Կապան

Կապան՝ քաղաք Հայաստանում, Սյունիքի մարզի մարզկենտրոնը։ 2017թ․ նոյեմբերից, իր մեջ միավորելով տարածաշրջանի գյուղական համայնքները, դարձել է Կապան խոշորացված համայնք: Գտնվում է երկրի հարավ-արեւելքում, Երեւանից 320 կմ հարավ-արեւելք, Ողջի գետի ափին, Խուստուփ լեռան հյուսիսային ստորոտին, 910 մ բարձրության վրա, մշտական բնակչությունը 2011 թվականանի մարդահամարի արդյունքներով կազմել է 43190 մարդ, 2015 թվականի դրությամբ՝ 42 700։ Քաղաքի անունը ծագում է «կապան» հասարակ անունից, որ նշանակում է «կիրճ, նեղ անցք երկու լեռների միջեւ», նաեւ՝ «կիրճի նեղ մասում եղած ամուր դուռ»:

Ահազանգ եմ ստացել, որ Կապանի զորամասում նսեմացրել են նորակոչիկին․ այժմ նրա գտնվելու վայրը հայտնի չէ․ Թագուհի Թովմասյան

ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Թագուհի Թովմասյանը ֆեյսբուքյան էջում գրել է․ «Ահազանգ եմ ստացել, որ Կապանի զորամասերից մեկում հրամանատարական կազմը նսեմացրել և բռնության է ենթարկել նորակոչիկին՝ ստիպելով մաքրել սանհանգույցը, ինչի արդյունքում էլ նորակոչիկը փախուստի է դիմել։ Անմիջապես հանձնարարել եմ Մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի փորձագտներին կապ հաստատել թե՛ Պաշտպանության նախարարության, թե՛ զինվորի հարազատների հետ։ Նորակոչիկի հարազատները նշել են, որ վերջինս բանակ է զորակոչվել հունվարի 31-ին, փետրվարի 1-ի առավոտյան նրան և ևս երկու զինվորի ստիպել են մաքրություն իրականացնել, իրենք հրաժարվել են, որի արդյունքում ծեծել են, թույլ չեն տվել ճաշարանից օգտվել, քնել, ջուր խմել և այլն: Զինվորը կապ է հաստատել հարազատների հետ, պատմել հանգամանքները, որից հետո զինվորի հետ կապը կորել է․ վերջինս փախուստի է դիմել, իսկ ծեծի մասին ահազանգել է 2-րդ զինվորը։ Հարազատները պատմել են նաև, որ ՊՆ-ն և տվյալ զորամասի հրամանատարական կազմը ներողություն են խնդրել իրենցից, ընդունել են, որ տարածքում մաքրություն անելու պարտադրանք եղել է, իրենց խոսքով, մեկ անգամ խփել են զինվորին, բայց սանհանգույցի մաքրության մասին խոսք չի գնացել։ Կապ ենք հաստատել նաև ՊՆ Մարդու իրավունքների բարեվարքության վարչության պետի հետ, ով հայտնել է, որ տեղյակ է խնդրից, խոսել է Կապանի ռազմական ոստիկանության աշխատակիցների հետ․ զինվորին միայն հորդորել են մաքրել իրեն հատկացված տարածքը, այլ պարտադրանք և ծեծ չի եղել։ Դեպքի առթիվ ծառայողական քննություն է ընթանում։ Իսկ զինվորի գտնվելու վայրը հայտնի չէ։ Մեր փորձագետները զրուցել են նաև Կապանի զորամասի հրամանատարի հետ, ով պատմել է, որ զինվորը բոլորի ներկայությամբ հայտարարել է, որ ինքը չի պատրաստվում մաքրություն իրականացնել, որից հետո հրամանատարը հրավիրել է զինվորներին իր աշխատասենյակ, բացատրական աշխատանքներ է իրականացրել, զինվորների ներկայությամբ հրամանատարն անձամբ մաքրել է իր սենյակը՝ ցույց տալու համար, որ դա յուրաքանչյուրի պարտականությունն է, և պարսավելի ոչինչ չկա, որի արդյունքում էլ նորակոչիկները վստահեցրել են, թե նման խնդիր այլևս չի լինի, սակայն աշխատասենյակը լքելուց հետո, երբ վաշտի հրամանատարը նրանց հորդորել է իրենց հատկացված տարածքը մաքրել, նրանք հրաժարվել են, և վերոնշյալ զինվորը լքել է զորամասը։ Լսելով բոլոր կողմերի բացատրությունները, պետք է արձանագրել, որ նման դեպքերը բանակում անթույլատրելի են և պետք է իսպառ վերացվեն: Համաձայն Հայաստանի Հանրապետության Զինված Ուժերի ներքին ծառայության կանոնագիրքը հաստատելու մասին ՀՀ օրենքի 1-3 հոդվածների պահանջների՝ զորամասում զինծառայողների ամենօրյա կյանքն ու գործունեությունն իրականացվում է ներքին ծառայության պահանջներին համապատասխան։ Զինվորական ծառայության կատարման սկզբում զինծառայողը կարիք ունի հատուկ ուշադրության: Հրամանատարների (պետերի) խիստ վերահսկողությունը և նրանց անձնական օրինակը օգնում են զինծառայողին արագորեն ընկալելու ներքին ծառայության կանոնները: Համաձայն Օրենքի 13-րդ հոդվածի պահանջների՝ ՀՀ զինված ուժերի զինծառայողը ծառայության ժամանակ ղեկավարվում է օրենքների, զինվորական կանոնադրությունների պահանջներով և հրամանատարների հրամաններով: Ի թիվս այլնի՝ զինծառայողը պարտավոր է՝ բարձր պահել զինվորական ընկերասիրությունը, նրանց օգնել խոսքով ու գործով, հարգել նրանցից յուրաքանչյուրի պատիվն ու արժանապատվությունը, իր և ուրիշ զինծառայողների նկատմամբ թույլ չտալ կոպտություն և ծաղրուծանակ, նրանց հեռու պահել անարժան արարքներից: Ինչ վերաբերվում է զորամասում զինվորների կողմից մաքրության ապահովմանը, գտնում եմ, որ այդ աշխատանքների կատարումը պետք է կազմակերպվի Օրենքի դրույթներին խիստ համապատասխան՝ հարգելով յուրաքանչյուր մարդու արժանապատվությունը (ՀՀ Սահմանադրության 3-րդ հոդված), ինչպես նաև խոշտանգումների կամ անմարդկային կամ նվաստացնող վերաբերմունքի արգելքը սահմանող Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 3-րդ հոդվածի դրույթները»:

11:18 - 03 փետրվարի, 2022

Երիտասարդական մայրաքաղաքի խորհրդանշական բանալին Կապանից փոխանցվեց Հրազդանին. ԿԳՄՍՆ

Կապանը հրաժեշտ է տալիս երիտասարդական մայրաքաղաքի կարգավիճակին․ դեկտեմբերի 12-ին Կապանի մշակույթի տանը տեղի ունեցած փակման հանդիսավոր միջոցառման ժամանակ ամփոփվել են ‹‹ՀՀ 2021 թվականի երիտասարդական մայրաքաղաք›› ծրագրի շրջանակում Կապանում կատարված աշխատանքները։ Երիտասարդական մայրաքաղաքի խորհրդանշական բանալին Կապանից փոխանցվել է Հրազդանին։ Այս մասին հայտնում է ԿԳՄՍՆ-ն: ‹‹Կապանի երիտասարդական մայրաքաղաք›› ծրագրի ամփոփիչ միջոցառմանը ներկա են եղել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանը, ԿԳՄՍՆ երիտասարդական քաղաքականության, լրացուցիչ և շարունակական կրթության վարչության պետ Գոհար Մամիկոնյանը, Կապան համայնքի ղեկավարի տեղակալ Գոռ Թադևոսյանը, Հրազդան քաղաքի պատվիրակությունը՝ համայնքի ղեկավարի տեղակալ Վարուժան Սաֆարյանի գլխավորությամբ, Կապանի համայնքային իշխանության տարբեր պատասխանատուներ, երիտասարդական կառույցների ներկայացուցիչներ։ ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանը նշել է, որ ‹‹Երիտասարդական մայրաքաղաք› ծրագրի շրջանակում Կապանում իրականացվել են բազմաշերտ և արդյունավետ աշխատանքներ։ Որպես երիտասարդական մայրաքաղաք՝ Կապանն ընտրվել էր 2020 թվականին, սակայն համավարակով և պատերազմական իրավիճակով պայմանավորված՝ ծրագիրը չիրագործվեց. այն տեղափոխվեց 2021 թվական։ ‹‹Խնդիր էինք դրել աշխուժություն մտցնելու համայնքի երիտասարդական և մշակութային կյանքում։ Կարծում ենք, որ ամբողջական գնահատականը պետք է տան կապանցիները․ մենք մեր կողմից կարող ենք արձանագրել, որ ծրագիրը հաջողվել է, ինչին մեծապես նպաստել է Կապանի քաղաքային իշխանությունների, տեղի երիտասարդական կառույցների և ԿԳՄՍ նախարարության համագործակցված աշխատանքը››,- նշել է Արթուր Մարտիրոսյանը՝ շնորհակալություն հայտնելով Կապանի քաղաքապետարանին և ‹‹Երիտասարդական մայրաքաղաք›› ծրագրի միջոցառումներում ներգրավված մշակութային ու երիտասարդական կազմակերպություններին։ Նախարարի տեղակալի խոսքով՝ Կապանի՝ ‹‹Հայաստանի երիտասարդական մայրաքաղաք›› ընտրելու ծրագրի մեկնարկը տրվել է ընթացիկ տարվա մայիսի 1-ից։ ‹‹Բաղաբուրջ›› համալիրում հիշատակի տուրք է մատուցվել արցախյան պատերազմների զոհերի հիշատակին, կազմակերպվել է Կապանի երիտասարդ գեղանկարիչների նկարների ցուցահանդես, տեղի է ունեցել հեծանվավազք, համերգային մի քանի ծրագիր է անցկացվել։ ԿԳՄՍ նախարարության առաջարկով 2021 թվականի հոկտեմբերին երիտասարդական մայրաքաղաք Կապանում անցկացվել են ԱՊՀ մասնակից պետությունների՝ երիտասարդության հարցերով խորհրդի նիստն ու «100 գաղափար ԱՊՀ-ի համար» միջազգային երիտասարդական մրցույթի եզրափակիչ փուլը։ Միջոցառումներին մասնակցելու նպատակով Կապանը հյուրընկալել էր ԱՊՀ անդամ պետությունների՝ Հայաստանի, Ռուսաստանի, Բելառուսի, Ղրղզստանի, Ուզբեկստանի, Ղազախստանի և Տաջիկստանի պաշտոնական պատվիրակություններին, ներկայացուցիչներին։ ‹‹Հատկապես հետպատերազմյան շրջանում Կապանի՝ որպես երիտասարդական մայրաքաղաքի՝ ԱՊՀ գործընկերներին պատճաշ ներկայանալը, վստահաբար, ուներ հատուկ նշանակություն։ ԱՊՀ շրջանակում միջազգային տեսանելիության բարձրացումը և Կապանի սահմանած բարձր նշաձողը մեզ թույլ են տալիս հայտ ներկայացնել ԱՊՀ երիտասարդական մայրաքաղաք մրցույթին, որն անցկացվելու է գալիք տարի››,- նշել է նախարարի տեղակալը։ Արթուր Մարտիրոսյանը շնորհավորել է Հրազդան քաղաքին 2022 թվականի ՀՀ երիտասարդական մայրաքաղաք հռչակվելու կապակցությամբ՝ նշելով, որ նախարարությունը պատրաստակամ է աջակցելու Հրազդանի քաղաքային իշխանությանը՝ ծրագիրն իրագործելու հարցում։ ‹‹Որպես քաղաքականություն մշակող մարմին՝ կարևորում ենք երիտասարդական մայրաքաղաքների տարածքային և մարզային ընդգրկվածության ընդլայնումը։ Երիտասարդական մայրաքաղաքի կարգավիճակին հավակնելու համար կարևոր են տվյալ համայնքի երիտասարդական ներուժը, քաղաքային ենթակառուցվածքների առկայությունը և քաղաքային իշխանության հանձնառությունը՝ բոլոր ծրագրերը պատշաճ մակարդակով իրագործելու համար։ Հրազդանը մրցույթին ներկայացել էր շատ լավ պատրաստված և հաղթեց բարձր մրցակցության պայմաններում››,- նշել է նա՝ ավելացնելով, որ Կապանը սահմանել է բարձր նշաձող, որը պահելը մեծ պատասխանատվություն և ջանքեր է պահանջում։ Կապան համայնքի ղեկավարի տեղակալ Գոռ Թադևոսյանը փաստել է, որ «Երիտասարդական մայրաքաղաք» ծրագրի շրջանակում Կապանում մշակութային, մարզական, երիտասարդական և միջազգային կարևոր իրադարձություններ են տեղի ունեցել։ ‹‹Ավարտվում է ‹‹Կապանը՝ երիտասարդական մայրաքաղաք›› ծրագիրը, բայց մենք շարունակելու ենք մեր գործունեությունը կրթական, մշակութային և մարզական ոլորտներում՝ առավել բարձրացնելով ունեցած արդյունքները։ Կապանը հերոսական քաղաք է, և մեր երիտասարդները բազմիցս ապացուցել են, որ անհրաժեշտության դեպքում պատրաստ են զենք վերցնելու և պաշտպանելու հայրենիքը։ Վստահ ենք, որ մեր հերոս երիտասարդները շարունակելու են մեզ զարմացնել իրենց կրթական, մշակութային, սպորտային և այլ ձեռքբերումներով››,- նշել է Գոռ Թադևոսյանը՝ շնորհակալություն հայտնելով ԿԳՄՍ գործընկերներին արդյունավետ համագործակցության և համայնքին աջակցելու համար, ինչպես նաև շնորհավորելով և հաջողություն մաղթելով Հրազդանի գործընկերներին։ Այնուհետև Գոռ Թադևոսյանը երիտասարդական մայրաքաղաքի խորհրդանշական բանալին հանձնել է Հրազդան համայնքի ղեկավարի տեղակալ Վարուժան Սաֆարյանին։ ‹‹Հրազդանի հանրային կյանքի բոլոր ոլորտներում այսօր տեսանելի աշխատանքներ են կատարվում։ Անմասն չեն նաև երիտասարդության, սպորտի, կրթության և մշակույթի ոլորտները։ Մենք ուզում ենք նոր եռանդ տալ մեր երիտասարդներին, որոնք մեր քաղաքի և պետության զարգացման առաջնային ռեսուրսն են։ Մեզ համար ուսանելի և օգտակար է Կապան քաղաքի փորձը, որից մենք անպայման կօգտվենք՝ նպատակ ունենալով այն զարգացնելու և առնվազն մեկ քայլով առաջ անցնելու››,- նշել է Վարուժան Սաֆարյանը։ Միջոցառման ընթացքում ԿԳՄՍ նախարարության շնորհակալագրեր են հանձնվել ‹‹Կապանը՝ երիտասարդական մայրաքաղաք›› ծրագրի միջոցառումներում արդյունավետ գործունեություն ծավալած հասարակական կազմակերպությունների և համայնքային կառույցների ներկայացուցիչներին։

12:58 - 13 դեկտեմբերի, 2021