Պաղեստին

Դե յուրե ինքնիշխան պետություն Միջին Արեւելքում՝ Հորդանան գետի արեւմտյան ափին (սահմանակցում է Իսրայելին եւ Հորդանանին) եւ Գազայի հատվածին (սահմանակցում է Իսրայելին եւ Եգիպտոսին), որի մայրաքաղաքն է համարվում Արեւելյան Երուսաղեմը՝ չնայած վարչական կենտրոնը Ռամալլահում է: Պաղեստին պետության մեծ հատվածն, ըստ համացանցի աղբյուրների, օկուպացված է Իսրայելի կողմից՝ 1967 թվականի Վեցօրյա պատերազմից հետո:

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո, 1947 թվականին ՄԱԿ-ը հաստատեց Բաժանման նախագիծը Պաղեստինի համար, որը հորդորում էր ստեղծել անկախ արաբական եւ հրեական պետություններ` առանձնացնելով Երուսաղեմը, որը պետք է ղեկավարվեր ՄԱԿ-ի հատուկ միջազգային կառավարման ռեժիմով: Հրեական պետության հիմնադրումից հետո, որը 1948 թվականի մայիսի 14-ին ստացավ Իսրայել անվանում, ներքաշվեց պատերազմների մեջ արաբական բանակների հետ: Ավելի ուշ Արաբական լիգայի կողմից ստեղծվեց Համապաղեստինյան կառավարությունը, որը կառավարեց Եգիպտոսի կողմից վերահսկվող Գազայի հատվածը: Այն շուտով ճանաչվեց Արաբական լիգայի անդամ բոլոր պետությունների կողմից՝ բացառությամբ Հորդանանի: Չնայած Համապաղեստինյան կառավարությունը իրեն հռչակեց ոչ միայն Գազայի հատվածի, այլ ամբողջ նախկին Բրիտանական Պաղեստինի կառավարիչ, այն միայն սահմանափակվում էր Գազայի հատվածով: Իսրայելը ավելի ուշ նվաճեց Գազայի հատվածը եւ Սինայի թերակղզին Եգիպտոսից, Հորդանանի գետի արեւմտյան ափը Հորդանանից եւ Գոլանի բարձունքները՝ Սիրայից՝ Վեցօրյա պատերազմի ընթացքում:

Եգիպտոսը ներկայացրել է Գազայի ապագային վերաբերող ծրագիր |amerikayidzayn.com|

amerikayidzayn.com:Արաբական երկրներն ընդունել են Գազայի ապագային վերաբերող Եգիպտոսի ներկայացրած ծրագիրը և կոչ են արել միջազգային հանրությանը աջակցել դրա իրականացմանը: Իսրայելը պնդում է՝ «Համասը» չպետք է որևէ դերակատարում ունենա Գազայի ապագային վերաբերող հարցերում: Իսրայելի և «Համասի» միջև հաստատված հրադադարի ապագան անորոշ է, և այդ պայմաններում՝ արաբական երկրների առաջնորդները հանդիպել են Կահիրեում՝ քննարկելու Գազայի ապագային վերաբերող հարցեր: Եգիպտոսի առաջ քաշած ծրագիրը, որը հավանության է արժանացել գագաթնաժողովում, կոչ է անում Պաղեստինի ինքնավարությանը ղեկավար դեր ստանձնել Գազայի վերականգնման գործում՝ պաղեստինցի տեխնոկրատ կառավարիչներից կազմված կոմիտեի միջոցով: Ծրագիրը նաև նախատեսում է ՄԱԿ-ի խաղաղապահ ուժեր տեղակայել Գազայում՝ վեց ամսով: Այնտեղ, սակայն, բացակայում է «Համասի» զինաթափման մասին հիշատակում, որը և՛ Իսրայելի, և՛ ԱՄՆ պահանջն է: «Համասի» հետ բանակցություններում Իսրայելի նախկին ներկայացուցիչ Գերշոն Բասկինն ասում է. ««Համասի» ղեկավարությունը, որը գործում է Գազայից դուրս, արդեն ամիսներ շարունակ հստակորեն հասկացնում է, որ պատրաստ է հրաժարվել Գազայի կառավարումից՝ հօգուտ անկուսակցական, քաղաքացիական, արհեստավարժ, տեխնոկրատ կառավարության»: «Համասի» առաջնորդ Սամի Աբու Զուհրին, այդուհանդերձ, ընդգծել է, որ կազմակերպությունը զենքը վայր չի դնի: Բասկինն շարունակում է, որ այլընտրանքի բացակայության դեպքում «Համասը» կվերականգնի դիրքերը Գազայում. «Իմ մտավախությունն է՝ քանի որ Գազայում «Համասի» քաղաքական ղեկավարությունից ոչ ոք չի մնացել, և հին զինվորականների մեծ մասը սպանվել է Իսրայելի կողմից պատերազմի ժամանակ, մարդիկ, ովքեր հիմա ցույց են տալիս, որ իրենք իշխանություն են, երկրորդ, երրորդ, չորրորդ աստիճանի երիտասարդ սպաներ են, ովքեր ունեն ֆինանսական հնարավորություններ նոր երիտասարդներ հավաքագրելու համար»: Կահիրեի գագաթնաժողովին արաբ առաջնորդները համաձայնել են, որ ԱՄՆ կողմից Գազան վերհսկողության տակ վերցնելու և նրա երկու միլիոն բնակիչներին արաբական այլ երկրներ տեղափոխելու նախագահ Դոնալդ Թրամփի ծրագիրն անընդունելի է: Արաբական երկրների ղեկավարների խոսքով՝ Գազայի բնակիչները պետք է մնան Գազայում՝ չնայած 16-ամսյա պատերազմի պատճառած համատարած ավերածություններին։ Փոխարենը, Իսրայելի կառավարության համար է ընդունելի Թրամփի ծրագիրը: Իսրայելցի որոշ դիտորդներ գտնում են, որ, ամեն դեպքում, պաղեստինյան անկախ կառավարության ձևավորման հնարավորությունն առկա է։ ««Համասի» փոխարեն կգա ոչ կոռումպացված, չափավոր գործիչ, որը կկառավարի՝ Պաղեստինի ինքնավարության հովանու ներքո: Բայց կառավարումը ուղղակի չի իրականացնի Պաղեստինի ինքնավարությունը, որը ղեկավարում է Հորդանան գետի արևմտյան ափը, և որը կոռումպացված է՝ կառավարման վատ փորձով և տակավին ծայրահեղական: Այդ գործիչը Սալամ Ֆայադն է»,- ասում է Բար-Իլամ համալսարանի ներկայացուցիչ Ջոնաթան Ռայնհոլդը: Սալամ Ֆայադը տնտեսագետ է, Պաղեստինի նախկին վարչապետն ու անկուսակցական գործիչ, ով հեռու էր Պաղեստինի ինքնավարությանն առնչվող ենթադրյալ կոռուպցիոն գործերից: Ֆայադը նաև սերտ կապեր ունի Արաբական Միացյալ Էմիրությունների հետ, որը, ամենայն հավանականությամբ, կարող է ֆինանսավորել Գազայի վերակառուցման առնվազն մի մասը, և որը ՄԱԿ-ի գնահատմամբ կարժենա մոտ 50 միլիարդ դոլար: Արաբական երկրների գագաթնաժողովը միջազգային հանրությանը կոչ է արել ստանձնել Գազայի վերականգնման ընդհանուր պատասխանատվությունը:

10:00 - 07 մարտի, 2025