Թուրքիա

Թուրքիայի Հանրապետությունը պետություն է Եվրասիայի հարավարեւմտյան հատվածում։ Սահմանակցում է Հունաստանին, Բուլղարիային, Վրաստանին, Իրաքին, Սիրիային, Հայաստանին, Իրանի Իսլամական Հանրապետությանը եւ Ադրբեջանի էքսկլավ Նախիջեւանի Ինքնավար Հանրապետությանը։ Բնակչությունը 2015թ. մարդահամարի տվյալներով 82.003.882 մարդ։ Տարածքը 783.562 կմ²։ Երկիրը ղեկավարում է նախագահ Ռեջեբ Թայիփ Էրդողանը։

Թուրքիան կրճատել է ԱՄՆ-ի հետ F-16 ինքնաթիռների 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ գործարքը. Յաշար Գյուլեր
 |1lurer.am|

Թուրքիան կրճատել է ԱՄՆ-ի հետ F-16 ինքնաթիռների 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ գործարքը. Յաշար Գյուլեր |1lurer.am|

1lurer.am: Թուրքիան 23 միլիարդ դոլարով կրճատել է ԱՄՆ-ից F-16 կործանիչների գնման գործարքը՝ չեղյալ հայտարարելով իր գործող ավիապարկի արդիականացման համար 79 հավաքածուի գնումը, երեքշաբթի ուշ երեկոյան հայտարարել է պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերը։ ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիան այս տարվա սկզբին երկար ձգձգված գործընթացից հետո ԱՄՆ-ից ձեռք բերեց 40 F-16 կործանիչ և 79 հավաքածու իր գոյություն ունեցող F-16-ներն արդիականացնելու համար: «F-16 Block-70-ի ձեռքբերման համար նախապես վճարվել է 1,4 միլիարդ դոլար, սրանով մենք գնելու ենք 40 F-16 Block-70 Viper և պատրաստվում էինք գնել արդիականացման 79 հավաքածու»,- ասել է Գյուլերը խորհրդարանական լսումների ժամանակ։ «Սակայն մենք հրաժարվեցինք այդ 79-ից, որովհետև մեր թուրքական օդատիեզերական արդյունաբերության ձեռնարկությունները (TUSAS) ի վիճակի են ինքնուրույն իրականացնել արդիականացումը, և մենք վստահեցինք նրանց»,- ասել է նախարարը: Գյուլերը հավելել է, որ 40 նոր Lockheed Martin F-16 ինքնաթիռի և դրանց զինամթերքի վաճառքը Թուրքիային կարժենա մոտ 7 միլիարդ դոլար։ Անկարան այս պատվերը տվել է 2021 թվականի հոկտեմբերին՝ երկու տարի այն բանից հետո, երբ Միացյալ Նահանգները երկիրը հանեց հինգերորդ սերնդի F-35 կործանիչների ծրագրից՝ ռուսական հակահրթիռային պաշտպանության համակարգեր գնելու պատճառով: Թուրքիան ցանկանում է կրկին միանալ F-35 ծրագրին և գնել 40 նոր F-35 ինքնաթիռ, ասել է Գյուլերը։ Անկարան շահագրգռված է նաև Eurofighter Typhoon կործանիչներ գնելու հարցում, որոնք արտադրվում են Գերմանիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Իտալիայի և Իսպանիայի կոնսորցիումի կողմից։ Այն նաև մշակում է սեփական KAAN մարտական ​​ինքնաթիռը:
13:07 - 27 նոյեմբերի, 2024
Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության պայմանագիրը հանգստություն և կայունություն կապահովի տարածաշրջանում. Թուրքիայի ՊՆ ղեկավար
 |tert.am|

Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության պայմանագիրը հանգստություն և կայունություն կապահովի տարածաշրջանում. Թուրքիայի ՊՆ ղեկավար |tert.am|

tert.am: Ուզում եմ ևս մեկ անգամ ընդգծել, որ Կովկասում տարածաշրջանային խաղաղություն և կայունություն ձեռք կբերվի Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև ստորագրվելիք համապարփակ խաղաղության պայմանագրով։ Այս մասին, hurriyet.com.tr կայքի փոխանցմամբ, հայտարարել է Թուրքիայի ազգային պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերն ԱԺ-ում ՊՆ 2025 թվականի բյուջեի քննարկման ժամանակ:Նշենք, որ պաշտոնական Երևանն ու Բաքուն հայտարարել են, որ խաղաղության պայմանագրի մոտ 80%-ը համաձայնեցված է։ ՀՀ-ն առաջարկում է ստորագրել համաձայնեցված կետերի հիման վրա, այսպիսով ունենալ հիմնարար փաստաթուղթ և շարունակել քննարկել չլուծված հարցերը։ Սակայն Ադրբեջանն այս մոտեցումը համարում է կիսատ-պռատ: Ադրբեջանը պահանջում է Հայաստանից փոխել Սահմանադրությունը, քանի որ խնդրահարույց է համարում Անկախության հռչակագիրը, որում հղում կա Հայաստանի ու Լեռնային Ղարաբաղի միավորմանը։
13:46 - 26 նոյեմբերի, 2024
Անկարան շարունակում է ջանքեր գործադրել՝ տարածաշրջանում լարվածությունը դադարեցնելու ուղղությամբ․ Էրդողանը՝ Պուտինին
 |azatutyun.am|

Անկարան շարունակում է ջանքեր գործադրել՝ տարածաշրջանում լարվածությունը դադարեցնելու ուղղությամբ․ Էրդողանը՝ Պուտինին |azatutyun.am|

azatutyun.am: Անկարան շարունակում է ջանքեր գործադրել՝ տարածաշրջանում լարվածությանը վերջ դնելու համար, Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հեռախոսազրույցի ժամանակ հայտարարել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էդողանը։ Ըստ Թուրքիայի նախագահի գրասենյակի՝ Էրդողանը նաև շեշտել է, որ Անկար կշարունակի ջանքերը՝ նպաստելու խաղաղ գործընթացներին։ Թուրքիան մի քանի անգամ հայտարարել է, որ հայ-թուրքական և հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացները փոխկապակցված են և հայ-ադրբեջանական բանակցությունների դրական ելքի դեպքում հայ-թուրքական սահմանը կբացվի։ Պուտինն ու Էրդողանը քննարկել են նաև երկկողմ հարաբերությունները, ինչպես նաև տարածաշրջանային և գլոբալ հարցեր։ Կրեմլը երեկ հաղորդել է, որ Ռուսաստանի և Թուրքիայի ղեկավարները քննարկել են երկկողմ օրակարգի ընթացիկ հարցեր՝ շեշտը դնելով առևտրատնտեսական համագործակցության արդյունավետության բարձրացման վրա, անդրադարձել նաև մի շարք միջազգային թեմաների։
10:25 - 25 նոյեմբերի, 2024
Սոչիից Անթալիա ուղևորվող ինքնաթիռում հրդեհ է բռնկվել. զոհեր չկան
 |1lurer.am|

Սոչիից Անթալիա ուղևորվող ինքնաթիռում հրդեհ է բռնկվել. զոհեր չկան |1lurer.am|

1lurer.am: Ռուսական «Ազիմուտ» ավիաընկերության ինքնաթիռում, Անթալիայի օդանավակայանում վայրէջքի ժամանակ, հրդեհ է բռնկվել, սակայն այն հաջողվել է մարել, հայտնում է HavaSosyalMedya ավիացիոն պորտալը։ «Հրդեհը բռնկվել է Սոչի-Անթալիա չվերթ իրականացնող Sukhoi Superjet 100-95LR ինքնաթիռի վայրէջքի ժամանակ։ Ենթադրաբար, կրակը բռնկվել է շարժիչում»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ: «Ռոսավիացիայի» ներկայացուցիչ Արտյոմ Կորենյակոն իր տելեգրամ ալիքում հայտնել է, որ արտակարգ պատահարի հետևանքով զոհեր չկան: Ինքնաթիռի բոլոր՝ 79 ուղևորները հաջողությամբ տարհանվել են: «Ռոսավիացիան» հետաքննություն է իրականացնում դեպքի հանգամանքները պարզելու նպատակով: Թուրքական DHA գործակալությունը տեղեկացնում է, որ օդանավակայանը պատահարից որոշ ժամանակ անց վերսկսել է աշխատանքը սովորական ռեժիմով:
09:29 - 25 նոյեմբերի, 2024
Ֆիդանը Հայաստանին ու Ադրեջանին կոչ է արել «բաց չթողել խաղաղության այս պատմական հնարավորությունը»

 |factor.am|

Ֆիդանը Հայաստանին ու Ադրեջանին կոչ է արել «բաց չթողել խաղաղության այս պատմական հնարավորությունը» |factor.am|

factor.am: «Հարավային Կովկասում տևական խաղաղությունն ավելի մոտ է քան երբեևէ»,- այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի ԱԳ նախարար Հաքան Ֆիդանը խորհրդարանում իր ղեկավարած գերատեսչության բյուջեի քննարկմանը։ «Այս կետին հասնելու հիմքը, անկասկած, այն է, որ եղբայրական Ադրբեջանը վերջ է տվել Ղարաբաղում իր հողերի օկուպացիային, մենք օրինակելի մակարդակով շարունակում ենք մեր երկկողմ հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ։ Մենք համատեղ ձգտում ենք լուծումներ գտնել միջազգային բազմաթիվ խնդիրների համար։ Ուրախալի է, որ Հայաստանը պատերազմից հետո շարունակում է ընտրել խաղաղությունն ու կայունությունը։ Եվ՛ Ադրբեջանին, և՛ Հայաստանին կոչ ենք անում բաց չթողնել այս պատմական հնարավորությունը»,-ասել է Ֆիդանը։ Ֆիդանը նշել է, որ կողմերը երկար ժամանակ անց առաջին անգամ առանձնազրույց են ունեցել Ստամբուլում՝ առանց երրորդ երկրի մասնակցության, և ընդգծել, որ Հարավային Կովկասի համատեքստում կարևոր է նաև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը, որը Անկարան իրականացնում է Հայաստանի հետ։ Ընդգծելով, որ «Թուրքիայի կառուցողական կամքն է՝ աստիճանաբար կարգավորել երկկողմ հարաբերությունները»՝ համաձայնեցնելով դա Ադրբեջանի հետ, Ֆիդանը նշել է, որ հոկտեմբերին Ստամբուլում կայացած «3+3» Տարածաշրջանային համագործակցության հարթակի հանդիպմանը «կառուցողական կերպով քննարկել են տարածաշրջանին վերաբերող բոլոր հարցերը»։
18:31 - 21 նոյեմբերի, 2024
Էրդողանը հայտարարել է, թե Սիրիայի հյուսիսն օկուպացվել է ԱՄՆ-ի կողմից աջակվող քրդերի կողմից

 |factor.am|

Էրդողանը հայտարարել է, թե Սիրիայի հյուսիսն օկուպացվել է ԱՄՆ-ի կողմից աջակվող քրդերի կողմից |factor.am|

factor.am: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հայտարարել է, թե Անկարան պատրաստ է ԱՄՆ զորքերի հնարավոր դուրսբերմանը Սիրիայից, հաղորդում է TRT Haber-ը։ «Մենք բացարձակապես ոչ մի հանդուրժողականություն չունենք մեր սահմաններից դուրս գտնվող կառույցների նկատմամբ, որոնք մշտապես վտանգ են ներկայացնում մեր երկրի ազգային անվտանգությանը։ Մենք մեր բոլոր զրուցակիցներին փոխանցել ենք, թե որքան հստակ ու վճռական ենք տրամադրված այս հարցում։ Հյուսիսային Սիրիան օկուպացվել է Քուրդիստանի աշխատավորական կուսակցության՝ PKK/PYD/YPG-ի կողմից, որոնց աջակցում է Ամերիկան։ Այս տարածաշրջանը չափազանց կարևոր է ոչ միայն մեզ, այլև Սիրիայի համար։ Տարածաշրջանը PKK/PYD/YPG-ից մաքրելը շատ կարևոր է նաև սիրիական վարչակազմի համար: Սիրիայում քաղաքացիական պատերազմը խորը անկայունություն է առաջացրել մեր հարևանի տարածքում»,- ասել է Էրդողանը լրագրողներին ինքնաթիռում Բրազիլիայից վերադառնալիս։ Ըստ նրա՝ «անկայունությունը գրավել է ահաբեկչական կազմակերպություններին Թուրքիայի սահմաններից այն կողմ, ինչպես ճահիճը՝ ճանճերին»։ «Թուրքիան պատրաստ է ինչպես նոր իրավիճակին, այնպես էլ ներկայիս իրողությանը, որը կստեղծի Ամերիկայի դուրս գալը Սիրիայից։ Մեր ազգային անվտանգությունն առաջին տեղում է և վեր է ամեն ինչից։ Մենք փորձում ենք Սիրիայում տիրող այս մթնոլորտը շրջել հօգուտ տարածաշրջանի՝ այդ հարցի շուրջ անհրաժեշտ բանակցություններ վարելով Ռուսաստանի հետ»,- ասել է Էրդողանը։
21:45 - 20 նոյեմբերի, 2024
«Զանգեզուրի միջանցքն» Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջև տրանսպորտային ոլորտի ամենամեծ նախագիծն է․ Թուրքիայի տրանսպորտի նախարար
 |factor.am|

«Զանգեզուրի միջանցքն» Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջև տրանսպորտային ոլորտի ամենամեծ նախագիծն է․ Թուրքիայի տրանսպորտի նախարար |factor.am|

factor.am: Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջև տրանսպորտային ոլորտում ամենամեծ նախագիծը, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքն» է: Բաքվում COP29-ի շրջանակում լրագրողների հետ զրույցում այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի տրանսպորտի և ենթակառուցվածքների նախարար Աբդուլքադիր Ուրալօղլուն։ «Այս ուղղությամբ մենք օպերատիվ կերպով շարունակում ենք գործընթացներն ադրբեջանական կողմի հետ։ Որտեղով է անցնելու միջանցքը՝ Հայաստանի՞, թե՞ Իրանի տարածքով, կորոշեն մեր ադրբեջանցի եղբայրները։ Հաջորդիվ այդ միջանցքը Նախիջևանով կանցնի Թուրքիա։ Թուրքիայում ավարտել ենք մեր նախագիծը, անցկացրել ենք մրցույթ, մոտ օրերս կսկսենք շինարարական աշխատանքները և ուղիղ տրանսպորտային կապ կապահովենք Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև»,- ասել է թուրք նախարարը։ Նա նշել է, թե «Թուրքիան սերտորեն համագործակցում է Ադրբեջանի հետ՝ «Զանգեզուրի ճանապարհով» առանձին երթուղի ստեղծելու ուղղությամբ՝ Միջին միջանցքով բեռնափոխադրումների համար»։ Ուրալօղլուն նաև հայտարարել է, որ Թուրքիան գտնվում է տրանսպորտային միջանցքների կենտրոնում և առանցքային դեր է խաղում միջմայրցամաքային միջանցքների օգտագործման գործում։
17:34 - 20 նոյեմբերի, 2024
Բլինքենն ու Ֆիդանը հանդիպել են, քննարկել Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության կարևորությունը |azatutyun.am|

Բլինքենն ու Ֆիդանը հանդիպել են, քննարկել Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության կարևորությունը |azatutyun.am|

azatutyun.am: ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը, Ռիո դե Ժանեյրոյում, հանդիպել է Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանի հետ։ Ըստ ԱՄՆ պետդեպարտամենտի՝ նրանք քննարկել են Հարավային Կովկասում արժանապատիվ և կայուն խաղաղության կարևորությունը, ինչպես նաև իրավիճակը Լիբանանում, ընդգծել Գազայում պատերազմը վերջ դնելու և բոլոր պատանդների ազատ արձակման անհրաժեշտությունը: Երկու երկրների արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարները Բրազիլիայում են G20-ի շրջանակներում: Բլինքենն ու Ֆիդանը Հարավային Կովկասի հարցը քննարկել էին նաև նոյեմբերի 13-ին կայացած հեռախոսազրույցի ժամանակ։ ԱՄՆ-ը հայ-ադրբեջանական պայմանագրի շուրջ բանակցային 2.5 տարվա ընթացքում քննարկումների մի քանի փուլ է կազմակերպել, վերջին անգամ արտգործնախարարները բանակցեցին Նյու Յորքում, որից հետո այդ հանդիպմանը մասնակցած պետքարտուղարը խրախուսել էր ջանքեր գործադրել՝ համաձայնագիրը հնարավորինս շուտ վերջնական տեսքի բերելու համար: Այս տարվա հոկտեմբերին ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը նամակներ ուղարկեց Հայստանի և Ադրբեջանի ղեկավարներին։ Ալիևին ուղղված նամակում Բայդենը հորդորել էր ավարտին հասցնել Հայաստանի հետ Խաղաղության պայմանագիրն այս տարվա ընթացքում:
09:28 - 20 նոյեմբերի, 2024
Թուրքիայում հուսով են, որ Թրամփը կպահի տարածաշրջանում կոնֆլիկտների դադարեցման իր խոստումը
 |hetq.am|

Թուրքիայում հուսով են, որ Թրամփը կպահի տարածաշրջանում կոնֆլիկտների դադարեցման իր խոստումը |hetq.am|

hetq.am: Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը հայտարարել է, որ ակնկալում է, որ ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը կկատարի իր նախընտրական խոստումները, այդ թվում՝ չբորբոքել նոր հակամարտություններ և ավարտին հասցնել շարունակվողները: Այդ մասին նա հայտնել է A Haber-ի եթերում։ «Այն ժամանակ, երբ դեմոկրատներն էին իշխանության, մենք դարձանք Գազայում իսրայելական ցեղասպանության վկաներ։ Մենք ենթադրում ենք, որ հանրապետականների կառավարման շրջանում ԱՄՆ-ում Իսրայելի նկատմամբ վերաբերմունքի հարցում վերջինիս համար որոշ բացասական իրադարձություններ տեղի կունենան։ Մենք հույս ունենք, որ պարոն Թրամփը կկատարի իր խոստումը, որն ամերիկյան ժողովրդին և համաշխարհային հանրությանը տրվել է նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում»,- հայտարարել է Ֆիդանը։ Նրա խոսքով՝ Թրամփը հայտարարել է, որ չի սկսի նոր պատերազմներ ու դրանք կկանխարգելի։ «Հուսով ենք, որ նա առանձնահատուկ ուշադրություն կդարձնի պաղեստինյան խնդրին։  Եթե նա մտածի միայն Ուկրաինայի պատերազմի մասին և մոռանա պաղեստինյան հարցը, ապա տարածաշրջանում այլ բարդություններ կառաջանան։ Հատկապես մեծ վնասներ կկրեն Պաղեստինի հարևան երկրները»,- հավելել է Թուրքիայի արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարը։ Շարունակությունը՝ սկզբնաղբյուր կայքում։
20:35 - 16 նոյեմբերի, 2024
Փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանը հանդիպել է ՎԶԵԲ՝ Թուրքիայի և Կովկասի հարցերով կառավարող տնօրենին

Փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանը հանդիպել է ՎԶԵԲ՝ Թուրքիայի և Կովկասի հարցերով կառավարող տնօրենին

Այսօր փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանը հանդիպել է Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկի (ՎԶԵԲ)՝ Թուրքիայի և Կովկասի հարցերով նորանշանակ կառավարող տնօրեն Էլիզաբետտա Ֆալչեթիին: Հանդիպմանը ներկա էր նաև ՎԶԵԲ Երևանյան գրասենյակի ղեկավար Ջորջ Ախալկացին: Այս մասին հայտնում է կառավարության մամուլի ծառայությունը։ «Շնորհավորելով տարածաշրջանային կառավարող տնօրեն Էլիզաբետտա Ֆալչեթիին նշանակման կապակցությամբ՝ փոխվարչապետը վստահություն է հայտնել, որ Բանկի և Հայաստանի կառավարության միջև ձևավորված գործընկերային հարաբերությունները և արդյունավետ փոխգործակցությունը հետագայում ևս շարունակաբար կամրապնդվեն: Ֆալչեթին փոխվարչապետին է ներկայացրել Հայաստանի համար 2025-2030 թվականների ռազմավարության նախագծով սահմանվող հիմնական առաջնահերթությունները: Այս համատեքստում երկուստեք կարևորվել է առավել ներառական և մրցունակ մասնավոր հատվածի, ինչպես նաև կանաչ տնտեսության անցումը խթանելու նպատակով կայուն ենթակառուցվածքների զարգացման անհրաժեշտությունը: Հանդիպման ընթացքում զրուցակիցներն անդրադարձ են կատարել նաև երկկողմ համագործակցությանն առնչվող հարցերի լայն շրջանակի, այդ թվում՝ Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի Սիսիան-Քաջարան ճանապարհահատվածի կառուցման աշխատանքներին, ինչպես նաև ջրային համակարգի և կոշտ թափոնների կառավարման ուղղություններով հնարավոր համագործակցությանը»,- ասվում է պաշտոնական հաղորդագրությունում:
17:20 - 14 նոյեմբերի, 2024