Իրան

Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն ինքնիշխան պետություն է Արևմտյան Ասիայում: Ավելի քան 83 միլիոն բնակչությամբ։ Իրանը աշխարհում բնակչության թվով 18-րդն է: 1.648.195 կմ քառակուսի տարածքով այն երկրորդ ամենախոշոր երկիրն է Մերձավոր Արևելքում և 17-րդը` աշխարհում: Իրանը հյուսիս արևմուտքում սահմանակից է Հայաստանին, Արցախին, Ադրբեջանին և Ադրբեջանի մաս կազմող Նախիջևանին, հյուսիսում Կասպից ծովին, հյուսիս արևելքում Թուրքմենստանին, արևելքում Աֆղանստանին և Պակիստանին, հարավում Պարսից ծոցին և Օմանի ծոցին, արևմուտքում Թուրքիային և Իրաքին :

Երկրի մայրաքաղաքը և խոշորագույն քաղաքը Թեհրանն է, որը համարվում է նաև երկրի մշակութային և տնտեսական կենտրոնը: Երկրի նախագահը Հասան Ռոհանին է, հոգևոր առաջնորդը Այաթոլլա Ալի Խամենեին է։

Իրանը ԵԱՏՄ-ում դիտորդի կարգավիճակ է ստացել
 |1lurer.am|

Իրանը ԵԱՏՄ-ում դիտորդի կարգավիճակ է ստացել |1lurer.am|

1lurer.am: ԵԱՏՄ-ի մասնակից երկրների ղեկավարները Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի նիստում որոշել են Իրանին միությունում դիտորդի կարգավիճակ տրամադրել։ Այսպիսով՝ ԵԱՏՄ-ում երեք դիտորդ երկիր կա։ Նախկինում այս կարգավիճակը ստացել էին Ուզբեկստանն ու Կուբան։ Դիտորդի կարգավիճակը թույլ է տալիս հրավերով մասնակցել ԵԱՏՄ մարմինների նիստերին՝ չմասնակցելու որոշումների կայացմանը և իրավունք ունենալ ստանալու ոչ գաղտնի փաստաթղթեր: ԵԱՏՄ-ի լիիրավ անդամներն են Ռուսաստանի Դաշնությունը, Հայաստանը, Բելառուսը, Ղազախստանը և Ղրղզստանը։ Հինգշաբթի ավելի վաղ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովը հայտնել էր, որ ԵԱՏՄ երկրների և Իրանի միջև ապրանքաշրջանառությունը 2024 թվականի 10 ամսվա ընթացքում աճել է 12,8%-ով, ապրանքների արտահանումն Իրան աճել է 16 %-ով, ներմուծումը՝ 8 %-ով։ Ակնկալվում է, որ 2025 թվականին միության և Իրանի միջև ուժի մեջ կմտնի ազատ առևտրի լայնածավալ համաձայնագիրը, որը նախատեսում է ապրանքների 90 %-ի նկատմամբ անմաքս ռեժիմի սահմանում փոխադարձ առևտրում։
22:02 - 26 դեկտեմբերի, 2024
Իսրայելի իշխանությունները հաստատել են իրենց մասնակցությունը Թեհրանում ՀԱՄԱՍ-ի առաջնորդի ոչնչացմանը |armenpress.am|

Իսրայելի իշխանությունները հաստատել են իրենց մասնակցությունը Թեհրանում ՀԱՄԱՍ-ի առաջնորդի ոչնչացմանը |armenpress.am|

armenpress.am: Իսրայելի պաշտպանության նախարար Իսրայել Կացը դեկտեմբերի 23-ին հաստատել է, որ Իրանում պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ խմբավորման քաղբյուրոյի ղեկավար Իսմայիլ Հանիյեի վերացման հետևում կանգնած են իսրայելցի զինվորականները: Այս մասին հաղորդում է The Times of Israel-ը: «Մենք հարված կհասցնենք հութիների ռազմավարական օբյեկտներին և կգլխատենք նրանց առաջնորդներին: Ինչպես մենք վարվեցինք Հանիյեի, Սինվարի և Նասրալահի հետ Թեհրանում, Գազայում և Լիբանանում, նույնը կանենք հութիների առաջնորդների հետ Հոդեյդայում և Սանայում»,- Կացի խոսքերն է մեջբերում հրատարակությունը: Նա նշել է՝ այժմ, երբ հութիների ահաբեկչական կազմակերպությունը հրթիռներով գնդակոծում է Իսրայելը, ցանկանում է նրանց հստակ ուղերձ փոխանցել. «Մենք հաղթեցինք ՀԱՄԱՍ-ին և «Հեզբոլլահ»-ին, մենք կաթվածահար արեցինք Իրանի պաշտպանական համակարգերը և վնաս հասցրինք նրա հրթիռների արտադրության համակարգերին: Մենք տապալեցինք Ասադի ռեժիմը Սիրիայում, ծանր հարվածներ հասցրինք «չարի առանցքին», և մենք լուրջ հարված կհասցնենք Եմենում հութիների ահաբեկչական կազմակերպությանը»։ Հանիյեն սպանվել է Թեհրանում հուլիսի վերջին։ Իրանը սպանության մեջ մեղադրել է Իսրայելին։ Իսրայելական կողմն ավելի վաղ ո՛չ հաստատել, ո՛չ հերքել էր իր մասնակցությունը գրոհին: Իսրայելցի զինվորականները հետագայում Գազայի հատվածում վերացրեցին Հանիյեին փոխարինող Յահյա Սինվարին: Սեպտեմբերի վերջին Իսրայելի ռազմաօդային ուժերը ավիահարված հասցրին Բեյրութի հարավային արվարձաններին, որտեղ է «Հեզբոլլահ»-ի կենտրոնակայանը։ Այս հարվածի հետևանքով սպանվեց շարժման գլխավոր քարտուղար Հասան Նասրալահը։
13:08 - 24 դեկտեմբերի, 2024
Թեհրանն անմիջական կապի մեջ չէ Սիրիայի նոր իշխանությունների հետ. Իրանի ԱԳՆ
 |1lurer.am|

Թեհրանն անմիջական կապի մեջ չէ Սիրիայի նոր իշխանությունների հետ. Իրանի ԱԳՆ |1lurer.am|

1lurer.am: Իրանն անմիջական կապի մեջ չէ Սիրիայի նոր վարչակազմի հետ, երկուշաբթի հաղորդել է Tasnim գործակալությունը՝ հղում անելով Իրանի ԱԳՆ-ին։ «Ներկայումս Իրանի և Սիրիայում իշխող ուժերի միջև ուղիղ կապ չկա»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասել է Իրանի ԱԳՆ խոսնակ Իսմայիլ Բաղային։ Նա բացատրել է, որ ապագայում Իրանի իշխանությունները որոշումներ կկայացնեն՝ հիմնվելով Սիրիայի նոր վարչակազմի գործողությունների վրա։ Բաղային հիշեցրել է, որ Իրանը հանդես է գալիս Սիրիայի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության օգտին ու ընդգծել, որ սիրիացի ժողովուրդը պետք է որոշի իր ճակատագիրը։ Նախօրեին էլ Իրանի Իսլամական Հանրապետության առաջնորդ այաթոլլա Ալի Խամենեին հայտարարել էր, որ Իրանի սահմաններից դուրս չկան զինված խմբավորումներ, որոնք կենթարկվեն Թեհրանին։
21:03 - 23 դեկտեմբերի, 2024
ՌԴ փոխվարչապետեր Սավելևն ու Օվերչուկը ժամանել են Թեհրան |azatutyun.am|

ՌԴ փոխվարչապետեր Սավելևն ու Օվերչուկը ժամանել են Թեհրան |azatutyun.am|

azatutyun.am: Ռուսաստանի փոխվարչապետեր Վիտալի Սավելևը և Ալեքսեյ Օվերչուկը ժամանել են Թեհրան, հաղորդում է ռուսական պետական ՏԱՍՍ գործակալությունը։ ՌԴ փոխվարչապետերը կհանդիպեն Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանի հետ, բանակցություններ կանցկացեն նաև առաջին փոխնախագահ Մոհամմադ Ռեզա Արեֆի և ճանապարհների և քաղաքաշինության նախարար Ֆարզանե Սադեղի հետ։ Օրակարգում ԵԱՏՄ-ի և Իրանի միջև ազատ առևտրի գոտու մասին համաձայնագրի, տարածաշրջանում տրանսպորտային և լոգիստիկ կապերի, Մոսկվայի և Թեհրանի միջև երկկողմ համագործակցության որոշ թեմաներ են։ Իրանական կողմը ՌԴ փոխվարչապետերի այցի մասին դեռ չի հաղորդել։ Դեկտեմբերի 18-ին Մոսկվայում տեղի էին ունեցել ռուս-իրանական խորհրդակցություններ․ Ռուսաստանի և Իրանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների ներկայացուցիչները քննարկել էին Կենտրոնական Ասիայում, Հարավային Կովկասում, ինչպես նաև Ուկրաինայում իրավիճակը։ Նոյեմբերին New York Times-ին տված հարցազրույցում Հայաստանում Իրանի դեսպան Մեհդի Սոբհանին ասել էր, որ Ռուսաստանն ու Իրանը Հարավային Կովկասում տարբերվող շահեր ունեն՝ մանրամասնելով՝ «մենք որոշ տարաձայնություններ ունենք, և որոշ համընդհանուր շահեր։ Դա չի նշանակում, որ մենք դաշնակից ենք»։ «Հակամարտություններով լի Կովկասում Ռուսաստանն ու Իրանը տարբերվող տեսակետներ ունեն առևտրային ճանապարհների ու ազդեցության բաժանման հարցում», - գրել էր ամերիկյան պարբերականը, մանրամասնելով՝ դա արևմտյան երկրներին անսովոր երկընտրանքի առջև է կանգնեցնում։
13:49 - 23 դեկտեմբերի, 2024
Էրդողանն ու Փեզեշքիանը տարածաշրջանային ու գլոբալ հարցեր են քննարկել |factor.am|

Էրդողանն ու Փեզեշքիանը տարածաշրջանային ու գլոբալ հարցեր են քննարկել |factor.am|

factor.am: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Կահիրեում՝ D-8 գագաթնաժողովի շրջանակներում հանդիպել է Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանին։ Թուրքական կողմի հաղորդմամբ՝ հանդիպմանը քննարկվել են Թուրքիայի և Իրանի միջև երկկողմ հարաբերությունները, ինչպես նաև տարածաշրջանային և գլոբալ խնդիրներ։ Էրդողանը հայտարարել է, որ Թուրքիայի և Իրանի հարաբերությունները կազմում են տարածաշրջանային կայունության հիմքը, և որ երկու երկրները հնարավորություն ունեն իրենց փոխադարձ առևտրի ծավալը հասցնել 30 միլիարդ դոլարի, ինչին կարելի է հասնել հարաբերությունների զարգացմամբ։ «Նախագահ Էրդողանը հայտնել է, որ ցանկանում է տեսնել Սիրիա, որտեղ գերակայում է կայունությունն ու անվտանգությունը, արմատախիլ է արվելու ահաբեկչությունը, իսկ փախստականները կամավոր և արժանապատվորեն կվերադառնան իրենց երկրներ, և ընդգծել է Սիրիայի տարածքային ամբողջականության և միասնության պահպանման անհրաժեշտությունը»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։ Թուրքիայի նախագահը նաև նշել է, որ Սիրիայի կայունացումը կծառայի ողջ տարածաշրջանի կայունությանը և անվտանգությանը, և որ Սիրիայի արագ վերականգնմանը հնարավոր կլինի հասնել տարածաշրջանային և միջազգային բոլոր դերակատարների ներգրավմամբ։
11:32 - 20 դեկտեմբերի, 2024
Քննարկվել են Հայաստանի և Իրանի միջև երկկողմ հարաբերությունների շարունակական զարգացմանը միտված քայլերը

Քննարկվել են Հայաստանի և Իրանի միջև երկկողմ հարաբերությունների շարունակական զարգացմանը միտված քայլերը

Դեկտեմբերի 18-ին ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել Իրանի Իսլամական Հանրապետության մշակութային ժառանգության, զբոսաշրջության և ձեռարվեստի նախարար Ռեզա Սալեհի Ամիրիի հետ, ով Հայաստանում է գտնվում Հնագույն քաղաքակրթությունների ֆորումի 8-րդ նախարարական հանդիպմանը մասնակցելու նպատակով։ Զրուցակիցները քննարկել են Հայաստանի և Իրանի միջև երկկողմ հարաբերությունների շարունակական զարգացմանը միտված քայլերը՝ ներառյալ մշակույթի, հանրային դիվանագիտության և զբոսաշրջության ոլորտներում: Նախարար Միրզոյանը բարձր է գնահատել Իրանում հայկական մշակութային ժառանգության նկատմամբ ցուցաբերվող հարգանքը՝ ընդգծելով, որ դա երկու ժողովուրդների միջև հազարամյակների պատմություն ունեցող ամուր կապի դրսևորումներից մեկն է: Արարատ Միրզոյանը և Ռեզա Սալեհի Ամիրին մտքեր են փոխանակել մշակութային ժառանգության պահպանման, արվեստի ոլորտում փոխգործակցությունն ու մարդկանց, մասնագետների միջև շփումները խթանող նոր նախաձեռնությունների կյանքի կոչման տարբեր գաղափարների շուրջ: Այս համատեքստում ընդգծվել է նաև Հնագույն քաղաքակրթությունների ֆորումի հարթակի միջոցով ընձեռնվող հնարավորությունների լավագույնս իրացման կարևորությունը: Հայաստանի և Իրանի նախարարները մտքեր են փոխանակել նաև տարածաշրջանային զարգացումների, առկա մարտահրավերների և դրանց հաղթահարման ուղղությամբ գործադրվող ջանքերի շուրջ:
20:34 - 18 դեկտեմբերի, 2024
Քննարկվել են Հայաստանի և Իրանի մշակութային կապերն ամրապնդելու հեռանկարները

Քննարկվել են Հայաստանի և Իրանի մշակութային կապերն ամրապնդելու հեռանկարները

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն ընդունել է Իրանի Իսլամական Հանրապետության մշակութային ժառանգության, զբոսաշրջության և ձեռարվեստի նախարար Սեյեդ Ռեզա Սալեհի Ամիրիի գլխավորած պատվիրակությանը: Հանդիպմանը ներկա է եղել նաև Հայաստանում Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Մեհդի Սոբհանին: ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը ողջունել է նախարար Սեյեդ Ռեզա Սալեհի Ամիրիին՝ վստահություն հայտնելով, որ նրա այցը կնպաստի Հայաստանի և Իրանի միջև փոխհամագործակցության զարգացմանը և ծրագրային նոր նախաձեռնությունների իրականացմանը մշակույթի, մշակութային ժառանգության, զբոսաշրջության և ձեռարվեստի ոլորտներում: «Մշակույթի ոլորտում համագործակցությունն առանձնահատուկ տեղ է զբաղեցնում Հայաստանի և Իրանի միջպետական ​​հարաբերություններում։ Մենք արդեն իսկ համատեղ աշխատում ենք տարբեր ուղղություններով, և երկու երկրների միջև ստորագրված համագործակցային մի շարք փաստաթղթեր զարկ են տալու նոր արդյունավետ ծրագրերի իրականացմանը»,- ասել է Ժաննա Անդրեասյանը՝ ընդգծելով, որ Հայաստանի և Իրանի ժողովուրդներն ընդհանուր արժեքները պահպանելու հանձնառություն ունեն: Նախարար Ժաննա Անդրեասյանը կարևորել է երկու պետությունների մշակութային կառույցների համատեղ աշխատանքների խրախուսումը, տարբեր ոլորտներում նոր նախագծերի իրականացումը: ԻԻՀ մշակութային ժառանգության, զբոսաշրջության և ձեռարվեստի նախարարը ևս կարևորել է երկու ժողովուրդների միջև մշակութային կապերի ամրապնդումը՝ ընդգծելով, որ մշակութային հարաբերությունների ամրապնդումը կնպաստի այլ ոլորտներում համագործակցության խորացմանը: «Իրանական մշակույթում հայ ժողովուրդը համարվում է ազնիվ և անկեղծ, և մենք ուրախ ենք տարբեր ուղղություններով մշտապես համագործակցել ձեզ հետ»,- ասել է նախարար Սեյեդ Ռեզա Սալեհի Ամիրին: Հայաստանի և Իրանի մշակութային ոլորտի համագործակցության օրակարգում նախարարները մասնավորապես քննարկել են Երևանում և Թեհրանում մշակութային ժառանգության օրերի անցկացման, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում համատեղ հայտի ներկայացման, ցուցահանդեսների անցկացման, թանգարանային ոլորտում համատեղ ծրագրերի իրականացման հնարավորությունները: Կողմերը հեռանկարային են համարել նաև երկու պետությունների մասնագետների ներգրավմամբ արշավախմբեր ձևավորելու, պեղումներ իրականացնելու, ըստ այդմ նաև փորձի փոխանակման հնարավորությունները: Առանձնակի կարևորվել է հայկական և իրանական մշակութային ժառանգության ոլորտում համագործակցությունը, մասնավորապես՝ հուշարձանների պահպանումն ու հանրահռչակումը՝ որպես զբոսաշրջության կարևոր վայրեր: Իրանի Իսլամական Հանրապետության մշակութային ժառանգության, զբոսաշրջության և ձեռարվեստի նախարարը ժամանել է Երևան Հնագույն քաղաքակրթությունների ֆորումի 8-րդ նախարարական հանդիպմանը մասնակցելու նպատակով: Այն իրականացվում է ՀՀ արտաքին գործերի նախարարության համակարգմամբ:
18:46 - 17 դեկտեմբերի, 2024
ՏԿԵ նախարարն ու Իրանի դեսպանը քննարկել են տարբեր ոլորտներում համատեղ իրականացվող ծրագրերի ընթացքը

ՏԿԵ նախարարն ու Իրանի դեսպանը քննարկել են տարբեր ոլորտներում համատեղ իրականացվող ծրագրերի ընթացքը

Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Դավիթ Խուդաթյանն այսօր ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Իրանի Իսլամական Հանրապետության Արտակարգ և լիազոր դեսպան Մեհդի Սոբհանիին։   «Ողջունել եմ դեսպանին և վերահաստատել Հայաստանի և բարեկամ Իրանի միջև համագործակցության ընդլայնման մեր վճռականությունը և հույս հայտնել, որ այսուհետ ևս ջանք չի խնայվի բոլոր ուղղություններով հայ-իրանական ռազմավարական գործընկերության ընդլայնման և խորացման հարցում։   Դեսպանը ևս ընդգծել է, որ Հայաստանի հետ համագործակցության լայն օրակարգ կա և մեծ ներուժ՝ ընդլայնելու առկա համագործակցությունը:   Հանդիպման ժամանակ քննարկել ենք տարբեր ոլորտներում համատեղ իրականացվող ծրագրերի ընթացքը։   Պայմանավորվել ենք առաջիկայում համատեղ այց կատարել Սյունիքի մարզ` հետևելու ճանապարհաշինական, ինչպես նաև Իրան-Հայաստան երրորդ էլեկտրահաղորդման գծի շինարարության ընթացքին»,- գրել է նախարարը։
20:07 - 16 դեկտեմբերի, 2024
ՀՀ պատվիրակությունը Նյու Դելիում ներկայացրել է հաղորդակցային ուղիների վերաբերյալ «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

ՀՀ պատվիրակությունը Նյու Դելիում ներկայացրել է հաղորդակցային ուղիների վերաբերյալ «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Դեկտեմբերի 12-ին Նյու Դելիում տեղի են ունեցել Հայաստան-Հնդկաստան-Իրան եռակողմ ձևաչափով 2-րդ խորհրդակցությունները: Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԱԳ նախարարությունից։ Խորհրդակցությունները հնդկական կողմից վարում էր Հնդկաստանի ԱԳՆ Պակիստանի, Աֆղանստանի և Իրանի տարածքային գլխավոր վարչության պետ Ջ. Պ. Սինգհը: Հայաստանի և Իրանի պատվիրակությունները գլխավորում էին ՀՀ ԱԳՆ Ասիայի և խաղաղօվկիանոսյան երկրների վարչության պետ Անահիտ Կարապետյանը և ԻԻՀ ԱԳՆ Հարավային Ասիայի գլխավոր վարչության պետ Հաշեմ Աշջազադեն: Հիմնվելով 2023թ. ապրիլին Երևանում կայացած նախորդ եռակողմ խորհրդակցությունների արդյունքների վրա՝ կողմերը քննարկել են հաղորդակցային ուղիների նախաձեռնություններին, բազմակողմ հարթակներում ներգրավվածությանն ու տարածաշրջանային զարգացումներին առնչվող հարցեր։ Նախանշվել են նաև առևտրի, զբոսաշրջության և մշակութային փոխանակումների խթանման, մարդկանց միջև շփումների ամրապնդման ուղիները: Խորհրդակցությունների ընթացքում պատվիրակություններն ընդգծել են «Հյուսիս-հարավ» միջազգային տրանսպորտային միջանցքի (INSTC) շրջանակներում սերտ համագործակցության խթանման անհրաժեշտությունը՝ այս համատեքստում կարևորելով Չաբահար նավահանգստի դերը: Հայկական կողմը մասնակիցներին ներկայացրել է հաղորդակցային ուղիների վերաբերյալ իր «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը: Երեք կողմերը վերահաստատել են իրենց հանձնառությունը՝ շարունակելու համագործակցությունը տվյալ ձևաչափի շրջանակներում։ Պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ եռակողմ խորհրդակցությունների հաջորդ փուլը կանցկացվի Իրանում՝ կողմերի միջև համաձայնեցված ժամկետներում:
21:43 - 12 դեկտեմբերի, 2024
Իրանի ԱԳՆ-ը հայտնել է, որ սիրիական ընդդիմությունը երաշխավորել է դեսպանատան անվտանգությունը |shantnews.am|

Իրանի ԱԳՆ-ը հայտնել է, որ սիրիական ընդդիմությունը երաշխավորել է դեսպանատան անվտանգությունը |shantnews.am|

shantnews.am: v class="news_text"> Սիրիայում իշխանությունը զավթած զինված ընդդիմությունը անվտանգության երաշխիքներ է տվել արաբական հանրապետությունում Իրանի դիվանագիտական ​​ներկայացուցչություններին։ Այս մասին հայտարարել է Իրանի արտգործնախարար Աբբաս Արաղչին։ «Ինչ վերաբերում է Դամասկոսում մեր դեսպանատանը և Հալեպում հյուպատոսությանը, ինչպես նաև կրոնական սրբավայրերին, մենք սիրիական հարցով տարբեր կողմերի հետ խոսել ենք այդ վայրերի անվտանգության մասին և ստացել երաշխիքներ», – ասել է նա Իրանի պետական ​​հեռուստատեսության և ռադիոյի եթերում: Պատասխանելով Թեհրանում Սիրիայի դեսպանատան ճակատագրի մասին հարցին՝ Արաղչին նշել է, որ Իրանը «սպասում է տեսնելու, թե ինչպիսի կառավարություն է ղեկավարելու Սիրիան»։ Ըստ նրա՝ եթե ​​Իսլամական Հանրապետությունը ապագայում որոշի պաշտոնապես ճանաչել Սիրիայի նոր իշխանություններին, ապա Թեհրանում դեսպանատունը կհանձնի նրանց ներկայացուցիչներին։
10:28 - 09 դեկտեմբերի, 2024