ԱՄՆ

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները դաշնային սահմանադրական հանրապետություն է Հյուսիսային Ամերիկայում, որը բաղկացած է որոշակի ինքնավարություն ունեցող 50 նահանգներից և դաշնային նշանակության Կոլումբիա մարզից։ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները հյուսիսում սահմանակցում է Կանադային, հարավում՝ Մեքսիկային, ծովային սահման ունի Ռուսաստանի հետ։

Մայրաքաղաքը՝ Վաշինգտոն, տարածքը 9,826,675 կմ² է։ 2019 թվականին դրությամբ բնակչությունը կազմում է 328 239 523 մարդ։ Գործող նախագահը Ջոզեֆ Բայդենն է։

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները ներկայումս անդամակցում է ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդին, Հյուսիսատլանտյան դաշինքին, Առևտրի համաշխարհային կազմակերպությանը, Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպությանը և այլ միջազգային կազմակերպությունների։

ԱՄՆ Գլոբալ մեդիայի գործակալությանը դատի տվեց նաև «Ամերիկայի ձայն»-ը
 |azatutyun.am|

ԱՄՆ Գլոբալ մեդիայի գործակալությանը դատի տվեց նաև «Ամերիկայի ձայն»-ը |azatutyun.am|

azatutyun.am: «Ամերիկայի ձայն»-ի վեց լրագրողների և այլոց խումբը դատական հայց է ներկայացրել Թրամփի վարչակազմի և այլ պաշտոնյաների դեմ՝ նրանց մեղադրելով հանրային ֆինանսավորում ստացող հեռարձակող լրատվամիջոցներն ապօրինաբար փակելու մեջ։ Երեկ Նյու Յորքի Հարավային շրջանի դատարան ներկայացված հայցադիմումը մեղադրում է Թրամփի վարչակազմին ԱՄՆ Գլոբալ մեդիայի գործակալության (USAGM) նկատմամբ «սղոցային» մոտեցման համար՝ մեկ շաբաթ առաջ Միացյալ Նահանգների նախագահի ստորագրած հրամանագրի պատճառով։ Այդ հրամանագրով կրճատվեցին յոթ դաշնային գործակալություններ, այդ թվում՝ Գլոբալ մեդիայի գործակալությունը։ Ժամեր անց «Ամերիկայի ձայն»-ի աշխատակիցներն ուղարկվեցին վարչական արձակուրդի, լրատվամիջոցի գրասենյակը փակվեց։ «Այն, ինչ կատարվում է «Ամերիկայի ձայն»-ի լրագրողների հետ ․․․ կառավարության կողմից լրագրության անջատում է, նախնական զսպում, որը սպանում է բովանդակությունը նախքան դրա ստեղծումը», - մասնավորապես ասված է հայցադիմումում, որում որպես պատասխանողներ նշված են ԱՄՆ Գլոբալ մեդիայի գործակալության տնօրեն Վիկտոր Մորալեսը և հատուկ խորհրդական Քերի Լեյքը։Լուսանկարը՝ Bonnie Cash/AFP
19:06 - 22 մարտի, 2025
Կիևը համաձայնել է նախագահական ընտրություններ անցկացնել․ Ուիթքոֆ
 |azatutyun.am|

Կիևը համաձայնել է նախագահական ընտրություններ անցկացնել․ Ուիթքոֆ |azatutyun.am|

azatutyun.am: Ուկրաինայի իշխանությունները համաձայնել են նախագահական ընտրություններ անցկացնել։ Այս մասին հայտնել է ԱՄՆ նախագահի հատուկ բանագնաց Սթիվ Ուիթքոֆը։ Լրագրող Թաքեր Կարլսոնին տված հարցազրույցում նա նաև ասել է, որ ռուս - ուկրաինական պատերազմում ամենամեծ խնդիրը Ղրիմի կարգավիճակն է և Դոնեցկի, Զապորոժիեի, Լուգանսկի և Խերսոնի շրջանները, որոնց տարածքների մի մասը նույնպես ռուսական հսկողության տակ է։ «Դրանք ռուսալեզու տարածքներ են, այնտեղ հանրաքվեներ են անցկացվել, մարդկանց մեծամասնությունը կողմ է եղել ռուսական իշխանության ներքո մնալուն, իմ կարծիքով՝ սա է կոնֆլիկտի հանգուցային կետը», - ասել է ԱՄՆ բանագնացը, միաժամանակ հարցադրում արել, իսկ աշխարհը կճանաչի՞, որ դրանք ռուսական տարածքներ են։ Ուկրաինայում նախագահական ընտրությունները պետք է տեղի ունենային անցած տարվա գարնանը, սակայն օրենքն արգելում է ռազմական դրության ժամանակ ընտրություններ անցկացնել: Զելենսկու հետ բանակցելուց հրաժարվող Ռուսաստանը հենց սա է մատնացույց անում՝ պնդելով, թե նա լեգիտիմ նախագահ չէ: Վաշինգտոնը ևս կարծում է, որ Ուկրաինայում ընտրություններ պետք է անցկացվեն:  
13:55 - 22 մարտի, 2025
Թրամփը հրամանագիր է ստորագրել ԱՄՆ կրթության նախարարությունը կազմալուծելու վերաբերյալ |armenpress.am|

Թրամփը հրամանագիր է ստորագրել ԱՄՆ կրթության նախարարությունը կազմալուծելու վերաբերյալ |armenpress.am|

armenpress.am: ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը կատարողական հրամանագիր է ստորագրել դաշնային Կրթության նախարարությունը վերացնելու մասին։ Հրամանագրով նախատեսվում է կրթության հետ կապված քաղաքականությունն ամբողջովին հանձնել նահանգներին և տեղական խորհուրդներին։ Այս մասին հաղորդում է Reuters գործակալությունը։ «Մենք կրթությունը կվերադարձնենք այնտեղ, որտեղ դրա տեղն է, շատ պարզ», - ասել է Թրամփը Սպիտակ տան Արևելյան սենյակում հրամանագիրը ստորագրելու արարողությանը, որին ներկա են եղել նաև աշակերտներ՝ խորհրդանշական կերպով իրենք էլ ստորագրելով «հրամանագրեր»։ Մարտի 20-ին ստորագրված հրամանագիրն առաջին քայլն է նախարարությունը ցրելու ուղղությամբ։ Հարցը դեռ պետք է քվեարկության դրվի Կոնգրեսում, իսկ ըստ Reuters-ի՝ այնտեղ այս նախագիծն անցկացնելու համար դեռ մի քանի ձայնի պակաս կա։  Սպիտակ տունը պնդում է, որ Կրթության նախարարությունը գումարի կորուստ է, և որ գերատեսչությունում արված տրիլիոնավոր դոլարի ներդրումներն իրենց չեն արդարացրել։  Նախարարությունը վերահսկում է ԱՄՆ-ում շուրջ 100 000 հանրային դպրոց և 34 000 մասնավոր դպրոց՝ չնայած հանրային դպրոցների ֆինանսավորման ավելի քան 85%-ը կատարվում է նահանգային և տեղական կառավարությունների կողմից։ Գերատեսչությունը դաշնային դրամաշնորհներ է դրամադրում կարիքավոր դպրոցներին, ֆինանսավորում ծրագրեր՝ վճարելու հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների հետ աշխատող ուսուցիչներին, փոխարինելու հնացած ենթակառուցվածքը։ Բացի այդ, Կրթության նախարարությունը վերահսկում է 1,6 տրիլիոն դոլարի ուսանողական վարկերը։  Առայժմ Թրամփի հրամանի նպատակն է կրճատել նախարարության կազմն այնքան, որ այն կատարի միայն վարկերը կառավարելու, ցածր եկամուտ ունեցող ուսանողներին քոլեջ այցելելու համար դրամաշնորհներ տրամադրելու, հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների հետ աշխատելու ռեսուրսներ տրամադրելու գործառույթները։ 
09:20 - 21 մարտի, 2025
ԱՄՆ-ում դատարանը վճռել է, որ USAID-ի փակումը, հավանաբար, հակասահմանադրական որոշում է
 |tert.am|

ԱՄՆ-ում դատարանը վճռել է, որ USAID-ի փակումը, հավանաբար, հակասահմանադրական որոշում է |tert.am|

tert.am: Միլիարդատեր Իլոն Մասկի գլխավորած Կառավարության արդյունավետության վարչության կողմից ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության փակումը, հավանաբար, Սահմանադրության խախտում է, երեքշաբթի վճռել է ԱՄՆ Մերիլենդ նահանգի դաշնային դատարանը: Այս մասին գրում է apnews.com-ը: Վճիռն ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի վարչակազմից պահանջում է վերականգնել էլեկտրոնային փոստի և համակարգչի հասանելիությունը USAID-ի բոլոր աշխատակիցներին, ներառյալ վարչական արձակուրդի մեջ գտնվողներին: Դատավորը Թեոդոր Չուանգը նշել է, որ գործող վարչակազմը հավանաբար ԱՄՆ Սահմանադրության մի քանի դրույթներ է խախտել, այդ թվում՝ իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը։ Հիշեցնենք, որ Թրամփն իշխանության գալուց հետո, պետական ծախսերը կրճատելու նպատակով փակել է USAID-ի ծրագրերի ճնշող մեծամասնությունը:
11:26 - 19 մարտի, 2025
«Ազատություն»-ը Գլոբալ մեդիայի գործակալության դեմ հայց է ներկայացրել դատարան |azatutyun.am|

«Ազատություն»-ը Գլոբալ մեդիայի գործակալության դեմ հայց է ներկայացրել դատարան |azatutyun.am|

azatutyun.am: «Ազատություն» ռադիոկայանը դատական հայց է ներկայացրել Գլոբալ մեդիայի գործակալության (USAGM), ինչպես նաև գործակալության պաշտոնյաներ Քերի Լեյքի և Վիկտոր Մորալեսի դեմ՝ կանխելու Կոնգրեսի կողմից «Ազատության»-ը տրամադրված դրամաշնորհը դադարեցնելու նրանց փորձերը։ Ռադիոկայանը հիմնավորման մեջ նշել է, որ դրամաշնորհի դադարեցումով դաշնային օրենք է խախտվել, այդ թվում՝ ԱՄՆ Սահմանադրությունը, որը Կոնգրեսին բացառիկ լիազորություն է տալիս դաշնային ծախսերի նկատմամբ: Գործը քննվելու է Միացյալ Նահանգների Կոլումբիայի շրջանային դատարանում: «Հիմա Ամերիկայի թշնամիների քարոզչությանն ու գրաքննությանը զիջելու ժամանակը չէ։ Մենք կարծում ենք, որ օրենքը մեր կողմն է, և ամբողջ աշխարհում բռնակալների կողմից մեր վախճանը տոնելը վաղաժամ է», - հայտարարել է «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայանի նախագահ և գլխավոր գործադիր տնօրեն Սթիվեն Կապուսը։ «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայանը 1953-ին հիմնադրված անկախ մեդիա կազմակերպություն է, որը ֆինանսավորվում է Միացյալ Նահանգների Կոնգրեսի կողմից՝ USAGM-ի միջոցով: Մարտի 14-ին ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամը յոթ դաշնային գործակալությունները կրճատելու հրամանագիր ստորագրեց։ Կրճատման ենթակա գործակալությունների թվում նաև ԱՄՆ գլոբալ մեդիա գործակալությունն է։ Հրամանի հրապարակումից ժամեր անց լրատվամիջոցները տարածեցին USAGM-ի նամակը, համաձայն որի՝ Կոնգրեսի հաստատմամբ հատկացվող դրամաշնորհը, որով ֆինանսավորվում է «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայանը, դադարեցվել է: Նամակը ստորագրել է Քերի Լեյքը, ով իր պաշտոնը նշում է որպես գործակալության գործադիր տնօրենի պաշտոնակատարի ավագ խորհրդական՝ օժտված տնօրենի պաշտոնակատարի կողմից պատվիրակված լիազորություններով: Սթիվեն Կապուսը հայտարարեց, որ դրամաշնորհի համաձայնության չեղարկումը «հսկայական նվեր կլիներ Ամերիկայի թշնամիների համար»:
11:00 - 19 մարտի, 2025
ԱՄՆ-ն և ՌԴ-ն քննարկել են ռազմավարական սպառազինությունների չտարածման անհրաժեշտությունը. Սպիտակ տուն |arm.sputniknews.ru|

ԱՄՆ-ն և ՌԴ-ն քննարկել են ռազմավարական սպառազինությունների չտարածման անհրաժեշտությունը. Սպիտակ տուն |arm.sputniknews.ru|

arm.sputniknews.ru: Ուկրաինայի հակամարտությունը դեռ վաղուց պետք է ավարտված լիներ։ Այս մասին նշված է Սպիտակ տան` Ռուսաստանի և ԱՄՆ նախագահներ Վլադիմիր Պուտինի և Դոնալդ Թրամփի հեռախոսազրույցի արդյունքներով տարածած հայտարարության մեջ: Հայտարարության մեջ նշվում է՝ երկու երկրների ղեկավարները համաձայնել են, որ Ուկրաինայում կարգավորման գործողությունը սկսվի էներգետիկայի և ենթակառուցվածքների օբյեկտների ուղղությամբ հրադադարով: Նրանք նշել են, որ ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի միջև երկկողմ հարաբերությունների բարելավումով ապագան հսկայական ներուժ ունի: «Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի երկկողմ հարաբերությունների ապագան ներառում է մեծ տնտեսական գործարքներ և աշխարհաքաղաքական կայունություն»,- նշել են Սպիտակ տանը։ Պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել նաև Սև ծովում զինադադարի շուրջ բանակցություններ սկսելու մասին։ Սպիտակ տան հայտարարության մեջ նշվում է, որ դրանք անհապաղ կմեկնարկեն Մերձավոր Արևելքում: Առաջնորդները քննարկել են ռազմավարական սպառազինությունների տարածումը դադարեցնելու անհրաժեշտության հարցը: Պուտինն ու Թրամփը զրույցի ընթացքում համակարծիք են եղել, որ Իրանը երբևէ չպետք է հայտնվի այնպիսի դիրքում, որ կարողանա ոչնչացնել Իսրայելը:
22:10 - 18 մարտի, 2025
Պուտինը կողմ է արտահայտվել Թրամփի՝ Ուկրաինայում 30 օրով հրադադարի գաղափարին․ Կրեմլ  |tert.am|

Պուտինը կողմ է արտահայտվել Թրամփի՝ Ուկրաինայում 30 օրով հրադադարի գաղափարին․ Կրեմլ |tert.am|

tert.am: Պուտինը կողմ է արտահայտվել Ռուսաստանի և Ուկրաինայի կողմից էներգետիկ ենթակառուցվածքներին փոխադարձ հարվածներից 30 օրով հրաժարվելու մասին Թրամփի գաղափարին և նման հրաման է տվել զինվորականներին։ Այս մասին հայտնում է Կրեմլը։ Նշվում է նաև, որ Պուտինը Թրամփին տեղեկացրել է, որ մարտի 19-ին ռուսական և ուկրաինական կողմերի միջև կիրականացվի գերիների փոխանակում՝ հավասար սկզբունքով՝ 175 հոգի։ Բացի այդ՝ Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ն ուկրաինական կարգավորման հարցով փորձագիտական ​​խմբեր կստեղծեն։  30-օրյա զինադադար հաստատելու ԱՄՆ նախագահի նախաձեռնության համատեքստում ռուսական կողմը նախանշել է մի շարք կարևոր կետեր, դրանք են՝ շփման գծի ողջ երկայնքով հնարավոր հրադադարի արդյունավետ վերահսկողության ապահովում, Ուկրաինայում հարկադիր մոբիլիզացիան դադարեցնելու անհրաժեշտություն և ուկրաինական զինված ուժերի վերազինման վտանգը։
21:34 - 18 մարտի, 2025
Պուտինը պահանջել է դադարեցնել Ուկրաինային զենքի մատակարարումը հրադադարի ընթացքում. Bloomberg
 |azatutyun.am|

Պուտինը պահանջել է դադարեցնել Ուկրաինային զենքի մատակարարումը հրադադարի ընթացքում. Bloomberg |azatutyun.am|

azatutyun.am: ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը պահանջել է դադարեցնել Ուկրաինային զենքի մատակարարումը 30-օրյա հրադադարի ընթացքում, այս մասին հայտնում է Bloomberg -ը` հղում անելով իր աղբյուրներին։ Ըստ լրատվամիջոցի՝ սա հրադադարի համաձայնությունը ստորագրելու Պուտինի պարտադիր նախապայմանն է։ Նույն աղբյուրները հայտնել են, որ ՌԴ նախագահի նվազագույն պլանն այն է, որ դադարեցվի գոնե ռազմական աջակցությունը ԱՄՆ-ի կողմից։ Եվրոպացի բարձրաստիճան պաշտոնյան Bloomberg-ին ասել է, որ այս նախապայմանի իրագործումը կարող է բերել նրան, որ Ռուսաստանը ռազմական գործողությունների դադարի ընթացքում կվերազինվի։ Այսօր նախատեսված է ԱՄՆ և Ռուսաստանի նախագահների հեռախոսազրույցը: Նրանք քննարկելու են քննարկելու Ուկրաինայում ռուսական զորքի գրաված տարածքների և էլեկտրակայանների հարցը: Կրեմլի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովն ասել է, որ Ուկրաինայից բացի առաջնորդները քննարկելու են նաև երկու երկրների հարաբերությունների կարգավորումը: Հեռախոսազրույցը տեղի կունենա Երևանի ժամանակով 17:00 -19:00-ի սահմաններում:
18:11 - 18 մարտի, 2025
Իրանը նախազգուշացրել Է Թեհրանի դեմ ագրեսիայի դեպքում հետևանքների մասին
 |1lurer.am|

Իրանը նախազգուշացրել Է Թեհրանի դեմ ագրեսիայի դեպքում հետևանքների մասին |1lurer.am|

1lurer.am: Իրանը զգուշացնում է, որ երկրի նկատմամբ ցանկացած թշնամական գործողություն լուրջ հետևանքներ կունենա, Միացյալ Նահանգները պատասխանատվություն կկրի դրանց համար: Այս մասին ասվում է ՄԱԿ-ում Իսլամական Հանրապետության մշտական ներկայացուցիչ Ամիր Սաիդ Իրավանիի նամակում, որն ուղարկվել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի նախագահին և գլխավոր քարտուղարին: «Հավատարիմ լինելով միջազգային խաղաղության և անվտանգության պահպանման իր պարտավորություններին՝ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը վճռականորեն կպաշտպանի իր ինքնիշխանությունը, տարածքային ամբողջականությունը և ազգային շահերը թշնամական գործողությունների պայմաններում»,- ասվում է նամակում: Հիշեցնենք, որ ավելի վաղ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել էր, որ Վաշինգտոնը Թեհրանին պատասխանատու կհամարի Եմենի «Անսար Ալլահ» շարժման հութիների բոլոր հարձակումների համար և Իրանին սպառնացել էր հետևանքներով: Մարտի 15-ին ԱՄՆ-ը Թրամփի հրամանով սկսել է զանգվածային հարվածներ հասցնել Եմենում հութիների օբյեկտներին։ Ինչպես հայտարարել է ԱՄՆ ԶՈՒ կենտրոնական հրամանատարությունը, գործողությունն ուղղված է ամերիկյան շահերի պաշտպանությանը և ազատ նավարկության ապահովմանը: Ի պատասխան՝ շարժումը երկու անգամ հարձակվել է Կարմիր ծովի հյուսիսային հատվածում ամերիկյան Harry Truman ավիակրի վրա՝ հրթիռների և անօդաչու թռչող սարքերի կիրառմամբ: Վերջին տվյալների համաձայն՝ Եմենի ուղղությամբ ԱՄՆ-ի հարվածների հետևանքով զոհվել է 53 մարդ, ևս առնվազն 98-ը վիրավորվել են:
10:00 - 18 մարտի, 2025
Թրամփ․ Հութիների ցանկացած կրակոց կդիտարկվի որպես Իրանի կրակոց
 |azatutyun.am|

Թրամփ․ Հութիների ցանկացած կրակոց կդիտարկվի որպես Իրանի կրակոց |azatutyun.am|

azatutyun.am: Հութիների կողմից իրականացված հարյուրավոր հարձակումները ստեղծվել են Իրանի կողմից, պնդում է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը։ «Հութիների կողմից արձակված ցանկացած կրակոց այս պահից կդիտարկվի որպես Իրանի ղեկավարության կողմից և Իրանի զենքից արձակված։ Եվ Իրանն է պատասխանատվությունն ու հետևանքները կրելու, որոնք սարսափելի կլինեն», - իր Truth Social սոցցանցում գրել է ԱՄՆ նախագահը։ Անցած շաբաթ օրը Միացյալ Նահանգների զինված ուժերը լայնամասշտաբ հարձակում են ձեռնարկել Եմենում հութի զինյալների դեմ և զգուշացրել Իրանին՝ անհապաղ դադարեցնել աջակցությունը Վաշինգտոնի կողմից ահաբեկչական ճանաչված խմբավորմանը։ Թրամփը հութիներին որակել էր «Իրանի կողմից ֆինանսավորվող հրոսակներ»։ Իրանի Հեղափոխության պահապանների կորպուսի գլխավոր հրամանատար Հոսեյն Սալամին հերքել է Միացյալ Նահանգների պնդումը Եմենի կողմից որոշումների ընդունման և պետական քաղաքականության մեջ Թեհրանի ներգրավվածության մասին։
20:28 - 17 մարտի, 2025
Հուսանք՝ այդ հայտարարությանը կհետևեն հստակ քայլեր. Ալեն Սիմոնյանը՝ Մայքլ Ուոլցի հայտարարության մասին
 |news.am|

Հուսանք՝ այդ հայտարարությանը կհետևեն հստակ քայլեր. Ալեն Սիմոնյանը՝ Մայքլ Ուոլցի հայտարարության մասին |news.am|

news.am: Խորհրդարանական ճեպազրույցների ժամանակ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն անդրադարձավ ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Մայքլ Ուոլցի հայտարարությանը, թե այս շաբաթ ինքը խոսել է Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Հիքմեթ Հաջիևի հետ, և որ ասել է՝ այժմ պետք է ավարտել խաղաղ համաձայնագիրը ու ազատ արձակել բանտարկյալներին: «Հուսանք, որ այդ հայտարարությանը կհետևեն հստակ քայլեր, և դա ուղղակի հայտարարություն չի լինի հայտարարության համար»,- ասաց ԱԺ նախագահը: Հարցին՝ «հստակ քայլ» ասելով՝ ի՞նչ նկատի ունի Ալեն Սիմոնյանը, խորհրդարանի նախագահը պատասխանեց. «Չգիտեմ, թող զանգեն, պայմանավորվեն՝ ո՞նց են մեր գերիներին, մեր մարդկանց հետ տալիս՝ բոլորին անխտիր, անկախ՝ երբ է գերեվարվել»:
17:07 - 17 մարտի, 2025