Սահմանադրական դատարան - ՍԴ

ՀՀ Սահմանադրական դատարան - Սահմանադրական արդարադատության բարձրագույն մարմինն է, որն ապահովում է Սահմանադրության գերակայությունը: Արդարադատություն իրականացնելիս Սահմանադրական դատարանն անկախ է և ենթարկվում է միայն Սահմանադրությանը:

ՀՀ Սահմանադրական դատարանը հիմնադրվել է 1996թ-ին և առաջին իսկ տարվանից անդամակցել Եվրախորհրդի «Ժողովրդավարություն` իրավունքի միջոցով» եվրոպական հանձնաժողովին։

Սահմանադրական դատարանը չի չեղարկել և չի  կարող չեղարկել Անկախության հռչակագիրը. Արման Դիլանյան |armenpress.am|

Սահմանադրական դատարանը չի չեղարկել և չի կարող չեղարկել Անկախության հռչակագիրը. Արման Դիլանյան |armenpress.am|

armenpress.am: Սահմանադրական դատարանը չի կարող չեղարկել և չի չեղարկել Անկախության հռչակագիրը։  «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝  այս մասին լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց ՀՀ  Սահմանադրական դատարանի նախագահ Արման Դիլանյանը՝ անդրադառնալով շրջանառվող խոսակցություններին ու մեկնաբանություններին, թե ՍԴ-ն  սեպտեմբերի 26-ին  Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման հանձնաժողովների համատեղ գործունեության  սահմանադրականության վերաբերյալ որոշմամբ իբր չեղարկել է Անկախության հռչակագիրը։ «Ոչ ոք չի կարող չեղարկել Անկախության հռչակագիրը։ Կա մի սուբյեկտ, որը կարող է չեղարկել՝ դա ժողովուրդն է»,-ընդգծեց Դիլանյանը։    Նա ափսոսանք հայտնեց, որ ի տարբերություն 3 դատավորի կարծիքների, ՍԴ մյուս 8 դատավորների կարծիքները մանրամասն չի լուսաբանվել։  «Իրականում ես ամեն ինչ նկատեցի այդ որոշման շուրջ, բացի լուրջ իրավական քննադատությունից կամ փաստարկներից։ Ես չհանդիպեցի իրավական փաստարկի՝ թե ինչու է այդ որոշումն իրենց կարծիքով սխալ»,-ասաց ՍԴ նախագահը։Նրա խոսքով՝ Սահմանադրական դատարանն իր որոշմամբ ասել է այն, ինչը գոյություն է ունեցել 30 տարի։ Բացի այդ, ըստ Դիլանյանի, Սահմանադրությունն ու Անկախության հռչակագիրն իրավական նույն հարթության մեջ  դիտարկելու պարագայում  մի շարք հակասություններ են ի հայտ գալիս։ «Սահմանադրությունն ընկալվել է որպես բարձրագույն իրավաբանական ուժ ունեցող փաստաթուղթ ՀՀ-ում, և Անկախության հռչակագիրը ողջ ծավալով երբեք չի եղել Սահմանադրության մաս։ Եթե Անկախության հռչակագիրը և Սահմանադրությունը բովանդակային առումով համեմատեք ու փորձեք դրանք նույն իրավական ուժի հարթության մեջ տեղավորել, չեմ պատկերացնում, թե ինչպես եք այդ հակասությունները լուծելու»,-ասաց Դիլանյանը՝ հավելելով, որ ՍԴ-ն պարզապես առաջին անգամ խորությամբ ուսումնասիրել է խնդիրը և արձանագրել գոյություն ունեցող իրողությունը։ Նշենք, որ ընթացիկ տարվա սեպտեմբերի 26-ին ՀՀ ՍԴ -ն որոշում է կայացրել Սահմանադրությանը  համապատասխան ճանաչելով 2024 թվականի օգոստոսի 30-ին ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովի ու Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման պետական հանձնաժողովի համատեղ գործունեության մասին» կանոնակարգում ամրագրված պարտավորությունները։ Որոշման մեջ, որպես գործով պարզման ենթակա հանգամանք  անդրադարձ է կատարվել նաև Անկախության հռչակագրին, ինչը տարաբնույթ մեկնաբանությունների տեղիք էր տվել։  
20:03 - 14 նոյեմբերի, 2024
ՍԴ որոշումների խեղաթյուրված ու մանիպուլյատիվ մեկնաբանությունները հեռուն գնացող վտանգներ են պարունակում. Դիլանյան |armenpress.am|

ՍԴ որոշումների խեղաթյուրված ու մանիպուլյատիվ մեկնաբանությունները հեռուն գնացող վտանգներ են պարունակում. Դիլանյան |armenpress.am|

armenpress.am: Հայաստանի Սահմանադրական դատարանի նախագահ Արման Դիլանյանի դիտարկմամբ՝  Սահմանադրական դատարանների որոշումների հաճախ միտումնավոր խեղաթյուրված ու մանիպուլյատիվ մեկնաբանությունների իրական կամ վերջնական թիրախը ժողովրդավարական գործընթացներն են, սահմանադրական օրինականությունն ու անվտանգությունը։  Այս մասին Արման Դիլանյանը նշեց Երևանում նոյեմբերի 14-ին մեկնարկած «Սահմանադրական դատարանների որոշումների նկատմամբ հարգանքը» խորագրով բարձրաստիճան միջազգային երկօրյա համաժողովի բացմանը։   «Թերևս, իմ գործընկերներն այնպես, ինչպես և մենք առիթներ ունեցել ենք առերեսվելու սահմանադրական դատարանների որոշումների նկատմամբ հարգանքի բացակայության այլ ձևերի հետ, մասնավորապես, երբ սահմանադրական դատարանների որոշումների բովանդակությունը խեղաթյուրվում է ու ենթարկվում զանազան մանիպուլյատիվ մեկնաբանությունների։ Որպեսզի սխալ տպավորություն չստեղծվի, միանգամից նշեմ, որ այստեղ խոսքն ամենևին Սահմանադրական դատարանի կամ նրա որոշումների իրական քննադատության մասին չէ։ Երբեմն այդ խեղաթյուրված ու մանիպուլյատիվ մեկնաբանությունները չգիտակցված գործողություններ են, բայց ավելի խորը դիտարկման դեպքում բացահայտվում է զուգահեռ այլ իրողություն։ Մենք նկատում ենք, որ ավելի հաճախ դա արվում է միտումնավոր, գիտակցված ու համակարգված կերպով, և այս գործընթացում սահմանադրական դատարանները դրանց ընդամենը երևացող, տեսանելի թիրախն են․խորքում իրական կամ վերջնական թիրախը ժողովրդավարական գործընթացներն են, սահմանադրական օրինականությունն ու անվտանգությունն է»,-մանրամասնեց Դիլանյանը։   Նրա խոսքով՝ տպավորությունն այնպիսինն է, որ շատերի մոտ, հատկապես քաղաքական դաշտում գործող որոշ շրջանակներում, վերջնական ձևավորում չի ստացել պատկերացումը, թե ինչպիսի համակարգային ու հեռուն գնացող վտանգներ են պարունակում, օրինակ՝ հատվածական քաղաքական դրդապատճառներից ելնելով, բարձր դատարանների, նույնն է թե նրանց որոշումների նկատմամբ հարգանքի և վստահության խարխլմանն ուղղված գործողությունները։ «Սահմանադրական դատարանի որոշումները՝ որպես անկախ, անկողմնակալ ու հակակշռող մարմնի որոշումներ, ապրիորի պետության և պետականության իրավական ակունքներից են գալիս և կոչված են ապահովելու Սահմանադրության գերակայությունը, սահմանադրական ինքնիշխանությունը, ամրապնդելու պետության իրավական ու ժողովրդավարական բնույթն ու հիմքերը։ Սահմանադրական դատարանի  որոշումների նկատմամբ հարգանքի աստիճանը ինչ-որ առումով պետության ներսում, լայն իմաստով՝ ժողովրդավարական ինստիտուտների կայացվածության գնահատման-որոշման գործակից է․լայն իմաստով նկատի ունեմ ոչ միայն պետական մարմինների, այլ նաև քաղաքական, հասարակական ու քաղաքացիական  ինստիտուտների ողջ համակարգը»,-մասնավորապես ասաց ՍԴ նախագահը՝ ընդգծելով, որ պահանջվում  է մշտական աշխատանք ու հասարակության բոլոր խմբերի միջև լուրջ փոխըմբռնում, որպեսզի ձևավորվի այնպիսի սահմանադրական ու իրավական մշակույթ, որը քայլ առ քայլ կմոտեցնի իդեալական համակարգի ստեղծմանը։ 
17:22 - 14 նոյեմբերի, 2024
ԱԺ պատգամավորների 1/5-ը դիմել է Սահմանադրական դատարան՝ վիճարկելու արցախցիների կուտակած գումարները, առանց նրանց կամքը հաշվի առնելու ՀՀ կուտակային համակարգ տեղափոխելու մեխանիզմը

ԱԺ պատգամավորների 1/5-ը դիմել է Սահմանադրական դատարան՝ վիճարկելու արցախցիների կուտակած գումարները, առանց նրանց կամքը հաշվի առնելու ՀՀ կուտակային համակարգ տեղափոխելու մեխանիզմը

ՀՀ ԱԺ պատգամավորների 1/5-ը («Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների պատգամավորներ) ՀՀ Սահմանադրական դատարան է դիմել «Կենսաթոշակային համակարգի կուտակային բաղադրիչի մասնակիցների իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանության լրացուցիչ երաշխիքների մասին» ՀՀ օրենքի 8.1. հոդվածը Սահմանադրության 29-րդ, 60-րդ (սեփականության իրավունքը), 78-րդ (համաչափության սկզբունքը) և 79-րդ (որոշակիության սկզբունքը) հոդվածներին համապատասխանության հարցը որոշելու հարցով։ Այս մասին հայտնում է Արցախի ՄԻՊ Գեղամ Ստեփանյանը․ «Այսինքն՝ վիճարկվում է օրենքի այն դրույթը, որը փոփոխվել է ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից 2024 թվականի հունիսին և որով նախատեսվել է արցախցիների կուտակած գումարները, առանց նրանց կամքը հաշվի առնելու, ՀՀ կուտակային համակարգ տեղափոխելու մեխանիզմը։ Դիմումով հիմնավոր ներկայացվել է այդ դրույթի հակասությունը Սահմանադրությամբ ամրագրված սեփականության իրավունքին։ Հետագա ընթացքի վերաբերյալ հավելյալ կտեղեկացնեմ», - նշված է Գեղամ Ստեփանյանի հայտարարությունում։ 
19:42 - 02 նոյեմբերի, 2024
ՍԴ-ն քննության է ընդունել ՄԻՊ դիմումը, որով վիճարկվում են դատավորի պաշտոնի նշանակմանը վերաբերող որոշ կարգավորումներ

ՍԴ-ն քննության է ընդունել ՄԻՊ դիմումը, որով վիճարկվում են դատավորի պաշտոնի նշանակմանը վերաբերող որոշ կարգավորումներ

Սահմանադրական դատարանը քննության է ընդունել Մարդու իրավունքների պաշտպանի դիմումը, որով վիճարկվում են դատավորի պաշտոնի նշանակմանը խոչընդոտ հանդիսացող որոշ ֆիզիկական արատների և հիվանդությունների հիմքով նախատեսված արգելքները։ Այս մասին հայտնում են ՀՀ ՄԻՊ աշխատակազմից։  Դիմումով բարձրացվում է ՀՀ կառավարության 2019 թվականի մայիսի 30-ին ընդունված «Դատավորի պաշտոնում նշանակմանը խոչընդոտող ֆիզիկական արատների և հիվանդությունների ցանկը, դատավորի պաշտոնում նշանակմանը խոչընդոտող ֆիզիկական արատների և հիվանդությունների բացակայության մասին տրամադրվող տեղեկանքի ձևը, դատավորի պաշտոնում նշանակմանը խոչընդոտող ֆիզիկական արատների և հիվանդությունների բացակայության մասին տեղեկանք տրամադրելու կարգը սահմանելու և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2007 թվականի հոկտեմբերի 11-ի N 1184-Ն որոշումը ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» N 685-Ն որոշման Հավելված N 1-ի 15-րդ և 16-րդ կետերի համապատասխանությունը ՀՀ Սահմանադրության 29-րդ, 49-րդ, 57-րդ և 81-րդ հոդվածներին։  Կառավարության որոշմամբ նախատեսվում է արգելք դատավորի պաշտոնում նշանակվել ցանկացող այն անձանց համար, ովքեր ունեն երկու ականջի կայուն լրիվ խլություն կամ խուլհամրությունն ու երկու աչքերի կուրություն։ Ըստ Մարդու իրավունքների պաշտպանի՝ վիճարկվող կարգավորումները խնդրահարույց են սահմանադրորեն երաշխավորված խտրականության արգելքի սկզբունքի, հանրային ծառայության անցնելու իրավունքի ապահովման տեսանկյունից։ Պաշտպանի դիրքորոշմամբ` դատավորների ընտրության և առաջխաղացման գործընթացները պետք է կազմակերպվեն արժանիքների վրա հիմնված օբյեկտիվ չափանիշներով, որոնք վերաբերում են որակավորումներին, բարեխղճությանը, կարողություններին և արդյունավետությանը: Միջազգային իրավական փաստաթղթերով նախատեսված պարտավորությունները ևս ենթադրում են արժանիքների հիման վրա սեփական մասնագիտական ու այլ ընդունակություններն ազատ դրսևորելու նպատակով համապատասխան քաղաքականության, օրենսդրական և այլ կառուցակարգերի, այդ թվում՝ խելամիտ հարմարեցումների ապահովում։ Հաշվի առնելով այս հանգամանքը՝ Պաշտպանը հնարավոր է համարում որոշակի հիմքերի սահմանումը, որոնք կարող են նախապայման լինել դատավորի պաշտոնում նշանակվելու համար, սակայն այդ պաշտոնում նշանակմանը խոչընդոտող կարգավորումները, ի թիվս այլնի, պետք է ներառեն նաև խտրականության արգելքը և չպետք է նախատեսեն աշխատանքի սահմանափակ հասանելիություն՝ կապված հաշմանդամություն ունենալու հանգամանքի հետ։ Այսպիսին են նաև խնդրին առնչվող միջազգային-իրավական չափանիշները և մի շարք երկրների պրակտիկան: Այսպիսով, ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանը եզրահանգել է, որ պետությունը, սահմանադրորեն ամրագրելով հանրային ծառայության անցնելու իրավունքն ու խտրականության արգելքի սկզբունքը, իր առջև դրել է հաշմանդամություն ունեցող անձանց՝ այլ քաղաքացիների հետ հավասար հիմունքներով հանրային ծառայության անցնելու համար հնարավորություններ ապահովելու պարտականությունը։
10:36 - 30 հոկտեմբերի, 2024
ԲԴԽ-ն չի կատարի Սահմանադրական դատարանի որոշումը. Դավիթ Հարությունյանի գործի չի վերանայվի

 |factor.am|

ԲԴԽ-ն չի կատարի Սահմանադրական դատարանի որոշումը. Դավիթ Հարությունյանի գործի չի վերանայվի |factor.am|

factor.am: Բարձրագույն դատական խորհուրդը Երևանի քրեական դատարանի նախկին դատավոր Դավիթ Հարությունյանի կարգապահական գործը չի վերանայի: Այս մասին որոշումը ԲԴԽ-ի կայքում հրապարակվել է այսօր` հոկտեմբերի 18-ին:  Հիշեցնենք, որ 2023 թվականի հուլիսի 3-ին Բարձրագույն դատական խորհուրդը որոշել էր դադարեցնել դատավորի լիազորությունները՝ լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցի համար։ ԲԴԽ-ն նիստը դռնփակ էր անցկացրել՝ պնդելով, թե դա բխում է արդարադատության շահից։ ԲԴԽ որոշումից հետո Հարությունյանը դիմել էր Սահմանադրական դատարան, և Բարձր դատարանը մայիսի 21-ին որոշում է կայացրել, որ այս գործով հրապարակայնության սկզբունքին, դատական սանկցիա կիրառելուն վերաբերող նորմերը ԲԴԽ-ն Հարությունյանի նկատմամբ այլ մեկնաբանությամբ է կիրառել։  «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքի 69-րդ հոդվածի 10-րդ մասի համաձայն՝ դիմողի նկատմամբ կայացված վերջնական դատական ակտը նոր հանգամանքի ի հայտ գալու հիմքով ենթակա է վերանայման՝ օրենքով սահմանված կարգով՝ նկատի ունենալով, որ «Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքի 90-րդ հոդվածի 6-րդ մասը և Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 101-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետը Դիմողի նկատմամբ կիրառվել են սույն որոշման մեջ նշված մեկնաբանություններից տարբերվող մեկնաբանություններով»,- որոշման մեջ նշել էր Սահմանադրական դատարանը: Այս որոշումից հետո Դավիթ Հարությունյանը դիմել էր ԲԴԽ` իր գործի վերանայման պահանջով: ԲԴԽ-ն դիմումը գրավոր  է քննել ու առանց կողմերի, այդ թվում` Դավիթ Հարությունյանի ներկայության ու այսօր  որոշել, որ գործը չի վերանայվի:  Ավելի մանարամասն՝ սկզբնաղբյուրում։ 
20:38 - 18 հոկտեմբերի, 2024
ՍԴ-ն հորդորում է զերծ մնալ ՍԴ որոշումների բովանդակությունը խեղաթյուրելու փորձերից

ՍԴ-ն հորդորում է զերծ մնալ ՍԴ որոշումների բովանդակությունը խեղաթյուրելու փորձերից

Վերջին շրջանում հաճախակի են դարձել հանրային հարթակներում՝ սոցիալական ցանցերում և որոշ լրատվամիջոցներում Սահմանադրական դատարանին և առանձին դատավորներին թիրախավորման դեպքերը՝ պայմանավորված անհատական, խմբային կամ այլ հատվածական (գերակշռաբար՝ քաղաքական) շահերով։ Այս մասին հայտարարություն է տարածել Սահմանադրական դատարանը։  «Սահմանադրական դատարանը մշտապես առաջնորդվել է շահագրգիռ անձանց կամ կազմակերպությունների կողմից անհիմն և անբովանդակ խոսույթին, որքան էլ այն իր մեջ պարունակել է Սահմանադրական դատարանի, Սահմանադրական դատարանի դատավորների կամ աշխատակազմի աշխատակիցների հասցեին ուղղված արատավորող բովանդակություն, չանդրադառնալու՝ Բարձր դատարանի կարգավիճակին հարիր սկզբունքով։ Այդուհանդերձ, ակնհայտ է, որ առավել հաճախակի են դարձել դատական ակտերի իրավաչափությունը կասկածի տակ դնող սիրողական մակարդակի վերլուծությունների եզրահանգումներում Սահմանադրական դատարանի դատավորներին կամ աշխատակազմի աշխատակիցներին արատավորող տեղեկությունների տարածման, ՍԴ որոշման բովանդակության դիտավորյալ խեղաթյուրումների միջոցով հանրությանը մոլորեցնելու, ապատեղեկատվություն տարածելու փորձերը, ինչպես նաև Սահմանադրական դատարանի դատավորների և աշխատակազմի աշխատակիցների հեղինակազրկման նպատակով կատարվող հայտարարությունները։ Նմանօրինակ գործունեություն ծավալող անձանց և խմբերին հորդորում ենք զերծ մնալ ՍԴ որոշման (որոշումների) բովանդակությունը խեղաթյուրելու փորձերից և, հրապարակային հայտարարություններով հանդես գալուց առաջ նախ ընթերցել ՍԴՈ-1749 որոշումը։ Նման հակաօրինական դրսևորումների նկատմամբ հրավիրում ենք հատկապես զանգվածային լրատվամիջոցների ուշադրությունը, և կարծում ենք, որ այս շարունակական վարքագծի նկատմամբ հանդուժողականությունն անթույլատրելի է և շարունակվելու դեպքում՝ պետք է արժանանա իրավական գնահատականի»,- նշված է հայտարարության մեջ։ 
13:40 - 18 հոկտեմբերի, 2024
ՍԴ-ն հրապարակել է դատավորներ Վահե Գրիգորյանի և Դավիթ Խաչատուրյանի համատեղ հատուկ կարծիքը |aysor.am|

ՍԴ-ն հրապարակել է դատավորներ Վահե Գրիգորյանի և Դավիթ Խաչատուրյանի համատեղ հատուկ կարծիքը |aysor.am|

aysor.am: Սեպտեմբերի 26-ին Սահմանադրական դատարանը որոշեց, որ 2024 թվականի օգոստոսի 30-ին ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովի ու Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման պետական հանձնաժողովի համատեղ գործունեության մասին» կանոնակարգում ամրագրված պարտավորությունները համապատասխանում են Սահմանադրությանը: ՍԴ դատավորներ Վահե Գրիգորյանն ու Դավիթ Խաչատուրյանը համատեղ հատուկ կարծիք են հայտնել, որը հրապարակվել է ՍԴ պաշտոնական կայքէջում: «Սահմանադրությունը չի ընդունվել ո՛չ Սահմանադրական հանձնաժողովի, ո՛չ էլ Գերագույն խորհրդի կողմից։ Այս մարմիններում քաղաքական գործընթացների միջոցով Սահմանադրության նախագծի տեքստի տեխնիկական աշխատանքի հետևում թաքնված հակադիր դիրքորոշումների հաշտեցման քաղաքական լուծումները չեն կարող Սահմանադրական դատարանի որևէ դատավորի համար ուղղորդիչ, եթե առհասարակ՝ որևէ կարևորություն պարունակել Սահմանադրության դրույթների մեկնաբանման հարցում։ Սահմանադրական դատարանի դատավորը չի կարող, քաղաքական ուժերի կամ դրանց ներկայացուցիչների կամ նախագծման աշխատանքներում ներգրավված անհատ իրավաբանների կամ իրավաբանական ծառայություններ մատուցող ստորաբաժանումների նպատակներին, քաղաքական մարմինների մտայնություններին, իրավունքի դպրոցների նախընտրություններին, քաղաքական ծրագրերին և նպատակներին նախընտրություն և գնահատական տալով, առաջնորդվել բոլորովին այլ՝ իր իշխանազորությամբ այս ողջ համախմբի նկատմամբ գերակա դիրք ունեցող Սահմանադրի կամքը բացահայտելու հարցում։ Ի վերջո, սահմանափակելով մեր հատուկ կարծիքը, չենք կարող բավարար չափով երախտապարտ լինել ՍԴՈ-1749 որոշմամբ Սահմանադրության և Հռչակագրի հարաբերակցության առնչությամբ համախոհություն արտահայտած մեր այն դատավոր գործընկերներին՝ համախոհության համար, որոնք` 18 ա) բացառել են Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան Սահմանադրի իրավազորության շրջանակը սահմանափակելու իրավական հնարավորությունը՝ վերջինիս կամաարտահայտության բացակայության պայմաններում, Սահմանադրության անփոփոխ դրույթների (նախաբանում՝ սկզբունքների և նպատակների) ցանկը Սահմանադրական դատարանի հայեցողությամբ ավելացնելու միջոցով, և բ) արդյունքում՝ արմատապես մերժել են Սահմանադրության գերակայության ապահովման միջոցով Սահմանադրի կամքի գերակայության իրենց առաքելությունը ձևախեղելու՝ Սահմանադրին Սահմանադրական դատարանի կամքը թելադրելու հետևանքը. գ) ընդգծված հարգանքով պաշտպանել են Սահմանադրության բովանդակային ծավալում որևէ՝ «հայոց պետականության հիմնարար սկզբունքի կամ համազգային նպատակի» ընտրության հարցի՝ Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդի լուծման բացառիկ իրավազորության սահմանները»,- նշված է համատեղ հատուկ կարծիքում: Դատավարների համատեղ հատուկ կարծիքն ամբողջությամբ` հղմամբ:
13:29 - 08 հոկտեմբերի, 2024
Սահմանադրական դատարանի մեծամասնությունը Հայաստանի անկախության մասին Հռչակագիրը վերածելու է «զավակին խժռող ծնողի». Հրայր Թովմասյանը հատուկ կարծիք է հայտնել |factor.am|

Սահմանադրական դատարանի մեծամասնությունը Հայաստանի անկախության մասին Հռչակագիրը վերածելու է «զավակին խժռող ծնողի». Հրայր Թովմասյանը հատուկ կարծիք է հայտնել |factor.am|

factor.am: Սեպտեմբերի 26-ին Սահմանադրական դատարանը որոշեց, որ 2024 թվականի օգոստոսի 30-ին ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովի ու Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման պետական հանձնաժողովի համատեղ գործունեության մասին» կանոնակարգում ամրագրված պարտավորությունները համապատասխանում են Սահմանադրությանը: ՍԴ դատավոր Հրայր Թովմասյանը հատուկ կարծիք է հայտնել, որը հրապարակվել է ՍԴ պաշտոնական կայքէջում: «2024 թվականի օգոստոսի 30-ին ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովի ու Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման պետական հանձնաժողովի համատեղ գործունեության մասին» կանոնակարգը (այսուհետ նաև՝ Կանոնակարգ) ենթակա չէր Ազգային ժողովի կողմից վավերացման, հետևաբար՝ չէր կարող դառնալ Սահմանադրական դատարանի քննության առարկա։ Սահմանադրական դատարանն իրավասու չէր սույն գործով դիմումն ընդունելու վարույթ և այդ դիմումի հիման վրա կայացնելու ըստ էության որոշում։ Սակայն վարույթ ընդունելով և քննելով այն՝ անգամ այդ պարագայում ՍԴՈ-1749 որոշման մեջ Սահմանադրական դատարանը թույլ է տվել Կանոնակարգում ամրագրած պարտավորությունների սահմանադրականության գնահատման և մեթոդաբանության մի շարք էական խախտումներ, որոնք հանգեցրել են թե՛ Սահմանադրության, թե՛ «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքի խախտումների, ինչպես նաև կարող են հետագայում խաթարել սահմանադրական կարգը։ Սահմանադրական դատարանն ակնհայտորեն շրջանցել է Սահմանադրության տեսանկյունից հիմնարար նշանակություն ունեցող բովանդակային հարցերը՝ ինքնասահամանափակման հակասահմանադրական և կամայական հնարքի միջոցով սահմանափակվելով սոսկ Սահմանադրության նախաբանի, առավելապես՝ Հայաստանի անկախության մասին հռչակագրի (այսուհետ նաև՝ Հռչակագիր) տեսանկյունից Կանոնակարգում ամրագրված պարտավորությունների գնահատմամբ՝ անտեսելով Սահմանադրության մի շարք առանցքային նորմատիվ պատվիրաններ: Հետգրություն. Սահմանադրական դատարանի մեծամասնությունը Հայաստանի անկախության մասին հռչակագրի հետ կապված «սահմանադրական երկիշխանության» վտանգ է տեսնում և կարծում է, որ այդ «երկիշխանությունը» Հռչակագիրը վերածելու է «զավակին խժռող ծնողի»։ Գտնում եմ, որ Սահմանադրական դատարանի որոշումներին բնութագրական չեն այդբովանդակ դարձվածքների կիրառումը: Եթե ՍԴՈ-1749 որոշմամբ ընդունված մոտեցումը դա է, ապա իմ հակադարձումը այդ ոճով հետևյալն է. Սահմանադրական դատարանի որևէ կազմ, որևէ ժամանակահատվածում իրավասու չէ «խժռել» Հայաստանի անկախության մասին հռչակագիրը»,-ասված է Թովմասյանի ներկայացրած հատուկ կարծիքի մեջ: Հատուկ կարծիքն ամբողջությամբ` այստեղ: Շարունակությունը՝ սկզբնաղբյուր կայքում
12:45 - 08 հոկտեմբերի, 2024
Այդ կանոնակարգը պետք է գնա հանրաքվեի. ԱԺ-ն իրավունք չունի վավերացնել այն. դա կլինի իշխանության ուզուրպացիա. Մինասյան |news.am|

Այդ կանոնակարգը պետք է գնա հանրաքվեի. ԱԺ-ն իրավունք չունի վավերացնել այն. դա կլինի իշխանության ուզուրպացիա. Մինասյան |news.am|

news.am: ՍԴ-ն կատարել է մի կարեւոր եզրակացությունը, որը դրական եմ համարում, այն է, որ Սահմանադրության նախաբանը որպես անփոփոխելի հոդված, չի կարող որեւէ մեկը փոխել, այդ թվում ժողովուրդը: Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանը։ «Բայց երբ փորձում է մանիպուլացնել այս անփոփոխ դրույթը եւ փորձել մեկնաբանել, որ այն, ինչը իրացված չէ Սահմանադրության մեջ, հետեւաբար չի կարող դառնալ մեզ համար ուղղորդող գործողություն, սա արդեն մանիպուլյացիա է: Քողարկել այն գործողությունները, որոնք ապագայում հնարավոր է՝ ձեւակերպվեն խաղաղության պայմանագիր անվան տակ կամ այլ փաստաթղթի տակ: Ապագայում, երբ կծնվեն այդպիսի փաստաթղթեր կամ կլինեն զիջումներ, հիմնավորումներ փորձի ներկայացնել, որ տեսեք, ՍԴ-ն այսպիսի բաներ է արել»,-ասաց նա: Արծվիկ Մինասյանը նկատեց, որ ՍԴ-ն չի անդրադարձել կարեւոր հարցի. Նա նշում է, որ այս կանոնակարգով սահմանների օպտիմալացման հնարավորություն է տրվում, բայց օպտիմալացում նշանակում է տարածքի, սահմանագծի փոփոխություն, ինչը Սահմանադրության համաձայն հանրաքվե է պահանջում: հետեւաբար, ՍԴ-ն պետք է ասեր, որ յս կանոնակարգը ենթակա է հանրաքվեով հաստատման: Նման իրավասություն ԱԺ-ն չի կարող տալ: Կանոնակարգը անպայմանորեն պետք է անցնի հանրքավեի ճանապարհով: Սա հակասահմանադրական, հակաօրինական ու հակապետական քայլ է: ԱԺ-ն իրավունք չունի նման փաստաթուղթ վավերացնի: Այն պարտավոր է հանրաքվեի գնալ, հակառակ դեպքում իշխանական ուզուրպացիայի ևս մի օրինակ է  սա դառնալու: ՍԴ-ն քողարկել է այն զիջումները որոնք առաջիկայում հնարավոր է, որ ներկայացվեն Հայաստանին», ընդգծեց ընդդիմադիր պատգամավորը:
14:21 - 01 հոկտեմբերի, 2024
Սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգը համապատասխանում է ՀՀ Սահմանադրությանը. ՍԴ որոշում
 |1lurer.am|

Սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգը համապատասխանում է ՀՀ Սահմանադրությանը. ՍԴ որոշում |1lurer.am|

1lurer.am: ՀՀ Սահմանադրական դատարանը հրապարակել է 2024 թվականի օգոստոսի 30-ին ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետու­թյան և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժո­ղովի ու Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման պետական հանձնաժողովի հա­մատեղ գործունեության մասին» կանոնակարգում ամրագրված պարտավո­րությունների՝ սահմանադրությանը համապատասխանության հարցի վերաբերյալ որոշումը: Այս մասին «Լուրերին» տեղեկացրել են ՍԴ-ից: Ըստ այդմ՝ ՍԴ-ն որոշել է. «…Ելնելով գործի քննության արդյունքներից և ղեկավարվելով Սահմանադրության 168-րդ հոդվածի 3-րդ կետով, 170-րդ հոդվածի 1-ին և 4-րդ մասերով, ինչպես նաև «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքի 63, 64 և 74-րդ հոդ­ված­նե­րով՝ Սահմանադրական դատարանը որոշեց. 1. 2024 թվականի օգոստոսի 30-ին ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովի ու Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման պետական հանձնաժողովի համատեղ գործունեության մասին» կանոնակարգում ամրագրված պարտավորությունները համապա­տաս­խանում են Սահմանադրությանը: 2. Սահմանադրության 170-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ սույն որոշումը վերջնական է և ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից»։ Հիշեցնենք՝ ըստ երկու երկրի սահմանազատման հանձնաժողովների` ապրիլի 19-ի 8-րդ հանդիպման արձանագրության, հանձնաժողովներն ավարտել են համատեղ գործունեության կանոնակարգի համաձայնեցման աշխատանքը: Կանոնակարգը ստորագրվել է օգոստոսի 30-ին և Հայաստանն ու Ադրբեջանը սկսել են ներպետական ընթացակարգերը: Մինչև Ազգային ժողովում կմեկնարկի նախագծի վավերացման ընթացակարգը, այն ուղարկվել է Սահմանադրական դատարան: Սահմանադրական դատարանում ավարտվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգի՝ սահմանադրականության հարցով գործի քննությունը։ Դատարանը գնացել էր խորհրդակցական սենյակ:
18:20 - 26 սեպտեմբերի, 2024
ՀՅԴ-ն հակասահմանադրական է համարում նման փաստաթղթի գոյությունը․ հայտարարություն

ՀՅԴ-ն հակասահմանադրական է համարում նման փաստաթղթի գոյությունը․ հայտարարություն

ՀՅԴ Հայաստանի Գերագույն մարմինը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման գործընթացի մասին հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է․ «​Հայաստանի կառավարությունը Սահմանադրական դատարան է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման հարցերով երկու երկրների հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը (այսուհետ՝ Կանոնակարգ)՝ Սահմանադրությանը վերջինիս համապատասխանությունը որոշելու համար։ Անհրաժեշտ է ընդգծել․ 1. Որպես պետական սահմանի սահմանազատման գործընթացի հիմնարար սկզբունք հայտարարված 1991 թ․ Ալմա Աթայի հռչակագիրը չի նկարագրում ԱՊՀ-ին անդամակցող երկրների սահմանները, չի պարունակում Խորհրդային նախկին հանրապետությունների վարչական սահմաններին վերաբերող որևէ հղում: Իբրև փաստարկ բերվող այն հանգամանքը, որ սույն հռչակագրով կողմերը ճանաչում են միամյանց տարածքային ամբողջականությունը, էական չէ, քանի որ այս սկզբունքն ամրագրված է թե ՄԱԿ կանոնադրությունում, թե ԵԱՀԿ Հելսինկիի եզրափակիչ ակտում և այլ միջազգային հիմնարար իրավական փաստաթղթերում, որոնց կողմ են հանդիսանում Հայաստանն ու Ադրբեջանը: Սակայն այս պարտավորության ստանձնումը որևէ կերպ չի կաշկանդել Ադրբեջանին ներխուժել Հայաստանի Հանրապետության տարածք: Հետևաբար, Ալմա Աթայի հռչակագրի հիշատակումը որևէ կերպ չի զսպում ադրբեջանական ագրեսիան: Առավել ևս, երբ կանոնակարգը նախատեսում է ապագայում հիմնարար սկզբունքի փոփոխականության հնարավորություն: 2. Կանոնակարգում առկա են ձևակերպումներ, որոնք էական ռիսկեր են պարունակում Հայաստանի համար։ Մասնավորապես՝ սահմանի հատվածական սահմանազատումը, վեճերի լուծման կարգի բացակայությունը և այլն։ 3. ՀՀ իշխանությունները պնդում են, որ սահմանազատման հիմք է ծառայում ԽՍՀՄ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի 1976-78 թթ․ կազմված և 1979 թ․ հերթապահության անցած քարտեզը, որով ուրվագծվում էին ԽՍՀՄ միութենական հանրապետությունների վարչական այն սահմանները, որոնք հանդիսացել են «Խորհրդային Միության փլուզման պահի դրությամբ գոյություն ունեցող իրավաբանորեն հիմնավորված միջհանրապետական սահման»։ Սակայն Կանոնակարգի տեքստում այդ քարտեզին որևէ հղում չկա։ Ըստ այդմ, ՀՅԴ Հայաստանի Գերագույն մարմինն արձանագրում է․ 1. Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև միջպետական սահմանի սահմանազատման համար ելակետային սահմանը, այսինքն՝ այն աշխարհագրական ուրվագիծը (սահմանը), որը ներպարփակում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքը, պետք է հստակ սահմանված և նկարագրված լինի ՀՀ օրենսդրությամբ։ Սահմանազատման արդյունքում այդ ուրվագծի փոփոխությունը ենթակա է հաստատման հանրաքվեի միջոցով։ Հակառակ դեպքում Կանոնակարգը ենթակա է հանրաքվեով հաստատման: 2. Սահմանազատման հիմնարար սկզբունքները պետք է գործեն սահմանի յուրաքանչյուր հատվածի համար։ Այլապես՝ սահմանի յուրաքանչյուր հատվածում Ադրբեջանը կարող է պարտադրել այնպիսի կամայական «հիմքեր», որոնք բացառապես կծառայեն ադրբեջանական շահերին։ 3. Սահմանազատման ժամանակ պետք է գործի «ոչինչ համաձայնեցված չէ, եթե ամեն ինչ համաձայնեցված չէ սկզբունքը»։ Այսինքն՝ որևէ հատվածի սահմանազատում չի կարող վերջնական համարվել, քանի դեռ չի նկարագրվել ամբողջ սահմանը: 4. Սահմանազատման գործընթացի արհեստական ձգձգումը, սահմանազատման շուրջ եղած տարաձայնությունները որպես պատերազմի պատճառ օգտագործելը բացառելու նպատակով՝ հստակ պետք է նշվի, թե ինչպես են կարգավորվելու սահմանազատման գործընթացում առաջացած սահմանային վեճերը։ 5. Կանոնակարգն անտեսում է Ադրբեջանի շահերից չբխող միջազգային լավագույն փորձը, անտեսվում են այն իրավական հիմքերը, որոնք ամրագրում են Հայաստանի Հանրապետության տարածքային շահերը: Կանոնակարգը հիմքեր է ստեղծում հետագա միակողմանի զիջումների համար: Առ այդ, ՀՅԴ Հայաստանի Գերագույն մարմինը հակասահմանադրական է համարում նման փաստթղթի գոյությունը, և հետևաբար այն ենթակա չէ Ազգային ժողովի կողմից ընդունման»: Հիշեցնենք, որ Սահմանադրական դատարանում այսօր ավարտվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգի սահմանադրականության հարցով գործի քննությունը
17:56 - 24 սեպտեմբերի, 2024
ԿԲ խորհրդի անդամի թափուր տեղի համար ԱԺ «ՔՊ» խմբակցությունը առաջադրել է Լևոն Սահակյանի թեկնածությունը

ԿԲ խորհրդի անդամի թափուր տեղի համար ԱԺ «ՔՊ» խմբակցությունը առաջադրել է Լևոն Սահակյանի թեկնածությունը

Ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովը սեպտեմբերի 24-ի նիստում քննարկել է Կենտրոնական բանկի խորհրդի անդամի թափուր տեղի համար «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ներկայացրած՝ Լևոն Սահակյանի թեկնածության և Ազգային ժողովին այդ պաշտոնում թեկնածու առաջարկելու վերաբերյալ հարցը: Այդ մասին հայտնում են ԱԺ-ից: Թեկնածուի կենսագրական տվյալներն ու աշխատանքային գործունեությունը ներկայացրել է հանձնաժողովի նախագահ Ծովինար Վարդանյանը: Պատգամավորի խոսքով՝ Լևոն Սահակյանը 2022 թվականի մարտին Ազգային ժողովի կողմից ընտրվել է որպես ԿԲ խորհրդի անդամ և պաշտոնավարել սահմանված ժամկետներում: «Պարոն Սահակյանին մենք երկրորդ անգամ ենք առաջադրում այդ պաշտոնում»,- ընդգծել է Ծովինար Վարդանյանը: Թեկնածուն ելույթում խոսել է Կենտրոնական բանկի հիմնական խնդիրների մասին` անդրադառնալով դրամավարկային քաղաքականությանը և ֆինանսական կայունության ապահովմանը: «ԿԲ հիմնական նպատակն է գների ու ֆինանսական կայունության ապահովումը: ԿԲ խորհուրդը հետևողականորեն կիրառում է իր տրամադրության տակ եղած դրամավարկային քաղաքականության ամբողջ գործիքակազմը»,- նշել է զեկուցողը` հավելելով, որ ցածր ու կայուն գնաճի ապահովմանն ուղղված հետևողական քաղաքականությունը տնտեսական զարգացման հիմնական գործոններից մեկն է, որը նպաստում է ներդրումներին, երկրի տնտեսական աճին և հասարակության բարեկեցության բարելավմանը: Լևոն Սահակյանի խոսքով այս համատեքստում ԿԲ-ն մշակում և իրականացնում է դրամավարկային քաղաքականություն, որի առաջնահերթությունն է խարսխել գնաճը և գնաճային սպասումները: «Մենք վստահ ենք, որ գնաճի նպատակային ցուցանիշը համադրելի է եղել գների կայունության ապահովման մեր նպատակի հետ»,- ընդգծել է թեկնածուն: Նրա կարծիքով այսօրվա արագ փոփոխվող պայմաններում աճող անորոշությունները նոր մարտահրավերներ են ներկայացնում ԿԲ-ների համար, և դրանք պահանջում են նորարարական մոտեցումներ քաղաքականության մշակման հարցում: Քննարկված հարցն արժանացել է հանձնաժողովի հավանությանը:
16:03 - 24 սեպտեմբերի, 2024
Եթե խնդիր տեսնենք, կարձանագրենք, ՍԴ նախագահը սահմանազատման հարցով կանոնակարգի մասին |armenpress.am|

Եթե խնդիր տեսնենք, կարձանագրենք, ՍԴ նախագահը սահմանազատման հարցով կանոնակարգի մասին |armenpress.am|

armenpress.am: Սահմանադրական դատարանում մեկնարկել է Հայաստան-Ադրբեջան սահմանազատման հանձնաժողովների համատեղ աշխատանքի մասին կանոնակարգի սահմանադրականության հարցի քննությունը։ Նիստից առաջ լրագրողների հետ ճեպազրույցում Սահմանադրական դատարանի նախագահ Արման Դիլանյանն ասաց, որ եթե կա միջազգային պայմանագիր, որը պետք է վավերացվի, բայց ՍԴ-ի կողմից այն չի վավերացվում, ապա այն Հայաստանի համար իրավական ուժ չունի։ «Սահմանադրական դատարանը հավաքվել է, որպեսզի որոշի՝ հակասո՞ւմ է կանոնակարգը սահմանադրությանը, թե՞ չի հակասում; Դատարանն իր հեղինակավոր խոսքը կասի։ Մի քանի րոպեից կսկսի դատաքննությունը, հետո կգնանք խորհրդակցությունների սենյակ և որոշ ժամանակ անց որոշումը կհրապարակվի։ Եթե խնդիր տեսնենք, մի կասկածեք՝ խնդիրը կարձանագրենք։ Եթե խնդիր չտեսնենք, էլի մի կասկածեք, ասելու ենք՝ խնդիր չկա»,- նշեց Դիլանյանը։ Անդրադառնալով այն քննադատություններին, որ Տավուշի մարզում սահմանազատման գործընթացը ապօրինի է, քանի որ կանոնակարգը չի հաստատվել, Դիլանյանը պատասխանեց, որ այս պահին գնահատականներ չի հնչեցինի։ «Եթե այդ հարցը գա Սահմանադրական դատարան, մենք մեր գնահատականը կասենք»,- հավելեց նա։ Սահմանադրական դատարանի դատավոր Հրայր Թովմասյանն իր հերթին նշեց, որ խնդիրներ տեսնում է Հայաստան-Ադրբեջան սահմանազատման հանձնաժողովների համատեղ աշխատանքի մասին կանոնակարգի սահմանադրականության հետ կապված։ «Դա կբարձրաձայնեմ խորհրդակցական սենյակում»,-եզրափակեց Թովմասյանը։ Սույն գործով զեկուցողներ են լինելու ՍԴ դատավորներ Վահե Գրիգորյանը, Էդգար Շաթիրյանը, Դավիթ Խաչատուրյանը։  Գործը քննվում է գրավոր ընթացակարգով և դռնփակ ռեժիմով։  
12:09 - 24 սեպտեմբերի, 2024