլորտում համագործակցության զարգացումն առանձնակի կարևորություն ունի: Դեսպանը մասնավորապես նշել է, որ «Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը կարող է լավագույնս նպաստել համագործակցության ընդլայնմանը: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել է նաև ԱՄՆ գիտության ազգային հիմնադրամի (NSF) հետ համագործակցությանը, հայ և ամերիկացի գիտնականների միջև կապերի ընդլայնմանն ու համատեղ ծրագրերի իրականացման հնարավորություններին վերաբերող հարցեր: Անդրադարձ է եղել նաև մշակութային ժառանգության պահպանմանն ուղղված աշխատանքներին, մասնավորապես՝ «Մատենադարան» Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտում ԱՄՆ կառավարության դրամաշնորհային աջակցությամբ իրականացվող ծրագրին: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են նաև երկկողմ հետաքրքրություն ներկայացնող այլ հարցեր:
17:39 - 07 մարտի, 2025
Քննարկվել է մի շարք կառույցների հուշարձանի կարգավիճակ տալու հարցը

Քննարկվել է մի շարք կառույցների հուշարձանի կարգավիճակ տալու հարցը

ԿԳՄՍ նախարարության փորձագիտական հանձնաժողովի ընթացիկ տարվա երկրորդ նիստում քննարկվել է մի շարք պատմամշակութային օբյեկտների՝ պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանի կարգավիճակ տալու հարցը։ Փորձագիտական եզրակացությամբ հուշարձանի կարգավիճակ կշնորհվի 9 կառույցի։ Հանձնաժողովի որոշմամբ՝ տեղական նշանակության նորահայտ հուշարձանների կարգավիճակ է տրվել ներքոնշյալ օբյեկտներին՝ Երևանի Մ․ Բաղրամյան պողոտա 6 հասցեի բնակելի տունը (1947 թ.). Երևանի Մ․ Բաղրամյան պողոտա 9 հասցեի բնակելի տունը (1945-1950 թթ.). Երևանի Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանի Դրոյի փողոց 2/3 հասցեի «Զեյթունցիներ» հարթաքանդակների համալիրը (1985-1986 թթ․). Արմավիրի մարզի Էջմիածին քաղաքում գտնվող հնձանը (19-րդ դ․ վերջ - 20-րդ դ. սկիզբ). Կոտայքի մարզի Կամարիս գյուղի Սբ Սարգիս մատուռը (19-րդ դ.): Հանրապետական նշանակության հուշարձանների կարգավիճակ են ստացել՝ Արարատի մարզի Վեդի քաղաքի դամբարանադաշտը (մ.թ.ա. 1-ին հազ. սկիզբ). Դաշտաքար գյուղի բնակատեղին (մ.թ.ա. 3-1-ին դդ.). Ուրցաձոր գյուղի գյուղատեղին (մ.թ.ա. III հազ., միջնադար). Վայոց ձորի մարզի Ռինդ գյուղի Վիմափոր եկեղեցին (13-14-րդ դդ․)։ Միաժամանակ քննարկվել են նաև Արարատի մարզի Վեդի քաղաքի դամբարանադաշտի (Ք.ա. 1-ին հազ. սկիզբ, երկաթե դար), Կոտայքի մարզի Կամարիս գյուղի Սբ Սարգիս մատուռի (19-րդ դ.), Վայոց ձորի մարզի Ռինդ գյուղի Վիմափոր եկեղեցու (13-14-րդ դդ․) և ևս 22 այլ նորահայտ հուշարձանների պահպանական գոտիների նախագծեր։ Ընդունելի համարված բոլոր նախագծերը, ըստ սահմանված կարգի, կուղարկվեն համայնքների ղեկավարների և տարածքային կառավարման պետական մարմինների համաձայնեցմանը, որից հետո կհաստատվեն ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի կողմից։
19:14 - 06 մարտի, 2025
Պետություն-մասնավոր համագործակցությամբ կրթաթոշակի հնարավորություն՝ օտարերկրյա հեղինակավոր բուհեր ընդունվողների համար

Պետություն-մասնավոր համագործակցությամբ կրթաթոշակի հնարավորություն՝ օտարերկրյա հեղինակավոր բուհեր ընդունվողների համար

ՀՀ կառավարությունը 2025թ. մարտի 6-ի նիստում հաստատեց ՀՀ ռեզիդենտ հանդիսացող առևտրային կազմակերպությունների աշխատակիցների ուսումը օտարերկրյա հեղինակավոր բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում խթանելու նպատակով կրթաթոշակի տրամադրման կարգը: Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԿԳՄՍՆ բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեից։  ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը նախագիծը ներկայացնելիս ընդգծեց, որ դրա ընդունումը բխում է ոլորտում իրականացվող բարեփոխումներից և Կառավարության՝ մարդկային կապիտալի զարգացմանն ուղղված քայլերից, որոնք արտահայտված են մի շարք ռազմավարական փաստաթղթերում, մասնավորապես՝ ՀՀ կրթության մինչև 2030թ. զարգացման պետական ծրագրում և ՀՀ կառավարության 2021-2026թթ. ծրագրում: «Հաշվի առնելով նախկինում եղած ռիսկերը՝ փորձել ենք այնպիսի մեխանիզմ ներդնել, որը ավելի մեծ արդյունավետություն կունենա և հանրային ու տնտեսական զարգացման տեսանկյունից ավելի բարենպաստ կլինի երկրի համար»,- նշեց Ժաննա անդրեասյանը: Նա ընդգծեց, որ փորձ է արվում կիրառել ձեռնարկությունների նորարարական ներուժի հզորացման գործընթացում պետական միջամտության նոր մոտեցում և հնարավորություն ընձեռել, որ ՀՀ ռեզիդենտ առևտրային կազմակերպությունների աշխատակիցները, որոնք կհանդիսանան ուսանող օտարերկյա հեղինակավոր բուհերում, ֆինանսավորում ստանան պետության կողմից: Խոսքը այն ուսումնական հաստատությունների մասին է, որոնք ընդգրկված են աշխարհի լավագույն բուհերի ակադեմիական վարկանիշավորման http://www.shanghairanking.com կայքի տվյալ տարվա ցանկերում, մասնավորապես՝ 1. առաջին 65 բուհերի ցանկում ընդգրկված հաստատությունները՝ բակալավրի կրթական ծրագրերի պարագայում, 2. առաջին 75 բուհերի ցանկում ընդգրկված հաստատությունները՝ մագիստրատուրայի (դիպլոմավորված մասնագետի, ինտեգրացված) կամ ասպիրանտուրայի որակավորում շնորհող կրթական ծրագրերի պարագայում։ Սովորողին յուրաքանչյուր կրթական աստիճանով ուսումնառության համար կրթաթոշակ կարող է տրվել մեկ անգամ: ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանի խոսքով ծրագրի գործելու հիմնական պայման է, որ մասնակցություն ունենա մասնավորը. «Առևտրային կազմակերպությունը, որը վերջին 5 տարվա ընթացքում ունեցել է առնվազն 100 աշխատող, պետք է համաֆինանսավորի կրթաթոշակը առնվազն 50%-ով, որից հետո պետությունը ևս ամեն տարի մինչև 10 մլն դրամ (մնացորդային գումարի չափով) կրթաթոշակ կտրամադրի»: Այս նպատակով ՀՀ ԿԳՄՍՆ Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի, գործատուի և սովորողի միջև կնքվում է եռակողմ պայմանագիր: «Կարևոր պայման է նաև այն, որ սովորողը ուսումնառությունն ավարտելուց հետո համապատասխան մասնագիտությամբ առնվազն 3 տարի պետք է աշխատի առևտրային կազմակերպությունում»,- ընդգծեց նախարարը: Այս կետի իրացումն ապահովելու համար գործատուն և սովորողը պետք է կնքեն աշխատանքային պայմանագիր, որը կողմերի համաձայնությամբ կարող է ներառել այլ կետեր ևս: Գործատուն պարտավորություն ունի ՀՀ պետբյուջե փոխանցել պետության կողմից տրամադրված ընդհանուր կրթաթոշակի կամ համաֆինանսավորման ընդհանուր գումարի կրկնապատիկը առնվազն 3 տարի փաստացի աշխատելու կանոնը չպահպանելու դեպքում, և պետության կողմից տրամադրված ընդհանուր կրթաթոշակի եռապատիկը, եթե շահառուն՝ 1. ուսման ավարտից հետո մասնագիտությանը համապատասխան աշխատանքի չի անցնում գործատուի մոտ, 2. ուսումնառությունը կիսատ է թողնում, 3. տեղափոխվում է կարգով չնախատեսված այլ հաստատություն: Ժաննա Անդրեասյանի խոսքով այս նախագծի ներդրումը հնարավորություն կտա, որ մի շարք առանցքային ոլորտներ համալրվեն որակյալ կադրերով, որոնք էլ նոր գիտելիքներ կներդնեն արտադրական և արդյունաբերական գործընթացներում՝ դրանք դարձնելով ավելի արդյունավետ և արտադրողականության տեսանկյունից բարենպաստ: Նոր գիտելիքներով ինտելեկտուալ կապիտալը կնպաստի փորձի փոխանցմանն ու փոխանակմանը։  Կրթաթոշակային նոր քաղաքականություն մշակելու շրջանակներում իրականացվել է նաև մասնավոր կազմակերպությունների  փորձի՝ ուսանողների հետվերադարձի վիճակագրության ուսումնասիրություն:  «Օրինակ՝ «Լույս» հիմնադրամի պարագայում շուրջ 20%-ն է վերադարձել և որևէ կերպ ներդրում ունեցել երկրի տնտեսությունում: Կարծում ենք՝ այս մոտեցմամբ խնդիրը էապես կարգավորվում է»,- ասաց Ժաննա Անդրեասյանը: Խոսելով կրթաթոշակի տրամադրման մեխանիզմների մասին՝ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նշեց, որ հետագայում համանման գործունեություն պատվիրակվել է «Իմ քայլը» հիմնադրամին, որի դեպքում արտերկրում ուսումնառություն ստացած ուսանողների 61%-ն է վերադարձել. «Էլի 40% չվերադարձելիություն ունենք, որը պրոբլեմ է»: ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը առաջարկեց ծրագրի շրջանակում կրթաթոշակ ստացողների պարտադիր հետվերադարձի համար գործուն մեխանիզմներ սահմանել։ Ընդունված կարգով նախատեսված պետական կրթաթոշակներին տրվող ընդհանուր չափը և կրթաթոշակների առավելագույն թիվը հրապարակվելու են Կոմիտեի կայքում յուրաքանչյուր տարի մինչև մայիսի 1-ը: Սովորողները կարգի շահառու դառնալու համար կարգում ներկայացված փաստաթղթերը ներկայացնելու են մինչև յուրաքանչյուր տարվա հոկտեմբերի 1-ը:
15:40 - 06 մարտի, 2025