Լոռու մարզ

ՀՀ Լոռու մարզը տարածքի մեծությամբ երրորդն է հանրապետությունում (զբաղեցնում է ՀՀ տարածքի 12.7 %-ը): Գտնվում է հանրապետության հյուսիսում, սահմանակից է Վրաստանի Հանրապետությանը (110կմ երկարությամբ), արեւմուտքից Շիրակի, արեւելքից Տավուշի, հարավից Կոտայքի եւ Արագածոտնի մարզերին: Սահմանամերձ բնակավայրերն են Արծնի, Ապավեն, Ձորամուտ, Պաղաղբյուր, Ջիլիզա:

Մարզի տարածքով են անցնում Թբիլիսի-Երեւան երկաթուղու մի հատվածը:
ՀՀ Լոռու մարզն ընդգրկում է Սպիտակի, Ստեփանավանի, Տաշիրի, Թումանյանի, Գուգարքի տարածաշրջանները, Վանաձոր, Սպիտակ, Ստեփանավան, Ալավերդի, Տաշիր, Ախթալա, Թումանյան, Շամլուղ քաղաքները:

Գլխավոր դատախազությունը պահանջում է Ստեփանավան համայնքի նախկին ղեկավարից բռնագանձել 5 անշարժ գույք, շուրջ 270 մլն դրամ

Գլխավոր դատախազությունը պահանջում է Ստեփանավան համայնքի նախկին ղեկավարից բռնագանձել 5 անշարժ գույք, շուրջ 270 մլն դրամ

Հակակոռուպցիոն դատարանը 2024 թվականի նոյեմբերի 25-ին վարույթ է ընդունել Գլխավոր դատախազության՝ ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման վերաբերյալ հերթական հայցադիմումը: Այս մասին տեղեկացնում են ՀՀ գլխավոր դատախազությունից: Գլխավոր դատախազության ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման գործերով վարչությունը պահանջ է ներկայացրել դատարանին՝ Լոռու մարզի Ստեփանավան համայնքի նախկին ղեկավար Սարգիս Ղարաքեշիշյանից և նրա հետ փոխկապակցված 4 անձանցից հօգուտ Հայաստանի Հանրապետության բռնագանձել՝ Երևան քաղաքում գտնվող 1 բնակարան, Լոռու մարզի Ստեփանավան համայնքում գտնվող 4 անշարժ գույք, իսկ անհնարինության դեպքում՝ դրանց միջին շուկայական արժեքները. 4 տրանսպորտային միջոց, իսկ անհնարինության դեպքում՝ դրանց միջին շուկայական արժեքները. 1 իրավաբանական անձում մասնակցություն. 7 միլիոն դրամի 2 ավանդային միջոցներ. Շուրջ 45 միլիոն դրամ՝ որպես ստացված ապօրինի եկամուտների մնացորդ. 215,5 միլիոն դրամ, որը չի հիմնավորվում անձի օրինական եկամուտներով, ունի ապօրինի ծագում, փոխանցվել է բարեխիղճ ձեռքբերողի կամ հնարավոր չէ նույնականացնել և բռնագանձել:
17:09 - 02 դեկտեմբերի, 2024
ՏԿԵ նախարարը Լոռու մարզում ծանոթացել է աղետի հետևանքով վնասված ենթակառուցվածքների վերականգնման աշխատանքների ընթացքին

ՏԿԵ նախարարը Լոռու մարզում ծանոթացել է աղետի հետևանքով վնասված ենթակառուցվածքների վերականգնման աշխատանքների ընթացքին

ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Դավիթ Խուդաթյանն այցելել է Լոռու մարզ` տեղում ծանոթանալու աղետի հետևանքով վնասված ենթակառուցվածքների վերականգնման աշխատանքների ընթացքին, քննարկելու առաջիկա անելիքները։ ԱԺ պատգամավոր Արեն Մկրտչյանի, Լոռու մարզպետ Արամ Ղազարյանի, ՏԿԵՆ փոխնախարար Քրիստինե Ղալեչյանի, համայնքապետերի և ՏԿԵՆ ներկայացուցիչների ուղեկցությամբ նախարարը եղել է Ալավերդու մի շարք հատվածներում` նախ Սանահին կայարան թաղամասում, ապա Թումանյան փողոցում, այցելել Ախթալայի կամուրջ, քննարկել վերականգնման աշխատանքների ընթացքը։ Աշխատանքային այցի ընթացքում նախարար Դավիթ Խուդաթյանն այցելել է Քարկոփ բնակավայրում պետական փոխհատուցմամբ վերանորոգվող բնակարաններ, բնակիչների հետ քննարկել ծրագրի հետ կապված մանրամասները։
19:19 - 29 նոյեմբերի, 2024
Կողոպտել են «Հայաստանի մանուկներ» հիմնադրամի՝ Լոռու մարզում գտնվող Այցելուների կենտրոնը

Կողոպտել են «Հայաստանի մանուկներ» հիմնադրամի՝ Լոռու մարզում գտնվող Այցելուների կենտրոնը

Նախորդ գիշեր կողոպուտի է ենթարկվել «Հայաստանի մանուկներ» հիմնադրամի (ՔՈԱՖ) Լոռու մարզում գտնվող Այցելուների կենտրոնը: Այս մասին տեղեկանում է հիմնադրամի տարածած հաղորդագրությունից:  «Բարեգործական կառույց և սոցիալական ձեռնարկատիրություն, որի գործունեությունն ու ողջ հասույթն ուղղված է Լոռու մարզի և Հայաստանի մանուկների հզորացմանը։ Այցելուների կենտրոնը տարիներ շարունակ նպաստել է Դեբեդի կիրճի տարածաշրջանի զբոսաշրջային պոտենցիալի զարգացմանը, որպես վաճառքի հարթակ է ծառայել մարզում գործող մի քանի տասնյակ ձեռներեցների համար` հասանելի դարձնելով տեղական արտադրանքը զբոսաշրջիկների համար։ Կողոպուտի հետևանքով հիմնադրամին հասցվել է էական վնաս։ Այս հանցանքը պարզապես նյութական արժեքների մասին չէ, սա գողություն է մեր երկրի ապագայից, այսօրվա Հայաստանի մանուկներից և գալիք սերունդներից, որոնց համար մեր հիմնադրամն ամեն օր իրենց երազանքներին հասնելու հնարավորություն է ստեղծում արդեն 20 տարի:  Խստորեն դատապարտում ենք կատարված հանցագործությունը, որն ուղղակիորեն հարվածում է ՔՈԱՖ-ի և մեր հիմնադրամի հարյուրավոր աջակիցների բարեգործական ջանքերին»,- նշված է հաղորդագրության մեջ:   
15:11 - 13 նոյեմբերի, 2024
Վրաստանի դեսպանը քննադատել է Սալոմե Զուրաբիշվիլիին Լոռու մարզը «պատմական Վրաստան» ներկայացնող հրապարակմամբ կիսվելու համար |armenpress.am|

Վրաստանի դեսպանը քննադատել է Սալոմե Զուրաբիշվիլիին Լոռու մարզը «պատմական Վրաստան» ներկայացնող հրապարակմամբ կիսվելու համար |armenpress.am|

armenpress.am: Հայաստանում Վրաստանի դեսպան Գեորգի Շարվաշիձեն անընդունելի է համարել Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի քայլը, որը «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում կիսվել էր վրացական տուրօպերատորներից մեկի հրապարակմամբ, որտեղ Հայաստանի Լոռու մարզը ներկայացվել էր որպես «պատմական Վրաստան»։   Դեսպանը թեմային անդրադարձել է՝ պատասխանելով «Արմենպրես»-ի հարցին։  -Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին իր ֆեյսբուքյան անձնական էջում կիսվել էր վրացական զբոսաշրջային օպերատորներից մեկի գրառմամբ, որը որոշակի կրքեր է բորբոքել հայ հասարակության շրջանում։ Ի՞նչպես կմեկնաբանեք այն։ -Վրաստանը և Հայաստանի Հանրապետությունը առանձնահատուկ հարաբերություններ ունեն, որոնք հիմնված են մեր ժողովուրդների դարավոր ամուր բարեկամության, վստահության և փոխադարձ հարգանքի վրա։ Վրաստանն ու Հայաստանը հաստատակամորեն և անվերապահորեն աջակցում են միմյանց ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը՝ միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններում։ Բացի այդ, մեր երկրները հաջողությամբ համագործակցում են տարբեր ոլորտներում՝ ինչպես երկկողմ, այնպես էլ բազմակողմ ձևաչափերով։  2024 թվականին Վրաստանի և Հայաստանի միջև ստորագրված ռազմավարական գործընկերության հռչակագիրը այդ հարաբերությունները բարձրացրել են որակապես նոր մակարդակի վրա, որն ապագայում էլ ավելի կխորացնի մեր բազմաբնույթ համագործակցությունը և դրականորեն կազդի տարածաշրջանի կայունության և զարգացման վրա։  Անընդունելի է ցանկացած փորձ, որը ստվեր կգցի մեր երկրների օրինակելի համագործակցության և վրաց և հայ ժողովուրդների դարավոր բարեկամության վրա։  Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին օրերս «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում կիսվել էր վրացական տուրօպերատորներից մեկի հրապարակմամբ, որում Հայաստանի Լոռու մարզը ներկայացվել էր որպես «պատմական Վրաստան»։ Վրաստանի նախագահի հրապարակումից որոշ ժամանակ անց վրացական տուրօպերատորը խմբագրել էր իր ռեպորտաժը՝ նշելով, որ տուր են կազմակերպում դեպի Հայաստան։   
17:28 - 07 նոյեմբերի, 2024
Խնդրահարույց գրառում արած ֆեյսբուքյան էջն իսկապես պատկանում է Վրաստանի նախագահին |civilnet.am|

Խնդրահարույց գրառում արած ֆեյսբուքյան էջն իսկապես պատկանում է Վրաստանի նախագահին |civilnet.am|

civilnet.am: Լրատվամիջոցներում և սոցցանցերում լայնորեն քննարկվում է Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի անվամբ ֆեյսբուքյան էջի գրառումներից մեկը, որում հայկական Լոռին ու Տաշիրը «պատմական Վրաստանի» տարածք է ներկայացված։ Որոշ օգտատերեր և լրատվամիջոցներ պնդում են, թե դա Վրաստանի նախագահի իրական ֆեյսբուքյան էջը չէ, և նախագահն իր պաշտոնական էջում երբևէ նման գրառում չի արել։ #CivilNetCheck-ի ընթերցողներից մի քանիսը խնդրել էին պարզել՝ արդյոք ֆեյսբուքյան էջը պատկանո՞ւմ է Վրաստանի նախագահին։ Տարածված հրապարակման մասին Սալոմե Զուրաբիշվիլիի անվամբ ֆեյսբուքյան էջը տարածել էր (share) «Adjara Voyage» ֆեյսբուքյան էջի գրառումը, որում զբոսաշրջիկներին առաջարկվում է այցելել «պատմական Վրաստանի տարածք՝ Լոռի և Տաշիր»։ Արդյոք ֆեյսբուքյան էջը պատկանո՞ւմ է Վրաստանի նախագահին Սալոմե Զուրաբիշվիլիի պաշտոնական ֆեյսբուքյան էջում իսկապես որևէ գրառում չկա «պատմական Վրաստանի մաս Լոռու և Տաշիրի» մասին, բայց Վրաստանի նախագահն ունի նաև ոչ պաշտոնական ֆեյսբուքյան էջ, որտեղ պարբարաբար գրառումներ է անում և հրապարակումներ տարածում։ #CivilNetCheck-ի հետ զրույցում Վրաստանի նախագահական գրասենյակի մամուլի բաժնից հաստատեցին, որ ֆեյսբուքյան էջը, որով տարածվել էր գրառումը, պատկանում է Սալոմե Զուրաբիշվիլիին։ Սա փաստացի նրա ոչ պաշտոնական էջն է, որտեղ առկա են նաև բազմաթիվ անձնական լուսանկաներ և տեղեկություններ։ «Փաստերի ստուգման հարթակը» եւս պարզել է, ֆեյսբուքյան անձնական օգտահաշիվը, որը կիսել է համապատասխան գրառումը, պատկանում է Զուրաբիշվիլիին։    Այսպես, վրաստանյան փաստեր ստուգող լրատվամիջոց factcheck.ge-ն 2024 թվականի հունվարին ստուգել էր վրաստանյան տեղեկատվական տիրույթում Զուրաբիշվիլիին վերագրվող մի գրառում:  Պարզելու համար, թե արդյո՞ք Վրաստանի նախագահը նման գրառում արել էր, թե ոչ, վրաստանցի գործընկերներն ուսումնասիրել էին ոչ միայն Զուրաբիշվիլիի պաշտոնական ֆեյսբուքյան էջը, այլ նաև նրա անձնական օգտահաշիվը, որը հենց այն օգտահաշիվն է, որտեղ օրեր առաջ հրապարակվել էր հայկական տարածքները պատմական Վրաստան ներկայացնող հրապարակումը։  
11:24 - 05 նոյեմբերի, 2024
ԵՄ անդամ 14 երկրի դեսպաններ այցելել են Լոռու մարզ

ԵՄ անդամ 14 երկրի դեսպաններ այցելել են Լոռու մարզ

Հայաստանի Հանրապետությունում հավատարմագրված Եվրոպական միության 14 երկրի արտակարգ և լիազոր դեսպաններ այցելել են Լոռու մարզ։ Այս մասին նշված է Վանաձորի համայնքապետարանի ֆեյսբուքյան էջում կատարված գրառման մեջ։   «Վանաձորի գլխավոր հրապարակում դեսպաններին ողջունել է Վանաձոր համայնքի ղեկավարի պաշտոնակատար Արկադի Փելեշյանը։ Նա խոսել է Եվրոպական միության և առանձին երկրների հետ Վանաձորի հաջողված համագործակցության մասին։ Արկադի Փելեշյանը հատուկ ընդգծել է «Դաշինք հանուն կայուն և կանաչ կառավարման» ծրագիրը, որի շրջանակներում համայնքը մի շարք ձեռքբերումներ է ունեցել»,- նշված է համայնքապետարանի տարածած հաղորդագրության մեջ։  Հանդիպման ժամանակ ելույթ է ունեցել ՀՀ-ում ԵՄ դեսպան Վասիլիս Մարագոսը։   «Պատվիրակության այցը կշարունակվի Լոռու մարզի այլ համայնքներում», - նշված է գրառման մեջ։  Լոռու մարզ կատարած այցի վերաբերյալ X-ի իր միկրոբլոգում գրառում է կատարել նաև ՀՀ-ում Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Օլիվիե Դըկոտինյին՝ նշելով․ «Այսօր ԵՄ անդամ երկրների դեսպանների հետ միասին ուղևորվում ենք Լոռու մարզ։ Տրանսպորտ, տեղական զարգացում, աջակցություն Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանվածներին»։
15:43 - 17 հոկտեմբերի, 2024
Դիակը տեղափոխել են Ստեփանավանի մոտակա դաշտավայր, որտեղ հրկիզել են այն և թաղել. 4 անձ կալանավորված է

Դիակը տեղափոխել են Ստեփանավանի մոտակա դաշտավայր, որտեղ հրկիզել են այն և թաղել. 4 անձ կալանավորված է

Բացահայտվել է 2024 թ. հուլիսի 9-ի լույս 10-ի գիշերը Լոռու մարզի Լոռի բերդ համայնքում կատարված սպանությունը, հայտնաբերվել է տուժողի՝ տևական ժամանակ փնտրվող մարմինը։ Այս մասին տեղեկացնում են ՀՀ ՔԿ-ից: Քննությամբ, մասնավորապես, պարզվել է, որ նշված օրը 3 ընկերներ, այդ թվում՝ մեկն անչափահաս, և վերջինիս եղբայրը, գտնվելով Լոռի բերդ բնակավայրի տներից մեկում, անձնական հարցերի շուրջ առաջացած վիճաբանության ընթացքում խմբի կազմում, փոխլրացնելով միմյանց գործողությունները, ապօրինաբար կյանքից զրկել՝ սպանել են Ստեփանավան քաղաքի բնակիչ Հ.Մաղաքյանին, ապա վերջինիս դին OPEL VECTRA մակնիշի ավտոմեքենայով տեղափոխել և թաքցրել են այլ վայրում։ «Կատարված քննչական մեծածավալ գործողությունների արդյունքում պարզվել է, որ դիակը տեղափոխել են Ստեփանավան քաղաք մոտակա դաշտավայր, որտեղ հրկիզել են այն և թաղել։ Դիակը հայտնաբերվել է հոկտեմբերի 9-ին։ Նշված անձանցից 3-ին մեղադրանք է ներկայացվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 155-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 8-րդ կետով, իսկ անչափահաս անձին՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 155-րդ հոդվածի 1-ին մասով։ Նշված անձանց նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրվել կալանքը։ Նախաքննությունը շարունակվում է, ձեռնարկվում են անհրաժեշտ միջոցները՝ դեպքի հանգամանքները լիարժեք պարզելու նպատակով»,- ասված է հաղորդագրության մեջ։ Ծանուցում. հանցանքի համար մեղադրվողը համարվում է անմեղ, քանի դեռ նրա մեղավորությունն ապացուցված չէ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգով՝ դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով:  
16:11 - 09 հոկտեմբերի, 2024
ՄԻՊ ներկայացուցիչներն այցելել են Լոռու մարզում տեղակայված զորամասեր և Ռազմական ոստիկանության Վանաձորի բաժին

ՄԻՊ ներկայացուցիչներն այցելել են Լոռու մարզում տեղակայված զորամասեր և Ռազմական ոստիկանության Վանաձորի բաժին

Մարդու իրավունքների պաշտպանի ներկայացուցիչները երկօրյա այց են իրականացրել Լոռու մարզում տեղակայված զորամասեր և Ռազմական ոստիկանության Վանաձորի բաժին: Այս մասին հայտնում են ՄԻՊ գրասենյակից։ Այցերի ընթացքում ուսումնասիրվել են զինծառայողների բուժօգնության, կարգապահության, բարոյահոգեբանական վիճակի, սննդի որակի հետ կապված հարցերը և այլն։ Պաշտպանի ներկայացուցիչներն առանձնազրույց են ունեցել շարքային, ենթասպայական և սպայական կազմի զինծառայողների հետ, քննարկվել են զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների իրավունքներին վերաբերելի տարբեր հարցեր, այդ թվում՝ սոցիալական ապահովության, կրթական ցենզի բարձրացման, ատեստավորման գործընթացի, բնակարանային ապահովության, առողջության պահպանման, սոցիալ-կենցաղային պայմանների և այլնի հետ կապված։ Առանձին հանդիպում է անցկացվել զորամասի կանանց խորհրդի հետ, քննարկվել են կին զինծառայողներին հետաքրքրող տարբեր հարցեր, կարծիքներ են փոխանակվել դրանց լուծման մեխանիզմների մասին: Այցերի ընթացքում ՀՀ պաշտպանության նախարարության և Զինված ուժերի ներկայացուցիչները դրսևորել են համագործակցության բարձր մակարդակ։ Պաշտպան Անահիտ Մանասյանը ևս մեկ անգամ շեշտում է, որ զինծառայողների ու նրանց ընտանիքների անդամների իրավունքների պաշտպանության հետ կապված հարցերն իր ամենօրյա ուշադրության ներքո են: Ոլորտում առկա խնդիրները պարբերաբար ամփոփվում են Պաշտպանի աշխատակազմում և ըստ իրավասու գերատեսչությունների` ներկայացվում խնդիրների լուծման առաջարկներ։ Նշված այցերի արդյունքները ևս ամփոփվում են Պաշտպանի աշխատակազմում, որով պայմանավորված՝ համապատասխան գրություններ կհասցեագրվեն Պաշտպանության նախարարություն։
10:25 - 09 հոկտեմբերի, 2024
Աղետի գոտու տուժած տնտեսվարողներին աջակցության ծրագրի իրականացմանը կհատկացվի 300 մլն դրամ. Պապոյան |1lurer.am|

Աղետի գոտու տուժած տնտեսվարողներին աջակցության ծրագրի իրականացմանը կհատկացվի 300 մլն դրամ. Պապոյան |1lurer.am|

1lurer.am: Կառավարությունը հավանություն տվեց «Հայաստանի Հանրապետության 2024 թվականի պետական բյուջեի մասին» օրենքում վերաբաշխում, լրացումներ և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2023 թվականի դեկտեմբերի 28-ի N 2323-Ն որոշման մեջ փոփոխություններ ու լրացումներ կատարելու մասին որոշման նախագծին։ «Լոռու և Տավուշի մարզերի տուժած տնտեսվարողների շրջանակը և պատճառված վնասներն այս ընթացքում գույքագրվել են արտակարգ իրավիճակների հետևանքով ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց պատճառված վնասները գնահատող հանրապետական հանձնաժողովի կողմից, և տեղումների հետևանքով վնասներ կրած տնտեսվարողների ցանկերը ներկայացվել են տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից, տնտեսվարողների տնտեսական գործունեության վերաբերյալ տեղեկատվությունն էլ ներկայացվել է ՊԵԿ-ի կողմից։ Իսկ վնասի չափի վերաբերյալ տեղեկատվությունը մեզ ներկայացրել է Քաղաքաշինության կոմիտեն, ըստ որի՝ առանձնացրել էինք տնտեսվարողների կրած վնասների երեք մակարդակ՝ ցածր, միջին և բարձր»,- ասաց էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը։ «Սույն նախագծով առաջարկում ենք էկոնոմիկայի նախարարության ծրագրերից գիտելիքահենք նորարարական տնտեսությանը և փոքր ու միջին ձեռարկատիրության աջակցության ծրագրում ավելացնել նոր միջոցառում, այն է՝ ՀՀ Լոռու և Տավուշի մարզերում առաջացած արտակարգ իրավիճակի հետևանքով հայտարարված աղետի գոտիների տարածքներում տնտեսվարողներին աջակցության տրամադրման ծրագիր, որի իրականացման համար հատկացնել 300 մլն ՀՀ դրամ։ 300 մլն դրամ բյուջեն հավասարաչափ բաշխվում է 3-րդ և 4-րդ եռամսյակների միջև, իսկ շահառուների պլանավորվող թիվը կազմում է շուրջ150»,- նշեց նա։
11:54 - 03 հոկտեմբերի, 2024
Սանահին թաղամասը կառանձնացվի Ալավերդուց և կներառվի Ալավերդի համայնքում որպես առանձին բնակավայր. նախագիծ
 |1lurer.am|

Սանահին թաղամասը կառանձնացվի Ալավերդուց և կներառվի Ալավերդի համայնքում որպես առանձին բնակավայր. նախագիծ |1lurer.am|

1lurer.am: Խորհրդարանը քննարկում է Կառավարության ներկայացրած՝ «Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին օրենքի նախագիծն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը:  Հիմնական զեկուցող, ՏԿԵ փոխնախարար Վաչե Տերտերյանը հայտնեց՝ օրենքի նախաձեռնությունը պայմանավորված է Ալավերդու համայնքի ավագանու նախաձեռնությամբ, համաձայն որի՝ նրանք խնդրել են Կառավարությանը՝ հանդես գալ նախաձեռնությամբ և Սանահին թաղամասը, որը 1967 թվականից ի վեր ներառված է եղել Ալավերդի քաղաքային, ավանային սովետի տիրույթում, իսկ դրանից հետո՝ 1996-ից, հանդես է եկել որպես Ալավերդի համայնքի թաղամաս, առանձնացնել և որպես առանձին գյուղ ընդգրկել Ալավերդի խոշորացված համայնքի կազմում:  Տերտերյանի խոսքով՝ հիմնավորումները ներկայացված են. Սանահինը ՀՀ պատմական թերևս ամենահին բնակավայրերից մեկն է, բացի դրանից՝ վերջին տարիներին Լոռին դարձել է զբոսաշրջային ամենահետաքրքիր ուղղություններից մեկը, իսկ Սանահինն այդ ուղղության հիմնաքարային բնակավայրերից է: «Այն ունի պատմական միջավայր: Սանահինը Հաղպատի հետ ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի պատմական և մշակութային ժառանգության համատեքստում: Մենք համոզված ենք, որ Սանահին գյուղն ավելի իդենտիֆիկացնելով և առանձնացնելով որպես պատմամշակութային և ինքնուրույն բնակավայր և կոլորիտ ունեցող բնակավայր՝ հնարավորություն կլինի այն ավելի արագ և էֆեկտիվ զարգացնել»,- ասաց Տերտերյանը: Գյուղն առաջին հերթին հայտնի է Սանահինի վանքով, որը ՅՈԻՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության մաս է: Սանահինի պատմությունը սկսվում է վանական համալիրի հիմնադրմամբ՝ 10-րդ դարից: Սանահինը հայտնի է եղել որպես հայ միջնադարյան հոգևոր, մշակութային և գիտակրթական նշանավոր կենտրոն: Նրա խոսքով՝ երկրորդ հիմնավորումն այն է, որ 273 տնտեսություն ունեցող և մշտական բնակվող 200 տնտեսություն ունեցող գյուղ է, որը Ալավերդի քաղաքից որոշակիորեն առանձնացած է: «Շատ մանրամասն քննարկված է, և խնդրում ենք Ազգային ժողովին՝ դրական վերաբերմունք դրսևորել այս նախաձեռնությանը»,- ընդգծեց ՏԿԵ փոխնախարարը: Ակնկալվում է, որ իրավական ակտի նախագծի ընդունման դեպքում կապահովվի Ալավերդի համայնքի տեղական ինքնակառավարման մարմինների միջնորդությունը, և Սանահին թաղամասը կառանձնացվի Ալավերդի բնակավայրից և կներառվի Ալավերդի համայնքում՝ որպես առանձին բնակավայր: Հարակից զեկուցող Արեն Մկրտչյանի խոսքով՝ դեռևս 1996 թվականի Վարչատարածքային բաժանման մասին օրենքի կարգավորումներով՝ Սանահին գյուղական բնակավայրը Սլավերդու թաղամասի կարգավիճակ է ստացել, և 2017 և 2022 թվականների երկփուլ խոշորացումից հետո Սանահինը չունի վարչական ղեկավար և օպերատոր, և բնակիչները ստիպված են, օրինակ, հասարակ տեղեկանքի համար գնալ-հասնել Ալավերդու համայնքապետարան: «Առանձին գյուղական բնակավայրի կարգավիճակ տալու պարագայում գյուղը վարչական շենք կունենա և հետևաբար՝ վարչական ղեկավար և օպերատոր»,- ընդգծեց Մկրտչյանը:
11:23 - 01 հոկտեմբերի, 2024
ՏԿԵ նախարարն այցելել է Լոռու մարզ, ստուգել հիմնանորոգված ճանապարհների որակը

ՏԿԵ նախարարն այցելել է Լոռու մարզ, ստուգել հիմնանորոգված ճանապարհների որակը

ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանն աշխատանքային այցով Լոռու մարզում է:   Լոռու մարզպետ Արամ Ղազարյանի, «Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Արմեն Զոհրաբյանի, ՃԴ տնօրենի տեղակալ Սերժիկ Պետրոսյանի, Սպիտակ համայնքի ղեկավար Քաջայր Նիկողոսյանի, Ստեփանավան համայնքի ղեկավար Արմեն Գրիգորյանի, պատասխանատու այլ պաշտոնյաների ուղեկցությամբ նախարարը նախ եղել է Մ-3 միջպետական նշանակության ավտոճանապարհի Սպիտակ-Վանաձոր հատվածում, հետևել ճանապարհի հիմնանորոգման աշխատանքների ընթացքին:   Նշված հատվածի հիմնանորոգման աշխատանքներն իրականացվում են ՀՀ պետական բյուջեի պետական նշանակության ավտոճանապարհների հիմնանորոգման ծրագրի շրջանակներում։ Ծրագրի արժեքը 3 153 360 000 ՀՀ դրամ դրամ է։   Հիմնանորոգված ճանապարհի ընդհանուր երկարությունը 11.928 կիլոմետր է: Ներկայում իրականցվող ասֆալատբետոնե ծածկույթի երրորդ շերտի տեղադրման աշխատանքներն ավարտական փուլում են, առաջիկայում կիրականացվեն կողնակների կառուցման, ճանապարհի կահավորման և գծանշման աշխատանքներ: Աշխատանքների ավարտը նախատեսվում է այս տարի։   Նախարարը և մարզպետը դիտարկումներ են արել աշխատանքների ընթացքի հետ կապված՝ կարևորելով դրանք բարձր որակով իրականացնելու և սահմանված ժամկետում ավարտին հասցնելու անհրաժեշտությունը։   Նախարարը ծանոթացել է նաև Լոռու մարզի Ստեփանավան քաղաքի Չարենցի փողոցի 1.725 կմ և Արևելյան փողոցի 120 մ երկարությամբ հատվածների հիմնանորոգման աշխատանքներին։ Ծրագրի պայմանագրային արժեքը կազմում է 736 միլիոն դրամ: Հիմնանորոգված ճանապարհի ընդհանուր երկարությունը 1.845 կիլոմետր է: Աշխատանքներն ավարտվել են:   Նախարար Սանոսյանը հետևել է նաև Տ-5-24՝ /Մ-3/ (Ստեփանավան) – Արմանիս – Ուրասար – Կաթնաղբյուր տեղական նշանակության ավտոճանապարհի (կմ 6+600 - կմ 15+200 հատվածի) և Կաթնաղբյուր համայնքի 8-րդ և 9-րդ փողոցների հիմնանորոգման ընթացքին։   Ծրագրի պայմանագրային արժեքը՝ 1.175 մլրդ դրամ է։ Հիմնանորոգվող ճանապարհահատվածի երկարությունը կազմում է 8.6 կմ: Ճանապարհը նախկինում երբեք հիմնանորոգված չի եղել և երկար սպասված ծրագիր է համայնքի համար։ Վերջինիս պատասխանատուների հետ քննարկվել են աշխատանքների արդյունավետ ընթացքի հետ կապված հարցեր։   Ծրագրի ավարտը նախատեսված է այս տարի։
18:19 - 25 սեպտեմբերի, 2024
Ալավերդին՝ ջրհեղեղից 4 ամիս անց

Ալավերդին՝ ջրհեղեղից 4 ամիս անց

Սեպտեմբերյան փափուկ եղանակին Դեբեդն իրեն այնպես է պահում, կարծես ինքը չէ, որ չորս ամիս առաջ ափերից դուրս էր եկել։ Գետը հիմա հոսում է անվրդով, համբերատար։ Հիմա Ալավերդին խոր ցեխից մաքրված է, ջրհեղեղից տուժած հիմնական ճանապարհներն ու կամուրջները որոշակիորեն նորոգված են, բայց աղետի հետեւանքները կարճ ժամանակում ամբողջությամբ չեն վերացել, դեռ բազմաթիվ խնդիրներ կան՝ կորցրած տների փոխհատուցումից մինչեւ վնասված ջրատարներ եւ այլն։ Ալավերդու Սանահին կայարանն այն թաղամասերից է, որը լուրջ վնասներ է կրել մայիսյան հեղեղումներից։ Ջրհեղեղի հաջորդ օրը, երբ «Ինֆոքոմի» թիմն աշխատում էր այս թաղամասից, փողոցներն անանցանելի էին ջրի ու ցեխի պատճառով, մարդիկ դեռ փորձում էին հասկանալ իրենց հետ պատահածը։  Այսօր արդեն ոչ մարդաշատ այս թաղամասի նեղլիկ փողոցներից լսվում են շինարարական աշխատանքների ձայներ։ Մարդիկ փորձում են վերադառնալ իրենց բնականոն կյանքին՝ համակերպվելով այն մտքին, որ բնության հետ կռիվ անել չես կարող։ Սանահին կայարան թաղամասի 16-րդ շենքում են ապրում Արմինե եւ Վահրամ Կոլոլյանները։ Փողոցից երեւում է նրանց բնակարանի բաց պատուհանի կողքին աշխատող Վահրամը՝ պատի խոնավացած սվաղն է պոկում, որ նորոգի։  Մինչ նա լուռ իր գործն է անում, քույրը՝ Արմինեն, կես կատակ-կես լուրջ մտահոգվում է՝ բա որ բնությունը որոշի՝ այստեղ պետք է ծով լինի․ «Տպավորություն ա, որ անընդհատ ինչ-որ բան պետք ա կորցնես»,- ասում է նա։ Ջրհեղեղի գիշերը Կոլոլյանները դրսից եկող ջրի ձայնից են արթնացել։ Արմինեն պատուհանից նայել-տեսել է՝ ջուրը հասել է գոգին։ Արմինե Կոլոլյանը «Դուռը բաց արինք, ջուրը մի հետից (միանգամից,-հեղ․) լցվեց տուն։ Մենակ դակումենտները հասցրի վերցնեմ, մեզ Սեւանի փրկարարները հանեցին»,- պատմում է նա։ Տան ցեխը մաքրել են, հիմա պետք է պատերը, հատակը սարքեն, փչացած գույքը փոխեն։ Բարերարների աջակցությամբ կարողացել են լվացքի մեքենա ու սառնարան գնել, որոնք շարքից դուրս էին եկել ջրի մեջ մնալուց։ Կոլոլյանները դիմել են նաեւ պետության կողմից տրամադրվող փոխհատուցման համար եւ առաջիկա օրերին սպասում են դրա հաստատմանը։  Ինչպես Կոլոլյանների, այնպես էլ առաջին հարկի մյուս բնակիչների տան տակ նկուղներ կան։ Ջրհեղեղի ժամանակ ամբողջ գետնահարկը ծածկվել է ցեխով ու ջրով։ Ջուրը հիմա մաքրվել է, բայց խոնավությունն ու ցեխը մնացել են, ինչի պատճառով բորբոս ու սնկեր են գոյացել այնտեղ։ Խոնավության ու բորբոսի՝ քիթ ծակող սուր հոտը տարածված է ամբողջ տնով, չնայած լուսամուտներն անընդհատ բաց են։  Բնակիչները չեն պատկերացնում՝ ինչպես պետք է մաքրեն նկուղները, որ այդ հոտը վերանա։ Հիմա նրանք ապրում են վերեւի հարկի դատարկ բնակարաններից մեկում՝ վարձով (վարձը փոխհատուցվում է), իսկ ներքևի հարկը միայն կոմունալ կարիքների համար են օգտագործում։  Ինչպես անշարժ գույքի վնասի, այնպես էլ բնակության վայրի գույքի եւ տեխնիկայի փոխհատուցման համար կառավարությունը ծրագրեր է մշակել։ Դրանք որոշակի բաժանում ունեն՝ հաշվի առնելով բնակավայրը, աղետի հասցրած վնասի չափը եւ այլն։  Ջրհեղեղի հետեւանքով, ընդհանուր առմամբ, վնասվել, հեղեղվել կամ փլուզվել է 263 տուն եւ բնակարան։ Վնասված եւ փլուզված տների ու բնակարանների բնակիչներին պետությունը նախ սոցիալական աջակցություն է տրամադրում։ 263 բնակելի տարածքներում փաստացի բնակվել է 854 անձ։ Աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի փոխնախարար Աննա Ժամակոչյանը հուլիսի 4-ին հայտնել է, որ նրանցից 490-ին տրամադրվելու է 60-հազարական դրամ, իսկ մնացածին՝ 40-հազարական՝ կախված, թե որ գոտում են բնակվում՝ առավել կամ պակաս տուժած։ Փոխհատուցումը ստանալու համար քաղաքացիները պետք է դիմում ներկայացնեն համայնքապետարան, իսկ դիմումների ընդունման ժամկետը սեպտեմբերի 30-ն է։ Ինչ վերաբերում է բնակարանին/տանը եւ կենցաղային առաջնային գույքին պատճառված վնասի փոխհատուցման ծրագրին, ապա շենքի բնակարանի կամ անհատական բնակելի տան կորստի դեպքում անձին տրամադրվում է փոխհատուցում՝ բնակարանի գնման վկայագրի միջոցով բնակարան (տուն) ձեռք բերելու նպատակով:  Բնակարանի կամ տան բնակելի տարածքին պատճառված վնասի դեպքում վերանորոգման համար փոխհատուցումը տրվում է ըստ բնակության համար նախատեսված տարածքի հեղեղված մասի յուրաքանչյուր քառակուսի մետրի, (բայց ոչ ավել, քան 80 քառակուսի մետրը, եւ կախված, թե որ գոտում են բնակվում՝ առավել կամ պակաս տուժած, 40 հազար կամ 60 հազար դրամ՝ քառակուսի մետրի դիմաց)։  Բնակարանի կամ տան կորստի դեպքում կենցաղային առաջնային գույքի փոխհատուցումը տրամադրվում է հավասար հիմունքներով, յուրաքանչյուր ընտանիքին կենցաղային առաջնային գույքի մեկական կազմով՝ անկախ կենցաղային գույքի կորստի չափից։ Կենցաղային առաջնային գույքի մեկ կազմի փոխհատուցման արժեքը կազմում է 1 մլն 200 հազար դրամ։  Կառավարության նիստում Նիկոլ Փաշինյանն ասել է, որ քանի որ հետահայաց չեն կարող ստուգել՝ ինչ գույք է ունեցել ընտանիքը, եւ քանի որ չարաշահումների լայն դաշտ կարող է ստեղծվել, փոխհատուցման նույնական սկզբունք է ընտրվել՝ ըստ աղետի գոտիների։ Ի դեպ, փոխհատուցման մեծ մասը պետք է ծախսվի անկանխիկ, մի մասը կարող է տրամադրվել կանխիկ՝ օրինակ՝ վերանորոգման վրա աշխատող վարպետներին վճարելու համար։ Սանահին կայարանի 16-րդ շենքի բնակիչ Արմինե Կոլոլյանը զանգում է հարեւանուհուն՝ Էլմիրա Գեւորգյանին, որի բնակարանը եւս Սանահին կայարանի 16-րդ շենքի առաջին հարկում է ու վնասվել է ջրհեղեղից։ Էլմիրան էլ է հիմա բնակվում վերին հարկերի տներից մեկում։ Նրա բնակարանի դռան փականը վնասվել է, ներս մտնել չենք կարողանում, բայց Էլմիրան իր հեռախոսում ունի տան վնասների բոլոր նկարներն ու չի զլանում դրանք հատ-հատ ցույց տալ, ինչպես ցույց է տվել բոլոր իրավասու մարմիններին։   Էլմիրան էլ է մտահոգ նկուղի հարցով։ Նրա խոսքով՝ համայնքային աշխատողներն ասել են՝ կառավարության տրամադրելիք փոխհատուցումն այնքան է, որ կբավականացնի նաեւ նկուղի մաքրման աշխատանքներին։ Բայց, շենքի բնակչի խոսքով, եթե կառավարությունը բնակարանների պատերի կրած վնասը հաշվել է 1 մետրով, ապա իր տան պատը մինչեւ առաստաղ վնասվել է ջրից, խոնավությունից․  «Իմ պատը հիմա քանդված ա 3,65 մետր, այսինքն՝ մի ամբողջ պատ էդ խոնավությունից փլվել ա։ Բոլոր հարեւանները գիտեն, աշխատակցիներն եկել, տեսել են։ Արթուր Մանուկյանն (համայնքի ղեկավարի օգնականը,-հեղ․) եկել, տեսել ա, երբ ես ասել եմ տեղյակ պահի քաղաքապետին, ասաց՝ էնքան գումար ենք տալիս, որ ի վիճակի եք բոլոր հարցերը լուծել»,- ասում է Էլմիրան։  Նա նշում է, որ շենքի հատկապես առաջին հարկում ապրողները չեն կարող սեփական ուժերով նկուղները կարգի բերել․ նախ՝ բնակիչներից ոմանք միայնակ կանայք են, երկրորդ՝ վնասն այն աստիճանի է, որ առանց հատուկ միջոցների մաքրել հնարավոր չէ․ «Սրանք օգտագործվող պադվալներ չեն է, շենքի հիմքն են։ Սյուներ են դրված, դրանք քայքայվել են էս հարյուր տարվա ընթացքում (շենքը մոտ 100 տարեկան է,-հեղ․)։ Վերջը՝ [համայնքապետարանը] խոստացել է մաքրել պադվալները, շենքի արտաքին տեսքը նորոգել, շքամուտքերը, տանիքը, ասել էին՝ կհանձնենք շատ լավ շենք։ Անցան ամիսներ, ոչ շքամուտքի մասին խոսք եղավ, ոչ՝ նկուղների»,- ասում է Էլմիրան։ Էլմիրայի հետ բարձրանում ենք վերնահարկ, որտեղ նա ցույց է տալիս շենքի տանիքի ոչ բարվոք վիճակը։ Էլմիրան ասում է, որ համայնքապետարանին խնդրել են տանիքը նորոգել այս տարի, բայց պատասխան են ստացել, որ հնարավոր չէ։ Ալավերդու համայնքապետարանում այս շենքի ինչպես տանիքի, այնպես էլ մյուս խնդիրներին քաջատեղյակ են, վստահեցնում է համայնքի ղեկավարի տեղակալ Հարություն Ձավարյանը։  Լոռու մարզպետարանն ու Ալավերդու համայնքապետարանն են զբաղվում ջրհեղեղից տուժած քաղաքացիների դիմումների ընդունման հարցերով, կազմակերպում փաստաթղթերի հավաքումը, տվյալների փոխանցումը պետական իրավասու մարմիններին եւ այլն։ Փոխհամայնքապետ Հարություն Ձավարյանն «Ինֆոքոմին» հայտնեց, որ վնասված բնակարան կամ տուն ունեցող 135 շահառուից սկզբնական փուլում կարողացել են ընդունել 63 դիմում։ Դա պայմանավորված է եղել նրանով, որ շատերը չեն ունեցել բնակարանի սեփականության վկայական կամ փաստաթղթերի հետ կապված այլ խնդիրներ են եղել։ Ընդունված դիմումներն այժմ 120-ից ավելի են, որոնցից առնվազն 110-ի դեպքում փաստաթղթային խնդիրները կարգավորվել են։ Ձավարյանն ասում է, որ Կառավարության հետ եկել են համաձայնության՝ մինչեւ քաղաքացիները կարգավորեն իրենց փաստաթղթերը, համայնքապետարանը շարունակի ընդունել նոր դիմումներ, որ ջրհեղեղի հետեւանքով տուժած որեւէ մեկը փոխհատուցման ծրագրից դուրս չմնա դիմումի ներկայացման ժամկետի ավարտի պատճառով։ Հարություն Ձավարյանը (լուսանկարը՝ ֆեյսբուքյան էջից) Շահառուների փոխհատուցման գործընթացը շարունակվում է։ Կան քաղաքացիներ, որոնք ներկայացրել են դիմումներ, բայց դեռ չեն ստացել նախատեսված դրամական աջակցությունը, քանի որ կան օբյեկտիվ եւ սուբյեկտիվ պատճառներ։ Ձավարյանը վստահեցնում է, որ իրավասու մարմինները մշտական կապի մեջ են շահառուների հետ, նրանց ոչ միայն տեղեկացնում են ընթացքի մասին, այլ նաեւ պարբերաբար ճշտում, թե որ փուլում է դիմում չներկայացրած անձանց փաստաթղթերի կարգավորման գործընթացը։ Փոխհամայնքապետի խոսքով՝ փոխահտուցման տրամադրումից հետո շահառուները տեղեկացնում են առաջին փուլով ստացած դրամական աջակցության ծախսի մասին, հետո մարզային եւ համայնքային աշխատակիցները այցելում են բնակարան/տուն, կատարված նորոգման աշխատանքի, գնած պարագաների եւ տրամադրված փոխհատուցման համարժեքության մշտադիտարկում իրականացնում, անցնում փոխհատուցման մյուս փուլին։ Փոխհամայնքնապետը, արձագանքելով շահառուների մտահոգություններին, մասնավորապես Սանահին կայարան թաղամասի 16-րդ շենքի նկուղային հարկը մաքրելու աշխատանքները բնակիչների ուսերին թողնելու մասին դժգոհություններին, ասում է, որ համայնքապետարանն ամենեւին նման մոտեցում չի որդեգրել, եւ որ իրենք պատրաստակամ են անդրադառնալ բոլոր խնդիրների լուծմանը․ «Իրականում պետությունը բավականին ծանր ու մեծ աշխատանք է անում։ Երբ ասում ենք աղետ, ընկալում ենք միայն Դեբեդի ավերածությունները, բայց բացի դրանից սարերից իջնող մեր առվակներն այդ օրերին գետեր էին դարձել, գյուղերում էլ էին շատ վնասներ հասցրել։ Մեր աշխատակիցները նաեւ դրանով են ծանրաբեռնված»,- մանրամասնում է Ձավարյանը։ Նա նաեւ ակնկալում է, որ բնակիչները կփորձեն պակաս բարդ խնդիրները լուծել ինքնակազմակերպման միջոցով։ Նկուղների մաքրման հարցը, ըստ Ձավարյանի, հենց այդ պակաս բարդ խնդիրներից է։  Անդրադառնալով 16-րդ շենքի տանիքի խնդրին՝ փոխհամայնքապետը ասում է, որ Ալավերդու քաղաքային խնդիրներից մեկը, որպես այդպիսին, տանիքների հարցն է, եւ 16-ի տանիքը դրանց թվում է։ Միայն թե այն այս տարի անհապաղ փոխել հնարավոր չէ․ «Այդ շենքը վնասվածությամբ առաջնային ցանկում չէ, բայց խոստացել ենք, որ կսարքենք»,- ասում է մեր զրուցակիցը՝ հույս հայտնելով նաեւ, որ քաղաքի հետաղետային վիճակն ավելի լավ է լինելու, քան աղետից առաջ։ Լուծման ենթակա խնդիրները Ալավերդիում քիչ չեն․ դրանք կապված են թե ջրհեղեղի հետեւանքների հետ, թե առկա են եղել երկար ժամանակ։ Այժմ առաջնայինը սանիտարական վիճակն է․ «Եթե խոսենք կոմունալ եւ կապիտալ գործողությունների մասին, ապա պետք է լուծել կոյուղագծերի, խմելու ջրագծերի, նաեւ ասֆալտի հարցը։ Բայց համայնքն, ընդհանուր առմամբ, այլ խնդիրներ էլ ունի, ինչպես օրինակ ներհամայնքային տրանսպորտը, ոռոգման ջրագծերը եւ այլն»,- թվում է Ձավարյանը։ Նա ընդունում է, որ իրավասու մարմիններն էլ կարող են թերացումներ ունենալ, բայց վստահեցնում է, որ աշխատում են դրանք շտկել։  Արմինեի ու Էլմիրայի հարեւանները՝ 16-րդ շենքի առաջին հարկի բնակիչներ Մարինե Սարգսյանն ու նրա ամուսինը, պետական փոխհատուցման առաջին մասն արդեն ստացել են եւ զբաղված են վերանորոգման աշխատանքներով։  Սա Մարինեի հայրական տունն է, նրանք բնակարանի ամեն քմ-ի համար ստանալու են 60 հազար դրամ։ Կահույքի համար եւս գումարի մի մասը ստացել են, բայց, Մարինեն ասում է, մինչեւ չնորոգեն, չեն կարող անհրաժեշտ իրեր գնել, տեղ չունեն․ «Պետք ա անենք գործ, չի լինի չանենք»,- ասում է նա։ Այս շենքի դիմաց ալավերդցի Մարգարիտա Մնացականյանի արհեստանոցն է․ նա դերձակ է եւ կարի մեքենայով ինչ-որ բան է կարում, երբ այցելում եմ։ Փոքրիկ այս արտադրամասը ջրհեղեղի հասցրած վնասներից անմասն չի մնացել․ պատերը մեկ մետրի չափ խոնավ են, դրանց վրա Մարգարիտան կտոր է կապել, որ կարվելիք կտորները չխոնավանան։  Մարգարիտա Մնացականյանը Մարգարիտայի կարի մեքենաները ջրի մեջ մնալուց փչացել են, դրանցից երկուսը նա նորոգել է, բայց ասում է՝ այդքան էլ լավ չեն աշխատում։   Մարգարիտան առաջիկայում պետք է փոխհատուցում ստանա արհեստանոցի, վնասված ավտոտնակի ու ավտոմեքենայի համար։ Կարի մեքենաների համար կստանա, թե ոչ՝ դեռ չգիտի։ Կատակում է՝ «ում տեսնում եմ, ասում եմ՝ ինձ համար մի [կարի] մեքենա առեք, ոչ ոք չառավ»։  Փչացել են Մարգարիտայի ասեղնագործող եւ ամրակցման (օվեռլոկ) մեքենաները․ «Բայց ես լավն եմ ուզում»,- ժպտալով անկեղծանում է նա ու միացնում իր հին մեքենան, որի աղմուկի տակ իրար լսելը դժվար է,- «լա սրա ձենին»,- ասում է։ Մարգարիտայի բնակարանի փաստաթղթերի հետ կապված խնդիր կա, նրա խոսքով՝ համայնքապետարանից ժամանակ են տվել դրանք կարգավորելու, որ համապատասխան փոխհատուցման ծրագրից օգտվի։  Դեբեդ գետի վարարման պատճառով ամենից շատ տուժած շինություններից է Սանահին կայարան թաղամասի 12-րդ շենքը։ Այս բազմաբնակարանը բաղկացած է 16 բնակարանից։ Ջրհեղեղի ժամանակ տուժել են առաջին հարկի 6 բնակարանները։ Բայց այս շենքն ամբողջությամբ է վնասված, վթարային է այն աստիճանի, որ պետք է քանդվի։  Այս հարցը քննարկվել է Հայաստանի կառավարության՝ հուլիսի 4-ի հերթական նիստի ժամանակ։ ՀՀ փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանը հայտնել է, որ այդ պատճառով նոր բնակարան գնելու վկայագրեր կստանան ոչ միայն առաջին հարկում գտնվող բնակարանների սեփականատերերը, այլ նաեւ 2-րդ եւ 3-րդ հարկի տասը բնակարաններում ապրողները։ Այս շենքի առաջին հարկի բնակիչները այժմ վարձակալել են նույն շենքի վերին հարկերի դատարկ բնակարանները։ Վարձավճարը փոխհատուցում է պետությունը, ինչպես այն բնակարանների սեփականետերի դեպքում, որոնք մինչեւ իրենց տների նորոգումը ստիպված են ապրել այլ վայրում։ Այս շենքի մոտ է եղել այն կամուրջը, որը Դեբեդը փլուզել էր։ Հիմա նոր կամուրջ է կառուցվել։ Ժամանակավոր կամրջի բացման արարողությունը կայացել է սեպտեմբերի 7-ին։ Այն Հայաստանին նվիրաբերել է Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը։ Կամուրջը տանում է դեպի այն թաղամաս, որի բնակիչները գետի ափին այգիներ են ունեցել։ Վարարած ջուրն այստեղից քշել-տարել է տնկիներ, արմատախիլ արել ծառեր, տեղը ցեխ ու ավազ լցրել։ Բայց տեղացիները նոր այգի են սարքել։ Այս հատվածն ալավերդցիները կոչում են Կամչատկա՝ իբրեւ կենտրոնից հեռու մի վայր։  Քանդված, նեղլիկ փողոցը գետի ափով ձգվում է մինչեւ կանաչ, սաղարթախիտ թզենու այգի, որտեղ լուռումունջ բերք է հավաքում Հովիկ Շեկվարդանյանը։  Հովիկ Շեկվարդանյանը Ծառերի վրա շողում են թզենու մանուշակագույն, հասած պտուղները։ Հովիկն աներեր բարձրանում է փայտե հին աստիճանով՝ հենած ծառին, հատ-հատ քաղում է թուզն ու խնամքով դնում ճյուղից կախված դույլի մեջ։  Ես աշխատում եմ աննկատ մնալ ու հարցերով չխանգարել նրա աշխատանքի ու մտքերի ընթացքը, եւ իմ՝ ծառերի հետ տարրալուծումը ստացվում է մինչեւ այն պահը, երբ Հովիկը վերեւից ինձ է մեկնում միրգը․ «Մնաց երեք հատ ծառ ու վերջ»,- ասում է նա՝ ակնարկելով, որ շուտով կիջնի, կգնանք նոր տնկած այգին։ Հովիկն ու կինը՝ Հայկուշ Շեկվարդանյանը, իրար լրացնելով են աշխատում։ Հովիկի քաղած մրգերը Հայկուշը շարում է արկղերում, իսկ հետո միասին գնում ենք հողամաս, որտեղ արդեն աճել են ջրհեղեղից հետո ցանած լոբին, լոլիկը, դդումն ու շուտով կհասունանան։ Հայկուշը կատակում է, որ գետն իրենց ցանածը քշել-տարել էր, բայց հետն էլ նոր սածիլներ էր բերել, որոնք իրենք իրենց կպել են հողին, աճել։ Հայկուշ Շեկվարդանյանը Գյուղատնտեսական վնասները իրավասու մարմիններն արձանագրել են, Շեկվարդանյանները դիմել են փոխհատուցման համար, բայց մինչ աջակցությունը կլինի, չեն զլացել, իրենց միջոցներով նորից այգի են տնկել․ «Լրիվ քշել էր, բայց մենք վերականգնեցինք, նորից այգի ստեղծեցինք, էս ձեւի սարքեցինք, չհուսահատվեցինք»,- ասում է Հովիկը՝ գոհունակությամբ նայելով իրենց աշխատանքի արդյունքին։  «Էնքան փետեր էր բերել ջուրը, ոչ մի բան չէր թողել, լրիվ քշել-տարել էր»,- պատմում է Հայկուշը,- «թզի ծառ էլ ա վեր գցել, տխիլ, դեղձի ծառ, գիլասի ծառ, լրիվ քշել, ահագին ծաղկած մալինա կար, ոչ մի բան չէր թողել»։ «Բայց չհուսահատվեցինք»,- նորից շեշտում է Հովիկը,- «ընտիր սարքեցինք»։ Հայարփի Բաղդասարյան
21:42 - 23 սեպտեմբերի, 2024